عضو كارگروه غارشناسي كشور گفت: غار نخجير براساس وجود يك گسل شكل گرفته است كه جابهجايي در دو سر آن ديده ميشود. بنابراين بايد تدابير حفاظتي و امنيتي را در آن اتخاذ كرد.
محمدجواد بلورچي در گفتوگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دربارهي تهديد امنيت غار نخجير در استان مركزي بهخاطر وجود گسل، اظهار كرد: در نگاه عام، فضاهاي زيرزميني هميشه امنتر از فضاهاي خارجي هستند، يعني وقتي زلزلهاي اتفاق ميافتد، در تونل امنيت بيشتري وجود دارد؛ ولي در فضاهايي زيرزميني مانند غار كه در تكميل و شكوفايي آن دلايل متعددي مانند فرسايش، هوازدگي و نقاط ضعف زمين در تشكيل غار نقش داشتهاند، درستي اين نگاه، شكبرانگيز است.
مدير امور زمينشناسي مهندسي و مخاطرات سازمان زمينشناسي كشور ادامه داد: در بررسيهاي ميداني كه در چال نخجير انجام داديم، مشخص شد كه اين سطح ضعف را يك گسل ايجاد كرده، يعني در همه جاي اين غار در راستاي يك گسل حركت ميكنيم و غار براساس وجود اين گسل شكل گرفته است.
بلورچي بيان كرد: اين موضوع كه آيا اين گسل لرزهزا است يا زلزلهاي در حال ايجاد شدن است، كاملا جدا از بحث مورد نظر ما است، چون مشكل اصلي اين است كه در حال حاضر مردم از مسيري عبور ميكنند كه سقف آن در گذشته بارها و بارها ريخته و ما هيچ دليلي را نميتوانيم براي آن مشخص كنيم كه آيا با زمينلرزه اين اتفاق افتاده يا وسيع كردن تالار با انفجارهاي متعدد، عامل اصلي آن بوده است.
به گفتهي او، دانستن پاسخ اين مسأله، در اصل موضوع تأثيري ندارد، چون موضوع مهم اين است كه تا وقتي فضاهاي زيرزميني مطالعهي دقيق نشوند، نبايد مردم را مدتي طولاني داخل آنها قرار داد.
وي اظهار كرد: وقتي گردشگران را از معبري تنگ به غار نخجير وارد ميكنيم و مدت زمان بازديد آنها نيز نزديك دو ساعت طول ميكشد، يعني اين گردشگران را در تمام اين مدت در معرض خطر قرار دادهايم و اگر اتفاقي در اين غار رخ دهد، هيچ راه دسترسي براي نجات بازديدكنندگان وجود ندارد.
بلورچي با تأكيد بر ضرورت تأمين امنيت مسير حركت بازديدكنندگان در غار نخجير، دربارهي اقدامات امنيتي كه در اين غار انجام شده است، گفت: اين كار اصلا انجام نشده است. زماني كه اعضاي كارگروه غارشناسي براي بازديد چال نخجير رفته بودند، بهجز شهردار آن منطقه، هيچيك از مسؤولان ميراث فرهنگي كه متولي چال نخجير هستند، حضور نداشتند و ما مانند مردم عادي بدون تجهيزات كامل به غار وارد شديم، براي همين نتوانستيم بررسيهاي لازم را انجام دهيم.
وي افزود: آنها هيچ تجهيزات امنيتي براي بازديدكنندگان ندارند و تنها ابزاري كه داخل غار وجود دارد، كپسول آتشنشاني است كه اصلا نميدانم دليل نصب آن در غار چيست.
او در ادامه بيان كرد: غارها يكي از زيباييهاي طبيعت ما هستند، اگر نميدانيم با آنها چه كار كنيم، ميتوانيم از افراد متخصص راهنمايي بگيريم و اگر هم هنرمند هستيم، ميتوانيم دست كم چند غار را در كشورهاي ديگر ببينيم تا برخورد آنها با غارها را ياد بگيريم.
مدير امور زمينشناسي مهندسي و مخاطرات سازمان زمينشناسي كشور ادامه داد: ما معبري را درست يا اشتباه در غارها باز ميكنيم، در حالي كه با اين كار بسياري از زيباييهاي غار نابود ميشود، مانند چال نخجير كه تونلي را براي ورود و خروج مردم به آن، با انفجار باز كردند.
وي گفت: تمام هدف ما از بازديد چال نخجير اين بود كه حتما وضعيت ديوارههاي غار را بررسي كنيم، چون شكستگيها و توسعهي تركها در انتهاي غار بيشتر شده است؛ ولي اين امكان به ما داده نشد. بنابراين پرسش ما كه آيا توسعهي تركها بهخاطر انفجارها بوده است يا خير، بيپاسخ ماند.
او تأكيد كرد: جان انسانها آنقدر ارزش دارد كه بازيدها را تا كامل شدن شناخت و حفظ استانداردهاي لازم در اين غار متوقف كنيم. بايد مردم را با امكانات امدادي مناسب به اين فضاهاي زيرزميني وارد كنيم.
بلورچي اظهار كرد: در حال حاضر مردم با هر سن و شرايط جسمي از غار نخجير ديدن ميكنند، چون در ورودي آن، تابلوي «غار تفريحي» نصب شده است و به اين خاطر فكر ميكنند، ما همهي شرايط را بررسي كردهايم. بازديدكنندگان نميدانند داخل اين غار هيچ امكانات آمادهاي براي امدادرساني وجود ندارد. ما حتا خودمان هم نميدانيم بلوكهاي آزاد داخل غار تا چه حد دوام ميآورند.
وي معتقد است: اين شرايط، نابسامان است و البته فقط به چال نخجير محدود نميشود. من حتا غار «عليصدر» را هم ايمن نميدانم، چون تعداد بازديدكنندگان داخل غار در يك مقطع زماني خيلي زياد ميشود و اين مسأله نگرانيهايي را ايجاد ميكند.
او دربارهي اينكه آيا جمعيت زياد در توسعهي تركهاي ديوارههاي غار نقشي دارد؟ گفت: جمعيت زياد بر توسعهي تركها تأثير نميگذارد؛ ولي خطر را زياد ميكند. وقتي جمعيت داخل غار كمتر باشد، در مواقع اضطراري تصميمگيري و اقدامات امداد و نجات نيز راحتتر انجام ميشود؛ اما وقتي در فضايي با معبرهاي تنگ، هزاران نفر محبوس شوند و امكانات خاصي هم در دسترس نباشد، قطعا نجات اين جمعيت سخت ميشود و نميتوان در آن شرايط، درست تصميم گرفت.
اين عضو كارگروه غارشناسي كشور دربارهي اينكه آيا مستندات علمي از وضعيت اين غار براي انجام اقدامات قابل پيشگيري در اختيار مسؤولان مربوط قرار داه شده است؟ اظهار كرد: ما اين گزارشها را در جلسهي كارگروه غارشناسي ارائه كرديم و قرار بود، با مسؤولان استان نيز نشست مشتركي داشته باشيم تا اين مسائل حضوري مطرح شود.
وي افزود: اين غار در محدودهي يك پارك ملي است، با اين حال انفجارهايي را داخل آن انجام دادهاند تا معبري براي ورود و خروج آسان گردشگران باز شود. اصلا نميدانم چطور در منطقهاي حفاظتشده اين كار را كردهاند و چگونه به بهانهي جذب گردشگر، اين همه تخريب انجام ميدهند؟!
او با بيان اينكه با گردشگري موافق است و حتا از آن حمايت ميكند، ادامه داد: به نظرم يكي از راههاي برونرفت از اقتصاد تكمحصولي، گردشگري است. حتا بهخاطر زيباييهاي طبيعي زيادي كه ايران دارد، يكي از مقاصد گردشگران علمي بهشمار ميآيد؛ ولي بايد زيرساخت آن را آماده كنيم، نه اينكه چون سرمايهگذار داريم، اين منابع طبيعي را در اختيار آنها قرار دهيم تا هر كاري كه ميخواهند انجام دهند.
بلورچي همچنين اظهار كرد: وظيفهي ما بهعنوان عضو كارگروه غارشناسي اين نيست كه همهي سندها را تهيه كنيم، اين وظيفهي بهرهبردار است كه پيش از هر اقدامي، بررسيها را انجام دهد تا امروز كه سؤال ميكنيم، پاسخي داشته باشند.
وي افزود: متأسفانه بهرهبردار غار نخجير نميداند صفحهاي كه از ابتدا تا انتهاي اين غار ميبيند، گسل است. وقتي اين را نداند، از ديگر مسائل نيز آگاه نيست.
او در ادامه با يادآوري اينكه به هر شكستگي در پوستهي زمين كه در راستاي آن، جابهجايي اتفاق افتد، گسل گفته ميشود، گفت: من اين جابهجايي را در دو سمت گسل غار نخجير ديدهام كه ممكن است، به 200 سال قبل يا يك هفتهي پيش متعلق باشد. مهم اين است كه گسل وجود دارد و براي همين، اين غار ايجاد شده است و بهخاطر آن بايد احتياط كرد.
اين كارشناس زمينشناسي يادآوري كرد: تمام فضاهاي زيرزميني به احتياط نياز دارند؛ ولي نخجير بهخاطر مسير طولاني و معبر تنگي كه براي بازديد دارد، هدايت گردشگران توسط راهنماياني كه براي چگونگي ورود به غار آموزش نديدهاند، نبود امكانات امدادي در داخل غار و انفجارهايي كه براي معبرسازي انجام ميشود، نگرانيهايي جدي را براي ما ايجاد كرده است.
وي بيان كرد: ما حتما بايد وضعيت تركها و تأثير اين انفجارها را بر بلورها و ديوارهاي غار بررسي كنيم و اصلا به همين دليل، به نخجير رفتيم، اما امكان اين بررسي را پيدا نكرديم. اميدواريم چال نخجير بهعنوان يك نمونه، بهانهاي براي بررسي دقيق تمام غارهاي گردشگري قابل بازديد شود.
او تأكيد كرد: اميدوارم به حفظ و بهرهبرداري با دانش كافي فكر كنيم. اگر اين اتفاق رخ دهد، همه سود ميبرند؛ ولي اكنون احساس ميشود، فقط عدهاي خاص از اين كارها سود ميبرند و ضرر آن شامل حال مردم ميشود.
انتهاي پيام
نظرات