رییس مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو در آمریکا گفت: وقتی برای دفاع از پرونده‌ی الواح هخامنشی به دادگاه فدرال آمریکا رفتیم، رییس دادگاه از ما پرسید که این الواح متعلق به چه کسی است؟ پاسخ دادیم که به دولت ایران تعلق دارد. آن‌ها هم وکلای ما را بیرون و اعلام کردند، کسی باید از سرنوشت این الواح دفاع کند که مالک آن‌ها است.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این جملات بخشی از سخنان «گیل استاین» است که در حال حاضر برای شرکت در همایش بین‌المللی باستان‌شناسان جوان در ایران است. او که خود و مرکز تحت مدیریتش را امانت‌دار الواح هخامنشی می‌نامد، درباره‌ی سرنوشت پرونده‌ی مربوط به توقیف این الواح، در دادگاه فدرال آمریکا به خبرنگار ایسنا توضیح داد: وقتی الواح هخامنشی ایران توقیف شدند، مرکز شرق‌شناسی دومیلیون دلار هزینه کرد تا ایران در دادگاه آمریکا حاضر شود و از پرونده‌ی الواح خود دفاع کند؛ اما متأسفانه این اقدام در زمان مناسب از سوی ایران انجام نشد.

او ادامه داد: در سال 2005 دوبار به وزارت امور خارجه‌ی ایران نامه نوشته شد تا برای دفاع از الواح هخامنشی به آمریکا بیایند؛ اما آن‌ها در آن زمان، این کار را انجام ندادند و ایران در دادگاه حاضر نشد. در حالی که اگر ایران در همان جلسه‌ی نخست دادگاه حضور داشت، رأی دادگاه به نفع ایران می‌شد.

وی درباره‌ی روند توقیف الواح هخامنشی در دادگاه آمریکا نیز اظهار کرد: چند سال پیش که حکومت ایران به دادگاه آمریکا پاسخ نداد و حاضر به حضور در دادگاه نشد، دانشگاه شیکاگو نخست دو وکیل گرفت تا بتواند از پرونده‌ی الواح هخامنشی ایرانی دفاع کند. پس از دو سال که ایران وکلایی را برای این پرونده گرفت، دیگر به وکلای مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو اجازه‌ی ورود داده نشد. به همین دلیل، اکنون مسوولان این مرکز فقط نظاره‌گر روند این پرونده هستند و اطلاعات را از وکلای ایرانی پرونده می‌گیرند.

گیل استاین در دانشگاه تهران

وی تصریح کرد: سرنوشتی که اکنون الواح هخامنشی با آن روبه‌رو است، نتیجه‌ی تعلل وزارت امور خارجه‌ی ایران در زمان مقرر است. ما فقط نگهدارنده‌ی الواح بودیم، نه مالک و صاحب آن‌ها. البته حالا وزارت امور خارجه ایران متوجه شده است که اگر مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو در زمان مناسب دو وکیل خود را به دادگاه نمی‌فرستاد، در همان دور نخست دادگاه، الواح ایرانی از دست رفته بودند.

استاین در پاسخ به این پرسش که با توجه به تغییر رابطه‌ی ایران با غرب، چرا هنوز گره این پرونده باز نشده و نتیجه‌ای بهتر از «توقیف» درباره‌ی این پرونده به‌دست نیامده است؟ اظهار کرد: بحث قوه‌ی قضاییه در آمریکا، از وزارت امور خارجه و دولت اوباما کاملا جدا است. این پرونده یک مورد قضایی است و باید مراحل قانونی خود را طی کند. بنابراین فکر نمی‌کنم خوب شدن روابط، در سرنوشت این پرونده تأثیرگذار باشد. برای مثال، سیستم قضایی آمریکا کاملا مستقل است؛ مدتی پیش، دو استاندار مهم آمریکا که از افراد مهم کشوری بودند، به‌دلیل انجام برخی اقدامات اشتباه، به زندان فرستاده شدند و سیستم قضایی به هیچ عنوان تحت تأثیر موارد سیاسی قرار نمی‌گیرد.

وی تأکید کرد: با توجه به روند این پرونده، امیدواریم تا یک‌ونیم سال آینده، این قضیه به‌خوبی برطرف شود.

رییس مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو در ادامه، درباره‌ی مطالعه و بررسی الواح هخامنشی در این مرکز، توضیح داد: الواحی که مرکز شرق‌شناسی از ایران امانت گرفته است، اکنون در پروژه‌ی مستندنگاری هستند. دولت آمریکا دومیلیون دلار بودجه به این مرکز اختصاص داد تا دستگاهی با هدف مستندنگاری الواح هخامنشی خریده شود. اکنون این دستگاه خریده شده و کار مستندنگاری الواح هخامنشی توسط هیأتی شامل دانشمندان در حال انجام است. این دستگاه در مستندنگاری هر لوح، 20 تا 30 نقطه‌ی شیء را در آن واحد، اسکن و از آن‌ها عکس‌برداری می‌کند.

استاین همچنین درباره‌ی زمان‌بندی پایان این پروژه نیز توضیح داد: کارشناسان هر روز در حال کار روی الواح هستند. حدود 10هزار لوح سالم در دست داریم که کار مستندنگاری هر کدام از آن‌ها تقریبا هشت ساعت در روز زمان می‌خواهد. وقتی خروجی به کامپیوتر داده می‌شود، مانند یک عکس سه‌بعدی از هر طرف می‌توان آن شیء را دید.

وی با تأکید بر این‌که نتایج خوبی از پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه تا کنون به‌دست آمده است، با اشاره به پایان کار مستندنگاری پنج‌هزار لوح از این تعداد، افزود: در حال شناختن موارد کشف‌شده در الواح بررسی‌شده هستیم. براساس این اطلاعات، افراد و ملت‌های مختلفی درگیر معاملات و مدیریت در تخت جمشید بودند و به اقصی نقاط خاورمیانه رفت‌وآمد داشتند.

او اضافه کرد: پس از پایان مستندنگاری همه‌ی الواح، مدارکی که مستندنگاری می‌شوند، در معرض نمایش قرار می‌گیرند.

رییس مرکز شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو در پاسخ به این پرسش که آیا قصد نمایش نتایج پژوهش‌های به‌دست آمده را دارید؟ گفت: با توجه به این‌که این الواح در توقیف دادگاه هستند و اکنون امکان نمایش آن‌ها را نداریم، فقط می‌توانیم این آثار را مستندنگاری کنیم.

وی همچنین درباره‌ی لزوم ایجاد یک دیپلماسی فرهنگی در حوزه‌ی میراث فرهنگی در روابط ایران و آمریکا، اظهار کرد: در اقداماتی که در این چند روز انجام شد، تفاهم‌نامه‌هایی را امضا کردیم که رابطه‌ی آکادمیک دانشگاه‌های ایران، سازمان میراث فرهنگی و موسسه‌ی شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو را تحت تأثیر قرار می‌دهند. امیدوارم این اقدام برای آینده مطلوب باشد.

استاین همچنین در پاسخ به پرسشی درباره‌ی دلیل سفر نکردنش به ایران در طول هشت سال گذشته، بیان کرد: حضور من در ایران پس از هشت سال، نتیجه‌ی دیپلماسی فرهنگی است. در طول هشت سال گذشته، گرفتن ویزا و آمدن به ایران تقریبا کاری غیرممکن بود، وگرنه من پیش از این هشت سال، در دولت آقای خاتمی، به ایران آمده بودم.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که اهدای جام «شیردال» از سوی آمریکا به ایران را چطور ارزیابی می‌کنید، بخصوص درپی بحث‌هایی که مبنی بر اصالت نداشتن این شیء مطرح شد؟ گفت: اقدامی که دولت آمریکا در سفر رییس‌جمهور ایران به نیویورک کرد و این جام را به رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری داد، یک عمل بسیار خوب بود. به‌عنوان یک آمریکایی بسیار خوشحالم که این اقدام باعث شد، رابطه‌ای بهتر در سطح دنیا میان ایران و آمریکا برقرار شود.

انتهای پیام