اشاره:
آنچه كه در پي مي‌آيد پانزدهمين بخش از گزارش عملكرد اداره سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در سال 1386 است كه در دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد اداره‌ي سلامت روان تنظيم شده است.
در اين بخش عملكرد اداره سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در "برنامه تاسيس مركز حمايت رواني - اجتماعي از كودكان آزارديده و والدين آن‌ها در تهران" ارائه مي‌شود؛ به اين ترتيب كه پس از بيان مساله، به چگونگي وضعيت موجود، اهداف كلي و اختصاصي، شرح برنامه، فعاليت‌هاي انجام شده، مشكلات موجود، فعاليت‌هاي بعدي و دستاوردهاي برنامه پرداخته خواهد شد.

سرويس مسائل راهبردي ايران به منظور تسهيل دسترسي خبرنگاران حوزه اجتماعي، و بهداشت و درمان به اسناد سياستي و برنامه‌هاي وزارت بهداشت و درمان با هدف فراهم آوردن زمينه تحليل و بررسي برنامه‌ها و سياست‌هاي حوزه بهداشت روان در عرصه‌اي عمومي، متن كامل اين سند را منتشر مي‌كند. قابل ذكر است پيش از اين نيز گزارشي از اهداف عملكردي اداره‌ي مذكور در سال 1387، در اين سرويس منتشر شده است.
سرويس مسائل راهبردي ايران (psy.isna88@yahoo.com) با تقدير از اين اقدام دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، در مسير انتشار اطلاعات و تعامل با دانشگاهيان و افكار عمومي، آمادگي خود را براي انعكاس پيشنهادات و انتقادات استادان، پژوهشگران، دانشجويان، فعالان بخش سلامت روان و مديران و سياست‌گذاران بخش به منظور بررسي اين گزارش اعلام كرده و اظهار اميدواري مي‌كند ايجاد يك عرصه‌ي‌ عمومي براي گفت وگوي دانشگاهيان و حرفه‌مندان با مديران و سياست‌گذاران ضمن مستندسازي تاريخ سياست‌گذاري و نظارت عمومي بيشتر بر فرآيند سياست‌گذاري عمومي، موجب طرح ديدگاه‌هاي جديد و ارتقاي كيفيت اين فرآيند در هر حوزه شود. 

"تأسيس مرکز حمايت رواني - اجتماعي از کودکان آزار ديده و والدين آن‌ها در تهران"

مقدمه و بيان مسئله:
با توجه به توافقنامه دفتر سلامت رواني - اجتماعي و اعتياد با يونيسف، مقرر بود طي سال 2007 ميلادي، اداره سلامت روان تأسيس مرکزي مشابه با مرکز بندرعباس را برعهده بگيرد. با توجه به مشکلات اجرايي موجود، در بررسي مشترک در نيمه سال مقرر شد تأسيس اين مرکز تا زمان انجام ارزيابي پروژه بندرعباس و شناسايي افرادي که در عين صلاحيت علمي، داراي توان اجرايي نيز باشند، به تأخير افتد. پروپوزال اين برنامه توسط گروه مجري تأئيد شده توسط اداره سلامت روان ارائه شده، و کليات آن مورد تأئيد اين اداره است.

وضعيت موجود:
در حال حاضر به غير از مرکز فعال در بندرعباس، در سطح کشور مرکز ديگري وجود ندارد. طرح اوليه و پروپوزال اين مرکز توسط يکي از اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي ارائه شده است. آغاز اجراي برنامه‌ها در سال 1387 (خواهد) بود.

مجري برنامه و همكاران:
- دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد (اداره سلامت روان)
- صندوق کودکان سازمان ملل متحد

هدف كلي:
ارائه حمايت‌هاي رواني - اجتماعي به کودکان آزار ديده و والدين آن‌ها

هدف اختصاصي:
- شناسايي کودکان آزار ديده
- انجام مداخلات لازم براي حمايت از کودکان
- پيشگيري از وقوع مجدد كودك‌آزاري

شرح برنامه:
با توجه به نياز به گسترش برنامه مداخله در مورد کودکان آزار ديده و والدين آن‌ها، نياز به گسترش برنامه از حالت پايلوت به برنامه کشوري به صورت تدريجي وجود دارد. به همين منظور، مقرر شد دومين مرکز در يکي از بيمارستان‌هاي شهر تهران تأسيس شود.

وضعيت موجود:
تنها مرکزي که در حال حاضر به طور تخصصي به ارائه خدمات به کودکان آزار ديده مي‌پردازد، مرکز فعال در بندرعباس است. با وجود سابقه فعاليت برخي از متخصصين در مرکز بندرعباس، امکان ارائه حمايت‌هاي تکنيکي به آن دسته از متخصصيني که قصد فعاليت در مرکز تهران را دارند، وجود دارد و نيز درس‌هاي آموخته شده در فعاليت مرکز بندرعباس (Lessons Learned) مي‌تواند در آغاز فعاليت‌هاي مرکز تهران با کيفيتي بالا مؤثر باشد.

فعاليت‌هاي انجام شده:
- تهيه پروپوزال تأسيس مرکز
- تنظيم جدول بودجه

دستاوردهاي برنامه تاکنون:
دستاوردهاي اجرايي اين برنامه در سال 1387 مورد انتظار هستند.

فعاليت‌هاي بعدي:
- آموزش پرسنل بيمارستان کودکان مفيد در مورد شناسايي و ارجاع کودکان آزارديده
- تأسيس مرکز حمايت از کودکان آزارديده و والدين آن‌ها در بيمارستان کودکان مفيد
- انجام فعاليت‌هاي برنامه مطابق با پروپوزال پيشنهادي و انجام ارزيابي
- مستند‌سازي دستاوردها و ارزيابي‌ها
- مقايسه نتايج با مرکز بندرعباس و ويرايش برنامه اجرايي دو مرکز در مورد نياز

دستاوردهاي سال 87:
- آغاز فعاليت مرکز
- آغاز ارائه خدمات به کودکان آزارديده و والدين آن‌ها
- تا پايان سال 1387، تمامي پرسنل بيمارستان کودکان مفيد درباره مورد نحوه شناسايي و ارجاع کودکان آزارديده آموزش ديده باشند.
- تا پايان سال 1387، ارتباط با خطوط مشاوره سازمان بهزيستي و آموزش مشاورين در زمينه نحوه ارائه مشاوره در مورد كودك‌آزاري به طور مؤثر برقرار شده باشد.

مشكلات موجود:
شناسايي و جلب همکاري متخصصيني که در عين برخورداري از توان علمي، از توان اجرايي نيز برخوردار باشند.

ادامه دارد...