سيلك؛ گنجينه‌اي با 14 متر لايه‌ي تاريخي رييس پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي: اگر كاوش سيلك ادامه نيابد، اين محوطه به‌شدت در معرض تخريب قرار مي‌گيرد
سرپرست هيأت باستان‌شناسي تپه‌ي تاريخي سيلك گفت: از دو لايه‌ي تاريخي نوسنگي و سيلك II موجود در اين تپه، اكنون دوره‌ي نوسنگي كه به هزاره‌ي ششم پيش از ميلاد (نوسنگي جديد) مربوط است، در دست بررسي است.
حسن فاضلي نشلي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به وجود 14 متر لايه‌ي فرهنگي غني در دوره‌ي تاريخي نوسنگي، اظهار داشت: تاكنون دو متر از اين 14 متر در يك ترانشه 2 در 2/5 متري لايه‌برداري شده است.
وي قدمت اين دو متر لايه‌برداري‌شده را به هزاره‌ي پنجم پيش از ميلاد مربوط دانست و افزود: نتايج به‌دست آمده نشان مي‌دهند كه حداكثر فعاليت‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي روزمره در سيلك، در آن دوره انجام مي‌شدند.
به گفته‌ي او، اين محوطه، يك محوطه‌ي مركزي در تپه‌ي سيلك بوده است كه تاكنون تعداد زيادي اسكلت حيواني، نزديك به چند صد نمونه دانه‌هاي گياهي، انواع سفالينه‌هاي منقوش و خشن در آن پيدا شده‌اند. البته نشاني از برخي از آن‌ها در گزارش‌هاي «گيرشمن» پس از حفاري نيست و ديوارهاي فروريخته در بعضي لايه‌ها، نشان‌دهنده‌ي ساخت‌وسازها و فعاليت‌هاي زيادي در محوطه‌اند.
رييس پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي هدف از كاوش را در اين محوطه، مطالعه‌ي دقيق محوطه به‌عنوان منشأ جامعه‌ي كشاورزي در فلات مركزي دانست و با اشاره به انقلاب نخست به‌عنوان يكي از مهم‌ترين تحولات زندگي بشر و گذر از دوره‌ي غارنشيني به روستانشيني، بيان كرد: در اين كاوش‌ها به‌دنبال رسيدن به پاسخ پرسش‌هايي مانند چگونگي اتفاق افتادن دوره‌ي روستانشيني در فلات مركزي، ويژگي‌هاي آن، چگونگي موفقيت، چگونگي اهلي كردن گياهان و حيوانات و نوع معيشت آنهاست.
فاضلي نشلي گفت: از آنجا كه در غرب و مناطق متعدد، درباره‌ي نقش ساكنان آن مناطق در دوره‌ي پيش از تاريخ كار شده است، اكنون به‌دنبال پيدا كردن نقش ساكنان فلات مركزي در دوره‌ي پيش از تاريخ هستيم.
وي نكته‌ي جالب توجه را در اين كاوش، وجود سايت ـ موزه‌ي محوطه‌ي نوسنگي دانست و ادامه داد: در ميان كاوش‌هايي كه قبل و بعد از انقلاب انجام شده‌اند، هيچ محوطه‌ي نوسنگي به‌صورت سايت ـ موزه درنيامده است و سايت ـ موزه‌هايي كه تاكنون داشته‌ايم، در محوطه‌هاي تاريخي و دوره‌هاي اسلامي بوده‌اند.
او با اشاره به اهميت جهاني تپه‌ي سيلك و كشف زيگورات در اين منطقه، اظهار كرد: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري براي اين محوطه دو گام مهم مي‌تواند بردارد.
سرپرست هيأت باستان‌شناسي تپه‌ي تاريخي سيلك تبديل محوطه به سايت ـ موزه را با هدف درك بهتر مردم از چگونگي زندگي گذشتگان، يكي از اين دو گام ارزيابي كرد و توضيح داد: با توجه به وجود 14 لايه‌ي فرهنگي در سيلك و اين‌كه در كاوش‌هاي انجام‌شده‌ي گذشته توسط باستان‌شناسان، به تعدادي از پرسش‌هاي ما پاسخ داده شده، بهتر است كه براي پويايي اين پروژه، محوطه‌ي باستاني به يك سايت ـ موزه تبديل شود.
به گفته‌ي فاضلي نشلي، اگر كاوش در سيلك ادامه پيدا نكند، اين محوطه‌ي تاريخي به‌شدت در معرض تخريب قرار مي‌گيرد، چون كشاورزان منطقه به ساخت‌وساز و تبديل زمينهاي خود به آپارتمان تمايل دارند و اين كار، محوطه را به‌كلي نابود مي‌كند.
وي ادامه‌ي كاوش را در سيلك، زمينهاي براي حفاظت بهتر از محوطه و متقاعد كردن مسؤولان سازمان ميراث فرهنگي و شهر كاشان دانست تا در اين محوطه‌ي تاريخي به‌عنوان يك محوطه‌ي بين‌المللي سرمايه‌گذاري كنند.
او با اشاره به تعريف يك برنامه‌ي پنج ساله‌ي كاوش در اين محوطه، اظهار داشت: اجراي اين برنامه‌ريزي نه‌تنها سبب نجات‌بخشي تپه‌ي سيلك مي‌شود، بلكه آن‌را به يك موزه و سپس سايت ـ موزه مي‌توان تبديل كرد تا زمينه براي فرستادن پرونده‌ي سيلك به‌عنوان نخستين روستاي پيش از تاريخ ايران به يونسكو با هدف ثبت در فهرست ميراث جهاني آماده شود.
وي كاوش اين فصل را در محوطه‌ي باستاني سيلك، يك برنامه‌ي مقدماتي دانست و گفت: اميدوارم سال آينده به‌طور كامل نمونه‌هاي گياهي و جانوري اين محوطه و لايه‌هاي رسوبي دشت كاشان را بتوانيم مطالعه كنيم و چگونگي محيط زيست و نقش انسان در تغييرات عمده‌ي آن دوره كه در برنامه‌ي پنج ساله‌ي كاوش تعريف شده است، بررسي شود.
فاضلي نشلي فصل‌هاي بعدي كاوش را در محوطه‌ي باستاني سيلك با حضور باستان‌شناساني از كشورهاي آلمان، هند و ديگر كشورها با تخصص‌هاي گوناگون و گسترده اعلام كرد.
وي با اشاره به حجم زياد كار در اين محوطه و لايه‌نگاري 14 متر لايه‌ي فرهنگي در سيلك كه نهشته‌هاي فرهنگي زيادي دارد، به‌گونه‌اي كه هر روز فقط 30 سانتي‌متر از 14 متر، لايه‌برداري مي‌شود، اضافه كرد: اعتبار تخصيص‌يافته براي اين پروژه‌ي بين‌المللي 25 ميليون تومان از محل بودجه‌هاي استاني است.
تپه‌ي باستاني سيلك، 70 سال پيش توسط رومن گيرشمن كاوش شده است و پس از آن، هيأتي پنج فصل پژوهش را در تپه‌ي باستاني سيلك انجام داد. اين تپه از دوره‌هاي پيش از تاريخ تا عصر آهن و هزاره‌ي نخست پيش از ميلاد آثار دارد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات