«چند شبکه کارآمد و تاثیرگذار تلویزیونی، بهتر از چندین شبکه ناکارآمد و بودجه صرف‌کن رسانه ملی برای مخاطبان ایرانی کاربری دارند. به عبارتی صدای یکنواخت و تاثیرگذار طبل بزرگتر، بهتر از صدای چند طبل کوچک ناهمگون به گوش مخاطبان ایرانی می‌رسد.»
این جملات بخشی از یادداشت یک منتقد به بهانه رونمایی از بودجه صداوسیما در سال 93 است.
لایحه‌ی بودجه کل کشور در سال 93 که از سوی دولت به مجلس پیشنهاد شده است، صداوسیما را در صدر دستگاه‌هایی قرار می‌دهد که مشمول بودجه‌ی فعالیت‌های فرهنگی می‌شوند.
هوشنگ صدفی - منتقد - در یادداشتی که به طور اختصاصی به سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا ارسال کرده، در این زمینه نوشته است:
«با پیشنهاد لایحه‌ی بودجه کل کشور در سال 93 از سوی دولت، سونامی استعفا در مجلس شورای اسلامی بالا گرفته است هر چند که این حق نمایندگان مردم است که به تناسب نیازهای استانی درباره بودجه‌های محلی با متولیان بودجه نویسی دولت به چانه‌زنی بپردازند. با این حال هیچ یک از مسؤولان رسانه ملی با وجود بدهکاری به تهیه‌کنندگان و برنامه‌های روتین درطول سال 92 استعفا ندادند شاید یک دلیل آن تامین بودجه‌ای بالغ بر 967 میلیارد تومان برای سال 93 است. میزان بودجه‌ی صداوسیما در طول سال مهروزی با دولت دهم، کمتر از این میزان بود شاید به همین دلیل عزت‌الله ضرغامی، از رسانه ملی استعفا نداد!»
وی در ادامه‌ی مطلب خود آورده است: «بودجه‌ی صداوسیما در سال‌های 91 و 92، به ترتیب 920 و 905 میلیارد تومان اعلام شده است. کاهش بودجه رسانه ملی در سال‌های گذشته باعث شد رسانه ملی خط قرمز خود درباره تبلیغ برخی کالاها و خدمات، از جمله مسایل زیبایی و آرایشی را زیر پا بگذارد و حتی برخی از برنامه‌های قدیمی خانواده پرطرفدار را قربانی این نوع تبلیغات تجاری کند. با توجه به چشم‌انداز رسانه ملی در زمینه سبک زندگی ایرانی و پرهیز رسانه ملی از این نوع تبلیغات تجاری سطح پایین در جامعه، معلوم نیست چرا رسانه نجیب ملی به ساخت و نمایش این نوع برنامه‌های حمایتی با مشارکت صاحبان کالاها و خدمات زیبایی و آرایشی پرداخته است؟ در حالی که همین رسانه ملی بارها در اخبار و برنامه‌های خود درخصوص آثار زیان‌بار جراحی زیبایی به مخاطبان هشدار داده است.»
صدفی نوشته است: «در هر حال افزایش 62 میلیاردی بودجه رسانه ملی در سال 93 به نسبت سال 92 می‌تواند عامل موثری برای ترمیم این "پاشنه آشیل" رسانه ملی باشد. برغم افزایش بودجه رسانه ملی در سال 93 انتظار می‌رفت مدیران ارشد رسانه ملی نیز در قبال تولید و پخش برخی برنامه‌های تکراری و بی‌محتوای شبکه‌های تلویزیونی بازنگری کنند شاید یک دلیل ریخت و پاش در رسانه ملی، نبود برنامه‌ریزی دقیق برای تولید و پخش برنامه‌های تاثیرگذار با انبوه مخاطبان هدف شبکه‌های تلویزیونی باشد. بدیهی است بخشی از این نوع کمبود بودجه به فقدان برنامه‌ریزی منسجم و کارشناسی در شبکه‌های تحت پوشش رسانه ملی برمی‌گردد تا نبود بودجه کافی.
ارزیابی زمان تولید و میزان بودجه تخصیصی به مجموعه‌های فاخر چون "حضرت یوسف"، "مختارنامه"، "در چشم باد"، "کلاه پهلوی" و قس علیهذا در طول سال‌های اخیر نشان می‌دهد با وجود نظارت در برنامه‌ریزی، بودجه‌بندی و زمان‌بندی، تولید اغلب برنامه‌های فاخر با مشکلات عدیده‌ای چون کمبود بودجه در زمان تولید، افزایش زمان‌بندی و در نهایت هرز رفت بودجه ملی مواجه شده است؛ به عبارتی سازندگان برنامه، برنامه‌ریزان تولید، ناظران مالی و کیفی برنامه، اشراف کاملی بر نحوه تولید نداشته‌اند؟ علاوه بر آن مشخص نیست برنامه‌هایی که به طور قطع برای هر دقیقه آن میلیون‌ها تومان هزینه بر بودجه رسانه ملی تحمیل شده با چه منطق یا انگیزه‌ای زمان برنامه تولیدی در مرحله ممیزی و یا پخش کم شده است؟ به طور مثال در مجموعه تلویزیونی "کلاه پهلوی" و یا "مختارنامه" و یا برخی سریال‌های دیگر رسانه ملی، گاهی عنوان شده صحنه‌هایی از برنامه در حین پخش حذف می‌شوند. آیا در زمان نگارش و تحقیق فیلمنامه، نمی‌توان با اخذ نظرات متقن کارشناسان مذهبی یا تاریخی و یا سایر حوزه‌های تخصصی از بروز خسارت مالی به بودجه رسانه ملی کاست؟ آیا دست‌اندرکاران تولید به خاطر اشتباه محاسباتی در زمان‌بندی تولید و یا حذف صحنه‌های پرهزینه هنگام پخش مورد بازخواست نهادهای نظارتی قرار می‌گیرند؟
این منتقد سپس با اشاره به برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون، در ادامه‌ی مطلبش آورده است:
«بررسی برنامه‌های تلویزیونی صبحگاهی"ویتامین 3"، "طلوع" ، "روز از نو"،" سلام تهران" و"صبح بخیر ایران" نشان می‌دهد مخاطبان این نوع برنامه‌های صبحگاهی آنچنان باز تعریف نشده‌اند. به نظر می‌رسد مدیران شبکه‌های پنجگانه برای خرج کرد بودجه سال آتی، درخصوص برنامه‌های صبحگاهی، نوعی هماهنگی دارند تا بودجه رسانه ملی تلف نشود. به راستی برنامه‌های صبحگاهی چه طیفی از مخاطبان را دربرمی‌گیرند؟ تشابه محتوایی برنامه‌های صبحگاهی چه کمکی به مخاطبان می‌کند؟ چند درصد از مخاطبان ایرانی، برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون را تماشا می‌کنند؟ تولید چنین برنامه‌هایی در بین ساعات 7 الی 9 صبح در بین شبکه‌های ملی و البته گاهی شبکه‌های استانی، بدون تاثیرگذاری موثر بر مخاطبان، هزینه‌های گزافی بر رسانه ملی تحمیل نمی‌کند؟
فارغ از اینکه این نوع برنامه‌های زنده اغلب با مبلغ کمتری در رسانه ملی تولید و پخش می‌شوند اما همیشه نوعی به رخ کشیدن توان برنامه‌سازی و رقابت پنهان در بین شبکه‌های تلویزیونی را نمایان می‌کنند. در حالی که با تقسیم کار مناسب بین مدیران تلویزیونی، ضمن کاهش هزینه تولید برنامه‌های زنده و مشابه صبحگاهی، می‌توان محتوای مناسبی نیز به مخاطبان ارایه کرد. به عبارتی در این ساعات اغلب افراد فعال یا سرکارند و یا درحین تردد به محل کار و زنان خانه‌دار نیز در حال آماده‌سازی صبحانه برای فرزندان و همسرانند و یا در حین چرت صبحگاهی. پس نباید انتظار داشت افراد بازنشسته منزل پای تلویزیون بنشینند و یا کارمندان دولتی و خصوصی در محل کار برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون تماشا کنند!»
در ادامه مطلب این منتقد آمده است:
«از این دست برنامه‌های تکراری و بدون هدف‌گذاری مشخص در رسانه ملی به وفور یافت می‌شود. کافی است با کمی دقت در شبکه‌های رو به رشد فعلی رسانه ملی، آنها را استخراج کرد. به نظر نگارنده از بس شبکه‌های تلویزیونی متنوع و موازی راه‌اندازی شده، ناظران کیفی رسانه ملی نیز ابتکار عمل را از دست داده‌اند وگرنه لزومی ندارد یک برنامه چند بار در برخی از شبکه‌ها یا به طور هم زمان تکرار شوند. آمارگیری یک هفته‌ای از مرکز آرشیو تلویزیون به خوبی ماهیت تکرار برنامه‌ها را در شبکه‌های مختلف رسانه ملی برای مدیران ارشدنشان می‌دهد. معمولا مدیران رسانه ملی برای دریافت بودجه از دولت و مجلس شورای اسلامی، میزان دقایق پخش شده 18 شبکه تلویزیونی فراگیر و انواع شبکه‌های استانی در طول روز، ماه و سال را محاسبه و به متولیان امر بودجه‌نویسی اعلام می‌کنند اما در این بودجه‌نویسی، هیچگاه میزان دقایق برنامه‌های تکراری و باز پخش شده اعلام نمی‌شود؟ آیا مسؤولان نظارتی مجلس و دولت و یا بودجه‌نویسان رسانه ملی میزان دقایق تکراری را از بودجه شبکه‌های تلویزیونی کم می‌کنند؟»
صدفی در پایان این یادداشت نوشته است:
«در خاتمه باید گفت چند شبکه کارآمد و تاثیرگذار تلویزیونی، بهتر از چندین شبکه ناکارآمد و بودجه صرف‌کن رسانه ملی برای مخاطبان ایرانی کاربری دارند. به عبارتی صدای یک نواخت و تاثیرگذار طبل بزرگتر بهتر از صدای چند طبل کوچک ناهمگون به گوش مخاطبان ایرانی می‌رسد.»
انتهای پیام
نظرات