علیرضا قزوه معتقد است، «شاعر مردمی 10 سال اخیر» انتخاب قویترین و تکنیکیترین شاعر نیست؛ بلکه نظر مردم را نشان میدهد.
قزوه که از داوران این دوره جشنواره شعر فجر بود و یکی از دو شاعری که در این جشنواره به عنوان «شاعر مردمی 10 سال اخیر» معرفی شد، در گفتوگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره این انتخاب که گفته میشود توسط نظرسنجی از مردم انجام شده است، گفت: به نظر من باید به انتخاب مردم احترام گذاشت، اما نظر مردم در دانشگاه، محله و مدرسه با هم فرق دارد. من نمیدانم این نظرسنجی در کجا انجام شده، اما احساس من این است که اگر میخواهند کسی را به عنوان شاعر مردمی انتخاب کنند، باید به همه این فضاها بروند و در نهایت هم شاید بهترین شاعری که مردم انتخاب میکنند، همان شاعری نباشد که منتقدان به او رأی میدهند. اما در این زمینه باید به نظر مردم احترام گذاشت.
او افزود: هر شاعری در هر سطحی هم که باشد، چه شاعر سنتی و چه آوانگارد، به مردم نیاز دارد. پیامبران هم به امت خود نیاز دارند، و وقتی مردم به پیغمبران معنا میدهند، ببینید چقدر به شاعران معنا میدهند.
قزوه همچنین تأکید کرد: باید به این نکته توجه کرد که آیا این انتخاب، انتخاب تکنیکیترین و قویترین شاعر است؟ نه، اینگونه است. کاش این موضوع اینقدر بزرگ نمیشد و شاعران نسبت به آن حساس نمیشدند، زیرا شاعران بهتر بسیاری نسبت به من هستند که باید این عنوان را دریافت میکردند و من این عنوان را به شفیعی کدکنی تقدیم کردم. میشد این جایزه را به علی معلم، یوسفعلی میرشکاک، قادر طهماسبی، مشفق کاشانی، مرتضی اسفندقه و بسیاری دیگر تقدیم کرد.
این شاعر با بیان اینکه صداوسیما هم میتواند در نظر مردم برای انتخاب «شاعر مردمی 10 سال اخیر» تأثیر داشته باشد، گفت: ممکن است صداوسیما هم در معرفی شاعران نقش چشمگیری داشته باشد. از سویی، وقتی من به سه نامی که به عنوان شاعران مردمی مطرح هستند، یعنی من، فاضل نظری و حمیدرضا برقعی نگاه کردم، دیدم که وجه اشتراک ما چاپهای متعددی است که کتابهایمان خورده است.
او افزود: مردم این سالها به شعر آیینی توجه کردهاند و اکنون فضای روشنفکری در مردم ما خیلی ریشه ندارد. من لیست 12 نفره شاعران مردمی را که دیدهام؛ کسانی چون مریم حیدرزاده، عبدالجبار کاکایی، شفیعی کدکنی و سایه (هوشنگ ابتهاج) هم در میان آنها دیده میشدند. برخی از این چهرهها بالاتر از من و حتا استادان استادان من هستند؛ اما این نظر مردم کوچه و بازار است که در اینجا اهمیت دارد. اگر قرار بود شاعر مردمی 10 سال اخیر را که در قید حیات نیست، معرفی کنیم، شاید محمدرضا آغاسی انتخاب میشد. اما آیا شعر آغاسی از سهراب، شاملو، فروغ و قیصر بهتر است؟ این عنوان، عنوان شاعر مردمی است و شاید خوب بود که بهترین شاعر از نگاه منتقدان، دانشجویان، استادان دانشگاه و غیره هم معرفی میشد.
علیرضا قزوه خاطرنشان کرد: اما این حساسیت شاعران که برخی گفتهاند به ما توهین شده، درست نیست. این عنوان، عنوان خاصی نیست و من این عنوان را به همه شاعران میدهم، حتا کسانی که از من کوچکترند. ما باید به خود شعر کمک کنیم.
او در ادامه اظهار کرد: جشنواره فیلم فجر از آنجا به این جایگاه رسیده که همه با هم بودند و همه ظرفیتها به میدان آمدند. این اتفاقات نباید باعث شود همه شاعران به میدان نیایند. اگر همه ظرفیتها به جشنواره شعر فجر بیایند و من نفر پنجاهم و صدم هم بشوم، باز هم خوشحالام.
قزوه با اشاره به حاضر نبودن برخی چهرهها در جشنواره شعر فجر گفت: اینکه برخی در جشنواره شعر فجر حاضر نیستند، گناهی نیست که متوجه جشنواره شعر فجر باشد و این خود شاعراناند که به این جشنواره نمیآیند. دبیر جشنواره شعر فجر (رضا حمیدی) به من گفت که امسال شاعر جوانی گفته، اگر به عنوان نفر اول معرفی میشوم، به جشنواره بیایم. من نمیدانم چرا ما به این روز رسیدهایم؟!
او افزود: اگر شاعران پیشکسوت به این جشنواره نمیآیند، باید کتابهای آنها را به رقابت بگذاریم، زیرا این در نهایت کمک به خود شعر است.
قزوه که خود برگزاری جشنواره شعر فجر را آغاز کرده است، درباره روند حرکت این جشنواره گفت: جشنواره نهالی است که باید ریشه پیدا کند. این جشنواره رشد داشته، اما موانع بسیاری پیش رو دارد و بسیاری میخواهند آن را ریشهکن کنند. ما باید این جشنواره را هرس و نقد کنیم. من امسال برای کمک به جشنواره آمدم و هرچه از دستم برآمد، انجام دادم. گفتند داوری کن، در بخش ترانه داور بودم، حتا اگر بگویند چای یا کارت بده، باز هم به جشنواره میآیم.
او همچنین در ارزیابی خود از هفتمین دوره جشنواره شعر فجر گفت: امسال جشنواره از نظر حضور شاعران پیشکسوت بسیار خوب بود و همه بزرگان شعر کشور داوری میکردند. شاعر جوانی به داوری توهین کرده بود. این خیلی بد است، زیرا در این دوره شاعرانی چون کاظم کاظمی، یوسفعلی میرشکاک، مشفق کاشانی، مفتون امینی، خسرو احتشامی و دیگران داوری کردند. اما گاه ممکن است نظر داوران با هم متفاوت باشد. در شعر سپید گرمارودی و مفتون امینی شعری را انتخاب میکنند که شاید من آن را دوست نداشته باشم. ما نباید اخلاقیات شاعری را از یاد ببریم.
قزوه در ادامه متذکر شد: من نمیخواستم جایزه «شاعر مردمی» را دریافت کنم، اما گفتم اگر جایزه را دریافت نکنم، شاید توهین به بزرگان باشد.
این شاعر در پایان با تشکر از ایسنا برای نقد جشنواره شعر فجر گفت: خبرگزاری ایسنا در زمان برگزاری جشنواره شعر فجر نقدهای بسیار خوبی را منتشر کرد و من احساس میکنم شما دارید این فضا را به جریان میاندازید، زیرا نقد، فضای جشنواره را از حالت یأس درمیآورد و به فضای شعر کشور کمک میکند.
انتهای پیام
نظرات