کتاب "طراح بزرگ" نوشته هومن اهرامی در بیست و هفتمین نشست "زرین‌قلم" رونمایی شد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، کتاب "طراح بزرگ" که به همت مؤسسه نشر شهر چاپ و در بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب توزیع شد، پاسخی به کتاب «طرح بزرگ» اثر استیفن هاوکینگ و نقد مدعای او مبنی بر انکار وجود خداست.
هومن اهرامی، نوسنده کتاب "طراح بزرگ"، براساس رهنمود دكتر سیدحسین نصر، مقاله‌ای از دكتر ولفگانگ اسمیت، استاد ریاضیات دانشگاه كالیفرنیا را به‌طور كامل ترجمه كرده و تحلیل‌های خود را نیز بر کتاب افزوده است.
در ابتدای این نشست، دکتر علی‌اصغر اصغرنژاد، استاد دانشگاه، با اشاره به کتاب هاوکینگ و ادعاهایش گفت: هاوکینگ کوشیده در کتاب "طرح بزرگ" با مطرح کردن پدیده‌های جهان هستی از مفاهیم خرد تا کلان نظریه خود را تبین کند.
او با اشاره به مطالعاتش در حوزه‌های گوناگون اظهار كرد: در مطالعاتم کم‌تر به قانونی مشخص رسیده‌ام که بتوان به کمک آن پدیده‌های ذهنی انسان را درک و آن‌ها را در قالب مفاهیمی مشخص، تبیین و منتقل کرد.
این روانشناس با توضیحاتی درباره تفاوت انسان با موجودات جهان هستی از لحاظ بیوشیمی و بیوفیزیکی افزود: هر تغییری در شرایط موجود زنده، سبب تغییر خواص زیست شیمیایی او می‌شود و باید در نظر داشته باشیم که قوانینی که بر شیمی حاکم است، ممکن است در بیوشیمی صدق نکند. در واقع این باور که می‌توان انسان‌ها را مانند پدیده‌ها و عناصر دیگر تبیین کرد، بسیار ساده‌انگارانه است.
اصغرنژاد در ادامه گفت: دانش بشر در موارد بسیاری در مراحل اولیه قرار دارد و ما با پدیده‌هایي سروکار داریم که شناخت آن‌ها دشوارند و هر چه از علوم پایه به سمت علوم زیستی، انسانی و اجتماعی به پیش برویم، این دشواری بیش‌تر می‌شود؛ از این‌رو بسیاری از نظریه‌‌پردازان به دلیل همین پیچیدگی‌ها، نظرات خود را تغییر داده‌اند.
او همچنین افزود: در هر عصری به دلیل مشکلاتی که در درک پدیده‌ها وجود داشته، انسان توجیهی برای حل مشکلاتش پیدا کرده که گاه مبتنی بر فرضیه‌ای اشتباه بوده؛ ولی در یک دوره خاص، جواب درستی به دست آورده است. او در ادامه اظهار كرد: بشر در طول تاریخ با پدیده‌های مختلف سر و کار داشته که بر اساس ذهن و تفکرش آن‌ها را توسعه داده و زندگی خود را متحول کرده است. اما برخی پدیده‌ها در بعضی مواقع خارج از دایره علوم انسانی رخ‌نمایی می‌کند که بشر با تمام دانش خود به عنوان بعد معنوی که بسیار هیجان‌انگیز است، بدون توجیه علمی آن‌ها را با خضوع و خشوع پذیرفته است.
او در این‌باره افزود: اگر قرآن کریم را بررسی کنیم، می‌بینیم که نظم دقیقی در آن وجود دارد که انسان را دچار اعجاب می‌کند و نمی‌توان بی‌تفاوت از کنار آن گذشت.
اصغرنژاد افزود: این کتاب با استفاده از یک زاویه بسته و محدود سعی کرده تا پدیده‌های جهان هستی را تبیین کند که این کاری غیر معقول است و وقتی فردی برای پدیده‌ای نظریه تعیین می‌کند، می‌بایست نسبت به آن نظریه احاطه داشته باشد.
از نظر این استاد دانشگاه، پیچیدگی پدیده شناخت، قانونمندی آن را دشوار می‌کند و هر شخصی که بخواهد از زاویه‌ای بسته به تبیین پدیده‌ها و ارائه نظریه بپردازد، دچار مشکل می‌شود. در طول زمان افراد بسیاری سعی کرده‌اند قانونی کلی درباره انسان ارائه دهند؛ اما آثار آن‌ها در بوته نقد و تحلیل شکست خورده است. در واقع هر انسانی که احساس کند همه پدیده‌ها را می‌شود با یک یا چند فرمول تبیین کرد، باید به فهمش شک کرد؛ زیرا آن‌ها با توهم احساس می‌کنند همه چیز را فهمیده‌اند.
به گفته اصغرنژاد، مزیت نظریات هاوکینگ، شکل‌گیری بحث و تبادل‌نظر بوده و این موضوع به درک بهتر مفاهیم کمک می‌کند.
در ادامه این نشست، سیدیحیی یثربی، استاد دانشگاه، "استیفن هاوکینگ" نظریه‌پرداز نظریه بیگ‌بنگ (انفجار بزرگ) را از فیزیکدان‌های نامی جهان و افتخارات روزگار نامید و گفت: این فرد با بدن بدن فلج کارهایی کرده که به ما می‌آموزد قدر بزرگان خود را بدانیم. هاوکینگ می‌تواند الگویی برای ما باشد که به نخبگان کشورمان این فرصت را بدهیم که کارهای علمی مختلفی را در حوزه‌های گوناگون انجام دهند.
او در خصوص ادعای «استیفن هاوکینگ» مبنی بر این‌که که فلسفه مرده است، اظهار كرد: من نیز چند سال پیش در مصاحبه‌ای گفتم فلسفه مبتنی بر مفاهیم قرون وسطا و امثال آن که بر پایه مفاهیم می‌چرخند، مرده؛ اما فلسفه‌ای که متکی بر دانش امروز جهان باشد، فلسفه‌ای زنده است.
وی افزود: فلسفه و فیلسوفان مسلمان باید ثابت کنند که فلسفه زنده است و قادر است به این پرسش‌ها پاسخ دهد.
وی در ادامه گفت: فلاسفه اسلام از دیرباز علیت را در دو بخش طبیعی و فاعلی بررسی کرده‌اند که علیت طبیعی زمینه ایجاد می‌کند و علیت فاعلی پدیده، و دنیای غرب با توجه به این موضوع علیت طبیعی را پذیرفته؛ زیرا آن‌ها بر این باورند که علیت در ضرورت وجود ندارد.
یثربی گفت: برخی از فلاسفه غربی مثل «دیوید هیوم» اعتقادی به علیت ندارند؛ این حالی است که ابن سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی نیز اعتقادی به علیت در اجسام ندارند؛ البته علیت فاعلی را باور داشتند.
به گفته یثربی، روشنفکران غرب ملحد نیستند و دینی دارند که آن‌ها را قانع نمی‌کند.
او افزود: دنیای جدید برای همه مزایایی دارد و انسان هوشمند همیشه در تلاش بوده تا به «هست» و «نیست» برسد و هاوکینگ نظریه‌پردازی است که هیچ عنادی با خدا ندارد و به اعتقاد من خیلی دوست دارد به خدا برسد. ما باید بتوانیم با هاوکینگ با زبان خودش صحبت کنیم. او سال‌ها زمان صرف پژوهش کرده و فعالیت‌های زیادی انجام داده و ما هم باید به اندازه او تحقیق کنیم تا بتوانیم پاسخی قانع‌کننده به او ارائه دهیم.
این استاد دانشگاه اظهار كرد: خدا نشانه‌های خود را از ما نمی‌گیرد؛ ولی انسان موجودی آزاد است و افراد می‌توانند ایمان بیاورند و به‌زور نمی‌شود مفاهیم را به انسان‌ها اثبات کرد.
او گفت: آیه‌‌های خدا نشانه خداست؛ اما این‌گونه نیست که این نشانه همه انسان‌ها را مؤمن کند. خدا در چند جا پیامبر خدا را مورد عتاب قرار داد که این‌قدر در ایمان آوردن مردم شتاب به خرج ندهد و گفت، من اگر می‌خواستم همه مردم را مؤمن می‌آفریدم.
وی تصریح کرد: جهان دو چهره دارد؛ یکی چهره ظاهر جهان است که جهان می‌چرخد و طبیعت در ذات خود حرکت دارد؛ پس جهان به محرک احتیاج ندارد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: دقت در طبیعت ما را به مقام بالاتر از طبیعت می‌رساند. باید کارکرد مغز را بشناسیم و آن وقت بگوییم تفکر تنها کار مغز نیست و روح انسان نیز در آن دخالت دارد.
او در پایان انتشار کتاب "طراح بزرگ" را کار ارزنده‌ای برشمرد و گفت: اگر نتوانیم از امکانات موجود به نحو احسن استفاده کنیم، خداوند ما را نمی‌بخشد و جهان منتظر حرف‌های تازه است.
هومن اهرامی، مترجم و مؤلف کتاب «طراح بزرگ»، هم اظهار كرد: حدود 40 دستگاه فرهنگی اسلامی در کشور داریم که کم‌تر به رد علمی پرسش‌های مدرن که اعتقادات دینی را هدف قرار دادند، می‌پردازند؛ از این‌رو می‌بینیم که جای بحث علمی در کشور ما خالی است؛ در صورتی‌که با همین نشست‌ها و پاسخ دادن به نظریه‌هاست که علم پیشرفت می‌کند.
او همچنين اظهار كرد: در زمان ترجمه این کتاب با یکی از همکاران هاوکینگ روبه‌رو شدم که سال‌های قبل با او در نوشتن کتابی همکاری داشتم و او معتقد بود علم نمی‌تواند پاسخ خیلی از موضوعات را بدهد، بخصوص در زمینه جاذبه که هنوز علوم نتوانسته است بفهمد که مرکز ثقل جاذبه کجاست.
او در ادامه به مقاله‌های مختلفی اشاره کرد که پاسخی به هاوکینگ بوده‌اند و افزود: بسیاری از دانشمندان با آوردن دلیل اظهار داشته‌اند که از علم نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم پاسخ همه سؤالات را بدهد.
نویسنده کتاب "طراح بزرگ" اظهار كرد: کتاب «ساعت‌ساز نابینا»، «خدا بزرگ نیست» و «توهم خدا» آثاری بودند که در آن‌ها کوشیده شده نظریاتی مانند نظریه هاوکینگ بیان شود.
اهرامی در این‌باره گفت: ما در این حوزه قصور کرده‌ایم که پاسخی به این نظریه‌ها نداده‌ایم.
این نویسنده و پژوهشگر اظهار كرد: یکی از دانشمندان فلسفه علم مقاله‌ای نوشته است با این موضوع که علم، قادر به پاسخ‌گویی تمام مسأله هستی نیست و به نوعی در مقابل انیشتین قرار می‌گیرد. علم آن چیزی است که ما درک می‌کنیم؛ اما واقعیت و حقیقت چه می‌تواند باشد، سؤال دیگری است.
او افزود: بعد از حملات تروریستی 11 سپتامبر کتاب‌هایی که در رد خدا نوشته شد، جزو کتاب‌های پرفروش جهان به شمار می‌آمد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: وقتی ترجمه این کتاب را کلید زدم، متوجه شدم خدا مظلوم است و در کشور ما کتاب کم‌تری در زمینه اثبات خدا نگاشته شده است.
این مراسم با رونمایی از کتاب" طراح بزرگ"، اهداي لوح تقدیر از سوی مدیریت فرهنگسرای رسانه و نوشتن یادگاری دکتر یثربی و هومن اهرامی در "یادمان زرین‌قلم" پایان یافت.
انتهاي پيام
نظرات