خدايا در اين روز مرا بر موافقت و همراهي نيکان موفق فرما و از رفاقت اشرار جهان دورگردان و مرا در بهشت (دارالقرار) به رحمتت منزل ده، به حق الهيّت و معبوديّتت اي خداي عالميان.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از مركز خبر حوزه،بررسي آثار رفاقت با نيکان و اشرار در روايات اهل بيت (ع) در شرح فرازهايي از دعاي شانزدهم ماه رمضان، توسط حجت‌ الاسلام ‌و المسلمين عرفان بيان شد.

اللَّهُمَّ وَفِّقْنِي فِيهِ لِمُوَافَقَةِ الْأَبْرَارِ وَ جَنِّبْنِي فِيهِ مُرَافَقَةَ الْأَشْرَارِ وَ آوِنِي فِيهِ بِرَحْمَتِكَ إِلَى دَارِ الْقَرَارِ بِإِلَهِيَّتِكَ يَا إِلَهَ الْعَالَمِين.

خدايا در اين روز مرا بر موافقت و همراهي نيکان موفق فرما و از رفاقت اشرار جهان دورگردان و مرا در بهشت (دارالقرار) به رحمتت منزل ده، به حق الهيّت و معبوديّتت اي خداي عالميان.

نخستين فراز دعا

يکي از چيزهايي که در اسلام مورد توجه قرار گرفته است دوستي با نيکان و گريز از اشرار است.

در جمله اول دعا، از خداوند مي‌خواهيم ما را با نيکان رفيق و همراه بگردان.

اميرالمؤمينن (ع) فرمودند: «سَلِ الرفيق قبل الطريق»، ؛ قبل از مسافرت و عبور از کسي که مي‌خواهي در اين مسير با او همراه شوي سؤال کن. تصنيف غرر الحکم و دررالکلم ص414

خواص معاشرت با نيکان

معاشرت با نيکان چند خاصيت دارد:

اولين خاصيت اين است که باعث رشد و تکامل انسان خواهد شد.

اعرابي به خدمت فخر كاينات آمد و عرض كرد، يا رسول الله «متي الساعة» قيامت چه وقت برپا مي شود؟ حضرت فرمود؛ براي قيامت چه مهيّا كرده‌اي؟ عرض كرد: نماز و روزه نيندوخته‌ام ولي خدا و رسول (ص) او را دوست دارم؛ حضرت فرمود: «المرءُ مع مَن اَحَبَّ» هر كسي با آن که دوست دارد محشور خواهد شد. معراج السعاده ج3-ص540

نيک‌نامي

دومين مورد اين است که دوست خوب باعث نيک نامي انسان مي‌شود. حضرت علي (ع) فرمودند: مُجَالَسَةُ الْأَبْرَارِ تُوجِبُ الشَّرَفَ، ، مجالست با نيکان باعث شرف انسان مي‌شود. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 430

شفاعت در آخرت

سومين خاصيت اين است که دوست نيک باعث شفاعت انسان در آخرت مي‌شود.

چهارمين مورد، باعث حيات و زندگي روحي انسان است، همان‌گونه که اميرالمؤمنين فرمودند: «صُحْبَةُ الْوَلِيِّ اللَّبِيبِ حَيَاةُ الرُّوح»، همنشيني با دوست عاقل، حيات روح انسان است. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 430

فراز دوم دعا

آثار رفاقت با اشرار

«وجنّبني فيه مرافقة الاشرار»

دايا در اين روز مرا از رفاقت با اشرار دور نگه دار

سقوط و تباهي

اولين اثر رفاقت با افراد شرور، سقوط و تباهي است. حضرت اميرالمؤمنين (ع) فرمودند: « مُصَاحَبَةُ الْأَشْرَارِ تُوجِبُ التَّلفَ، ، دوستي با اشرار موجب تلف و نابودي انسان خواهد شد تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 432»، در متون ديني ما در دوري از صحبت بد بسيار تأکيد شده است و در ادبيات نيز براي اين مبحث، سخن‌هاي بسيار گفته شده است: تا تا تواني مي‌گريز از يار بد يار بد بدتر بود از مار بد

مار بد تنها تو را بر جان زند يار بد بر جان و بر ايمان زند

همنشيني با افراد ناشايست و رفتن لطف الهي

روزي از روزهاي گرم تابستان، «مرحوم آقاجمال گلپايگاني» عبا را بر سر انداخته و به طرف وادي السّلام مي‌رود: آقايي از اهل فضل، ايشان را مي‌بيند و با او راه مي‌افتد. از شهر كه خارج مي‌شوند، احساس مي‌كند، در عمودي از هواي خنك و لطيف و معطر قرار گرفته‌اند. مرحوم آقا جمال، برنامه‌اش اين بود كه وقتي به « وادي السلام» نجف مي‌رسيده، سر قبر بزرگان علم و تقوا، از جمله « مرحوم قاضي»، مي‌رفته و بعد مي‌آمده در مكاني كه هيچ اثري از قبر نبود، مي‌نشسته و فاتحه و دعا مي‌خوانده است (که آن مکان كه بعد مقبره خود ايشان مي‌شود). خلاصه، از «وادي السلام» كه برمي‌گردند، باز همان هواي خنك و لطيف با ايشان بوده تا اينكه به شهر مي‌رسند و با شخصي برخورد مي‌كنند. بعد از سلام و عليك و احوالپرسي بسيار كوتاه و زودگذر، احساس مي‌كنند كه اثري از آن هواي خنك و لطيف نيست. مرحوم آقا جمال رو مي‌كند به آن آقايي كه همراهش بوده، مي‌گويد: ديدي، چگونه تماس‌هاي نامناسب، اثر خودش را مي‌گذارد. داستان‌هايي از مردان خدا– ميرخلف زاده ص103-104

بنابراين معاشرت و تماس افراد، براي شخص سالك نقش مهمي دارد، چه با خوبان باشد و چه با بدان. در استادي كه انتخاب مي‌كنيد دقيق باشيد زيرا همنشين و رفيق غافل و مجالست با فسّاق و فجّار و اهل غفلت، سريع اثر سوء مي‌گذارد،

دومين اثر رفاقت با اشرار، بدنامي را به دنبال خواهد داشت.

سومين اثر، باعث آزردگي انسان مي‌شود. اميرالمؤمنين(ع) مي‌فرمايند: «صُحْبَةُ الْأَحْمَقِ عَذَابُ الرُّوحِ، تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 433»

چهارمين اثر رفاقت با اشرار، باعث بي‌ديني انسان مي‌شود که حضرت علي (ع) مي‌فرمايند: «خُلْطَةُ أَبْنَاءِ الدُّنْيَا رَأْسُ الْبَلْوَى وَ فَسَادُ التَّقْوَى»، دوستي با دنياپرستان، ريشه بلاها و فساد تقوي است. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 138

پنجمين اثر، باعث بدگمان‌شدن به انسان نيک مي‌شود. حضرت علي (ع) مي‌فرمايند: «مصاحبةالأشرار توجب سوءالظن باالاخيار»، دوستي با اشرار باعث سوءظن و بدگماني به نيکان مي‌شود.

درگيري و دعوا، ششمين اثر همنشيني با اشرار است. اميرالمؤمنين فرمودند: « مَنْ جَالَسَ الْجَاهِلَ فَلْيَسْتَعِدَّ لِقِيلٍ وقال، بحار الأنوار ، ج‏74، ص: 288»، کسي که با جاهل و نادان هم‌نشيني کند بايد آماده قيل و قال و درگيري باشد.

شيخ بهايي شعر زيبايي دارد، مي‌گويد:

وارهان خود را از اين هم‌صحبتان جمله مهتابند دين تو کتان

صحبت نيکانت از نيکان کند نار خندان باغ را خندان کند

صحبت نيکان اگر نبود نصيب باري از هم‌صحبتان بد شکيب

در مصرع دوم بيت اول مي‌گويد: «جمله مهتابند دين توکتان»، اين مصرع به چه معنا است؟

در زمان قديم، لباس مردم از جنس کتان بود. دشمن لباس کتان، مهتاب است. اگر لباس کتان، در شب مهتابي، در زير آسمان پهن شود، در طول شب، اين لباس کتان توسط مهتاب سوراخ‌سوراخ مي‌شود.

اين مصراع مي‌خواهد بگويد: اين دوستان دنيايي و بزه‌کار، مثل مهتاب و دين تو مثل لباس کتان است و مهتاب لباس کتان را سوراخ مي‌کند و بايد از دوست بد پرهيز کرد.

والسلام عليکم و رحمةالله و برکاته

انتهاي پيام