معاون پژوهشي و فناوري دانشگاه تهران تأكيد كرد: تخريب باغ ارزشمند اكولوژي نوشهر توسط گارد ساحلي گناهي نابخشودني است.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عصر روز گذشته (يكشنبه، 15 اسفند‌ماه) مراسم رونمايي از سه اثر علمي ـ فرهنگي (خانه‌ي موسوي، خانه‌ي محتشم‌طلب و خانه‌ي اميني) در فرهنگستان هنر برگزار و مطالبي درباره‌ي اهميت ايجاد موزه‌هايي مانند موزه‌ي ميراث روستايي گيلان ارائه شد.
در ابتداي اين مراسم، فيلم كوتاهي با نام «ميراث ماندگار» درباره‌ي ساخت موزه‌ي ميراث روستايي گيلان پخش شد و بعد از سخنراني رييس فرهنگستان هنر ـ محمدعلي معلم دامغاني ـ، محمد جعفري ـ معاون پژوهشي و فناوري دانشگاه تهران ـ سخنراني كرد.
او ابتدا با انتقاد از حضور نداشتن رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور و رفتن عبداللهي ـ استاندار پيشين گيلان و معاون فعلي امنيتي وزارت كشور ـ و اشاره به آغاز هفته‌ي منابع طبيعي، اظهار اميدواري كرد تا آثار ارزشمندي از گياهان مهمي كه در كشوري با اقليم‌هاي مختلف موجود است، حفظ شود.
وي با بيان اين‌كه كار دكتر طالقاني در ساخت موزه‌ي ميراث روستايي گيلان بسيار ارزشمند است، گفت: حقيقت اين است كه تعامل خوبي ميان صنعت و دانشگاه ايجاد نشده است.
او با اشاره به رتبه‌ي نخست دانشگاه تهران در ميان كشور‌هاي اسلامي و رتبه‌ي 240 در ميان كشور‌هاي ديگر، اظهار كرد: امروزه از سوي كشور‌ها به ناحق دچار تحريم هستيم، ولي چرا ما خودتحريمي مي‌كنيم؟! چرا از توان دانشگاه‌ها استفاده نمي‌كنيم؟ در اين دو سالي كه از دولت دهم مي‌گذرد، در چم‌وخم نوشتن يك تفاهم‌نامه هستيم كه چگونه اين تعامل را برقرار كنيم.
جعفري تأكيد كرد: تمام موارد موجود نشان مي‌دهد كه ما عزمي جدي براي ارتباط دانشگاه با صنعت نداريم.
وي با بيان اين‌كه دانشگاه تهران بحثي با نام «ترجمه‌ي معكوس» را آغاز كرده است و كتاب‌هاي نوشته‌شده را به زبان‌هاي ديگر ترجمه مي‌كند، به موزه‌ي ميراث روستايي گيلان اشاره و اظهار كرد: ان‌شاء‌الله سازمان ميراث فرهنگي در اين راستا براي جذب گردشگر بتواند اقدام كند.
معاون پژوهشي و فناوري دانشگاه تهران در ادامه به باغ اكولوژي نوشهر اشاره و بيان كرد: اين باغ كه به ارزشمندي موزه‌ي ميراث روستايي گيلان است، به‌وسيله‌ي گارد ساحلي نوشهر تخريب شد كه اين كار، گناهي نابخشودني است. البته در اين‌باره نامه‌اي به رييس‌جمهور نوشتيم كه مي‌دانم دستور توقيف در اين‌باره داده شده است. علاوه بر اين، پاركي به نام پارك ملي كوير داريم كه اروپايي‌ها از ديدن آن بسيار لذت مي‌برند. اين درحالي است كه در كشور امارات از تپه‌هاي شني كه به ارزشمندي آثار ما نيستند، استفاده‌هاي توريستي بسياري مي‌شود.
او با تأكيد بر اين‌كه ما مي‌توانيم موزه‌ي كوير ايجاد كنيم، ادامه داد: بحث اختصاص 5 / 2 درصد از بودجه‌ي دستگاه‌هاي اجرايي براي كارهاي تحقيقاتي اجرايي نخواهد شد، مگر اين‌كه رييس‌جمهور آن را پيگيري كند.
وي افزود: بودجه‌ي در نظر گرفته‌شده در مجلس براي اقدامي كه دكتر طالقاني انجام داد، بسيار ناچيز بود و به‌عنوان مسؤول پژوهشي دانشگاه تهران اميدوارم هيأت دولت نه‌تنها به سمت دانشگاه تهران، بلكه به سمت دانشگاه‌هاي ديگر كشور برود و دست دوستي را دراز كند.
در ادامه‌ي اين مراسم، معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مطالبي را درباره‌ي موزه‌ي ميراث روستايي گيلان ارائه كرد.
مسعود علويان‌صدر گفت: تجربه‌اي كه امروز مي‌خواهد معرفي شود، يكي از الگوترين نمونه‌هايي است كه بين دانشگاه‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي كار شده و در مرحله‌ي حرف نمانده است. اين سد بزرگي ميان دستگاه‌هاي اجرايي و مراكز علمي ـ پژوهشي بود كه دكتر طالقاني آن را شكست و اين باور را به جامعه القا كرد كه دانشگاه با ايده، فكر و انديشه‌اي جديد، فضاهاي جديد را مي‌تواند خلق كند.
او ادامه داد: تحولاتي كه در جامعه رخ داده، ارزش‌هاي انساني كه در جامعه وجود دارد و نيازهاي انساني در اين سير با تكاپويي كه دنيا به سوي جهاني شدن حركت مي‌كند، ضرورت تفكر نو را ايجاب مي‌كند. در واقع، ضرورت دارد كه ميراث فرهنگي با نام زمينه‌ساز ارتباط فضاها، مكان‌ها و زمان‌هاي از هم گسيخته بتواند انسجام ايجاد كند و اين كار تفكر جديدي مي‌خواهد.
وي بيان كرد: انتظار ما از فضاهايي كه به‌عنوان موزه مطرح مي‌شوند، اين است كه فرصت توسعه را در جامعه ايجاد كنند و وقتي اكوموزه را مطرح مي‌كنيم، تجلي انسان، محيط زيست، گويش و تكاپو را شاهد هستيم، يعني به تجلي فرهنگ و مفاهيم فرهنگي در اين اكوموزه‌ها مي‌توانيم اشاره كنيم.
علويان‌صدر تأكيد كرد: ما براي اين تغيير رويكرد به موزه‌شناسي نوين نياز داريم تا الگوهاي جديد را براي بارور شدن اين فكر بتوانيم ايجاد كنيم.
وي با بيان اين‌كه موزه‌ها چند خصوصيت ويژه دارند، توضيح داد: نخست اين‌كه بر ظرفيت‌هاي نسبي جامعه تأكيد مي‌كنند، همچنين موزه‌ها زمينه‌ساز رشد و ارتقاي فرهنگي جامعه و زمينه‌ساز آداب و رسوم و سنت‌هايي بايد باشند كه در طول تاريخ رشد كرده‌اند. موزه‌ها بايد با جامعه‌ي محلي توافق داشته باشند و توافق با جامعه‌ي محلي به معني تعهد است نه وظيفه. همچنين بايد ملحق شدن مردم را در چارچوب بومي‌سازي فرهنگ و انديشه‌هاي عمومي تدبير كنيم، يعني بايد تعهد اخلاقي نسبت به حفظ ميراث فرهنگي داشته باشيم.
معاون ميراث فرهنگي كشور با طرح اين پرسش كه انتظار ما از موزه‌ها براي يك جامعه‌ي پايدار چيست؟ اظهار كرد: ما اين پايداري را بايد در شكل‌هاي مختلف رصد كنيم كه يكي از آن‌ها بحث پايداري و فرهنگ است. زماني كه ما خانه‌هاي امروزي و قديمي را رصد مي‌كنيم، مي‌بينيم خانه‌ها براساس نما ساخته مي‌شوند، نه براساس نياز، در حالي كه ما بايد علوم انساني و دانش‌هاي مردم‌شناسي، بويژه مردم‌شناسي تحليلي را در حوزه‌ي معماري و حوزه‌ي خلق نماها فعال كنيم.
او گفت: در اين حوزه‌ها بايد از مستند‌سازي صرف خارج شويم و تحليل را به كار بريم. نكته‌ي ديگر نيز اقتصاد است و اگر موزه‌ها نتوانند تحول اقتصادي و زمينه‌ي رشد جامعه‌ي محلي را ايجاد كنند، راه به جايي نمي‌برند. نكته‌ي ديگر به سياست مربوط است، بايد اين فضاها و موزه‌ها، خودباوري را به نسل جديد معرفي كنند و بتوانند به‌عنوان پشتوانه‌ي نسل امروز پايه‌گذار جدي در فكر و انديشه‌ي نو باشند.
وي بيان كرد: موزه‌ها بايد در كنار بالا بردن علم و آگاهي، ايجاد هويت و ايجاد فرصت براي باروري جامعه، توسعه را براي جامعه به ارمغان آورند.
علويان‌صدر اظهار كرد: در اين راستا، اشكال مختلفي را در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ترسيم كرده‌ايم كه يكي از مدل‌ها، مدل محيطي و اجتماعي است. ديرزماني بود كه ورود به مناطق حفاظت‌شده را ممنوع مي‌دانستيم، ولي خوشبختانه اين تفاهم بين سازمان جهاد كشاورزي، منابع طبيعي و سازمان ميراث فرهنگي شكل نويني به خود گرفته است. همچنين يك مدل ديگر، اجتماعي است، يعني استفاده از فرصت‌هايي كه در مكان‌هايي مانند ميمند، ابيانه و ماسوله وجود دارند و فرصت‌هاي ويژه‌اي براي اكوموزه به‌شمار مي‌روند.
او با بيان اين‌كه ايجاد هزار موزه در سراسر كشور با هدف آموزشي پيش‌بيني شده‌اند، گفت: نكته‌ي آخر، بحث مديريت است و سياست سازمان ميراث فرهنگي استفاده از مديريت و ظرفيت بخش خصوصي است. موضوع ميراث فرهنگي يك موضوع صد درصد مردمي است كه آن را صد درصد دولتي كرده‌ايم و بايد آن را به مردم پس بدهيم. در واقع، بايد اين را انتقال دهيم تا مردم توليت ميراث فرهنگي را برعهده بگيرند.
به گزارش ايسنا، پس از پايان بخش نخست مراسم رونمايي از سه كتابي كه در راستاي ساخت موزه‌ي ميراث روستايي گيلان منتشر شده‌اند، نشست نقد اين كتاب‌ها برگزار شد.
در اين بخش، هادي نديمي ـ استاد دانشگاه تهران ـ گفت: در سي چهل سالي كه بر ما گذشته است، همواره نظاره‌گر اين بوده و در اين‌باره انديشيده‌ام كه ما چيز‌هايي را تخريب كرده‌ايم كه همتا ندارند. ما به‌راحتي تخريب مي‌كنيم، بدون اين‌كه به تخريب نياز داشته باشيم، يعني فكر نمي‌كنيم كه چرا تخريب مي‌كنيم، ابتدا آن را انجام مي‌دهيم، سپس فكر مي‌كنيم كه دلايل آن را پيدا كنيم. اين، سيري است كه به‌طور مستمر ادامه دارد، ولي آيا با اين راهي كه مي‌رويم، به ساختن يك جامعه‌ي آرماني مي‌رسيم؟
نديمي ادامه داد: نمي‌خواهم بگويم تخريب‌هاي پس از انقلاب نسبت به دوران پيش از انقلاب بيشتر است، ولي كمتر هم نيست. خانه‌ها را خراب كردند و به جاي آن‌ها، خانه‌هاي مدرن و بي‌هويت ساختند، در حالي كه متوجه نشديم كه چرا بايد چنين باشد.
او تأكيد كرد: اين مباحث دغدغه و مسأله‌ي اصلي كساني است كه در حوزه‌ي انديشه فعاليت مي‌كنند، اين‌كه كجا مي‌رويم؟ چرا مي‌رويم؟ چه كسي در اين راستا مسؤوليت دارد؟ و چه كسي مسؤوليت ندارد؟
اين استاد دانشگاه تهران اظهار كرد: وقتي يك مسؤول مي‌گويد شهرهاي قديمي دست‌وپاگير هستند، متوجه مي‌شويم كاري كه طالقاني انجام داده است، ارزش درخشاني دارد.
او همچنين درباره‌ي كتاب‌ها نيز گفت: اگر در بخش محتوايي كتاب توجه بيشتري به عمق مطالب مي‌شد و توجه خواننده به عمق آن‌ها جلب مي‌شد، بهتر بود.
در ادامه‌ي اين مراسم، سيدمحمد بهشتي نيز مطالبي را درباره‌ي اين كتاب و اقدامي كه محمود طالقاني ـ مدير پروژه‌ي ميراث روستايي گيلان ـ انجام داده است، ارائه كرد.
مدير دانشنامه‌ي تاريخ، معماري و شهرسازي ايران‌زمين گفت: طالقاني در اين سال‌ها فراز و نشيب‌هاي زيادي را طي كرده و در تمام مدت، مشغول انجام كار خود بوده است.
او درباره‌ي كار بزرگي كه طالقاني انجام داده است، بيان كرد: موزه در دوران مدرن به جسد موضوعات مربوط مي‌شود و كارش موميايي كردن جسد مظاهر فرهنگي است، اما در حقيقت، كار موزه يادآوري بوده است.
بهشتي با بيان اين‌كه موزه مانند يك داروي تلخ است، اظهار كرد: اگر تمام داروهاي داروخانه براي انسان سالم مضرند، ولي براي انسان بيمار بسيار خوب هستند و كاري كه موزه‌ها انجام مي‌دهند، به همين شكل است.
او با بيان خاطره‌اي درباره‌ي سفر خود به استان گيلان و ديدار با مقامات اين استان در زماني كه مسؤول پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بود، گفت: اگر ما سرزمين خود را نشناسيم، به جايي مي‌رسيم كه آن را تخريب مي‌كنيم، همان‌طور كه چيز‌هايي را در طول سال‌هاي گذشته تخريب كرده‌ايم، مانند كشاورزي، جاده و ... در واقع دچار نسيان شده‌ايم و اين بيماري خطرناكي است كه داروي بسيار تلخ، ولي مؤثري دارد.
وي اظهار كرد: از وقتي موزه‌ي روستايي گيلان ايجاد شده، مردم گيلان فهميده‌اند كه گيلاني بودن يك ارزش است و به نوعي فيل‌شان به ياد هندوستان حقيقي مي‌افتد و اي كاش همه‌ي سرزمين ما فيلش به ياد هندوستان حقيقي بيفتد.
به گزارش ايسنا، در بخشي از اين مراسم به حمايت‌هاي مرعشي، بهشتي و رحيم‌مشايي به‌عنوان رؤساي پيشين سازمان ميراث فرهنگي و بقايي ـ رييس اين سازمان ـ اشاره شد. بهشتي در اين‌باره به شوخي گفت: فكر نكنيد همه به طالقاني كمك كرده‌اند، او كلاه همه را برداشت تا اين كار را به سرانجام برساند.
او افزود: اميدوارم قدمي كه طالقاني برداشته است، ما را متوجه كند كه چقدر تخريب كرده‌ايم. كاري كه او انجام داده، براي چنين سرزميني بسيار باارزش است.
انتهاي پيام
نظرات