سيدمحمد بهشتي معتقد است: تحصيلات، تجربه و سابقهي مديريتي براي مديريت در مكانهاي فرهنگي، بخصوص دربارهي موزهي ملي ايران اهميت فوقالعادهاي دارد.
اين عضو كميتهي ملي موزههاي ايران (ايكوم) در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به اينكه موزهي ملي ايران جزو معدود موزههاي دنياست كه بسياري از آثار آن، محصول حفاريهاي باستانشناسياند، ادامه داد: تخصص مدير موزهاي مانند موزهي ملي ايران، بايد با حوزههايي مانند باستانشناسي و كارشناسي آثار منقول مرتبط باشد.
وي شرايط مكانهايي را كه تاريخ و تمدن طولاني دارند، متفاوت دانست و افزود: موزهي ملي ايران از نظر اشياي علمي و پژوهشي، اهميت فوقالعادهاي دارد. همچنين پژوهش در دو حوزهي آثار موزهيي و حفاظت از آنها، جزو مواردي است كه بايد به آنها توجه شود.
او شأن علمي و مديريتي مدير موزهي ملي ايران را بااهميت دانست و تأكيد كرد: كسي بايد بهعنوان مدير موزهي ملي ايران انتخاب شود كه با اين مكان تناسب داشته باشد.
بهشتي ايجاد ضايعات فراوان را پيامد بيثباتي و تغيير و تحولات سريع در همهي عرصهها دانست و ادامه داد: در صحنههاي فرهنگي، بخصوص در حوزهي ميراث فرهنگي اين قضيه نمود زيادي دارد، چون هيچ فعاليتي بهصورت پروژهي كوتاهمدت نميتواند انجام شود. به همين دليل، عمر مديريتهاي فرهنگي بايد طولاني باشد.
اين عضو ايكوم در مقايسهاي ميان موزههاي ايران و كشورهاي ديگر، بيان كرد: تفاوت زيادي ميان عمر مديريت در اين موزهها وجود دارد. در كشورهاي ديگر، گاهي احزاب مختلف، رؤساي جمهور، مديران و دستگاههاي اجرايي چندبار تغيير ميكنند، ولي مدير موزهي آن كشور تا زمان مرگ تغيير نميكند. اين قضيه قطعا بهدليل اهميت نقش موزه در آن كشور است.
وي با اشاره به اهميت تحولات مديريتي در چنين مكانهايي، اظهار داشت: متأسفانه در ايران اين اتفاق نميافتد و در نهايت، ضايعات جبرانناپذير آن را بخصوص در موزههايي مانند موزهي ملي ايران بايد تحمل كنيم.
همچنين در اينباره، رييس كميتهي ملي موزههاي ايران (ايكوم) به خبرنگار ايسنا گفت: از ابتدا، آنچه بهعنوان موزهي ملي وجود داشت، موزهي باستانشناسي بود كه زير نظر مركز باستانشناسي بهوجود آمد و نتيجهي كاوشهاي باستانشناسي در ايران توسط هيأتهاي خارجي و داخلي در آن قرار ميگرفت.
سيداحمد محيط طباطبايي ادامه داد: تفاوت موزهي ملي ايران با موزهي رضا عباسي يا ديگر موزههاي كشور، در آثاري است كه در اين موزهها قرار ميگيرند. يكي از ويژگيهاي مهم اشياي موزهي ايران باستان، شناسنامهدار بودن اين اشيا و اعتبار بالايي است كه مجموعههاي موزهي ايران باستان يا موزهي ملي كنوني دارند.
وي با متفاوت دانستن موزهي ملي در ايران با موزههاي ملي در اروپا، بيان كرد: شايد بتوان گفت، لفظ ملي در اينجا ما را به ياد موزهي ملي اول بيندازد كه بعد از انقلاب مشروطيت، موزهي «ملي» در عمارت مسعوديه شكل گرفت.
او با اشاره به تعطيل شدن موزهي ملي اوليه در عمارت مسعوديه و ايجاد موزهي جديد توسط معماران فرانسوي به نام «ايران باستان» در دوران كودتاي رضاخاني، گفت: يكي از نقصهاي اين موزه با اين اهميت و ويژگياش، نبودن تكيهگاهي براي پژوهش و كاوشهاي قديم است. در حالي كه بهترين جايگاه براي اين كار، موزهي ملي ايران است.
وي معتقد است: بهترين جايگاه موزهي ملي كنوني با ماهيت باستانشناسي، قرار گرفتن در زيرمجموعهي پژوهشكدهي باستانشناسي است، چون به نوعي اين موزه، بازوي نمايشي يا معرفي و مكمل مركز باستانشناسي قديم است كه موزهي پژوهشكدهي باستانشناسي در آن قرار دارد.
رييس ايكوم ايران ادامه داد: بهتر است، موازي موزهي ملي كنوني، يك موزهي ملي با نوعي مديريت سياسي و اجتماعي كه مورد تبع و پسند است، در فضاي موزهي كنوني شكل گيرد. با اين نگاه كه در ارتباط دو دههي قبل ميان اين موزه، اين ضعف را در موزهي ايران باستان يا موزهي ملي ديدهايم و اميدواريم بتوانيم ماهيت موزهي ملي جديد را تعريف و ايجاد كنيم و موزهي پيشين را بهعنوان آزمايشگاه، خروجي و مكاني براي معرفي مطالعات باستانشناسي ايران قرار دهيم.
محيط طباطبايي همچنين در توضيح تشكيل هيأت امنا براي برخي موزههاي ايران كه در دههي 80 توسط هيأت دولت به تصويب رسيد، گفت: قضيهي هيأت امنايي شدن موزهها به زمان تلفيق دو سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بازميگردد، ولي متأسفانه اين جريان روند خود را براي موزهها طي نكرده است.
وي بيان كرد: اميدوارم هيأت امناي موزهها بهلحاظ مشكلات اقتصادي، تخصصي و همچنين نظارت حاكميتي در كنار مديريت منبسط و مديريت قابل حركت در داخل موزهها ايجاد شود و اين قضيه را حتا در سطح موزههاي ملي و پايگاههاي بزرگي مانند پارسه ـ پاسارگاد شاهد باشيم.
او ادامه داد: هيأت امنايي شدن موزهها ميتواند پاسخگوي پرسشهايي باشد كه دربارهي تغيير و تحولات مديريتي يا اداري در سطح كشور ايجاد ميشوند. همچنين منزلت را براي كساني كه در اين مكانها كار ميكنند، بيشتر ميكند.
وي اظهار داشت: هيأت امنايي شدن موزهها بهلحاظ مشكلات مالي، هزينه كردنها و استخدامها ميتواند موزهها را از لحاظ تنگناهايي كه در كارهاي دولتي است، خارج كند و به فعاليتهاي آنها جنبهي قانوني بخشد.
محيط طباطبايي اضافه كرد: قضاوت دربارهي هر مديري، زماني مؤثر است كه دورهي كاري او بهپايان رسيده باشد و براساس شرايط مكاني، زماني و فعاليتهايي كه انجام داده است، بتوان دربارهي آن مدير قضاوت كرد. پس بايد در ميراث فرهنگي، تاريخي فكر كرد.
انتهاي پيام
نظرات