در بررسي و بازديد كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از جزيره‌ي خارك، لزوم پيمايش و بررسي كل جزيره مطرح شد.
عليرضا خسروزاده ـ سرپرست گروه اعزام‌شده با هدف بررسي جزيره‌ي خارك ـ در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: بررسي محوطه‌هاي جزيره‌ي خارك براي بازبيني و امكان‌سنجي كاوش انجام شد. در اين بررسي كوتاه متوجه شديم، با توجه به ويژگي‌هاي خاص اين جزيره مانند كم‌عمق بودن آب، لنگرگاه‌هاي مناسب، ماهي‌گيري و صيد صدف و آب شيرين كافي و در دسترس، به احتمال زياد محوطه‌هاي زيادي از دوره‌هاي مختلف در اين جزيره وجود داشته‌اند. هرچند در گذشته كاوش‌هايي انجام شده، ولي جامع و كامل نبوده‌اند و تمام جزيره به‌طور كامل بررسي نشده است.
وي درباره‌ي وضعيت كتيبه‌ي خارك، گفت: شرايط حفاظتي و نگهداري از اين كتيبه مناسب نيست و لازم است، پوشش و حفاظتي داشته باشد. اكنون با چيزي پوشيده نشده و فقط دورتادور آن فنس كشيده شده است. هم‌چنين كارشناسان پژوهشكده‌هاي مرمت و زبان و گويش نيز بايد با بازديد از كتيبه، طرحي را براي حفظ، نگهداري يا انتقال آن ارايه كنند.
او با بيان اين‌كه جزيره را به سه بخش مي‌توان تقسيم كرد كه يكي از آن‌ها مسكوني است و دو بخش ديگر در اختيار وزارت نفت و نيروي نظامي ارتش‌اند، تأكيد كرد: لازم است كه تمام جزيره به‌صورت پيمايش و تا آنجا كه امكان ورود افراد نيست، بررسي شود، زيرا احتمالا مناسب‌ترين بخش‌هاي جزيره، همان جاهايي‌اند كه پادگان‌هاي نظامي و فرودگاه قرار دارند يا در اختيار وزارت نفت هستند.
وي ادامه داد: براي كاوش، دو محوطه را پيشنهاد مي‌كنيم؛ يكي از آن‌ها همان محوطه‌ي معروف به كليساست كه يكي از برجسته‌ترين و بزرگ‌ترين محوطه‌هاي جزيره‌ي خارك است و دوره‌ي اوايل اسلام و اواسط اسلام را دربرمي‌گيرد. در مركز اين محوطه، يك كليساي نسبتا پابرجا وجود دارد كه بخش‌هايي از آن سالم مانده‌اند؛ ولي متأسفانه بخش‌هايي از آن توسط وزارت نفت تخريب شده و در كاوش، بخش‌هايي كه سالم باقي مانده‌اند، احتمالا كليسا و بناهاي جانبي از زير آوار بيرون مي‌آيند.
به گفته‌ي خسروزاده، يكي ديگر از محوطه‌هاي پيشنهادشده براي كاوش، محوطه‌اي در اطراف كتيبه‌ي هخامنشي است كه آنجا نيز محوطه‌ي بزرگي است و بخش‌هاي زيادي از آن توسط شركت نفت نابود شده‌اند. البته يك محدوده‌ي حدود 100*100 متري از محوطه سالم مانده است و اثر ساخت‌وسازهاي معماري مربوط به قرون مياني اسلام را در اين محوطه مي‌توان ديد. به همين دليل، اين محوطه نيز به كاوش، نجات‌بخشي و تعيين حريم نياز دارد.
اين كارشناس بيان كرد: پيشنهاد ديگري نيز براي محدوده‌ي شمال جزيره‌ي خارك معروف به صخره‌ي مقدس داريم تا به‌صورت يك محوطه يا سايت ـ موزه باشد، زيرا در آنجا محوطه‌هاي زياد، دو گوردخمه‌ي مربوط به دوره‌ي اشكاني، يك امامزاده‌ي متعلق به حدود قرن هفت يا هشت هجري و چند گوردخمه و استودان‌هاي مربوط به دوره‌هاي تاريخي و اسلامي وجود دارند. البته اين محدوده، بويژه بخش‌هاي غربي كه چند گوردخمه و استودان مربوط به دوره‌ي تاريخي را دارند، توسط شركت نفت تا حدودي آسيب ديده و محل تجمع زباله‌ها و نخاله‌هاي ساختماني شده است. در نتيجه، اين منطقه نيز بايد پاك‌سازي، محوطه‌سازي و به سايت ـ موزه تبديل شود.
خسروزاده افزود: به‌نظر مي‌رسد، بسياري از محوطه‌هايي كه قبلا وجود داشتند، توسط ساخت‌وسازها و سايت‌هايي كه وزارت نفت ايجاد كرده است، تسطيح شده و احتمالا بسياري از آن‌ها نابود شده‌اند. به همين دليل، لازم است تمام آثاري كه در جزيره‌ي خارك هستند، اعم از تپه، محوطه و بنا، بدون استثنا در فهرست آثار ملي كشور به ثبت برسند و تعيين حريم شوند. در واقع، ضروري است كه اين آثار كم باقي‌مانده حفظ شوند.
انتهاي پيام
نظرات