مسجد «پنبه‌چی» تخریب شده،‌ مسجدی که نام یک محله بر آن است. با تخریب بخش‌های ارزشمند مسجد که درصد زیادی از آن شامل سردر تاریخی مسجد بود،‌ نام آن نیز کم‌کم از ذهن‌ها می‌رود.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، هرچند این مسجد در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده بود، اما عنوان «ارزشمند» را دست‌ کم در مصوبه‌ی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران داشت و حتی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران نیز ارزشمند بودن این بنای باقی‌مانده از دوره‌ی پهلوی دوم را به نهادهای دولتی، بخصوص شهرداری ابلاغ کرده بود.

پس از تخریب کامل این بنا و زمانی‌ که یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری استان تهران توانست از تخریب فقط یک متر از کاشی‌های ورودی این مسجد جلوگیری کند، رییس شورای شهر تهران از بقایای مسجد دیدن کرد و پس از سخنان هیئت‌ امنای مسجد که با نشان دادن تعدادی عکس، مسجد «پنبه‌چی» را بنایی بدون ارزش تاریخی و هویتی معرفی می‌کردند گفت که برای خواندن نماز به این مسجد با ارزش زیاد رفت‌وآمد داشته است.

احمد مسجدجامعی مسجد «پنبه‌چی» را بنایی زیبا دانست و به نقش آن در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس اشاره و اظهار کرد: به هر دلیلی که این بنای ارزشمند تخریب شد، اکنون برای بازسازی آن باید با حفظ قوانین و مقررات میراث فرهنگی، کارها جلو رود.

او با بیان این‌که اداره‌ی میراث فرهنگی استان تهران مقید به حفظ سردر و ورودی این مسجد بود ادامه داد: این بنای روحانی حتما باید براساس مستندات گذشته و با همان اصول مساجد گذشته ساخته شود، چون مردم محله آن را به همان صورت پذیرفته‌اند. در کشورهای دیگر که نمونه‌ی معماری خاصی برای مساجدشان ندارند، ‌از کارهای معماران شاخصی مانند مرحوم لرزاده - معمار برجسته‌ی ایرانی - کپی می‌کنند و در ساختمان‌های خود به کار می‌برند،‌ آن‌وقت ما نمونه‌های شاخص از کارهای این استاد را تخریب می‌کنیم.

وی درباره‌ی این موضوع که در سال‌های گذشته مساجد تاریخی «سلمان» و «همت» نیز در تهران تخریب و به جای آن‌ها، بناهای تجاری ساخته شدند گفت: در چند متری مسجد تازه تخریب‌شده‌ی «پنبه‌چی» مسجد بسیار کوچک «سجاد» قرار دارد که معمار آن مرحوم لرزاده است. هرچند مسجد «سلمان» نیز توسط مرحوم لرزاده ساخته شده بود، اما آن بنا اکنون تخریب شده است و حالا باید این نمونه‌های کوچک را که بسیار ارزشمند هستند حفظ کرد، ‌تخریب آن مساجد نیز بسیار جای تأسف دارد.

او نصب تابلوهای معرفی بناهای تاریخی توسط سازمان میراث فرهنگی برای چنین بناهای ارزشمندی را عاملی برای جلوگیری از تخریب آن‌ها دانست و افزود: در صحبت‌هایی که به‌تازگی با سازمان میراث‌ فرهنگی و شهرداری انجام شد، این موضوع مطرح شد که یک لایه‌ی میراثی به اطلاعات تاریخی شهر تهران اضافه شود تا اگر کسی قصد ساخت‌وساز در محدوده‌های تاریخی را داشت بتوانیم از تخریب آثار جلوگیری کنیم.

به گزارش ایسنا، مسجد «پنبه‌چی» در محله‌ی پنبه‌چی باقی‌مانده از دوره‌ی پهلوی دوم و جزو بناهای تاریخی ارزشمند شناخته‌شده بود. هفته‌ی گذشته بدون گرفتن استعلام از اداره‌ی میراث فرهنگی استان تهران سردر تاریخی این بنا تخریب شد. هفت سال پیش نیز مسجد تاریخی «سلمان» چندماه پس از ثبت شدن در فهرست آثار ملی، با هدف اجرای طرحی تجاری و مذهبی با خاک یکسان شد و به جای آن، مجتمعی بنا شد که بخش کوچکی از آن با داشتن یک گنبد به مسجد تبدیل شده، البته آن ساختمان هنوز به‌طور کامل بازسازی نشده است. پیش از آن نیز مسجد قاجاری «همت» در بازار سیروس با هدف دادن کاربری تجاری - مذهبی تخریب و بنایی به جای آن ساخته شد.

مسجد «سجاد» در مقیاس کوچکی نسبت به مساجد بزرگ تاریخی در محله‌ی «پنبه‌چی» در کوچه‌ی آقازاده،‌ کوچه‌ی کیهانیان قرار دارد. معماری این مسجد مانند مسجد «سلمان» توسط مرحوم لرزاده طراحی شده است.

انتهای پیام