فرامرز قریبیان طی نزدیک به نیم قرن سابقه بازیگری‌اش به مصاحبه و حضور در رسانه‌ها کمتر علاقه داشته است، خودش معتقد است:« وقتی آدم مصاحبه می‌کند، ممکن است حرف‌هایی بزند که به عده‌ای بربخورد. البته علت آن را نمی‌دانم چرا که می‌توان از همه انتقاد کرد و این موضوع ناراحتی ندارد.»
اکران «گناهکاران»، این بازیگر و کارگردان بی‌حاشیه سینما را مجاب کرد تا به اتفاق پسرش سام قریبیان که فیلمنامه‌ی فیلم‌اش را نوشته است درخبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) حاضر شوند و درباره‌ی این ساخته‌ی سینمایی‌شان صحبت کنند.
فیلمنامه مهمترین مساله است
فرامرز قریبیان که پس از گذشت 14 سال از «چشمهایش»، فیلم جدیدش را کارگردانی کرده است، درباره‌ی این وقفه به ایسنا گفت: وقتی فیلمنامه خوب نداری طبیعتا فیلم خوب هم نمی‌توانی بسازی چون مهمترین چیزی که می‌تواند فیلمی را برجسته کند، فیلمنامه آن است و در ادامه با انتخاب عوامل درست می‌توان کیفیت کار را بالا برد. بنابراین ما سعی کردیم در «گناهکاران» این اتفاق بی‌افتد. فکر کردم در این سطح می‌توانم فیلم خوبی بسازم، اگر فیلمنامه را دوست نداشته باشم، طبیعتا فیلم خوبی نخواهم ساخت و معتقدم آدم هر کاری می‌کند باید با عشق و علاقه باشد.
می‌خواستم مستقل کار کنم
وی ادامه داد: دومین علتی که باعث شد سال‌ها ساخت فیلم چهارمم به تاخیر بی‌افتد، این بود که می‌خواستم مستقل کار کنم. وقتی آدم شریک دارد باید به هر حال نظر آن را هم تامین کرد بنابراین دوست نداشتم دوباره این اتفاق بیفتد. من کارگردان شناخته شده‌ای نبودم که مانند بسیاری از همکارانم هم کمک دولتی بگیرم و هم اسپانسر جذب کنم. به دلیل نوع فیلمنامه‌ای که داشتم نه فارابی به من کمک کرد و نه نیروی انتظامی و کاملا «گناهکاران» با سرمایه شخصی ساخته شد، اما چون کار را دوست داشتم این ریسک را انجام دادم تا کار ساخته شود.
فرامرز قریبیان با اشاره به موضوع فیلم «گناهکاران» به عنوان چهارمین ساخته سینمایی‌اش، ادامه داد: من علاقه خاصی به فیلم‌های پلیسی خصوصا کارهای پلیسی آمریکایی دارم. البته در دوره‌ای سینمای فرانسه هم چند کار پلیسی خوب ساخت که در تاریخ سینما ماندنی شد. خود من هم سینما را از نوجوانی با سینمای آمریکا یاد گرفتم و تحت سینمای آمریکا به خصوص فیلم پلیسی آنها هستم. وقتی سام (پسرم)این فیلمنامه را نوشت و آن را خواندم، دیدم خیلی کار جالبی می‌تواند باشد. بنابراین فیلمنامه را وزارت ارشاد فرستادیم و خوشبختانه اجازه ساخت دادند.
معتقدم فیلم‌های اولم زیاد خوب نبوده است
او که فیلمش «گناهکاران» با واکنش مثبت منتقدان در جشنواره فیلم فجر همراه شد، پیش تولید مناسب را یکی از عوامل موثر در بالارفتن کیفیت این فیلم دانست و گفت: من 45 سال است بازیگر سینما هستم و چند فیلم ساخته‌ام و معتقدم فیلم‌های اولم مانند تجربه اول بسیاری از کارگردان‌ها زیاد خوب نبوده است.
وی همچنین گفت: البته علت اصلی آن را عدم پیش تولید مناسب می‌دانم. پیش تولید در ایران مرسوم نیست و با دو سه روز دیدن لوکیشن، معمولا کار را آغاز می‌کنند. اما ما سعی کردیم این اتفاق نیفتد و حدود دو ماه پیش‌تولید داشتیم. دو ماه هم در آذر و دی فیلمبرداری داشتیم. تدوین هم موازی با فیلمبرداری شروع شد که تا اسفند ماه ادامه داشت. عوامل بعد از فیلمبرداری را نیز مانند تدوینگر و سازنده موسیقی را نیز در ابتدای کار انتخاب کردیم و مطمئن بودیم که به خوبی از عهده این کار بر می‌آیند.
قریبیان «گناهکاران» را کاملا منطبق با فیلمنامه تصویب شده دانست و اظهار کرد: بعد از جشنواره فیلم فجر به پایان آن ایراد گرفته شد و سکانسی را اضافه کردیم که متهم توسط پلیس کشته می‌شود. اما باز هم ایراد گرفتند و آن را انتقام شخصی دانستند. البته سال‌ها بود که پیشنهاد داده بودم پروانه ساخت و نمایشی یکی شود که ظاهرا خوشبختانه این اتفاق قرار است، بی‌افتد. معتقدم روش گذشته، بازی کردن با زندگی مردم بود. فیلم پروانه ساخت می‌گرفت و دوباره توسط عده دیگری بازبینی می‌شد.
وی یادآور شد: نیروی انتظامی در جشنواره‌ی فیلم فجر از کار ایراد گرفت، در حالی که فیلم را به خود فرمانده نیروی انتظامی نشان دادند و ایشان از کار به عنوان فیلم پلیسی خوب خوششان آمده بود اما با پایانش موافق نبودند و در نهایت با اضافه کردن صحنه کوتاهی، پروانه نمایش فیلم صادر شد.
فیلم‌نامه‌ام متناسب با ایران بازنویسی شد
سام قریبیان نویسنده فیلمنامه «گناهکاران» هم که مانند پدرش در آمریکا سینما خوانده است درباره ایده این فیلم گفت: یک هفته نامه‌ای به نام «نیویورکر» در آمریکا منتشر می‌شود. هر از گاهی که در آنجا بودم، آن را می‌خواندم و جرقه این فیلم از آنجا زده شد. مقاله‌ای خواندم درباره دزدی از یک بانک در آلمان که دوتا پلیس مامور تحقیق می‌شوند و بعد مشخص می‌شود یکی از پلیس‌ها خودش جزو آدم دزدها بوده است. ایده از آنجا آمد که چطور می‌شود، کسی مسئول تحقیق یک کاری شود که خودش باعث و بانی آن کار بوده و اتوماتیک سعی می‌کند، سرنخ‌ها را از بین ببرد.
وی افزود: دقیقا اولین نسخه فیلمنامه، 26 جولای 2006 به زبان انگلیسی نوشته شد. سال2010 به ایران آمدم و پنج سناریو نوشته بودم. «گناهکاران» اولین فیلمنامه‌ای است که ساخته می‌شود.
سام قریبیان با بیان اینکه فیلمنامه متناسب با ایران بازنویسی شد، اظهار کرد: جاهایی که نمی‌خواستیم شالوده کار به هم بخورد، آن را در فیلمنامه نگاه داشتیم.
در ایران یادمان می‌رود،قصه را جذاب تعریف کنیم
وی روایت بخشی از داستان را در خارج از کشور در راستای جذابیت قصه دانست و گفت: در ایران آنقدر فیلم رئال و مستند زیاد شده که یادمان می‌رود قصه را جذاب تعریف کنیم. به نظر من اصل سرگرمی است. من تماشاگر عام را دوست دارم که فیلم را ببیند و یادش برود که بیرون چه مشکلی دارد. این لذت می‌تواند در فیلم کمدی یا جنایی باشد و یکی از جذابیت‌های اثر می‌تواند یک کشور خارجی باشد.
فرامرز قریبیان ادامه داد: اتفاقا وقتی هزینه‌ها را برآورد کردیم دلار هزار و سی تومان بود اما موقعی که خواستیم برویم شد 1750 تومان. ولی هرچه فکر کردیم و حتی پیشنهاد شد، می‌توانیم آن صحنه‌ی «دیسکو» را در یک زیرزمین بگیریم، گفتم مصنوعی می‌شود اما گفتیم قراراست کاری انجام دهیم باید آنرا درست انجام دهیم، حتی اگر هزینه بالا برود. در واقع اگر آن صحنه‌ها را در ترکیه نمی‌گرفتیم فیلم لطمه می‌خورد و جذابیت آن از بین می‌رفت.
پلیس آگاهی باید سخت‌گیر و خشن باشد
او که به عنوان بازیگر تجربه زیادی در ایفای نقش پلیس داشته است با بیان اینکه برای اکثر نقش پلیس‌های شهری به سراغ او می‌روند، گفت: پلیس فیلم «گناهکاران» به واقعیت پلیس آگاهی در ایران بسیار نزدیک‌تر است. من معتقدم پلیس آگاهی باید سخت‌گیر و خشن باشد چراکه با آدم‌های تبهکار در ارتباط است و با خوش‌رویی به جایی نمی‌رسد. پلیس فیلم «گناهکاران» خصوصا آن پلیس پیر بسیار نسبت به فیلم‌هایی که حتی خودم بازی کرده‌ام، واقعی‌تر است.
این کارگردان درباره انتخاب بازیگران نیز اظهار کرد: بهتر دیدم که نقش پلیس پیر را خودم بازی کنم. برای نقش‌های دیگر نشستیم و با سامی(سام) مشورت کردیم و برای هر نقش دو سه تا کاندیدا داشتیم که در مجموع به این نقش‌هایی که انتخاب شدند، رسیدیم.
وی افزود: می‌خواستم نسل قدیم و امروز در کنار هم حضور داشته باشند. حتی برای نقش رئیس آگاهی سراغ میر محمد تجدد رفتیم و قرارداد هم بستیم اما متاسفانه قبل از شروع بازی‌اش فوت کرد و باعث ناراحتی ما شد. علاقمندم وقتی فیلمی می‌سازم سراغ قدیمی‌ها هم که از کار افتادند بروم.
رامبد جوان عالی کار کرد
قریبیان درباره‌ی انتخاب رامبد جوان برای ایفای نقش پلیس جوان و اینکه چرا از پسرش در این نقش استفاده نکرده است، اظهار کرد: برای نقش روانگر خیلی فکر کردیم. خود سام هم معتقد بود درست نیست پدر و پسر نقش پلیس را بازی کنند و ارتباط آنها درست در نمی‌آید. کاندیدهای دیگری هم مانند محمدرضا فروتن و پارسا پیروزفر داشتیم اما معتقدم بهترین گزینه رامبد جوان بود و عالی کار کرد. او هوش زیادی دارد و مناسب‌ترین گزینه برای این نقش بود. البته یک مقدار هم شانس داشتیم که فرصت داشت و در «گناهکاران» بازی کرد. بسیار پیش آمده بازیگری را می‌خواهی اما درگیر کار دیگری است، مانند اتفاقی که در فیلم اولم «جدال در تاسوکی» افتاد.
وی با اشاره به حضور بهاره کیان‌افشار نیز گفت: ایشان هم اولین کار سینمایی‌شان بود و بعد از فیلم ما در«هیچ کجا هیج کس» بازی کرد. فقط ما می‌دانستیم در «کلاه پهلوی» بازی کرده‌اند و دعوت کردیم و دیدیم از نظر چهره مناسب هستند. ایشان هم لطف کردن و در این نقش که هر کسی بازی نمی‌کند، بازی کردند. انتخاب بهاره کیان افشار ریسک زیادی بود اما نتیجه خوب شد.
پدرم قدرت ریسک‌پذیری دارد
سام قریبیان ادامه داد: پدرم چون خودش بازیگر است علاوه بر شناخت، قدرت ریسک پذیری هم دارند. اینکه نقش زن فیلمت را به کسی بدهی که کسی از او کار ندیده و یا حضور رامبد در یک نقش جدی از دید من خصوصا از لحاظ تهیه‌کنندگی ریسک بود. رامبد جوان با حضور در یک نقش جدی کاری کرد که تماشاگر در عرض 30 ثانیه، سابقه 20 ساله او را فراموش کنند و در ابتدای فیلم متوجه شد، او کاملا جدی است.
وی افزود: ایده داشتیم برای نقش زن اصلی هم از بازیگر مشهوری استفاده کنیم و معتقد بودیم اینکه ابتدای فیلم کشته شود، شوک بیشتری خواهد داشت و برای تماشاگر هم جذاب‌تر می‌شود اما در نهایت تصمیم گرفتیم از چهره‌ها برای نقش‌های فرعی‌تر استفاده کنیم.
فرامرز قریبیان با بیان اینکه برای نقش‌های فرعی از بازیگران شناخته شده استفاده شد گفت: این تجربه را از فیلم‌های قبلی داشتم که حتی در یک نقش کوتاه از غیر بازیگراستفاده کنی، کار لطمه می‌خورد.
این کارگردان که سابقه زیادی در بازیگری دارد درباره روش بازی گرفتن از بازیگرانش گفت: من اهل دورخوانی نیستم و معتقدم کار بیهوده‌ای است و چیزی را حل نمی‌کند. همه چیز باید سر صحنه اتفاق بی‌افتد به خصوص برای بازیگر و معتقدم این روند، جذاب و اثرگذار است. خیلی از کارگردان‌ها قبل از فیلمبرداری با بازیگر تمرین می‌کنند اما من معتقدم حس بازیگر از بین می‌رود و تازگی‌اش را از دست می‌دهد. روش‌های مختلفی است اما من خود ترجیح می‌دهم، همه چیز تازه باشد.
قریبیان با اشاره به دیگر عوامل فیلم «گناهکاران» نیز اظهار کرد: انتخاب فیلمبردار برای اینگونه کارها بسیار مهم است و باید مناسب کار باشد که هومن بهمنش بسیار خوب کار کرد. خصوصا صحنه شروع فیلم و صحنه نشان دادن جسد که بسیار سخت بود و یک روز کامل آن پلان کوتاه را گرفتیم.
این کارگردان درباره استفاده همزمان از چند تصویر در بخش‌هایی از فیلم گفت: برای اینکه ریتم کار بهتر شود، در هنگام تدوین، تصمیم گرفتم این کار را بکنیم. بهرام دهقانی هم به عنوان تدوینگر نقش مهمی در ریتم این کار داشت.
وی افزود: بسیاری معتقد بودند ایشان برای این فیلم باید سیمرغ می‌گرفت. فیلم بازخوردهای خوب در فجر داشت و تنها یک نقد منفی بود و آن هم نوشته بود، چرا فرامرز قریبیان به اتفاق سعید راد بازی کرده است؟ در حالیکه سعید راد اصلا در فیلم ما بازی نکرده است، اما گویا چون در نشست فیلم آمده بود و با هم عکس گرفتیم، اینگونه نوشتند.به نظرم آنها بدون دیدن فیلم، نقد نوشته بودند.
قریبیان درباره نام فیلمش، اسم ابتدایی آن را «قصاص» دانست و اظهار کرد: «قصاص» اسم بسیار بهتری بود اما گفتند تغییر دهید. نمی‌خواستیم «گناهکاران» باشد و این نام موقت بود اما دیدیم این اسم جا افتاد و دیگر تغییر ندادیم.
گفت‌وگو از: مسعود نجفی خبرنگار ایسنا
انتهای پیام
نظرات