*8 سال حماسه،30 سال پايداري* راديو متعهدترين رسانه به آرمان و هويت ويژه دفاع مقدس بود گفت‌وگو با فرهنگ جولايي از اولين تهيه‌كنندگان راديو جبهه
در زمان جنگ تحميلي، نقش انكارناپذير راديو به عنوان رسانه‌اي قدرتمند در تبليغات و اطلاع‌رساني جنگ، مسوولين وقت را بر آن داشت تا بخشي را به طور مستقل به اين امر اختصاص دهند و قرار بر اين شد تا راديويي با نام «راديو جبهه» آغاز به كار كند.
با توجه به شرايط حساس جنگ تحميلي و لزوم اشراف بر كار رسانه از تهيه‌كنندگان با تجربه براي اداره امور برنامه‌سازي در اين راديو دعوت به عمل آمد.
به گزارش سرويس فرهنگ و حماسه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، فرهنگ جولايي، تهيه‌كننده پيشكسوت امروز راديو از جمله كساني بود كه از بدو تأسيس راديو جبهه در كنار ديگر همكاران راديو اقدام به برنامه‌سازي براي جنگ و رزمندگان كرد.
جولايي درمورد حضورتان در راديو مي‌گويد: من فرهنگ جولايي تهيه‌كننده برنامه‌هاي مختلف ادبي، فرهنگي و اجتماعي راديو در واقع از طريق فعاليت در كانون پرورش فكري و مطبوعات جذب راديو شدم. از حدود 12 سالگي در كتابخانه‌هاي كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان فعاليت هنري داشتم و از همين طريق به مطبوعات راه پيدا كردم. از سال 48 به عنوان مهمان در برنامه‌هاي راديويي آقاي آلبرت كوچويي شركت داشتم و دوستي با ايشان كم‌كم منجر به جذب من به عنوان كارآموز راديو شد. از سال 1355 به عنوان تهيه‌كننده در مركز زاهدان مشغول كار شدم و در سال 57 به تهران برگشتم و تهيه‌كنندگي برنامه راه شب را عهده‌دار شدم. بعد از اعتصاب دي‌ماه 57، اين توفيق را داشتم كه در 22 بهمن 57 در شمار اولين كساني باشم كه در پخش صدا مشغول فعاليت مجدد شدم.
وي در پاسخ به اين سوال كه در 31 شهريور 59 همزمان با حمله هواپيماهاي نظامي عراق به ايران شما كجا بوديد؟ مي‌گويد: هنگامي كه حمله هوايي دشمن به فرودگاه‌هاي كشور انجام گرفت، من در محل زندگي خود در شهرآرا بودم. بلافاصله به راديو زنگ زدم و با آن‌كه تازه از محل كار خود به عنوان تهيه‌كننده برنامه راه شب برگشته بودم براي حضور در محل كار در صورت لزوم اعلام آمادگي كردم.
جولايي ادامه داد: در ماه‌هاي اول جنگ، طبعا گروه ويژه‌اي شكل گرفت كه مخصوصا در هنگام عمليات با تمركز ويژه و اعتماد عميق به مسايل جنگ مي‌پرداختند و من توفيق داشتم تهيه‌كننده بسياري از برنامه‌هاي اين گروه باشم. در اين برنامه‌ها طبعا هدف اصلي پيوند ميان جبهه‌ها و پشت جبهه و تأكيد بر تعلق خاطري بود كه همه ملت ما به رزمندگان خود در جبهه‌هاي دفاع مقدس داشتند. بنابراين در كنار اطلاع‌رساني از اوضاع جبهه‌ها و روند عمليات،از مطالب حماسي – اعتقادي در اين برنامه‌ها استفاده شايسته‌اي مي‌شد. تهيه‌كننده چنين برنامه‌اي مي‌بايست اشراف مناسبي بر سرودهاي حماسي، سرودهاي انقلاب و مارش‌هاي نظامي مي‌داشت و با انتخاب صحيح و مناسب و به‌كارگيري آنها در طول برنامه‌ها، هيجان و فضاي لازم را در برنامه ايجاد مي‌كرد.
وي يادآور شد: خرسندي ويژه من اين بود كه به دليل مشاركت قبلي در تهيه و ساخت سرودهاي انقلاب و جنگ و همين‌طور علاقه و حساسيت ويژه‌ام در انتخاب موسيقي كه آن را يكي از اصلي‌ترين و ظريف‌ترين وظايف تهيه‌كننده راديو مي‌دانم، معمولا موفق مي‌شدم انتظارات همكارانم مثل آقايان خزايي، كريمي علويجه و نورشاهي را برآورده كنم و با اعلام رضايت شنوندگان در تماس‌هاي تلفني و نامه‌هايي كه مي‌دادند مواجه شوم. به هرحال همكاري من در تهيه برنامه ويژه جنگ، تا زماني كه آقاي خزايي كار تهيه‌كنندگي اين برنامه‌ها را به عهده گرفتند ادامه داشت و تجارب آن دوره بخش مهمي از تجارب مرا تشكيل مي‌دهد.
جولايي در مورد نحوه اطلاع از افتتاح راديو جبهه و اين كه با چه پشتوانه‌اي براي تهيه برنامه‌هاي ويژه جنگ به اين راديو دعوت شديد؟ گفت: از فكر راه‌اندازي راديو جبهه زماني باخبر شدم كه در واقع مراحل طراحي و حتي تدارك اوليه آن از سوي همكاران صورت گرفته بود و به مرحله تهيه آرم‌ها و آغاز مراحل تهيه برنامه‌ها رسيده بود. بنابراين، تجربه برنامه‌هاي پراكنده جنگي، پشتوانه‌اي شد كه براي همكاري در تهيه برنامه‌هاي راديو جبهه كه روزي سه ساعت برنامه داشت دعوت شوم و در اين دعوت مجدد هم آقاي خزايي تأكيد ويژه‌اي بر انتخاب مناسب موسيقي، سرود و مارش‌هاي نظامي داشت. جالب بود كه ايشان رأسا بر اين جزييات هم نظارت مي‌كردند و با وجود وظايف خطير ديگري كه داشتند خودشان هم در جست‌وجوي موسيقي و مارش مناسب در آرشيو موسيقي، پابه‌پاي تهيه‌كننده‌هاي قديمي تلاش مي‌كردند.
وي ادامه داد: نكته ظريف اينكه، تك‌تك همكاران راديو جبهه در عين حال وظايف ديگري هم در صداي جمهوري اسلامي داشتند و ايجاد هماهنگي ميان اين وظايف مختلف يكي از حساسيت‌هاي كار ما بود. به عنوان مثال گويندگان راديو جبهه در عين حال گويندگان برنامه‌هاي اجتماعي و ادبي راديو هم بودند و يا تهيه‌كننده‌ها از جمله خود من، تهيه‌كننده برنامه‌هاي جاري راديو هم بوديم و اين مي‌طلبيد كه در عين نگاه ويژه به جنگ و مسايل آن و فضاي برنامه‌هاي راديو جبهه، ارتباط‌مان را با مسايل زندگي جاري جامعه حفظ كنيم.
جولايي در ادامه اين گفت‌وگو كه در كتاب قرار «قرارگاه بي‌قرار» منتشر شده است، اظهار مي‌دارد: در دوره همكاري با راديو جبهه كه از اوايل سال 65 شروع شد از جمله همكاران تهيه‌كننده‌اي كه بيشترين توفيق همكاري با آنان را داشتم آقايان رئوفي، برخوردار و احمدي بودند و در عين حال خود آقاي خزايي هم كم‌كم به يك تهيه‌كننده بسيار زبده تبديل شدند كه بيشتر از همه كار مي‌كردند و كم‌تر از همه خسته مي‌شدند.
وي اظهار كرد: هدف راديو جبهه، تقويت روحيه و نشاط و آمادگي رزمندگان، انتقال پيام‌هاي آنان، حفظ توجه همگاني به آرمان‌ها و محتواي دفاع مقدس و يادآوري اين نكته به نيروهاي حاضر در جبهه‌ها بود كه همه مردم ايران با آنها هستند. محتواي برنامه‌ها را گفتار با رزمندگان، متن‌هاي حماسي-اعتقادي، مصاحبه با فرماندهان و مسوولان، پخش سخنراني‌هاي مرتبط با جنگ و مسايل اعتقادي و آرماني آن، اطلاعات راجع به جنگ رواني، بهداشت در جنگ، دعا و نيايش، گزارش‌هاي جنگي، اطلاع‌رساني از نهادهاي مسوول در زمينه پشتيباني فكري، اجتماعي و تداركاتي جنگ، نامه‌هاي رزمندگان، قصه‌هاي جنگ، روزشمار جنگ و پخش سرودها و مارش‌هاي نظامي و انقلابي تشكيل مي‌داد.
جولايي به تأثيرگذاري راديو جبهه در آن مقطع اشاره كرد و افزود: راديو در طول دفاع مقدس، مردمي‌ترين رسانه و پايبندترين رسانه و نهاد به ضرورت ارتباط ميان جبهه و پشت جبهه و متعهدترين رسانه به آرمان و هويت ويژه دفاع مقدس بود. رسانه‌اي كه تعهد خود را مي‌شناخت و بيش از هرچيز مبتني شدن حركت مردم و رزمندگان بر آرمان و عقيده را مورد تأكيد قرار مي‌داد و چون اين تأكيد از موضوع اعتقاد بود هم موجب خستگي‌ناپذيري جمع دست‌اندركاران راديو و هم موجب اثرگذاري بي‌نظير پيام راديو بر مخاطبين آن مي‌شد.
وي تصريح كرد: در واقع مردم با روشن نگاه داشتن راديوهايشان در طول ساعات روز، احساس مي‌كردند كه با يكديگر و با جبهه‌ها در ارتباطند و از اين طريق كسب روحيه، نشاط و انرژي مي‌كردند تا بتوانند همدلي و هم‌گامي خود را حول محور عقيده به مقدس بودن دفاع مقدس و نقش آن در حفظ هويت و حيثيت اسلامي و كشور حفظ كنند.
جولايي مي‌گويد: راديو رسانه‌اي هميشه در دسترس است كه بيشترين قابليت انعطاف و سرعت را در توليد و انتقال خبر و پيام داد. بنابراين طبيعي است كه مردم به ويژه در شرايط خاص اجتماعي، توجه و تعلق خاطر بيشتري به راديو داشته باشند و آن را معتمد و انيس خود قرار دهند. تعهد، كارآمدي، صداقت و خستگي‌ناپذيري همكاران راديو در استفاده بهينه از خاصيت‌هاي رسانه‌هاي راديو، عاملي بود كه اين خاصيت‌ها را به اوج مي‌رساند و اين امر در مورد راديو جبهه بروزي مضاعف داشت.
وي ادامه داد: علاوه بر اين‌ها، تك‌تك همكاران راديو، جبهه، همه وظايف اجرايي، فكري و تجربي را براي خود اصل مي‌دانستند و هرگز اين تصور در هيچ‌يك از آنها وجود نداشت كه بايد تنها به وظيفه مشخص و رسمي خود بپردازند. بنابراين اعضاي راديو مخصوصا راديو جبهه همواره مشغول رفع نقص‌ها و ضعف‌هاي خود و كمك به رفع ضعف‌هاي يكديگر و ارتقاي توانايي جمعي خود بودند و اين ويژگي به طور برجسته در مدير راديو جبهه جناب آقاي خزايي وجود داشت كه همواره به عنوان يك دوست و مشاور صديق در كنار همكاران و در خدمت تك‌تك آنان بود. در چنين فضايي طبيعي است كه هم موفقيت و هم لذت همكاري و هم لذت يادآوري خاطرات آن صدچندان مي‌شود.
وي همچنين به خاطراتش از فعاليت در راديو جبهه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: تك‌تك لحظات كار رسانه‌اي، سرشار از خاطره است و اين از خصوصيات كار رسانه‌اي در همه‌جاي دنيا است. اما در راديو جبهه، چنين خصوصيتي به وسعت و قدرت صدچندان مشهود بود؛ چراكه علاوه بر فضاي طبيعي رسانه‌اي تعامل ذهن، اعتقاد و دلبستگي‌هاي مشترك همكاران كه امري فراتر از دلبستگي‌هاي معمولي در محيط رسانه بود، موجب مي‌شد هر حادثه تلخ و شيريني با عبرت‌هاي ماندگار همراه باشد. درواقع خاطره اصلي و مشترك همه ما اين حس مشترك و مستمر بود كه وقتي در محيط راديو جبهه بوديم گويي در خود جبهه بوديم.
بنابراين از جمله وقتي كه پيشنهاد حضور و فعاليت گروه همكاران راديو جبهه در خود جبهه مطرح شد هيچ‌كس به اين نكته توجه نكرد كه اولين بار چه كسي به چنين چيزي فكر كرده است بلكه همه همكاران راديو جبهه متفقا به اين احساس رسيده بودند. اما اين پيشنهاد با مخالفت مديريت وقت راديو مواجه شد و شايد همين مخالفت محركي شد تا ما بيش از پيش سعي كنيم كه اگر نمي‌توانيم به جبهه برويم و در آنجا برنامه‌سازي كنيم، جبهه را به محيط كار خود بياوريم و با استوديو و دفتر كار خود همان تعاملي را داشته باشيم كه رزمندگان اسلام با سنگرهاي خود دارند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات