پوران درخشنده تأکید کرد: سینما، بازتابدهندهی خوبی برای فرهنگ یک کشور است و ما میتوانیم با استفاده از این ابزار قوی و تأثیرگذار، نگاه نادرستی را که دربارهی ایران در دنیا وجود دارد تغییر دهیم.
این کارگردان سینما در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دربارهی برگزاری هفتههای فرهنگی ایران در خارج از کشور و ویترینی که ما از فرهنگ و هنر ایران در این هفتهها نشان دادهایم، با بیان اینکه در این زمینه آنطور که باید و شاید کار فرهنگی نکردهایم، اظهار کرد: هفتههای فرهنگی از جشنوارهها جدا و در ارتباط با تودهی مردم هستند. ما با برگزاری هفتههای فرهنگی یا هفتههای فیلم، فرهنگ، تمدن و نوع نگاه مردم ایران را معرفی میکنیم؛ ولی فعالیت ما در این زمینه بهگونهای بوده است که بسیاری از کشورها شناختی از ایران ندارند.
او با اشاره به چندینبار حضورش در هفتههای فیلم ایران، ادامه داد: در بسیاری از این هفتهها با ناباوری به اینکه سینمایی در ایران وجود دارد نگاه میکنند، حتا در سودان که سالنی هم برای نمایش فیلم نداشت، نمیدانستند اصلا در ایران سینما وجود دارد. در تعدادی از کشورها هم که حضور داشتم برایشان خیلی جالب بود که فیلمساز زن در ایران وجود دارد و با تعجب از سینمایی که نسبت به آن آشنایی نداشتند سوال میکردند. البته اینها نمونههای خیلی کوچکی هستند.
درخشنده گفت: در بسیاری از هفتههای فرهنگی که برگزار شدهاند، اطلاعرسانی درستی برای مردمی که باید بیایند و آثار را ببینند، انجام نشده و آنها اصلا در جریان قرار نمیگیرند، در حالی که این هفتهها یا هفتههای فیلم باید بیشتر برای مردم عادی جامعه باشند، وگرنه هنرمندان یا سینماروهای کشور میزبان، چنین برنامههایی را خودشان پیگیری میکنند.
این کارگردان سینما اظهار کرد: هدف اصلی در هفتههای فیلم معرفی آداب و رسوم، فرهنگ و تمدن و نوع نگاه یک کشور است. ما باید در این هفتهها فیلمهایی را پخش کنیم که ایران نوینی را نشان دهند؛ ولی گاهی فیلمهای قدیمی یا تیره و تار را میبریم که فقر را در ایران نشان میدهند. این باعث میشود مردم کشور میزبان پس از تماشای اینگونه فیلمها از ما بپرسند واقعا ایران شما اینطور است؟
وی با اشاره به واکنش خوبی که از ایرانیان مقیم بلغارستان پس از نمایش یک فیلم ایرانی دید، گفت: آنها میگفتند برای اولینبار تصویر خوبی از ایران میبینند که خیابانها و پارکها شرایط خوبی دارند. آنها میخواهند فیلمی را ببینند که ایران امروز را نشان دهد و از این موضوع گلهمندند، البته من نیز بهعنوان فیلمساز همین گله را دارم.
او تأکید کرد: رایزنان فرهنگی ما باید خیلی بیشتر فعال باشند و فعالیتشان هم فقط در ارتباط با برگزاری یک هفتهی فرهنگی یا فیلم نباشد. این هفتهها بسیار تأثیرگذارند، زیرا معمولا بهجز افراد سینمارو، مردم عادی کمتر سینمای ایران را میشناسند. این در حالی است که از طریق سینما میتوانیم بگوییم چه کسی هستیم، ایران کجاست و مردم ایران چه تفکری دارند. در ایران توانمندیهای زیادی وجود دارد که هنوز نتوانستهایم آنها را به دنیا نشان دهیم.
وی دربارهی گزینش آثاری که در این هفتهها نشان داده میشوند نیز گفت: گزینش آثار، بویژه در بخش فیلم باید بهگونهای باشد که فضای روشنی را از کشور نشان دهد. این درست است که در ایران یا هر کشور دیگری یکسری معضل و مشکل وجود دارد، ولی باید در داخل کشور دربارهی این مسائل صحبت کنیم و قرار نیست آنها را به هر غریبهای که هیچ شناختی از ما ندارد نشان دهیم، چون به هر حال آنها نوع دیگری فکر میکنند.
درخشنده ادامه داد: یادم میآید وقتی یک فیلم از کیارستمی از یکی از شبکههای فرانسوی نمایش داده شد، مجری آن برنامه گفت که «ببینید شما این همه امکانات دارید، ولی یک بچه چقدر باید برود تا دفتر مشق خود را به دوستش برساند». این در حالی است که اصلا منظور ما این نبود و میخواستیم عشق یک انسان به انسان دیگر را با یک نگاه معنوی نشان دهیم، ولی چنین نگاه غلطی نسبت به فرهنگ ما وجود داشت.
او تأکید کرد: باید فیلمهای ارزشمندی از سینمای ایران نمایش داده شوند تا تصویر روشنی از ایران ارائه شود. حتا با وجود فیلمهای جدیدی که داریم، فیلمهای کلاسیک خیلی خوبی هم در سینمای ایران وجود دارند. به همین دلیل فکر میکنم نباید آثار گزینش شوند و انتخاب باید بهصورت آزاد انجام شود.
درخشنده در پاسخ به اینکه آیا برگزاری هفتههای فرهنگی یا فیلم بر شرایط سیاسی جهان، بویژه با تحریمهایی که علیه ایران وجود دارد، تأثیرگذار خواهد بود؟ گفت: هفتههای فرهنگی، بویژه فیلم و سینما بسیار میتوانند کمک کنند. سینما آینهی خوبی از فرهنگ یک کشور است و این ابزار قوی باید خیلی جدی گرفته شود. اگر هر سال چنین برنامههایی را در بیشتر کشورها برگزار کنیم تا رفت و آمد فرهنگی اتفاق بیفتد، نگاه نادرستی را که نسبت به ایران وجود دارد میتوانیم تغییر دهیم.
این کارگردان ادامه داد: اگر بتوانیم تلفیقی از فرهنگ و هنری را که داریم مانند کتاب، سینما، موسیقی و صنایع دستی در هفتههای فرهنگی نشان دهیم، هفتههای پرباری خواهیم داشت، بویژه اگر فقط به برگزاری یک هفته محدود نشود و تداوم داشته باشد؛ اما من معتقدم در این زمینه کمکاری شده است. اگر سازمان فرهنگ و ارتباطات یا حتا وزارت امور خارجه بتوانند با تخصیص بودجه، فیلمهای ایرانی را از فیلمسازان بخرند، هرچند تا کنون این کار انجام نمیشد و سپس فیلمها را در سینماهای کشورهای خارجی یا تلویزیون آنها بهشکل رایگان نمایش دهند، گام موثری در راستای معرفی ایران و تأثیرگذاری برداشتهایم، زیرا اکران بینالمللی فیلمهای سینمایی که نشاندهندهی فرهنگ و تمدن یک کشورند، اهمیت زیادی دارد. این اقدامات حتا سبب میشود بهنوعی مخاطب هم بهدست آوریم.
درخشنده در پایان اضافه کرد: من هربار از هفتههای فیلم به ایران برگشتم، فریاد زدم که چرا کمکاری میکنیم؟! چرا رایزنیهای فرهنگی موضوع را جدی نمیگیرند؟! چرا ما باید در بسیاری از کشورها اینقدر ناشناخته باشیم؟! این مسائل باید بهشکل جدی بهعنوان یک دستورالعمل درآیند و راهکاری برای آنها در نظر گرفته شود.
انتهای پیام
نظرات