قائم‌مقام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: در نامه‌ای به یونسکو، اعتراض ایران را نسبت به تهیه‌ی پرونده‌ی «بازی سنتی چوگان» توسط جمهوری آذربایجان اعلام می‌کنیم و از یونسکو می‌خواهیم تا این بازی سنتی را فقط به نام «جمهوری آذربایجان» جهانی نکند.
مهدی حجت در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار کرد: به یونسکو اعلام می‌کنیم که بازی سنتی چوگان که پرونده‌ی آن توسط جمهوری آذربایجان تهیه شده، با ایران مشترک است و نباید این ورزش سنتی را فقط به نام یک کشور ثبت کرد.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به این‌که یونسکو به چنین مسائلی توجه زیادی دارد، ادامه داد: وقتی کشورها درباره‌ی قضیه‌ای به یونسکو اعتراض کنند، یونسکو در جلساتی، اعتراض‌ها را بررسی می‌کند.
او با بیان این‌که کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان و هندوستان نیز نسبت به این ورزش اظهار علاقه کرده‌اند، گفت: همه‌ی این کشورها متفق‌القول می‌توانند با یونسکو صحبت و اعلام کنند که جمهوری آذربایجان اجازه ندارد ورزش چوگان را به‌تنهایی به نام خود ثبت جهانی کند، بخصوص در شرایطی که مدارک نشان می‌دهد، کشور آذربایجان فقط یک «انجمن» به نام چوگان دارد، در حالی که علاوه بر زنده بودن این ورزش در ایران، یک فدراسیون نیز در کشور ما، فعالیت گسترده‌ای در این زمینه دارد.
وی درباره‌ی سابقه‌ی تاریخی این ورزش در ایران نیز توضیح داد: سوابق فرهنگی نشان می‌دهد که از دوران باستان تا کنون، ورزش چوگان در ایران انجام می‌شد. شاهنامه‌ی فردوسی و تصاویر مینیاتوری تاریخی، ماهیت این بازی در ایران و سابقه‌ی فوق‌العاده‌ی تاریخی آن را نشان می‌دهند. این بازی از دوره‌ی هخامنشیان تا کنون در ایران مطرح بوده است.
حجت با تأکید بر این‌که ایران باید دلایل خود را به یونسکو ببرد و در جلساتی که برگزار می‌شود، از خود و ورزش باستانی‌اش دفاع کند، گفت: در قدم‌های نخست، جلساتی با یونسکو برگزار و این موضوع مطرح و همچنین نامه‌نگاری‌هایی انجام شده است و ما این‌گونه اقدامات را تا گرفتن نتیجه‌ی نهایی ادامه می‌دهیم.
وی درباره‌ی برخی اظهار نظرها توسط کارشناسان مبنی بر بدون اشکال بودن ثبت آثار غیرملموس ایران توسط یک کشور دیگر، تأکید کرد: این مطلب به‌طور کلی درست نیست؛ معمولا اگر حوزه‌ی نفوذ یک اثر غیرملموس، داخل مرزهای سیاسی یک کشور باشد، بسیار بعید است که ارزش جهانی داشته باشد و بتوان آن را ثبت کرد؛ ولی اگر آثاری مانند «تار»، «مولوی» و «بازی سنتی چوگان» که دربرگیری آن‌ها بسیار وسیع است و حوزه‌ی نفوذشان فراتر از مرزهای یک کشور است، در معرض ثبت باشند، طبیعتا مکانیزم یونسکو که بگوید یک کشور می‌تواند به نام خود یک اثر غیرملموس را ثبت کند، غلط است. چنین مکانیزم‌هایی باعث می‌شود، میان کشورهای همسایه بددلی ایجاد شود. اکنون دشمنان رفاقت میان جمهوری آذربایجان و ایران، مدام این‌گونه مسائل را پیش می‌کشند. از سوی دیگر، کشور جمهوری آذربایجان به‌دنبال ایجاد یک شناسنامه برای خود است و برای ثبت هر اثر معنوی یا غیرمعنوی آماده می‌شود.
او هدف اصلی یونسکو را ایجاد صلح جهانی دانست و گفت: یونسکو با این مکانیزم غلط که ثبت مواریث غیرملموس به نام یک کشور است، باعث می‌شود تا میان کشورها دشمنی و کینه‌توزی ایجاد شود. کینه‌توزی از درگیری‌های نظامی بدتر است؛ ایران هشت سال با عراق جنگید، ولی اکنون با این کشور برادر است. این‌گونه موارد خطرات بسیار بزرگی برای صلح بین‌المللی هستند.
قائم‌مقام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تأکید کرد: ایران این مطلب را در کنفرانس عمومی یونسکو در پاریس مطرح می‌کند و از یونسکو می‌خواهد تا مسأله‌ی ثبت مواریث غیرملموس را به نام یک کشور حذف کند و هر کشوری بتواند پیشنهادکننده‌ی ثبت جهانی یک امر باشد، نه ثبت جهانی اثر به نام خود آن کشور.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا جلسه‌ای که سرپرست وزارت ورزش و جوانان از برگزاری آن با حضور مسوولان سازمان میراث فرهنگی و وزارت امور خارجه خبر داده بود، برگزار شد؟ گفت: ممکن است این جلسه با حضور نمایندگان بخش‌هایی از سازمان میراث فرهنگی مانند دفتر ثبت آثار تاریخی برگزار شده باشد، اما من در جریان آن نیستم.
به گزارش ایسنا، جمهوری آذربایجان از مدتی پیش، با تهیه‌ی پرونده‌ای با عنوان «چوگان، بازی محلی قره‌باغ» به‌طور رسمی از یونسکو خواسته است تا این بازی سنتی را به نام خود، در نشست کمیته‌ی میراث ناملموس یونسکو که حدود دوماه دیگر به میزبانی جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود، جهانی کند.
گفته می‌شود بازی چوگان در گذشته، یکی از عوامل رونق یافتن میدان نقش جهان در اصفهان بوده است؛ اما برای نخستین‌بار در زمان اردشیر بابکان از چوگان نام برده شد و پس از آن، بسیاری از شاعران و نویسندگان قدیمی ایرانی، از چوگان حرفی به میان آورده‌اند.
انتهای پیام
نظرات