احمد محمود کتاب‌های «جنگ و صلح» تولستوی، آثار داستایوفسکی، «تاریخ بیهقی» و «خسرو و شیرین» نظامی را به عنوان کتاب‌های مورد علاقه‌اش معرفی کرده، اما گفته که هیچ کتابی تأثیر درجه اول روی او نگذاشته است.
به گزارش خبرنگار ادبیات و نشر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، زنده‌یاد احمد محمود چند سال پیش از مرگ در پاسخ به لیلی گلستان، که از او پرسیده بود: «چه کتاب‌هایی در سیر تحول و تکامل شما در مقام نویسندگی تأثیر داشته؟» گفت: «نمی‌توانم دقیق مشخص کنم، چون انواع کتاب‌ها را خوانده‌ام، اما مثل هر جوان ایرانی علاقه‌مند به نوشتن در سال‌های 30 و 32، داستان‌های هدایت را خیلی می‌پسندیدم.»
در ادامه گلستان از محمود پرسیده: «حالا چطور؟» و او پاسخ داده: «حالا هم همین‌طور. هر دست به قلمی در مملکت ما آثار هدایت را خوانده. باید خوانده باشد. یادم هست که در آن وقت‌ها مجلاتی درمی‌آمد که برای بار اول با داستان‌های هدایت در این مجلات آشنا شدم. در آن اوایل نوشته‌های نویسنده‌های روسی در من اثر گذاشت. مثلا تولستوی، داستایوسکی، گورکی، مثلا «چه باید کرد؟» از چرنیشفسکی را خواندم که خیلی خوشم آمده بود.
حالا که فکر می‌کنم شاید به دلیل جانمایه داستان که سوسیالیسم تخیلی بود - بی این‌که بدانم سوسیالیسم چیست - ذهن پُرشر و شور ما جوان‌های آن روزگار به دنبال مدینه فاضله بود، به دنبال عدالت اجتماعی. به هر حال کتاب یا کتاب‌های خاصی تأثیر درجه اول روی من نگذاشته‌اند.»
احمد محمود در همان گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش گلستان که «حالا ورای تأثیر، آیا به کتاب خاصی علاقه خاصی دارید؟ آیا شده گاهی به صحنه‌های خاصی از کتاب مورد علاقه‌تان فکر کنید؟» گفته: «مثلا «جنگ و صلح» را سه - چهار بار خوانده‌ام. از عظمت این کتاب خوشم می‌آید. آدم خیال می‌کند در یک جهان وسیع قدم گذاشته، در یک فضای گسترده متنوع با آدم‌های گوناگون. با کارهای داستایوفسکی هم از زاویه‌های دیگر؛ زخمه و ضربه‌هایی که به روح آدم می‌زند. کارهای کلاسیک خودمان را دوست دارم و می‌خوانم. «تاریخ بیهقی» و «خسرو و شیرین نظامی» را دو سه بار خوانده‌ام. از آن‌ها بسیار لذت برده و می‌برم یا این‌که، مثلا - از جنبه تأثیرگذاری می‌گویم - یادم می‌آید در سال‌های سی‌وپنج و سی‌وشش یکی دو داستان کوتاه ترجمه از «ولفگانگ بورشرت» خواندم که هنوز تأثیرش بر روحیه سال‌های جوانی در من هست - داستان وقتی اثر بگذارد این‌طور است. بعد از این همه سال هنوز نام نویسنده و حتا نام داستان هم به یادم ما‌نده.»
پی‌نوشت: پرسش و پاسخ بالا بخشی از کتاب «حکایت حال» (گفت‌وگوی لیلی گلستان با احمد محمود) است که از سوی انتشارات معین منتشر شده است.
انتهای پیام
نظرات