در ادامه‌ي نشست ايسنا با سازندگان سريال «نردبام آسمان»، محمدحسين لطيفي با ابراز علاقمندي نسبت به ساخت سريال «كوروش كبير» در اين باره گفت: همواره دوست دارم سريال «كورش كبير» را بسازم؛ فكر كنيد بخواهيم سريال كوروش كبير را بسازيم چقدر بايد هزينه كنيم؛ همه فرار مي‌كنند. اما با استفاده از جلوه‌هاي بصري مي‌توان با 20 ميليارد تومان اين پروژه را ساخت. اين در حالي است كه با شرايطي كه پنج سال قبل كار مي‌كرديم براي ساخت اين سريال به 80 - 90 ميليارد تومان بودجه نياز ‌بود.

***

به اعتقاد تهيه‌كننده‌ي سريال «نردبام آسمان»، اين مجموعه مي‌تواند ملاك و الگويي براي صداوسيما باشد تا بتوان تمام سريال‌ها را ساده‌تر از آن‌چه به شيوه 35 متري كار مي‌كنند، ساخت.

علي اكبري اظهار كرد: براي نمونه ما در «نردبام آسمان» سكانسي داشتيم كه در پشت صحنه پخش خواهد شد؛ در اين صحنه ما نمي‌توانستيم دكور لازم را داشته باشيم بنابراين از خود محل در سمرقند هفت عكس گرفتيم و مسوول تروكاژ اين هفت عكس را به زيبايي كار كرد كه هيچ كس متوجه نشد. اين تكنولوژي در اچ دي جواب مي‌دهد ولي در 35 ميلي‌متري لو مي‌رفت.

***

هديش بيگدلي شاملو به عنوان مسوول جلوه‌هاي ويژه سريال «نردبام آسمان» در ادامه گفت: در بسياري بخش‌ها جلوه‌هاي ويژه توانسته‌ايم به آن چه مي‌خواهيم برسيم.به طوري كه حتي فيلمبردار كار در شناسايي برخي صحنه‌ها اشتباه كرده بود كه آيا اين صحنه‌ها فيلمبرداري شده يا با استفاده از جلوه‌هاي بصري كار شده ‌است.

وي ادامه داد: در سريال «نردبام آسمان» ما خيلي كارهاي مختلفي به لحاظ جلوه‌هاي بصري داشتيم و فقط لوكشين‌ها نبود. طراحان جلوه‌هاي بصري زماني موفق هستند كه مردم كار آن ها را نبينند؛ ما نمي‌خواهيم كسي كار ما را ببيند. البته برخي بخش‌ها به دليل كمبودهايي كه داشتيم لو رفته است اما بسياري از صحنه‌ها هم قابل تشخيص نيست.

به گزارش سرويس تلويزيون ايسنا، محمدحسين لطيفي در ادامه صحبت‌هاي بيگدلي شاملو با بيان اين كه موفقيت‌هاي جلوه‌هاي بصري به هماهنگي اول بر مي‌گردد، ادامه داد: يك طراح خوب، آگاه و هماهنگ كننده و يك مسوول جلوه‌هاي ويژه آگاه و دلسوز باعث موفقيت كار مي‌شود؛ آقاي شاملو حتي در مواردي با من دعوا مي‌كرد كه نبايد اين كار را انجام دهم و اين اشتباهات كار او را دشوارتر مي‌كرد. بعضي صحنه‌ها شايد به دليل اشتباه من لو رفت و من اگر اين را زودتر مي‌فهميدم شايد اين مشكلات اندك هم پيش نمي‌آمد.

ايرج رامين‌فر هم در اين باره خاطرنشان كرد: جلوه‌هاي بصري كار نويي است كه بايد تجربه شود تا به نهايت برسد. شما پروداكشن كاري مثل «اسپارتاكوس» را با «گلادياتور» مقايسه كنيد بين اين‌ها 50 سال فاصله است. ما دراين فشردگي‌ها صحبت رسيدن به نهايت را مطرح مي‌كنيم. البته اعتقاد دارم ما آدم‌هاي نابعه و با استعداد زياد داريم و براي رسيدن به آنها به 50 سال زمان نياز نداريم اما حداقل 10 - 15 سال وقت نياز است كه تا بتوانيم جلوه‌هاي ويژه و طراحي‌هايمان را با فيلم‌هاي فرنگي مقايسه كنيم.

اين طراح صحنه و لباس بار ديگر بحث هماهنگي در سينما را مطرح كرد و گفت كه اين بحث از خود سريال‌سازي مهم‌تر است.

وي ادامه داد: اگر به جايي برسيم كه گروه‌ها با هم حرف بزنند، سينماي خوبي خواهيم داشت. من «نردبام آسمان» را به فال‌نيك مي‌گيرم. براي خود من پس از 40 سال تجربه كردن، همكاري با اين سريال موقعيت خوبي بود. آدم‌هايي را پيدا كرديم كه توانستيم با هم صحبت كنيم.

***

به گزارش ايسنا، در ادامه محمدحسين لطيفي درباره كار با دوربين اچ دي و افت كيفيت در پخش تلويزيوني، اظهار كرد: پخش تلويزيون در حال حاضر به نصف كيفيتي كه ما داشتيم رسيده‌است؛ كسي به من گفت پخش اين كار در ماه رمضان با اين همه زحمت درست بود؟ كه من پاسخ دادم پخش در ماه رمضان بخشي از كار من است؛ من در حقيقت يك پكيچ ساختم و اين كار مي‌ماند. من براساس آنتن نمي‌توانستم كيفيت كارم را پايين بياورم و با اچ دي فيلمبرداري نكنم.

وي ادامه داد: دوربين اچ دي از 35 ميلي‌متري براي تلويزيون بهتر است؛ در 35 ميلي متري به دليل تبديلات زياد، كار در نهايت مثل كاريكاتور مي‌شود و تماشاگر خوشش نمي‌ياد.

هديش بيگدلي شاملو هم گفت: مهم‌ترين دليل براي استفاده از دوربين اچ‌دي جلوه‌هاي بصري است. وقتي اچ دي كار كنيم تصوير‌ بزرگتر است و جزييات بيشتري نشان داده مي‌شود و كار براي جلوه‌هاي بصري راحت‌تر است . ضمن اين كه اگر قرار باشد سريالي كار كنيم كه درباره‌ي مفاخر ايران باشد، شايد كشور ديگري هم بخواهد اين سريال را پخش كند پس بهتر است كيفيت تصاوير بالا باشد.

محمد حسين لطيفي با اشاره به كيفيت بالاي تصاوير در سريال «نردبام آسمان» اظهار كرد: حسن فتحي چندي پيش بخاطر كيفيت بالاي تصاوير به من تبريك گفت و اعتقاد داشت كه اين سريال در سال‌هاي اخير بهترين كيفيت را در بين سريال‌هاي تاريخي داشته‌است.

وي ادامه داد: سال‌هاي پيش اين مشكل وجود داشت و الان حل شده‌است كه اگر كار 35 ميلي‌متري تصويب مي‌شد، جدي بود و اگر قرار بود ويدئويي ساخته شود، جدي نبود.

***

به گزارش ايسنا در ادامه‌ي اين نشست ايرج رامين‌فر در پاسخ به پرسشي درباره مشكلات احتمالي كه در نحوه طراحي پوشش و حجاب خانم‌ها در اين سريال متعلق به دوره تيموريان مواجه بوده‌است، گفت: به لحاظ تاريخي مشكلي نداشتيم؛ چراكه حجاب ريشه‌اي قديمي در اين مملكت دارد. براساس اتفاق كاراكترهاي ايتاليايي مه هم كه به ايران مي‌آيند متعلق به دوران اواخر قرون وسطي و رنسانس هستند و در تمام جهان اين حجاب وجود داشته است.

وي در عين حال يادآور شد: تنها مشكل در مورد لباس‌ها بود؛ به دليل تاريخي كه قصه در آن رخ مي‌داد و به دوران تيموري تعلق داشت، ما وجه‌ ديگري از لباس ايراني را ديديم كه در آن زمان در مرزهاي گسترده‌اي مورد استفاده قرار مي‌گرفت.

رامين‌فر ادامه داد: تحقيقاتي كه درخصوص طراحي لباس‌ها صورت گرفت، بيشتر روي مينياتور دوره‌ي تيموري نيست؛ چرا كه مينياتور جنبه‌ي تزييني دارد و نمي‌توانيم به عنوان يك سند روي آن حساب كنيم؛ ولي به هر حال مينياتور حال وهواي آن دوره را دارد و به همين دليل است كه طراحي اين سريال به جزييات مي‌پردازد.

وي سپس تاكيد كرد كه همواره در سريال‌هاي تاريخي براساس متن لباس‌ها را طراحي مي‌كنم.

رامين‌فر خاطرنشان كرد: در طراحي لباس‌ها و دكورهاي فيلم زندگي مسيح به كارگرداني پازوليني مي‌شود، شما مي‌بينيد كه تاريخ بهم مي‌ريزد و تبديل به سادگي مي‌شود؛ به نحوي كه دكور اورشليم در سسيل گرفته مي‌شود.شايد اين سليقه به كارهاي من نزديك است. اما سريال «نردبام آسمان» در دوران باروك مي‌گذشت و در نتيجه بايد به جزييات توجه ويژه مي‌شد.

اين طراح صحنه و لباس ادامه داد: بسياري از رنگ‌ها را خودم اصلاح كردم و يك بي‌رنگي و سبز چرك در تمام لباس‌ها وجود دارد؛ چرا كه براساس تجربه مي‌دانستم به دليل تراكم كاري تجزيه نوري و رنگي بعد از توليد اتفاق نمي‌افتد. بنابراين من مجبور شدم اين كار را همزمان با توليد انجام دهم تا به يك يكدستي برسيم.

رامين فر يادآور شد: در اين سريال براي اولين بار توانستم كلاه ايراني را كه همواره در مينياتورها مي‌بينيم، به صورت كلاه‌هاي چهار پر و دوپر استفاده كنم. هم چنين لباس‌ها را به گونه‌اي طراحي كردم كه پيش از اين كمتر ديده شده‌است. وقتي لباس كاركرد خودش را داشته باشد مي‌تواند روي شخصيتي كه بازي مي‌كند، تاثير بگذارد.

او سپس به ذكر مثالي پرداخت و گفت: ما ابتدا بحثي با وحيد جليلوند داشتيم كه به بن‌بست رسيد. اما الان دوست صميمي هم هستيم چرا كه باعث شد ديالوگ‌ ادامه پيدا كند. من معتقد بودم كه به دليل روحيه و نبوغ خاص غياث‌الدين، همواره قلمدون و كاغذ به همراه داشته و مدام طراحي مي‌كرده‌است؛ ديديد دراين سريال چندين‌بار اين اتفاق مي‌افتد.

ادامه دارد...

---------------------

بخش پاياني اين نشست جمعه در سرويس تلويزيون و راديو ايسنا ارسال خواهد شد.

/تكرار بخش اول /

سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) نشست سريال «نردبام آسمان» را با حضور پنج تن از عوامل اين سريال برگزار كرد. در اين نشست محمد حسين لطيفي (كارگردان)، محسن علي اكبري (تهيه‌كننده)، ايرج رامين‌فر(طراح صحنه و لباس)، كارن همايونفر(آهنگساز) و هديش شاملو(مسؤول جلوه‌هاي ويژه) حضور داشتند.

محسن علي‌اكبري، تهيه‌كننده «نردبام آسمان» اعلام كرد كه سريال «نردبام آسمان» حدود 3‌ و نيم ميليارد تومان هزينه داشته است.

وي درباره‌ي اين كه سازندگان اين پروژه معتقدند كه سريال «نردبام آسمان» با بودجه‌اي كمتر نسبت به پروژه‌هاي تاريخي ديگر ساخته شده‌است؟ گفت: اتفاقي كه دراين كار افتاد به اين شكل بود كه ما توانستيم ظرف 15 ماه تصويربرداري را به پايان برسانيم؛ ضمن اين كه ما سه‌ ماه وقفه در ساخت داشتيم چراكه فيلمنامه مشكلي داشت و در ادامه با حضور دكتر ولايتي مشكلات حل شد. درنهايت تايمي كه براي تصويربرداري داشتيم يك سال بود كه ركودي در اجرا محسوب مي‌شود.

***

به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا، محمدحسين لطيفي كارگردان «نردبام آسمان» درباره چيدمان نشست ايسنا كه به انتخاب خود وي با حضور طراح صحنه، آهنگساز و مسؤول جلوه‌هاي ويژه برگزار شد، گفت: احساس مي‌كنم در اين سه بخش ما جنس و نوع ديگري كه كمتر تجربه شده بود را تجربه كرديم؛ در كار طراحي صحنه يا آقاي ايرج رامين‌فر، اتفاقي كه كمتر در ايران رخ داده بود و يك جسارت و شهامت از سوي طراح كار مي‌خواست، رخ داد. در بخش موسيقي هم همين طور؛ بخش جلوه‌هاي تصويري هم خيلي مي‌توانست به من كمك كند؛ همه مي‌ترسيدند كه اين اتفاق نيفتد اما در بخش‌هايي از كار با كمك آقاي شاملو توانستيم تجربه جديدي را در تصوير و عظمت صحنه‌هايمان ايجاد كنيم.

وي درباره طراحي صحنه و لباس سريال «نردبام آسمان» گفت: بخش اعظمي از كاري كه در خدمت آقاي رامين فر بوديم رسيدن به يك پختگي در عين سادگي بود. اين اتفاق بايد مي‌افتاد. طراحي كه بتوانيم بازيگر را ببينم و خيلي زرق و برق نداشته باشد؛ زرق و برقي كه در كارهاي تاريخي بسيار مي‌بينيم و فكر مي‌كنيم هر چه بيشتر باشد، يعني هزينه بيشتر كرده‌ايم و كار خيلي بزرگ است. تاثير اين سادگي را هم اينك مي‌بينم و تشكرهاي بسياري براي نوع كار آقاي رامين‌فر به من اعلام مي‌شود.

لطيفي درباره‌ي موسيقي سريال «نردبام آسمان» گفت: همه هنوز شوكه هستند كه چگونه يك موسيقي تاريخي ايراني ساختيم و به گونه‌اي ديگر در سريال توانستيم اين موسيقي را بشنويم؛ اين اتفاق بايد يك بار هزم شود و شايد پنج سال بعد است كه خواهيم گفت اولين كسي كه اين خط را شكست چه كسي بود.

در اين نشست كارگردان «نردبام آسمان» هم چنين بر اين نكته اذعان داشت كه اگر زمان بيشتري براي مراحل فني داشتند، قاعدتا طعم كار باز بهتر از اين مي‌شد.

****

به گزارش ايسنا، محمدحسين لطيفي در پاسخ به نخستين پرسش ايسنا كه پخش به يكباره سريال «نردبام آسمان» در ماه مبارك رمضان چه حسن و معايبي براي وي در مقام كارگردان داشته‌است؟ گفت: هيچ حسني به لحاظ فشردگي كارها براي رساندن به آنتن نداشته و بيشتر معايب داشته‌است. ما بيشترين مشكل را در بخش پس از توليد (POST PRODUCTION) داشتيم. ما همواره تلاش مي‌كنيم كه به آن 5 تا 10 درصد ظرافت‌هايي كه در بخش پست پروداكشن است برسيم. رسيدن به اندازه‌ي 70 - 75 درصد براي كسي كه در اين حرفه كار مي‌كند، حد مقبولي است؛ چگونه مي‌توان حساب كرد كه يك كار تاريخي را ظرف دو شب صدا‌گذاري كنيم. اين در حالي است كه براي صدا‌گذاري يك سريال كه از قصه‌اي روز برخوردار است، يك ماه تا يك ماه و نيم، وقت مي‌گذارند؛ چراكه صداگذاري يعني كارگرداني صدا و يك تفكر مجزا؛ ساختن يكسري المان‌هاي صدايي كه بتواند حس خارج از صحنه را دوباره القاء كند، به زمان نياز دارد و اين اتفاقات در سريال «نردبام آسمان» به دليل كمبود وقت رخ نداده‌است.

وي درباره‌ي محاسن پخش به يكباره سريال «نردبام آسمان» اظهار كرد: حسن اين مساله اين بود كه ما زودتر آزاد شديم؛ وگرنه بايد شش ماه ديگر درگير اين كار مي‌بودم؛ اما شب گذشته من از اين كار كاملا كنده شدم و انشاءالله آماده مي‌شوم كه كمي استراحت كنم و بعد يك كار بسازم.

***

محمدحسين لطيفي درباره بازخوردهايي كه از نحوه ارتباط سريال «نردبام آسمان» با مخاطبان بدست آمده‌است، گفت: من در 30 روز گذشته آن قدر در استوديو بودم كه مردم را نديدم تا بتوانم باز خوردها را بدانم. آن چه درباره‌ي بازخوردها مي‌شنوم از نزديكانم است كه ممكن است آن راحتي كلام را با من نداشته باشند و يا مرا دوست داشته باشند و حقيقت را به من نگويند. ولي مي‌توانم پيش‌بيني كنم كه ارتباط مخاطب با اين كار چگونه بوده‌است. پيش بيني من اين است كه به عنوان يك كار علمي و تاريخي هركس اين سريال را ديده‌است(كاري ندارم چه تعداد ديده‌اند) چيزي حدود 85 درصد رضايت‌مندي وجود دارد. اين خودخواهي نيست، حس دورني‌ام است كه مي‌دانم بيننده تا به امروز چه ديده‌است و به عنوان يك مخاطب پيش‌بيني مي‌كنم.

وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا مي‌توانيد پيش‌بيني كنيد كه عده‌اي اين سريال را به طور كل تماشا نكنند؟ گفت: عده‌اي با تلويزيون قهر هستند كه اين مساله‌اي جداست؛ من الان با آن‌ها ارتباطي نداشتم كه بدانم چرا و دلايلشان را بشنوم. ولي اين كه عده‌اي اين سريال را ديده باشند و نخواهند ادامه دهند، من با كسي برخورد نكردم. چند شب اول به دليل چند كودكي كه در قصه بودند برخي ناراحت بودند كه چرا اين‌ها دارند مي‌روند؛ ممكن است بعد از رفتن كودكان، عده‌اي كمي از تماشاي سريال شل شده‌ باشند اما دوباره بازگشته‌اند.

***

محمدحسين لطيفي درباره اقبال مخاطبان از بخش كودكي سريال «نردبام آسمان»، اظهار كرد: خودم فكر نمي‌كردم در بخش كودك سريال موفق باشم. روزي ايرج طهماسب به من گفت كه يك كار كودك بايد بسازي؛ گفتم من نمي‌توانم چراكه كار كودك خيلي سخت است؛ اما ايرج طهماسب گفت تو مي‌تواني؛ با اين اتفاق كه در «نردبام آسمان» افتاد احساس كردم كه مي‌توانم كار كودك انجام دهم.

***چون مي‌دانستيم چه مي‌خواهيم هزينه را توانستيم كنترل كنيم

در اين نشست ايرج رامين‌فر در پاسخ به پرسشي درباره سادگي طراحي صحنه و لباس سريال «نردبام آسمان» و اين كه اين مساله تا چه اندازه به كمبود بودجه برمي‌گردد و آيا حاضر است باز هم در پروژه‌هاي اين چنين كار كند؟ گفت: با همكاري در اين پروژه، تجربه‌ي جديدي بعد از اين همه سال كار تاريخي، براي من رخ داد. دراين سال‌ها دنبال تيمي بودم كه بتوانيم همزبان باشيم، نه اين‌كه گرفتار سيستم فيلمسازي شويم. فيلمسازي مقوله‌ا‌ي گروهي است و من به تنهايي نمي‌توانم درباره كار خودم صحبت كنم، بايد فيلمبردار، نورپرداز، مسؤول جلوه‌هاي ويژه و شخص كارگردان به هم نزديك باشند تا ما بتوانيم هم صحبتي را ايجاد كنيم كه چه مي‌خواهيم.

وي ادامه داد: در سريال‌هاي قبلي كه كار مي‌كردم همواره مجزا از توليد بودم؛ اگر احساس مي‌كنيد كه «نردبام آسمان» درگير هزينه‌هاي بالا نبوده‌، به اين دليل است كه مي‌دانستيم چه مي‌خواهيم. و چون مي‌دانستيم چه مي‌خواهيم، توانستيم هزينه‌ها را كنترل كنيم. در سينما آنچه تنها ديده مي‌شود، برآورد مي‌شود؛ نه كمتر و نه بيشتر؛ وقتي آن تصوير درست برآورد مي‌شود و ما با هم صحبت مي‌كنيم كه از دكورهاي رصدخانه، خانه‌ها و غيره چه مي‌خواهيم، آن وقت دكور اضافي ساخته نمي‌شود و يك استوري برد به عمل نيامده در ذهن ما ايجاد مي‌شود.

ايرج رامين‌فر تاكيد كرد: چون مي‌دانستيم چه مي‌خواهيم هزينه را توانستيم كنترل كنيم؛ يعني آن چه در اين سريال نشستم و ديدم، آن است كه اين دكورها در داستان درست عملكرد پيدا كرده‌است. همان‌طور كه موسيقي اين سريال موسيقي در سينماي تاريخي غير متعارف است و لحن روايتي داستان و زندگي يك آدم را مانند تصوير توضيح مي‌دهد، تمامي بخش‌ها با هم تركيب شده‌ و يك دست از آب در آمده‌است. اين ويژگي براي من تجربه‌ي بزرگي است كه تقريبا بعد از 20 سال يا عقب‌تر برويم، بعد از 37 سال بدست آمده‌است.

شوكه شدم كه چرا آنقدر زود پخش شد

طراح صحنه و لباس سريال «نردبام آسمان» به ايسنا گفت: بعد از سال‌ها حس مي‌كنم كه يك جمع و گروه توانستند با هم هماهنگ كار كنند و اين گونه است كه هزينه‌ها كنترل مي‌شود. اين سريال مي‌توانست چهار سال هم طول بكشد، اما فكر نمي‌كنم به كيفيت آن چيزي اضافه مي‌شد؛ چرا كه مي‌دانستيم داستان چه مي‌خواهد و ديد كارگردان به داستان و شخصيت غياث‌الدين مشخص بود.

وي ادامه داد: صحبت‌هاي كارگردان با من و توضيح صحنه، باعث مي‌شد كه من پلاتو را بسازم و روح آن صحبت‌ها در اين پلاتو و سريال هست. من الان از فيلم راضي هستم.

رامين‌فر در ادامه گفت: مشكلم تنها اين است كه شوكه شدم كه چرا آنقدر زود پخش شد. كمي افسوس خوردم و حيفم آمد؛ البته اين افسوس زياد نيست چون من 70 تا 80 درصد از كار همگي راضي هستم.

به اعتقاد ايرج رامين‌فر اگر فرصتي حدود 2 تا 3 ماه وجود داشت، گروه سازنده «نردبام آسمان» بدور از دردسرها و شلوغي توليد از جمله وجود سياهي لشكرها و برنامه‌ريزي و غيره، مي‌توانستند با هم درباره‌ي جزييات كار حرف بزند.

وي در اين‌باره توضيح داد: البته اين صحبتهاي من ناشي از اين است كه در سينماي ايران خيلي ايده‌آل فكر مي‌كنم؛ اما مي‌توانم حرفم را بزنم؛ اگر فرصت بيشتري داشتيم از جزييات كار راضي‌تر بوديم.

***

ايرج رامين‌فر در پاسخ به اين پرسش كه آيا خواسته‌هاي ديگران در ساير سريال‌هاي تاريخي مشخص نيست كه ساخت برخي كارها سال‌ها زمان مي‌برد؟ گفت: شما متوجه نمي‌شويد كه ما يك دكور اصلي داشتيم و 20‌ بار از آن استفاده كرديم بدون اين‌كه تماشاگر متوجه شود.

محمد حسين لطيفي هم در اين باره اظهار كرد: اگر من كارگردان در اين پروژه بدانم و در پروژه‌ي ديگر گنگ باشم، ممكن است ديواري به طول 40 متر بسازم ولي 3 متر از آن استفاده كنم. آقاي رامين‌فر در بسياري ازپروژه‌ها 40 متر ديوار طراحي كرده اما در سريال ديده نشده‌است. منظور ايشان همين است. ما از طريق هماهنگي ‌با جلوه‌هاي ويژه بسياري از بخشهاي دكور را نمي‌ساختيم؛ و بسياري از كارها روان‌تر اتفاق مي‌افتاد؛ به نظر من اين مساله براي دوستان ما در سريالهاي ديگر اصلا برخورنده نيست؛ همين الان من مثالي مي‌زنم: دوستان ما در پروژه‌هاي ديگر تاريخي كه خيلي هم زحمت مي‌كشند، ماهها وقت صرف كردند تا بناي كعبه را در شهرستان دوري بسازند؛ اما در «نردبام آسمان» بسياري از صحنه‌ها تنها عكسي است كه با استفاده از پرده سبز ساخته شده‌است و بيننده عام هم متوجه آن نمي‌شود. البته بسياري از بخش‌ها هم دكور است و هماهنگ شدن اين دو با هم به دليل هماهنگي عوامل است.

وي اذعان داست: تنها در دو پلان خود را گناهكار مي‌دانم كه به پيشنهاد آقاي رامين‌فر ‌توجه‌اي نكردم و آن هم به دليل آن بود كه در شرايط بدي قرار گرفته بودم كه مجبور بودم به قزوين بروم و همان جا كار را تمام بكنم؛ اگر مي‌خواستم گروه را دوباره به پيشنهاد آقاي رامين‌فر به نطنز ببرم هزينه‌اي را به پروژه تحميل مي‌كرد كه امكانش نبود.

***در كار سينما بايد ديالوگ برقرار شود

ايرج رامين‌فر هم در ادامه صحبت‌هاي محمد حسين لطيفي خاطرنشان كرد: اتفاقي كه در حال حاضر براي سريال‌هاي تاريخي مي‌افتد، اين است كه شهرك سينمايي كامل ساخته مي‌شود و بعد وارد آن مي‌شويم تا ببينيم به چه بخشهايي نياز است. نمي‌گويم با اين شيوه مخالفم، خودم هم اين كار را كرده‌ام. اما نردبام آسمان تجربه‌ي جديدي براي من به همراه داشت و آن اين كه وقتي دو نفر سرگروه و تصميم گيرنده با هم نزديك باشند و با هم حرف بزنند كارها آسان‌تر مي‌شود.

اين طراح صحنه و لباس تاكيد كرد: در سينما بايد ديالوگ برقرار شود؛ وقتي ديالوگ برقرار نمي‌شود، مشكل ايجاد مي‌شود. يكي از مسائلي كه مرا شيفته‌ي سريال «نردبام آسمان» كرد اين بود كه زندگي را در اين كار حس مي‌كنيد. در برخي سريال‌هاي تاريخي زندگي، فرهنگ و آداب و سنن مردم عادي اصلا جريان ندارد. ما مي‌توانستيم يك سريال خشك دوباره نجوم بسازيم ولي نمي‌خواستيم؛ بنابراين در كنار دربار، رگه‌هايي از زندگي اين آدم‌ هم به عنوان يك انسان و نه منجم و رياضي‌دان مطرح شود. اينها جنبه‌هايي است كه اين نوع امكانات را مي‌خواهد و دكور در آن به تماشاگر حقنه نمي‌شود. البته در پلانهايي كه لازم است عظمت دكور به نمايش درمي‌آيد.

***يك آهنگساز بيرون از خواسته كارگردان چندان نمي‌تواند كاري بكند

به گزارش ايسنا، در بخش ديگري از اين نشست كارن همايونفر، آهنگساز «نردبام آسمان» درباره كار خود در اين سريال و ايراني و متفاوت بودن موسيقي، خاطرنشان كرد: من و آقاي لطيفي معمولا كارهاي خوبي با هم كرده بوديم؛ دراين پروژه هم با توجه به گستردگي و اين‌كه دو سال تلاش مستمر را طلب مي‌كرد تا به نتبجه برسد، از همان ابتدا وارد كار شدم و در جريان كار قرار گرفتم. اتودهايي را شروع كرديم و از آنجا كه آقاي لطيفي اشراف آن را داشت كه با گروهش هماهنگي داشته باشد، طبعا در موسيقي هم شرايط به همين منوال بود.

اين هنرمند موسيقي ادامه داد: به هر حال يك آهنگساز بيرون از خواسته كارگردان چندان نمي‌تواند كاري بكند. قرار بود اين اتفاق بيفتد؛ قرار بود ما برنگرديم و سريال‌هاي دهه 60 تلويزيونمان را به لحاظ موسيقي تكرار كنيم؛ قرار بود اين تكنولوژي كه در جلوه‌هاي ويژه مي‌بينيد را در موسيقي هم استفاده كنيم. قرار بود بومي كار نكنيم.

وي در توضيح تلاش براي بومي نبودن موسيقي «نردبام آسمان» گفت: نمي‌خواستيم موسيقي در هچل جغرافيا بيفتد. اين كه موسيقي كاركرد دراماتيك خودش را براي پيش بردن قصه بتواند داشته باشد و از منطقه‌اي كه قصه در آن تعريف مي‌شود، عطري داشته باشد. در غير اين صورت ما بايد از موسيقي دوره تيموري استفاده مي‌كرديم كه خيلي مستندات قابل استنادي از آن نداريم. بنابراين ترجيح داديم به روايت بسط و گسترش تم‌هايمان در بستري كه همراه با درام پيش برود، كار كنيم. من گمان مي‌كنم منظور آقاي لطيفي از موسيقي متفاوت همين باشد.

كارن همايونفر ادامه داد: اگر دقت كرده باشيد ما در طول اين كار دائم موسيقي داريم. اگر هر قسمت 30 دقيقه‌ باشد، 25 دقيقه موسيقي دارد ولي ابدا اين موسيقي سعي نمي‌كند ‌خودش را تحميل ‌كند. اين درحالي است كه در بسياري از سريال‌ها موسيقي از قصه جدا مي‌افتد؛ عقب يا جلو مي‌افتد.

وي درباره رويكرد جدي به موسيقي در سريال شهرآشوب كه پيش از اين بخشي از اين پروژه محسوب مي‌شد، گفت كه چندان در جريان موسيقي اين فيلم نبوده‌است.

محمدحسين لطيفي هم در اين باره توضيح داد: اين قسمت‌ها متعلق به بخش موسيقي بود كه بعد از مرگ جمشيد را در بر مي‌گرفت و به كارگرداني آقاي صمدي ساخته شد؛ قرار بود ما ادامه اين سريال را به گونه‌اي بسازيم كه به «شهر آشوب» بچسبد ولي به هيچ وجه اين امكان نبود؛ چون قصه عوض شد و در نتيجه «نردبام آسمان» كار كاملا مستقلي شد.

كارن همايونفر درباره ايراني بودن موسيقي سريال «نردبام آسمان»، اظهار كرد: صداي ايراني بودن اين موسيقي به گوش مي‌رسد؛ تمام دستگاه‌هاي ما در اين موسيقي هست؛ ولي سعي نكرديم يك تار، دوتار و سه‌تار بگذاريم و چيزي را به تماشاگر تحميل كنيم. سعي كرديم با خود قصه پيش برويم و موسيقي ما به لحاظ كيفي در جايگاه قابل قبولي قرار دارد.

آهنگساز سريال «نردبام آسمان» در پاسخ به اين پرسش كه آيا او نيز از پخش به يكباره نردبام آسمان شوكه شده‌است؟ اذعان كرد: همه شوكه شديم. من پنج قسمت اول را در عرض 7‌ماه كار كردم ولي مابقي را در عرض يك‌ماه؛ خيلي به ما فشار آمد.

همايونفر ادامه داد: اين سريالهاي مناسبتي خاصيتي دارد كه اصولا حجمي از موسيقي استفاده مي‌شود كه الزاما يك به يك با خود فيلم همراه نيست؛ خيلي از دوستان هستند كه موسيقي را مي‌سازند و به كارگردان مي‌دهند تا روي فيلم بگذارد. اما همان‌طور كه در مونتاژ و جلوه‌هاي ويژه سريال «نردبام آسمان» فريم به فريم كار شد، در موسيقي هم براي هر صحنه ما به ازاي موسيقيايي‌اش هست و آن چيزي است كه من فكر مي‌كنم آهنگساز فيلم بايد انجام دهد تا كاري كه دو سال براي آن زحمت كشيده شده، با موسيقي جلوه پيدا كرده و خروجي خوبي پيدا كند.

كارن همايونفر در پاسخ به اين پرسش كه آيا در اين دو سال قطعاتي را ساخته كه مورد توجه كارگردان نبوده و كنار گذاشته است؟ گفت: در كار موسيقي وقتي به تم اصلي مي‌رسيد، چند پلان خوب را كار مي‌كنيد و كارگردان راضي است و مي‌گويد به همبن را برويد، تقريبا آهنگساز تكليفش را مي‌داند. ضمن اينكه بعد از مراحل ضبط، ديگر نشان دادن موسيقي روي فيلم با توجه به تكنولوژي كه داريم ديگر كار دشواري نيست.

***

هديش بيگدلي شاملو كه علاوه بر مسوول جلوه هاي ويژه در قسمت آخر در مقام بازيگر ظاهر شد در پاسخ به پرسشي درباره تعامل با كارگردان و ساير عوامل اين سريال، اظهار كرد: همان طور كه قبلا هم گفته‌ام بايد تمام سرگروه‌هاي يك پروژه با جلوه‌هاي ويژه آشنا باشد تا نتيجه‌ي درست به‌دست بيايد. اين اتفاق در پروژه «نردبام آسمان» رخ داد؛ هرچند كه براي همه ما تجربه‌ي نويي بود؛ چرا كه به اين شكل كار نكرده بوديم. نكته بسيار مهمي بود كه گروه‌ها خيلي با هم هماهنگ باشند تا به آنچه مي‌خواهيم برسيم. ما وقتي مي‌خواستيم صحنه‌اي را دربياوريم كه به شكل رئال نمي‌شد كار كرد، اتفاقي كه مي‌افتاد اين بود كه من و كارگردان از ابتدا مي‌نشستيم با هم آن صحنه را طراحي مي‌كرديم، بعد با طراحي صحنه صحبت مي‌كردبم و نظرات ايشان را مي‌گرفتيم همين طور با ساير عوامل هم تعامل داشتيم.

وي تصريح كرد: متاسفانه جلوه‌هاي بصري در ايران به دليل نوپا بودن، كمبود امكانات و بودجه و از همه مهم‌تر تجربه به خوبي جا نيافتاده‌است. ما هنوز به آن نقطه‌اي كه مي‌خواهيم نرسيده‌ايم و الان هم انتظار داشتن براي رسيدن به ابن نقطه‌ي ايده‌آل زود است. قضاوت‌ها را بايد در حد و اندازه‌هاي سينماي ايران مقايسه كنيم نه اينكه اين كارها را با توليدات خارجي مقايسه كنيم.

مسؤول جلوه‌هاي ويژه سريال «نردبام آسمان» ادامه داد: در انتقال تجربيات، اين تجربه‌ها گروهي بوده‌است؛ من مطمئن هستم كه اين كار تجربه مثبتي براي همه داشته‌است. ما حتي سر موسيقي هم درباره‌ي جلوه‌هاي ويژه با آقاي همايونفر صحبت مي‌كرديم. اين تعامل بايد بين تمام سرگروه‌ها باشد.

بيگدلي شاملو در اين باره توضيح داد: جلوه‌هاي ويژه كاري فردي نيست؛ در پروژه نردبام آسمان تجربه هماهنگي عوامل به دست آمده‌است؛ به نحوي كه تمام عوامل اين كار ديدگاهشان نسبت به جلوه‌هاي ويژه عوض شده‌است. در جلوه‌هاي بصري وقتي دوربين ثابت نباشد قضيه متفاوت و دشوارتر است و آقاي لطيفي هم اغلب به دوربين ثابت اعتقاد ندارند، كه كار را دشوار‌تر مي‌كند. من براي اين كار مجبور بودم روي پرده چسب بزنم تا براساس آن محاسبه كنم. دو سوم از افراد گروه از من مي‌پرسيدند كه اين چسب‌ها چيست؟ اين يك كار ابتدايي است اما سينماي ما با آن آشنا نيست. اين‌گونه است كه مي‌گويم تجربه‌ي جديد بدست مي‌آيد.

***

مسوول جلوه‌هاي ويژه سريال «نردبام آسمان» تاكيد كرد: عدم آشنايي عوامل با جلوه‌هاي بصري باعث مي‌شود كه جلوه‌هاي بصري نه تنها كمكي نكند كه كار سخت‌تر شود و نتيجه‌آن طور كه بايد نباشد. در حال حاضر بارها به من زنگ مي‌زنند كه براي جلوه‌هاي ويژه كاري كه فيلمبرداري آن تمام شده با آن پروژه همكاري كنم. اين غلط است چراكه پس از فيلمبرداري من نمي‌توانم كاري انجام دهم و باعث مي‌شود جلوه‌هاي بصري چندان مطلوب نباشد.

محمدحسين لطيفي هم درباره‌ي استفاده از جلوه‌هاي بصري در سريال «نردبام آسمان»، اظهار كرد: از جايي به بعد زندگي غياث را به رصد‌خانه آورديم. بناي اين رصد‌خانه اتاقي ندارد. آقاي رامين‌فر مي‌گويد فلان بخش كاخ را كه قبلا كار كرديم به گونه‌اي ديگر طراحي كرده و آماده مي‌كنم؛ اما من مي‌بينم حيف است كه دريك كار تاريخي عمقي نبينيم؛ بنابراين بخشي از پلان‌هاي دالان را در جايي ديگر گرفتيم و با استفاده از جلوه‌هاي بصري اين دالان‌ها را به هم وصل كرديم. سينماي جهان به اين سمت حركت كرده‌است و اين آگاهي مي‌تواند اقتصاد سينما بهتر كند بدين معنا كه اگر سه ميليارد داريم مي‌توانيم به اندازه پروژه‌اي پنج ميلياردي كار كنيم، اما نمي‌توانيم به اندازه پروژه پانزده ميلياردي كار كنيم.

محمد حسين لطيفي خاطرنشان كرد: كاري كه آقاي شاملو در اين سريال كرد، 70 درصد از سينماي آمريكاست. مسلما براي بهتر شدن كار بايد گروهي در تمام ايران مي‌چرخيدند و آگاهانه از بناهايي كه طراح صحنه ما مدنظر داشت، عكس مي‌گرفتند تا كار بسيار بهتر مي‌شد.

وي ادامه داد: ما در فصل بهار در قزوين بوديم. بهار يعني بارندگي و فقط هم در فضاي خارجي كار داشتيم. بنابراين در سوله‌اي با پرده‌ي سبز شب‌ها را كار كرديم؛ اين در حالي است كه اگر هوا بد باشد، مجبوريم فيلمبرداري را به سال بد موكول كنيم.

لطيفي در عين حال گفت: استفاده از جلوه‌هاي بصري به شرط آن كه آگاهانه باشد بسيار به ما كمك مي‌كند؛ اما بايد بدانيم كه قرار نيست فردا به خارجي‌ها برسيم، ولي دورنماي ما اين است كه به آن‌ها نزديك شويم.

انتهاي پيام