روزهایی که در تقویم ثبت می‌شوند راهی برای دوباره دیدن می‌توانند باشند، در میان روزهای رنگارنگی که در تقویم به نام مشاغل و حرفه‌ها ثبت شده‌اند، روز بزرگداشت «بهاءالدین محمد بن‏ حسین عاملی» ملقب به «شیخ بهایی» (سوم اردیبهشت‌ماه) «روز معمار» نامگذاری شده است.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، یکی از بهانه‌هایی که این روز را می‌تواند به میراث فرهنگی پیوند دهد، دو بنای تاریخی 400 ساله از این شیخ دانشمند در استان اصفهان است. کسی که یک خانه منسوب به او در خیابان ابن‌ سینا در محله‌ی شهشهان، پشت مسجد جهانی عتیق وجود دارد و حمامی که دو کوچه آن‌طرف‌تر از خانه، سال‌هاست هر از چند گاهی به‌دست مرمت‌گران، تنش روی آرامش می‌بیند.

خانه‌ی منسوب به شیخ را حدود 18 سال پیش خانواده‌ای علاقه‌مند به میراث فرهنگی خرید و برخلاف نظر متولیان حوزه‌ی میراث فرهنگی که معتقد بودند این خانه هیچ ارتباطی با شیخ‌ بهایی ندارد،‌ با پافشاری مالکان جدید خانه و شاید نظر برخی کارشناسی، این شک به یقین نزدیک‌تر شد که خانه‌ی یادشده به شیخ‌ بهایی می‌تواند تعلق داشته باشد.

هرچند در سال‌های گذشته مالکان خانه به‌دلیل مشکلات متعددی که این بنای تاریخی با آن روبه‌رو شده است، درخواست‌ها و نامه‌های مکرری را برای رسیدگی مسوولان به این بنای تاریخی، به ارگان‌های مختلف مانند اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان فرستاده‌اند، اما پاسخ نگرفتن از این ارگان‌ها برای آن‌ها که به قول خودشان همه‌ی دار و ندارشان را فروختند تا این خانه‌ی تاریخی را بخرند و آن را سر پا نگه دارند، تلخ است.

مرور زمان و بی‌توجهی ارگان‌های مختلف مالک خانه - جلالی - را در شرایطی قرار داده که صحبت در این‌باره برایش سخت شده است و می‌گوید وقتی درباره‌ی خانه‌ی شیخ‌ بهایی صحبت می‌کنم، انگار درباره‌ی یکی از فرزندانم حرف می‌زند و وضعیت بد این خانه، حالم را بدتر از گذشته می‌کند.

اما جلالی در شهریورماه 1390 به خبرنگار ایسنا گفته بود: سال 1375 پس از حضور مسوولان میراث فرهنگی استان در این خانه، این بنا در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. به‌دنبال آن، این سازمان به ما نامه‌ای داد مبنی بر این‌که از حق و حقوق خانه و ما در مقابل خطرها و مشکلاتی که این بنای تاریخی را تهدید می‌کند، دفاع خواهد کرد؛ ولی از 12 سال پیش که لوله‌های شرکت آب و فاضلاب به این خانه و حتا بناهای تاریخی کنار آن‌ مانند مسجدجامع آسیب زده و دیوارهای خانه نم کشیدند به میراث فرهنگی خبر دادیم که این خانه‌ی تاریخی در حال صدمه دیدن است؛ اما دیوارها در حال فروریختن هستند، ولی هیچ خبری نشده است.

حالا بیش از یک‌ سال از آن صحبت‌ها می‌گذرد و شرایط خانه‌ی شیخ‌ بهایی نیز بدتر شده است. ‌شاید اگر «مریم ‌سلطان بیگم» عمه‌ی شاه‌عباس می‌دانست که قرار است روزگاری چه بر سر خانه‌اش بیاید، اجازه نمی‌داد شاه‌عباس آن را به شیخ بهایی واگذار کند تا 400‌ سال بعد، این بلا سر خانه بیاید.

اما مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مالک خانه‌ی شیخ‌ بهایی نم و رطوبت ناشی از سیستم آب و فاضلاب منطقه است و او اعتقاد دارد که این سیستم به خانه آسیب زده، به همین دلیل این اداره کل همزمان با پروژه‌ی مرمت مسجدجامع اصفهان، یک تیم شامل حدود 13 سازمان مانند شهرداری‌، معاونت عمرانی استانداری‌، اداره‌ی اوقاف و سازمان آب و فاضلاب تشکیل داد که موظف شد همه‌ی سیستم‌ها را چک کند و این کار انجام گرفت.

محسن مصلحی اظهار کرد: این عملیات حدود سه سال پیش انجام و نواقص در منطقه برطرف شد. اکنون دیگر در مسجدجامع عتیق هیچ نم و رطوبتی وجود ندارد که البته خانه‌ی شیخ بهایی نیز شامل این شرایط می‌شود.

وی ادامه داد: براساس نظریه‌ی کارشناسی سازمان آب و فاضلاب، کوچه‌ای که خانه‌ی شیخ بهایی در آن قرار دارد هیچ مشکلی از نظر لوله‌کشی ندارد و احتمال آن می‌رود که مشکل از سیستم لوله‌کشی داخل خانه باشد. با همه‌ی این اوصاف، بیش از یک سال پیش شهرداری اصفهان و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان پیشنهادهایی را برای خریدن خانه مطرح کردند، ولی مشکل این است که مالک خانه فقط قیمت پیشنهادی خود را قبول دارد و هیچ قیمتی حتا ارزش‌گذاری کارشناس رسمی دادگستری را روی خانه قبول نمی‌کند. متأسفانه ارگان‌های دولتی نمی‌توانند قیمت‌هایی را که نظر کارشناس دادگستری ندارند، قبول کنند.

او بیان کرد: سال پیش این اداره کل با اعتبار خود، پشت‌ بام خانه‌ی شیخ بهایی را مرمت کرد. اکنون نیز اگر مالک موافقت کند براساس نظر کارشناسی دادگستری به‌صورت رسمی خانه را می‌خریم.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان همچنین درباره‌ی وضعیت حمام شیخ‌ بهایی، اظهار کرد: فاز دوم مرمت این حمام رو به پایان است، اگر اعتبار مناسب اختصاص یابد به سرعت این مرحله نیز به پایان می‌رسد.

مصلحی با بیان این‌که سه مرحله‌ی مرمت برای احیای حمام شیخ‌ بهایی پیش‌بینی شده است، گفت: بعد از پایان این پروژه، تصمیم‌گیری‌ها برای نوع کاربری این حمام، توسعه و تجهیز آن انجام می‌شود.

او با اشاره به این‌که هر سال در نوروز به‌صورت محدود، امکان بازدید از حمام شیخ‌ بهایی توسط گردشگران علاقه‌مند وجود دارد، افزود: حمام تا 40 سال پیش فعال بود، ولی بعد از آن به‌دلیل تجاوزها و دخل‌ و تصرف‌های زیادی که توسط برخی همسایه‌ها انجام شد، مشکلاتی برای این بنای تاریخی پیش آمد که این مشکلات باید برطرف شوند.

انتهای پیام