پنج روز تا «اربعین» باقی مانده است. سرما، بمب‌گذاری‌های احتمالی، سیل جمعیت 20 میلیونی که روانه‌ی کربلا شده و تقاضای زیاد انفرادی‌ها از ایران برای سفر به عراق و تجمع آن‌ها در مرزهای خاکی، شرایط ویژه‌ای را برای عراق در اربعین ایجاد کرده است و این موضوع را مطرح می‌کند که اوضاع برای زائران ایرانی چگونه خواهد بود و امنیت آن‌ها در این شرایط چگونه تأمین خواهد شد؟
ناصر خدرنژاد - معاون حج، عمره و عتبات سازمان حج و زیارت - چهار روزی می‌شود از سفر عراق برگشته، موضوع سفرش بازبینی و ارزیابی شرایط خدماتی هتل‌ها، تغذیه و امنیت بوده است که با توجه به شرایط خاص اربعین، دستورهای ویژه‌ای را هم به مدیران کاروان‌هایی که به کربلا و نجف اعزام می‌شوند، داده شده تا نگرانی‌ها درباره‌ی اوضاع امنیتی، بهداشتی و خدماتی کمتر شود. او معتقد است: با وجود استقرار نیروهای ارتش عراق در مسیر حرکت زائران، جای نگرانی از نظر تأمین امنیت نیست.
خدرنژاد در ارزیابی شرایط عراق در اربعین با توجه به این‌که طبق رسم خاص عراقی‌ها، هر ساله به این مناسبت جمعیت زیادی به سمت کربلا، پیاده‌روی می‌کنند، در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس حج و زیارت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، نخست به مساله‌ی سرما در این کشور، اشاره کرد و گفت: سرمای عراق واقعا آزاردهنده است، مخصوصا در مرزها که امکانات کامل نیست، در مسیر پیاده‌روی هم همین‌طور. در واقع سرما یکی از چالش‌های بزرگ به‌شمار می‌آید، برای همین به زائران توصیه می‌کنیم، لباس گرم و مناسب حتما همراه داشته باشند و از همراه کردن کودکان در چنین شرایط سختی خودداری کنند.
او بیان کرد: البته در حال حاضر مشکل سوخت در عراق کمتر شده، ضمن آن‌که مدت زمان رفتن برق هم کاهش یافته، ولی در هر حال، شرایط خاصی به‌خاطر سرما در این کشور حاکم است که زائران حتما باید به آن توجه کنند.
معاون حج، عمره و عتبات سازمان حج و زیارت با اشاره به بازدیدهایی که از هتل‌های محل اقامت زایران ایرانی در شهرهای کربلا و نجف داشته است اظهار کرد: وضعیت هتل‌ها بازبینی شد و نکات لازم و قابل پیگیری برای رفع نقایص نیز یادآوری شده است. تغذیه و مسائل بهداشتی زائران را هم با توجه به جمعیت زیادی که قرار است در کربلا حضور داشته باشند بررسی کردیم، اوضاع خاصی است و توجه ویژه‌ای لازم دارد.
جابه‌جایی زائران در عراق به شب موکول شد
وی از موکول شدن زمان جابه‌جایی زائران در عراق از روز به شب در ایام اربعین خبر داد و افزود: به‌خاطر پیاده‌روی زائران و حرکت آن‌ها در جاده‌ها، مسیر شلوغ است. برای همین تمهیداتی اندیشیده شد تا زمان جابه‌جایی زائران ایرانی در شب باشد. در واقع، جاده‌های منتهی به کربلا تقریبا بسته و مسیرها کاملا امنیتی است، ارتش نیز از حالا در مسیر حرکت زائران مستقر شده، برای همین نگرانی وجود ندارد.
خدرنژاد درباره‌ی این‌که چطور می‌توان در این شرایط آن هم با وجود احتمال بمب‌گذاری‌های انتحاری، امنیت زائران ایرانی را تأمین کرد؟ گفت: عراق تمهیدات امنیتی را اتخاذ کرده است؛ اما یک اتفاق در اربعین رخ می‌دهد، وجب به وجب کل مسیر منتهی به کربلا، موکب‌ها یا هیئت‌های عزاداری استقرار می‌یابند که افراد مشخصی برای ارائه‌ی خدمات در آن‌ها حضور دارند و جای نگرانی نیست.
تعیین مسیر استراتژیک برای انتقال زائران ناتوان
او درباره‌ی چگونگی تردد زائران با وسایل نقلیه در جاده‌ها در این شرایط که جمعیت زیادی پیاده به سمت کربلا در حال حرکت هستند، توضیح داد: برای تردد زمینی مشکل نداریم، با توجه به این‌که مسیر حرکت پیاده‌روی عراقی‌ها از نجف به کربلاست، مسیرهای زمینی را بررسی کرده‌ایم که مسأله‌ای نداشتند. با این حال یک جاده‌ی استراتژیک را در نظر گرفته‌ایم که اگر مسیر شلوغ بود، زائرانی را که امکان و توانایی پیاده‌روی ندارند با اتوبوس از آن مسیر جابه‌جا کنیم.
وی شرایط کلی در عراق را خوب ارزیابی کرد و افزود: در بخش‌هایی که ما آن‌ها را ارزیابی کردیم، مشکلی وجود نخواهد داشت.
معاون سازمان حج و زیارت همچنین اظهار کرد: نمایندگی سازمان حج و عراق، جزوه‌ی کاملی را درباره‌ی توصیه‌ها، محدودیت‌ها و دستورالعمل‌ها در ایام خاص تهیه کرده که در اختیار تمام مدیران کاروان‌ها و مسوولان اجرایی قرار داده و همه‌ی مسائل امنیتی نیز یادآوری شده است، فقط عوامل کاروان‌ها باید به آن توجه کنند.
سامان‌دهی 500 هزار ایرانی در عراق
او درباره‌ی افزایش تعداد زائران اعزامی به عراق در مناسبتی مانند اربعین، گفت: سازمان حج و زیارت به‌طور کلی متعهد است روزانه به ظرفیت 80 اتوبوس 40 نفره، زائران را به عراق اعزام کند، یعنی جمعیتی حدود سه‌هزار و 200 نفر که هوایی و زمینی اعزام می‌شوند؛ اما در حال حاضر با توجه به‌مناسبت اربعین، نزدیک به 500 هزار نفر را در عراق سامان‌دهی می‌کنیم.
وی بیان کرد: سازمان حج و زیارت به ظرفیت اعزام خود اضافه نکرده است، بلکه گروه‌هایی را که درخواست می‌دهند در این مناسبت به عراق بروند، سامان‌دهی می‌کند، وگرنه به ظرفیت رسمی اعزامی این سازمان اضافه نمی‌شود.
خدرنژاد درباره‌ی شرایط سفر انفرادی‌ها با وجود توصیه‌ها و تأکیدهای سازمان حج و نیروهای انتظامی برای خودداری از انجام این سفر و از طرف دیگر، فراهم کردن امکاناتی برای صدور ویزا در مرزها و هجوم مردم به این مناطق، توضیح داد: درست است که در مرز، ویزا برای متقاضیان انفرادی صادر می‌شود، ولی ما توصیه نمی‌کنیم این اتفاق بیفتد، چون مدت زمان ایستایی در مرزها، آن هم در چنین شرایطی، بسیار زیاد است که این یکی از مشکلات ما به‌شمار می‌آید، هرچند تدابیر لازم معمولا اتخاذ می‌شود.
زمان ایستایی زایران در مرز به 12 ساعت می‌رسد
وی ادامه داد: در مرزهای مهران و چزابه معمولا مدت زمان ایستایی به 6 تا 12 ساعت می‌رسد در حالی که در مرزی مانند چزابه امکانات مناسبی برای اسکان وجود ندارد و زائران در چادرهای هلال احمر اسکان پیدا می‌کنند و از کمک‌های مرکب‌ها یا همان هیئت‌های عزاداری بهره‌مند می‌شوند.
او درباره‌ی دلیل طولانی شدن زمان توقف در مرزها، اظهار کرد: کنترل گذرنامه‌ها با توجه به حجم متقاضیان زمان زیادی را صرف می‌کند. با وجود آن‌که مأموران کنترل گذرنامه 24 ساعته کار می‌کنند، ولی این مشکل همچنان وجود دارد.
زائران انفرادی چگونه کنترل می‌شوند؟
معاون سازمان حج و زیارت در ادامه‌ی بحث سفر انفرادی‌ها به عراق، گفت: سفارت عراق در تهران از 15 محرم صدور ویزاها را آن هم با تعداد زیاد آغاز کرده است و خیلی‌ها از مدت‌ها قبل ویزای خود را گرفته‌اند؛ اما گروهی هستند که تا مرز می‌روند و از کنسولگری عراق در مرز ویزا می‌گیرند، برای همین گاه جمعیت زیادی در مرزها تجمع می‌کنند. سازمان حج و زیارت با توجه به چنین شرایطی تلاش می‌کند زائران را سامان‌دهی کند، یعنی زائران را در صورت مراجعه و تمایل، به گروه‌های 40 نفره دسته‌بندی و از هر نفر 15 هزار تومان برای پوشش بیمه و درمان می‌گیرد و آن‌ها را در قالب کاروانی مشخص هدایت می‌کند. در خاک عراق هم اتوبوس‌هایی مستقر و هماهنگ شده‌اند که در صورت نیاز و تقاضا، سفر زائران در خاک عراق از آن طریق می‌تواند انجام شود.
وی بیان کرد: گروه‌هایی هم هستند که ویزا دارند و می‌خواهند خودشان پیاده بروند و معمولا برای سامان‌دهی به ما مراجعه نمی‌کنند، ما شاهد حضور زائرانی در کربلا بوده‌ایم که هفت روز پیاده در راه بوده‌اند.
او در عین حال بار دیگر با تأکید گفت: به هیچ‌وجه به زائران توصیه نمی‌کنیم این چنین سفر یا از مرزها ویزا تهیه کنند، چون در اربعین شرایط واقعا سخت و مشکلات آن هم در این سرما گاه طاقت‌فرساست.
20 میلیون نفر در راه کربلا
خدرنژاد با توجه به مشاهدتش در عراق پیش‌بینی کرد که جمعیتی حدود 20 میلیون نفر به سمت کربلا حرکت کنند و در ادامه افزود: بیشتر زائران از نجف به سمت کربلا درحال حرکت‌اند و مسیری نزدیک به 90 کیلومتر را پیاده طی می‌کنند،. این جمعیت آن‌قدر زیاد است که در جاده‌ها یک وجب جای خالی پیدا نمی‌شود و حتی امکان چادر زدن هم وجود ندارد. این زائران معمولا در کربلا توقف طولانی ندارند و بیشتر آن‌ها حتی اسکان هم نمی‌یابند.
وی درباره‌ی این‌که آیا چنین شرایطی، زمان و برنامه‌ی سفر و زمان حرکت زائران ایرانی را مختل نکرده است؟ گفت: نظام و برنامه‌ی سفر زائران ایرانی حتی در چنین شرایطی مختل نمی‌شود؛ اما زائران انفرادی برنامه‌ی سفر خود را دارند که از نظام و کنترل ما خارج‌اند.
به گفته‌ی او، برنامه‌ی سفر زائران ایرانی در ایام اربعین به شهرهای کربلا، نجف و کاظمین خواهد بود و سامرا همچنان در برنامه‌ی سفر نیست.
هزینه‌ی سفر در اربعین تغییر نمی‌کند
وی درباره‌ی هزینه‌ی سفر به عراق در اربعین نیز اظهار کرد: هزینه‌ی سفر در اربعین تغییر نمی‌کند. متأسفانه گروه‌هایی هستند که ویزا می‌گیرند و زائران را به آن طرف مرز می‌برند و در این شرایط که خیلی از عراقی‌ها موکب‌هایی را برای ارائه‌ی خدمات به زائران مستقر کرده‌اند و در جاده‌ها هم باید پیاده حرکت کنند، خدمات تقریبا مجانی می‌دهند و این‌طور تبلیغ می‌کنند که سفر به عراق را ارزان اجرا می‌کنند. در حالی که نباید به این پیشنهادها توجه کرد.
خدرنژاد اضافه کرد: در حال حاضر قیمت هتل‌های کربلا به‌خاطر مناسبت اربعین دست کم 7 تا 10 برابر بیشتر از حالت عادی است؛ ولی چون ما از قبل این هتل‌ها را اجاره کرده‌ایم، در اربعین هم با همان قیمت روزهای عادی هزینه‌ی اقامت را محاسبه می‌کنیم و برای همین نرخ سفر زائران ایرانی در اربعین با روزهای عادی تفاوت نمی‌کند.
انتهای پیام
نظرات