چندی پیش، ایسنا برای بررسی «قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیان‌آور برای خبرنگاران» نشستی برگزار کرد که در آن، عضو هیأت امنای سازمان تأمین‌ اجتماعی، تعریفی جدید از «خبرنگار» ارائه کرد و گفت: «سازمان تأمین‌ اجتماعی کسی را خبرنگار می‌داند که در مناطقی مانند سوریه و عراق مشغول تهیه خبر است» با توجه به چنین تعریفی، این پرسش مطرح شد که واقعا چه کسی خبرنگار است و تعریف درست و علمی کار خبرنگاری چیست؟

یک روزنامه‌نگار پیشکسوت درباره‌ی تعریف سازمان تأمین اجتماعی از «خبرنگار» گفت: به‌دلیل تعدد منابع اطلاعاتی که امروزه خبرنگاران به آن دسترسی دارند، نمی‌توان گفت که حرفه‌ی خبرنگاری مخاطره‌آمیز نیست.

مینو بدیعی در گفت‌و‌گو با خبرنگار رسانه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان این‌که سازمان تأمین اجتماعی بنا بر این تعریف، نمی‌خواهد امتیازی به صاحبان حرفه‌ی روزنامه‌نگاری دهد، اظهار کرد: بنا بر تعریفی که از خبرنگار ارائه شده، مشخص است که قرار نیست به صاحبان حرفه‌ای که از جنبه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی‌،‌ اجتماعی و ... تحت فشار و مخاطره هستند، امتیازی داده شود.

او توضیح داد: براساس تعریفی که در جوامع مختلف از خبرنگار ارائه شده، خبرنگار یک عنصر پویا و پرتحرک از همه‌ی جهات است. خبرنگار کسی است که همیشه در رویداد یا حادثه‌ای که در هر مکانی رخ دهد یا اتفاق‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... حضور بارز داشته باشد؛ اما تعریف اسطوره‌یی نیز از خبرنگار وجود دارد، مثلا می‌توان به «اوریانا فالاچی» به‌عنوان یک اسطوره در حوزه‌ی خبرنگاری که در مهم‌ترین رویدادهای قرن بیستم در صحنه بوده است،‌ اشاره کرد؛ ولی باید بپذیریم که این فقط تعریف یک اسطوره در خبرنگاری است و اگر بخواهیم این تعریف را مد نظر قرار دهیم، 90 درصد خبرنگاران شامل آن نمی‌شوند.

این روزنامه‌نگار پیشکسوت با اشاره به این‌که در عصر «جامعه‌ی اطلاعاتی» تعریفی که از خبرنگار ارائه می‌شود، تغییر کرده است، بیان کرد: بنا بر این تعریف، حضور در صحنه فقط یکی از منابع اطلاعاتی‌ای است که خبرنگار به آن دسترسی دارد. تعدد منابع اطلاعاتی موجب شده است که فعالیت خبرنگار نیز تغییر کند. بنابراین نمی‌توان گفت که خبرنگاری که پشت میز نشسته، خبرنگار نیست، در حالی که ممکن است او یک ساعت بعد برای تهیه‌ی گزارش میدانی به صحنه‌ی یک حادثه برود.

بدیعی با اشاره به تعریف سازمان تأمین اجتماعی از خبرنگار، تأکید کرد: این تعریف نشان می‌دهد که هیچ شناختی از فضای فعلی رسانه‌ها وجود ندارد. باید توجه داشت که خبرنگاری یک حرفه‌ی 24 ساعته است و حتی وقتی خبرنگار در مرخصی است، از حرفه‌ی خود جدا نمی‌شود، چون در هر لحظه باید نقش خود را به‌عنوان خبرنگار ایفا کند.

وی ادامه داد: امروزه خبرنگاران بیشتر از گذشته در متن حادثه‌ها حضور دارند و ارائه‌ی چنین تعریف ناقصی از خبرنگاری، فقط مطلع‌ نبودن فرد از شرایط را نشان می‌دهد.

این روزنامه‌نگار با بیان این‌که خبرنگاری کاری است که شرایط جسمی و روحی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اظهار کرد: از آنجا که خبرنگار تحت مخاطره‌ و آسیب روحی و جسمی است، شغل خبرنگاری جزو مشاغل زیان‌آور قرار می‌گیرد و براساس استانداردهای حقوق کار جهانی گفته می‌شود که سابقه‌ی کار خبرنگار باید بین 10 تا 15 سال باشد.

او همچنین اضافه کرد: «روز خبرنگار» روز شهادت یک خبرنگار است و تفاوت نمی‌کند که او در محل کارش یا در جنگ به شهادت رسیده است. نکته‌ی مهم این است که شغل خبرنگاری به نوبه‌ی خود، خطرناک است. آماری که سالانه از خبرنگاران کشته‌شده در حوادث اعلام می‌شود، بسیار بالا است و این شامل خبرنگاران ایرانی و خارجی است. بنابراین این حرف بسیار عجیب است که فقط کسی را خبرنگار بدانیم که در مناطق جنگی، خبر تهیه کند!

انتهای پیام