هوشنگ صدفي ـ منتقد و روزنامه‌نگار ـ در يادداشتي كه به سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) ارائه داده با عنوان «محتواي گمشده برنامه‌هاي تلويزيوني ماه مبارك رمضان» نگاهي به مجموعه‌هاي تلويزيوني سيما در ماه رمضان سال 88 داشته است. در مقدمه‌ي مطلب هوشنگ صدفي آمده است: سال‌ها پيش وقتي شبكه تهران ماه مبارك رمضان را ماه شادي و نشاط و عبادت بين مسلمانان ايراني مطرح كرد خيلي از مخاطبان تلويزيوني از اين رويكرد مطلوب استقبال شاياني كردند، بعدها شبكه سوم سيما با استفاده از اين فضاي شاد و معنوي بهره برد و مجموعه تلويزيوني طنز را به مخاطبان سيما عرضه كرد، تجربه توليد چنين آثار فاخر و متفاوت تلويزيوني تاثير خود را بر مديريت‌هاي ديگر سيما گذاشت، به همين خاطر ساير مديران و برنامه‌سازان تلويزيوني نيز با كپي برداري از تجربه‌هاي موفق تلويزيوني توانستند ماه رمضان سال‌هاي گذشته را با محتواي شاد و معنوي رقم زنند، اما بعدها با ساخت برخي از برنامه‌هاي شيطان شناسي در شبكه‌هاي تلويزيوني، اين گونه از مجموعه‌هاي تلويزيوني به ورطه برنامه‌هاي غير شاد و ترسناك آن هم با رنگ و لعاب مذهبي تغيير ماهيت دادند. به گزارش ايسنا اين منتقد سينما و تلويزيون با اشاره به اين كه «چندي قبل در نظرسنجي يكي از سايت‌هاي اينترنتي، بخش زيادي از کاربران بر اين باوربودند که صداوسيما بايد شيوه و روش خود را درباره‌ي محتواي فيلم‌هاي مناسبتي ماه مبارک رمضان تغيير دهد. دربين مخاطبان تلويزيوني اين عادت جا افتاده بود که در ماه رمضان مردم پس از افطار به ديدن مجموعه‌هاي گوناگون تلويزيوني بنشينند» افزوده است: اما با گذشت حدود 25 روز از پخش سريال‌هاي ماه رمضان، هنوز نظر بينندگان به برنامه‌هاي شبكه‌هاي مختلف تلويزيوني جلب نشده است، در حالي كه در سال‌هاي گذشته، برخي از مجموعه‌هاي تلويزيون، توانسته بودند خيل تماشاگران سنتي تلويزيون را به خود جلب كنند، براساس نتايج نظرسنجي يكي از سايت‌هاي خبري، عموم کاربران تحصيل‌کرده و کارشناس با سريال‌هاي ماه رمضان موافق نبوده و حدود 65 درصد اين سريال‌ها را از لحاظ محتوا و جذب مخاطب، ناموفق ارزيابي کرده‌اند. بر اين اساس مي‌توان گفت كه سيما امسال هدف و محتواي برنامه‌هاي مناسبتي ماه مبارك رمضان را گم كرده است و يا اين كه درصدد است ذائقه مخاطبان را براي سال هاي آتي به صورت آرامي تغيير دهد. صدفي در يادداشت خود به ايسنا اضافه كرده است: با اين حال مجموعه تلويزيوني «پنجمين خورشيد» شبكه سوم سيما توانست 24 درصد از نظر مخاطبان را به خود جذب كند .مجموعه تلويزيوني «نردبام آسمان» نيز به رغم مضمون تاريخي و مستند خود نتوانسته در قامت يك برنامه تاثيرگذار براي مخاطبان ايراني مطرح شود، شايد ذائقه‌هاي سياسي انتخابات رياست جمهوري نيز ناخواسته بر تاثيرگذاري مجموعه‌هاي تلويزيوني برمخاطبان، سايه افكنده و يا به عبارت ديگر حضور و نفوذ شبكه‌هاي تلويزيوني منتقد در طي ماه‌هاي اخير زنگ خطر را در زمينه كاهش مخاطب براي دست‌اندركاران تلويزيوني به صدا در آورده است. اين منتقد در ادامه آورده است: اما «پنجمين خورشيد»، با يك قصه فانتزي توانست در بين مجموعه‌هاي شبكه دوم و اول گوي سبقت را از برنامه هاي رقيب بربايد، هرچند كه قصه اين برنامه تلويزيوني ماه رمضان به مذاق برخي از كارشناسان فرهنگي منتقد و رسانه‌اي خوش نيامده است، اما توانسته تا حد زيادي از مخاطبان عام و سنتي را به خود جذب كند، آرزوهاي نوستالوژيك اقشار فقير و پايين دست جامعه با چاشني توصيه‌هاي معنوي و مذهبي، اين مجموعه تلويزيوني را در بين آثار ديگر تلويزيوني قابل باورتر ساخته است. هرچند كه برخي پيام‌هاي پنهان سياسي در لايه‌هاي دروني مجموعه تلويزيوني « نردبام آسمان» توانسته توجه برخي از نخبگان جامعه در شرايط فعلي به خود جلب كند، اما به خاطر محدويت‌هاي مميزي موجود در تلويزيون نتوانسته به خوبي از عهده نمايش تقابل سنت و مدرنيته گذشته و حال برآيد، با اين وجود بخش‌هاي پاياني آن تا حدي توانسته توجه مخاطبان خاص را جذب كند شايدهم شرايط سياسي حاكم بر جامعه فعلي اهميت بخش‌هاي پاياني آن افزون‌تر كرده و يا حسين لطيفي، كارگردان تواناي سينما، خواسته در پايان امضاي خود را در اين برنامه تلويزيوني به گونه‌اي ظريف به طيف هنرمندان نشان دهد. اين منتقد اضافه كرده است: به رغم خوش ساخت بودن برنامه تلويزيوني « عبور از پائيز» اما مخاطبان سنتي تلويزيون توجه كمتري بدان نشان داده اند، نشان دادن فضاي تجملي و القاي وجود پدر خوانده در مناسبات يك خانواده و در گيري‌هاي حاشيه‌يي نتوانست توفيق چنداني براي دست اندر كاران مجرب اين مجموعه فراهم كند، شامحمدي ؛ كارگردان برنامه نشان داده كه در ساخت گونه پليسي از تجربه كافي برخودار است اما پخش اين برنامه در ماه مبارك رمضان نتوانست رضايت مخاطبان را فراهم نمايد . حال كگر اين برنامه در زمان ديگري پخش مي شد شايد با اقبال بيشتري ازسوي تماشاگران مواجه مي شد. اما برنامه تلويزيوني، «پنجمين خورشيد» ، با بهره گيري از بازي‌هاي ساده و روان بازيگرانش و واقعيت‌هاي موجود جامعه در دهه 60 و80 و تاكيد بر فضاهاي فقر و غني توانست اقبال بهتري را در مخاطبان سيما در پي داشته باشد، هرچند كه هنوز به خاطر تغييرات محيطي و محدويت صحنه‌پردازي و كمبود نشانه‌هاي دكورهاي دهه 60 ، در برخي از موارد برنامه درحد يك برنامه تلويزيوني آپارتماني سقوط مي‌كند اما با تكيه بر مفاهيم سنتي جامعه و مذهب توانسته نمره قبولي را از مخاطبان سنتي سيمادريافت كند. با اين حال در برخي موارد به خاطر لغزش به ورطه خرافه‌گرايي، باورپذيري قصه‌هاي فرعي را براي مخاطبان خاص دشوارتر مي‌سازد، برخلاف اين انتقادات مخاطبان عام كنجكاوند تا گذشته خود را در لابلاي اين مجموعه كه با ظرف زمان در دهه 60 و 80 سير مي‌كند جستجو كنند. اين منتقد در پايان متذكر شده و ابراز عقيده كرده است: بايد پذيرفت كه با حضور پررنگ شبكه‌هاي ماهواره‌اي در فضاي كشورمان و افزايش مخاطبان جوان در خانواده‌ها و كاهش مخاطبان سنتي، جايگاه تلويزيوني ايران نيز در خانواده‌ها ايراني كاهش يابد، هرچند كه به باور كارشناسان رسانه، عدم مقبوليت رسانه ملي از سوي برخي از نخبگان و مخاطبان عام در طول ماه‌هاي اخير نيز بركاهش تماشاگران سنتي آن افزوده است. ناگفته نماند كه صداوسيما نيز برخلاف سال‌هاي قبل با شتابزدگي در توليد برنامه‌هاي مناسبتي و حذف برخي از هنرمندان خلاق از گردونه توليد برنامه‌سازي ماه رمضان ناخواسته بر كاهش مخاطبان عام و خاص افزود. انتهاي پيام