زهير توكلي: شعر در دههي 80 رو به سادگي و اعتدال رفت
زهير توكلي معتقد است: شعر دههي 80 رو به سادگي و اعتدال حركت كرده و سادهتر نوشتن در ميان شاعران رواج يافته است.
اين شاعر در گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ارزيابياش از شعر دههي 80 عنوان كرد: از آنجا كه شعر دههي 80 رو به سادگي حركت كرده، در شاعران ميل به سرايش شعرهاي كوتاه رواج بيشتري پيدا كرده است و قالبهايي چون هايكو، دوبيتي، رباعي و طرح، مطرح شدهاند.
او در ادامه افزود: در دههي 80، علاقه به وبلاگنويسي و فضاي مجازي گسترش يافته و خلق اثر در اين فضا بر ادبيات نيز تأثير داشته است.
توكلي سپس به مرگ بسياري از شاعران مطرح در اين دهه اشاره و عنوان كرد: بسياري از بزرگان شعر در اين دهه از ميان ما رفتند؛ بزرگاني چون حسن حسيني، قيصر امينپور، نصرالله مرداني، منوچهر آتشي، م. آزاد، بهرام اردبيلي، طاهره صفارزاده، عمران صلاحي، حسين منزوي و ... . رفتن اين شاعران گذشته از نوع نگاه آنها، براي من ناراحتكننده است و جاي بسياري از آنها پر نميشود.
او همچنين خاطرنشان كرد: در اين دهه يكسري چهرهي جوان نيز مطرح شدند. همچنين توجه به شعرهاي مذهبي فارغ از سياست بيشتر شد و شاعران بيشتر بر شعرهاي مذهبي به معناي خاص آن متمركز شدند. اما در كل، ادبيات در اين دهه روند پيشين خود را ادامه داد و تغيير چنداني نيافت.
اين شاعر سپس به افول شعر دههي 70 در دههي 80 اشاره كرد و گفت: در دههي 80، شعر دههي 70 افول كرد و جرياني كه با سروصداي بسيار راه افتاده بود، خاموش شد. جريان غزل دههي 70 نيز افول كرد و كلا شعر در دههي 80 به سمت اعتدال پيش رفت و فضا معتدلتر شد كه تأثيرات مثبت آن را در غزلهاي دههي 80 ميتوان ديد.
او همچنين دربارهي رويكرد مخاطبان به شعر در دههي 80، خاطرنشان كرد: در شعر، رويكرد مخاطبان چندان تغييري نكرده و اينگونه نيست كه برخي از بحران مخاطب حرف ميزنند. آنها بايد بدانند كه شعر مديومي براي مخاطبان خاص است و شاعراني هم كه آثارشان مخاطبان زيادي دارد، كتابهايشان چند چاپ بيشتر نميشود كه در بهترين حالت، 9هزار نفر از يك جمعيت 70 ميليوني شعر آنها را خواندهاند. امروز ديگر هيچ شاعري مثل سهراب سپهري و پروين اعتصامي و فروغ فرخزاد مخاطب نمييابد.
زهير توكلي در ادامه عنوان كرد: امروزه تعداد كساني كه ادعاي شاعري دارند، زياد شده است. آنها فكر ميكنند بايد زود مخاطب بيابند؛ در حاليكه به اين صورت نيست و بحران مخاطب به اين معنا وجود ندارد. بحران مخاطب به اين معنا وجود دارد كه من معلم هستم و دانشآموز من نميتواند از روي كتاب ادبيات فارسي خود بدون غلط بخواند.
او افزود: ما اكنون نبايد انتظار داشته باشيم كه مخاطبان زيادي داشته باشيم؛ چون شاعران ما معمولا متوسط هستند و آنهايي كه بهترند، يا متوسطاند و يا خوب؛ يعني شاعراني كه دنياي شاعرانه داشته باشند، كم هستند. شايد قيصر امينپور ميتوانست اينگونه باشد كه او هم عمرش كفاف نداد. مثلا شعرهاي سهراب را در هر كتابخانهي شخصي ميتوان ديد؛ اما كتابهاي شاعران امروز را در كتابخانهي چند نفر ميتوان ديد؟
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات