برگزاری جشنواره‌های معتبر کن و برلین، اعطای جوایز سینمایی اسکار و گلدن‌گلوب، رونمایی از فیلم جدید فرهادی و مرگ «راجر ایبرت»، منتقد سرشناس دنیای فیلم از جمله مهمترین رویدادهایی بودند که جهان سینما در نیمه اول سال 2013 به خود دید.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در آستانه ورود به نیمه دوم سال 2013 میلادی، نگاهی می‌اندازیم به مهمترین رویدادهای سینمای جهان که در شش ماه اول رقم خوردند.
اسکار در خدمت «آرگو»
** مراسم اعطای جوایز اسکار 2013 در حالی روز 24 فوریه (ششم اسفند ماه) در دالبی تئاتر لس‌آنجلس برگزار شد که مهمترین اتفاق غیرمنتظره در آن، اعطای جایزه بهترین فیلم به اثر ضدایرانی و تحریف شده «آرگو» بود. نکته قابل توجه درباره فیلم «آرگو» موفقیت آن در حضور فیلم‌هایی به مراتب قدرتمندتر از کارگردانان بزرگ سینما بود، اما در عین ناباوری همسر «باراک اوباما» در پیام ویدئویی، این فیلم را به عنوان اثر برتر اسکار هشتادوپنجم اعلام کرد!
در اسکار امسال فیلم «زندگی پی» ساخته آنگ لی با 4 جایزه پیشتاز برندگان بود و پس از آن «بینوایان» و «آرگو» با 3 جایزه در رتبه دوم قرار گرفتند. در بخش بهترین بازیگر نقش اصلی مرد، «دانیل دی لوئیس» برای فیلم «لینکلن»، در بخش بهترین بازیگر نقش اصلی زن «جنیفر لاورنس» برای «کتابچه بارقه امید»، در بخش بهترین کارگردانی «آنگ لی» برای «زندگی پی»، در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل زن «آن هاث‌وی» برای «بینوایان» و در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد «کریستوف والتز» برای «جانگوی آزاده شده» موفق به کسب جایزه اسکار شدند. جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار 2013 که سال پیش به «جدایی نادر از سیمین» رسیده بود نیز به «عشق» ساخته «میشل هانکه»، برنده نخل طلا رسید.
بافتا هم «آرگو» را پسندید
** مراسم اعطای جوایز آکادمی فیلم بریتانیا (بافتا) روز دهم فوریه (22 بهمن) در لندن برگزار شد و باردیگر فیلم «آرگو» موفق به دریافت سه جایزه از جمله بهترین فیلم شد. «آرگو» به کارگردانی بن افلک و تهیه‌کنندگی جورج کلونی که به دلیل ایجاد تحریفات تاریخی و اتخاذ دیدگاه ضدایرانی منتقدین فراوانی داشته، همچنین جایزه بهترین کارگردانی و بهترین تدوین را نیز گرفت.
در بخش بهترین فیلم انگلیسی جوایز بافتا «سقوط آسمانی»، در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی «عشق» هانکه و در بخش بهترین انیمیشن «شجاع» موفق به کسب جایزه از آکادمی بافتا شدند. «دانیل دی لوییس» برای فیلم «لینکلن» به عنوان بهترین بازیگر مرد انتخاب شد و در بخش بهترین بازیگر زن نیز «امانوئله ریوا» برای فیلم «عشق» جایزه بافتا را به خانه برد.
تعظیم تمام‌قد گلدن گلوب مقابل «بن افلک»
** هفتادمین مراسم سالانه اعطای جوایز گلدن‌گلوب روز 14 ژاویه (25 بهمن) برگزار شد که از همین مراسم اقبال هالیوود به فیلم «آرگو» آغاز شد. این فیلم به کارگردانی بن افلک جایزه بهترین فیلم و کارگردانی را در حالی کسب کرد که در این بخش فیلم‌های «جانگوی آزاد شده» (کوئنتین تارانتینو)، «زندگی پی» (آنگ لی) ، «لینکلن» (اسپیلبرگ) و «سی دقیقه بامداد» (بیگلو) هم نامزد بودند. عنوان بهترین فیلم موزیکال یا کمدی به فیلم «بینوایان»، جایزه بهترین فیلم خارجی به «عشق» میشل هانکه، جایزه بهترین بازیگر مرد به «دانیل دی لوئیس» برای «لینکلن» و جایزه بهترین بازیگر زن به «جسیکا چستین» برای «سی دقیقه بامداد» رسید.
«ژست کودک» به ارزش خرس طلا
** شصت‌وسومین جشنواره فیلم برلین با حضور «وونگ کار وای» بر مسند ریاست هیات داوران روز هفدهم فوریه (29 بهمن) با اعطای خرس طلا به فیلم رومانیایی «ژست کودک» به کارگردانی «کالین پیتونتز» به کار خود پایان داد. امسال فیلم «پرده بسته»، جدیدترین ساخته جعفر پناهی که از نامزدهای خرس طلا بود، جایزه بهترین فیلمنامه را به دست آورد. پناهی پیش از این در سال 2006 نیز با فیلم «آفساید» خرس نقره‌ای جایزه بزرگ هیات داوران را از جشنواره برلین گرفته بود. در بخش بازیگری جشنواره برلین، جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر زن به «پائولینا گارسیا» برای نقش‌آفرینی در فیلم «گلوریا» و جایزه بهترین بازیگر مرد به «نظیف موژیک» برای بازی در فیلم «اپیزودی از زندگی آیرون پیکر» ساخته «دنیس تانوویچ» رسید.
فرهادی با «گذشته» در جشنواره کن
** شصت‌وششمین جشنواره فیلم کن به عنوان مهمترین رویداد سینمایی جهان از روز 15 تا 26 می برگزار شد و هیات داوران به ریاست «استیون اسپیلبرگ» امسال با حضور آثار شاخصی چون «گذشته» فرهادی، «درون لیون دیویس» برادران کوئن، «آنسوی کاندلابرا» استیون سودبرگ، «زیبایی بزرگ» پائولو سورنتینو و «ونوس در پوست خز» رومن پولانسکی کار دشواری برای اعطای جوایز داشتند.
در نهایت با وجود اینکه اصغر فرهادی با فیلم «گذشته» یکی از بخت‌های اصلی نخل طلا ازسوی اهالی رسانه و منتقدین محسوب می‌شد، جایزه بهترین فیلم به «آبی گرمترین رنگ است» ساخته عبداللطیف کشیش رسید.
فیلم «گذشته» که فرهادی خودش نویسندگی آن را برعهده داشت، جایزه بهترین فیلم معنوی و همچنین بهترین بازیگر زن را برای «برنیس بژو» به دست آورد. جایزه بزرگ هیات‌داوران به فیلم «درون لیون دیوس» رسید، در حالیکه جایزه ویژه هیات‌داوران بخش رقابتی نیز به «مثل پدر، مثل پسر» ساخت «کوره‌را هیروکازو» اعطا شد.
جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن امسال به «بروس درن» برای نقش‌آفرینی در فیلم «نبراسکا» ساخته «السکاندر پاین» اهدا شد. همچنین دوربین طلای کن که هر ساله به بهترین فیلم اول بلند اهدا می‌شود، امسال به فیلم «llo llo» به کارگردانی «آنتونی چن» رسید که در بخش دو هفته کارگردانان به روی پرده رفته بود.
اسکار ایتالیا برای «تورناتوره»
** پنجاه‌وهشتمین مراسم سالانه اعطای جوایز فیلم «دیوید دوناتلو» معروف به اسکار سینمای ایتالیا روز 14 ژوئن (24 خرداد) برگزار شد و «جوزپه تورناتوره»، کارگردان سرشناس سینمای اروپا با فیلم «بهترین پیشنهاد» جوایز اصلی را از آن خود کرد. فیلم جدید تورناتوره در رقابت نزدیک با فیلم «من و تو» جدیدترین ساخته «برناردو برتولوچی»، دیگر کارگردان بزرگ سینمای ایتالیا جایزه بهترین فیلم و کارگردانی را به دست آورد. «جانگوی آزاد شده»، جدیدترین ساخته «تارانتینو» که الهام گرفته از وسترن اسپاگتی ایتالیایی است، جایزه بهترین فیلم اروپایی را گرفت و فیلم برنده نخل طلا و اسکار «عشق» میشل هانکه نیز به عنوان بهترین فیلم خارجی جوایز «دیوید دوناتلو» 2013 انتخاب شد.
سینماگرانی که چهره در نقاب خاک کشیدند
** «راجر ایبرت»، منتقد سرشناس آمریکایی که حضور فعالی در عرصه‌ی نقد آثار تلویزیونی و سینمایی داشت، پس از نزاع با بیماری سرطان غده تیروئید در روز چهارم آوریل 2013 و در سن 70 سالگی بدرود حیات گفت. ایبرت نخستین فردی بود که جایزه‌ی «پولیتزر» را برای نقد فیلم از آن خود کرد. او منتقد شناخته شده‌ای بود که با آثار ماندگار «فدریکو فلینی» و «اورسن ولز» بزرگ شد. او فیلم «همشهری کین» ولز را مهمترین، اما نه بهترین فیلم تاریخ سینما می‌دانست. ایبرت در طول عمر حرفه‌ای خود بیش از 15 کتاب با موضوعات مختلف از جمله نقد آثار «مارتین اسکورسیزی» به نگارش درآورد که «بیدار در تاریکی» از معروفترین آنهاست. کتاب دوم دربردارنده‌ی مجموعه‌ای از نقدهای منفی او محسوب می‌شود.
** «ری هری هاوزن»، از پیشگامان عرصه جلوه‌های ویژه در سینمای آمریکا روز هفتم می 2013 و در سن 92 سالگی درگذشت. این استاد جلوه‌های بصری هالیوود در فیلم‌هایی چون «جیسون و آرگونات‌ها» و «نبرد تایتا‌ن‌ها» ، مدل‌های خود را با دست ساخت و سپس با فیلم‌برداری فریم به فریم توانسته بود بهترین و زنده‌ترین سکانس‌های انیمیشنی را در سینما رقم بزند. «هری هاوزن» منبع الهام بسیاری از کارگردانان سرشناس هالیوود چون «جیمز کامرون»، «استیون اسپیلبرگ» و «پیتر جکسون» بوده است.
** «مایکل وینر»، کارگردان انگلیسی که سابقه ساخت 30 فیلم از جمله همکاری با «مارلون براندو» ،بازیگر افسانه‌ای تاریخ سینما را در کارنامه داشت، روز 21 ژانویه پس از مدت‌ها دست و پنجه نرم کردن با بیماری در خانه‌اش واقع در جنوب لندن درگذشت. «وینر» در سال 1971 اولین فیلم خود را در هالیوود به نام «مرد قانون» با بازی «برت لنکستر» و «رابرت دوال» تجربه کرد و سال پس از آن فیلم «Nightcomers» را با بازی «مارلون براندو» کارگردانی کرد. اما بیشتر شهرت خود را با کارگردانی فیلم‌های «آرزوی مرگ» به دست آورد که به ترتیب در سال‌های 1974، 1982 و 1985 ساخته شدند. «وینر» در طول زندگی هنری خود بیش از 30 فیلم را کارگردانی کرد و در 20 سال گذشته به عنوان منتقد در روزنامه «ساندی تایمز » قلم می‌زد.
** «جیمز گاندولفینی»، بازیگر مشهور سینما و تلویزیون آمریکا و ایفاگر نقش‌هایی در «30 دقیقه بامداد» و «خانواده سوپرانوس» در 19 ژوئن بر اثر حمله قلبی در سن 51 سالگی درگذشت. گاندولفینی متولد 1961 در فاصله سال‌های 1997 تا 2007 با بازی در مجموعه تلویزیونی «خانواده سوپرانوس» در نقش رییس یک باند تبهکار مافیایی شش‌بار نامزد دریافت جایزه امی بهترین بازیگر مرد شد که سه‌بار موفق به کسب این جایزه شد. وی طی سال‌های حضور در دنیای سینما در فیلم‌های زیادی حضور یافت که از آن جمله می‌توان به «مردی که آنجا نبود»، «گروگانگیری در پلهام»، «به ریلیز خوش آمدید»، «آنها را به آرامی بکش» و «برت واندرسون شگفت‌انگیز» اشاره کرد.
حضور سینماگران ایرانی در عرصه جهانی
** بدون شک مهمترین اتفاق سینمای ایران در عرصه جهانی طی نیمه اول سال 2013 حضور اصغر فرهادی به عنوان یک کارگردان ایرانی در میان نامزدهای نخل طلای جشنواره کن بود. فرهادی که با فیلم «گذشته» در این رویداد سینمایی با بزرگترین کارگردانان سینمای جهان به رقابت پرداخت، با وجود گمانه‌زنی‌های فراوان از سوی بسیاری از نشریات معتبر سینمایی جهان در نهایت تنها موفق به کسب جایزه بهترین فیلم معنوی جشنواره کن و همچنین جایزه بهترین بازیگر زن برای «برنیس بژو» شد. این فیلم که با بازخوردهای بسیار مثبتی از سوی منتقدین و مخاطبان مواجه شد، می‌تواند در صورت حضور در جوایز اسکار 2014 یکی از بخت‌های کسب جایزه باشد.
** هیات‌داوران بخش "سینه‌فونداسیون" جشنواره کن به ریاست «جین کمپیون» فیلم «سوزن» ساخته «آناهیتا قزوینی‌زاده» را به عنوان بهترین فیلم کوتاه این بخش معرفی کرد. «قزوینی‌زاده» که در مدرسه هنرهای شیکاگو مشغول به تحصیل است، فیلم 21 دقیقه‌ای خود را درباره‌ی دختری ساخته که در میان مشاجره‌ی پدر و مادرش گیر افتاده است. علاوه‌بر جایزه نقدی 15 هزار یورویی، تضمین پخش نخستین فیلم بلند «قزوینی‌زاده» در جشنواره کن تقدیر دیگری است که برگزارکنندگان کن برای وی در نظر گرفتند.
** «تلخون حمزوی»، کارگردان 34 ساله ایرانی‌الاصل با فیلم «پروانه» در بخش بهترین فیلم خارجی موفق به کسب جایزه اسکار دانشجویی شد. وی با این فیلم به نمایندگی از دانشگاه هنر زوریخ از سوئیس در این رقابت شرکت کرده بود. داستان «پروانه» درباره دختری افغان است که به اردوگاه پناهندگان سوئیس وارد شده، اما زمانی که از وضع بد سلامت پدرش آگاه می‌شود تصمیم می‌گیرد تمام پولش را که به شکل غیرقانونی به دست آورده است برای خانواده‌اش ارسال کند.
** «خسرو معصومی» که سال گذشته با فیلم «خرس» جایزه اصلی جشنواره شانگهای را کسب کرد، امسال به عنوان یکی از اعضای هیات داوران در این رویداد سینمایی حاضر بود. هیات داوران جشنواره امسال شانگهای را «تام هوپر»، کارگردان برنده اسکار برعهده دارد.
انتهای پیام
گزارش از مترجم ایسنا: حسین شایسته
نظرات