شمال تهران برای نوروز امسال علاوه بر آب‌وهوای مطبوع و مناسبش برای گردشگرانی که می‌خواهند این کلان‌شهر را بدون دود ببینند، دو کاخ - موزه‌ی «نیاوران» و «سعدآباد» را آماده‌ی بازدید گردشگران دارد.

به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، بعد از تصویب تعرفه‌های جدید برای قیمت بلیت موزه‌ها و اماکن تاریخی در کشور از اول اسفندماه امسال، ورودی دو مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی نیاوران و سعدآباد به یک اندازه تعیین شده است؛ قیمت بلیت برای هر گردشگر داخلی دوهزار تومان و برای هر گردشگر خارجی 15هزار تومان خواهد بود.

البته بلیت هر کاخ - موزه در این دو مجموعه، باز هم نسبت به ایرانی یا غیرایرانی بودن گردشگران متفاوت است؛ بلیت هر گردشگر داخلی برای دیدن هر کاخ یک‌هزار تومان و هر گردشگر خارجی پنج‌هزار تومان است. در مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی سعدآباد 18 کاخ - موزه وجود دارد که برای ورود به 17 موزه به خریدن بلیت نیاز است. به این ترتیب، هر گردشگر ایرانی 17هزار تومان و گردشگران خارجی 85هزار تومان باید برای دیدن تک‌تک کاخ - موزه‌ها در سعدآباد پرداخت کنند.

مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی سعدآباد هشت ورودی داشته است؛ «نظامیه» که رضاشاه بیشتر از این بخش به مجموعه وارد می‌شد، «زعفرانیه» در خیابان زعفرانیه، «دربند» در خیابان دربند که محمدرضاشاه بیشتر از آنجا وارد مجموعه می‌شد، ورودی واقع در میدان «دربند»، دو ورودی «جعفرآباد» و «رودخانه» و همچنین ورودی «کاخ سفید»؛ اما امروز گردشگران فقط از دو ورودی «میدان دربند» و «زعفرانیه» امکان تردد دارند.

مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی سعدآباد از شمال با کوه‌های البرز، از شرق با گلابدره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایه است. این منطقه در دوره‌ی قاجار محل استقرار و سکونت تابستانی و ییلاق شاه‌های این سلسله بود و پس از کودتای سال 1299 هجری شمسی، در وسعتی تازه و الحاق باغ‌های مختلف به اقامتگاه تابستانی پهلوی اول اختصاص یافت و کاخ و کوشک‌هایی به مناسبت‌های گوناگون در نقاط مختلف آن در بازمانده‌ی بناهای قاجار ساخته شدند.

در دوره‌ی پهلوی 18 کاخ کوچک و بزرگ در سعدآباد ساخته شدند که همه‌ی آن‌ها پس از انقلاب اسلامی به موزه تبدیل شدند. برخی عمارت‌ها مانند کاخ ملت و کاخ سبز، همان‌طور که بودند قابل بازدید هستند و برخی دیگر با توجه به ویژگی‌های بنا به موزه تبدیل شده‌اند.

کاخ‌ها و موزه‌های مجموعه‌ی سعدآباد که معماری دو دور‌ه‌ی پادشاهی قاجار و پهلوی را دارند شامل کاخ «شهوند» که امروزه به نام «کاخ سبز» شناخته می‌شود، کاخ «سفید» که امروزه به نام «کاخ - موزه‌ی ملت» است، کاخ «اسود» یا «سیاه» که اکنون «موزه‌ی هنرهای زیبا» در آنجا برپاست. کاخ «شمس» که اکنون «موزه‌ی هنر و مردم» است، کاخ «اشرف» که اکنون «موزه‌ی ظروف سلطنتی» شده است، کاخ «غلام‌رضا» که «موزه‌ی سلاح‌های دربار» در آنجا برپا شده است، کاخ «بهمن پهلوی» پسر غلام‌رضا که دفتر یونسکو در آنجا قرار دارد، کاخ «شهرام» پسر اشرف که موزه‌ی «نظامی» است، کاخ «فریده دیبا» که چون در فصل‌های مختلف گالری‌های فصلی در آنجا برگزار می‌شود و بازدید از آن رایگان است به نام موزه‌ی «نگارستان» معرفی شده است، کاخ قدیم «رضا پهلوی» که امروزه «موزه‌ی استاد بهزاد» در آن مکان دایر است، کاخ «فرحناز و علیرضا» فرزندان محمدرضاشاه که موزه‌ی «خط و کتابت میرعماد» را در خود دارد، کاخ «لیلا» که اکنون «مرکز هدفمندی برنامه‌ریزی برای کودکان و نوجوانان» است، محل اسکان رضاشاه همراه همسر چهارمش، ملکه عصمت که اکنون «موزه‌ی استاد فرشچیان» است، «کالسکه‌خانه و استراحتگاه سورچی‌ها» متعلق به دوره‌ی قاجار که «موزه‌ی برادران امیدوار» است و همچنین موزه‌های «اسناد و مدارک تاریخی»، «آشپزخانه‌ی سلطنتی»، «اتومبیل‌های سلطنتی» و «آب» هستند.

تعدادی کاخ نیز در مجموعه‌ی سعدآباد هستند که به‌دلیل کاربری‌شان نمی‌توان آن‌ها را دید؛ کاخ «احمدشاهی» که اکنون در اختیار بسیج خواهران است و کاخ‌های «اختصاصی یا موزه‌ی تاریخ طبیعی سابق»، «ملکه‌ی مادر یا ساختمان جمهوری»، «احمدرضا»، ساختمان «عبدالرضا» و کاخ جدید «ولیعهد رضا پهلوی» (موزه‌ی دفینه‌ی سابق) که امروزه هدایای ریاست جمهوری در آنجا نگهداری می‌شود، در اختیار نهاد ریاست جمهوری هستند.

نکته‌ی قابل توجه در این مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی وجود قنات‌های باغ سعدآباد است؛ هشت قنات «هَراش آب»، «قوام‌الدوله»، «کاخ سنگی»، «جعفرآباد»، «آب‌نما»، «سفید»، «دفتر مخصوص»، «جوادیه»، «گلخانه»، «کاخ شمس» و «خوابگاه»، آب را به این مجموعه و منطقه‌های اطراف سعدآباد می‌آوردند.

مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی سعدآباد علاوه بر کاخ - موزه‌های تاریخی که در نوروز 92 آماده‌ی بازدید گردشگران شده‌اند، میزبان جشنواره‌ی «صدای بهار» از 28 اسفندماه تا 12 فروردین‌ماه خواهد بود که در آن آیین‌های مختلف سنتی و بومی برای حضور گردشگران برگزار می‌شوند.

به گزارش ایسنا، کاخ - موزه‌ی «نیاوران» نیز که در باغ بزرگی به مساحت حدود 11 هکتار در شمال تهران قرار دارد، آثاری از دو دوره‌ی پادشاهی قاجار و پهلوی را دارد. فتحعلی‌شاه قاجار برای تفریح‌های تابستانی خود دستور داد در منطقه‌ای خوش آب و هوا خارج از شهر تهران که وسعتی بسیار کمتر از امروز داشت، باغی مصفا بسازند. در کنار روستایی که «گُرده وی» یا «گُرده به» نامیده می‌شد و در نیاوران امروز قرار داشت به جای نیزاری که در همسایگی روستا بود، این باغ را ساختند. باغ ییلاقی فتحعلی‌شاه را «نی‌آوران» نام گذاشتند که بعدا به نام «نیاوران» مشهور شد. محمدشاه نیز در همین باغ، بنای کوچک و ساده‌ای بنا کرد و به‌دنبال او، ناصرالدین‌شاه «کاخ صاحبقرانیه» را در این باغ ساخت. آخرین بنایی که در دوران قاجار در این باغ ساخته شد «کوشک احمدشاهی» است.

در زمان حکومت پهلوی دوم، برخی بناهای کوچک این باغ تخریب شدند و کاخ نیاوران با سبکی مدرن برای سکونت محمدرضا و خانواده‌اش ساخته شد. اکنون نیز محوطه‌ی کاخ - موزه‌ی نیاوران شامل کاخ «اختصاصی نیاوران»، موزه‌ی «پارچه و لباس‌های سلطنتی»، کاخ «صاحبقرانیه»، موزه‌ی «حوضخانه»، «کوشک احمدشاهی»، موزه‌ی «جهان‌نما»، «کتابخانه‌ی اختصاصی»، موزه‌ی «خودروهای اختصاصی»، «باغ کتیبه‌ها» و «گلخانه‌ها» است که هر گردشگر داخلی برای دیدن آن‌ها 10هزار تومان و هر گردشگر خارجی 50هزار تومان باید پرداخت کند.

باغ «کتیبه‌ها» نیز که از حدود سه سال پیش با همکاری پژوهشکده‌ی زبان و گویش سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در انتهای باغ نیاوران برپا شده شامل نمایشگاهی از مولاژ کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌های تاریخی از سراسر ایران است.

به گزارش ایسنا، از 28 اسفندماه تا 12 فروردین‌ماه گردشگران داخلی و خارجی از ساعت 9 تا 19 هر روز امکان دیدن دو مجموعه‌ی فرهنگی - تاریخی سعدآباد و نیاوران را دارند.

انتهای پیام