حدود دو سال از انتصاب حسين جعفري بهعنوان معاون امور فرهنگي و ارتباطات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ميگذرد؛ فردي كه ميگويد، حدود 30 سال از عمر خود را در عرصهي فرهنگ سپري كرده است و حال كه در اين سمت فعاليت ميكند، برايش مهم است تا در حوزهي خود، ساماندهي و سازماندهي ايجاد كند و تلاش ميكند، شرايطي را بهوجود آورد كه نفر بعدي پس از او، اين كارها را ادامه دهد، نه اينكه آنها را كنار بگذارد و دوباره از صفر آغاز كند.
معاون فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با حضور در خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به ارايهي مطالبي دربارهي حوزهي كاري و وظايف اين معاونت پرداخت.
معاون فرهنگي و ارتباطات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري معتقد است: ايران، ايراني و فرهنگ ايراني داراي بارهاي ارزشياند و اجازه نداريم آنها را دست كم بگيريم.
وي در گفتوگو با خبرنگاران ايسنا دربارهي تعريفي كه از فرهنگ به آن پايبند است، توضيح داد: اين تعريف به دو بخش كلمهي فرهنگ مربوط است؛ «فر» و «هنگ» كه «فر» بهمعني شكوه، جلال و عظمت است كه سخت بهدست ميآيد و در مقابل آن، نميتوانم سادهانگار باشم. رسيدن به اين شكوه و جلال نيز به فرصت، صبر، حوصله، امكانات، تجهيزات، برنامه و نيروي انساني نياز دارد.
او با بيان اينكه وقتي در عرصهاي اين شكوه و جلال ايجاد ميشود، يكباره بهوجود نيامده، بلكه تحت شرايطي ايجاد شده كه ساده هم نبوده است، به سفر رييس جمهور براي انجام مناسك حج و اظهار ارادتي كه ديگر افراد به او نشان دادند، اشاره كرد و گفت: حضور رييس جمهور بهعنوان نمايندهي ايران براي ما ايجاد شكوه ميكند كه اين شكوه يك پشتوانه دارد. اين مساله را بهعنوان يك جريان فرهنگي ميتوان ديد.
بخش دوم تعريف فرهنگ يعني «هنگ» نيز به تعليم و تربيت ميپردازد و اين بخش به صبر و حوصله، فرصت، امكانات، تجهيزات و نيروي انساني نياز دارد. پس وقتي واژهي فرهنگ چنين بار عظيمي دارد، چگونه ميتوان نسبت به آن غفلت كرد؟
وي همچنين با اشاره به برگزاري مراسم شب يلدا، بيان كرد: اينكه بهعنوان معاون سازمان ميراث فرهنگي، بگويم شب يلدا را چگونه سپري كردهام، مهم نيست، بلكه مهم اين است كه حركتي ايجاد كنم تا در سازماني كه با توجه به آمار، هيچ چيزي نداشته است، ساماندهي و سازماندهي بتوانيم ايجاد كنيم و شرايطي را فراهم آوريم كه بهطور مثال، اشياي موزهها ساماندهي شوند؛ مانند اشيايي كه در موزهي ملي داخل گوني قرار دارند و بهعنوان يك مسؤول نميتوانم پذيرا باشم كه انبار موزهي ملي چنين شرايطي داشته باشد.
او در پاسخ به پرسشي مبني بر اينكه مسالهي اين اشيا، چيزي نيست كه مديران قبلي نديده يا افراد دلسوزي نبوده باشند، در اين شرايط شما چگونه ميخواهيد عمل كنيد تا اين بخشها سياستهاي اصولي داشته باشند و برخلاف گذشته، پس از تغيير مديران فعلي، سياستها ادامه يابند؟ توضيح داد: موزهي ملي، يكي از موزههاي ايران است؛ وقتي به سعدآباد ميرويم، اشيايي را در آنجا ميبينيم كه وضعيت بهتري نسبت به موزهي ملي ندارند. در شهرستانها نيز وضعيت به همين ترتيب است. اين درحالي است كه اين آثار در واقع هويت ما هستند و بايد براي ساماندهي آنها اقدامي شود. حال پرسش اين است كه اين اقدام چگونه بايد باشد؟ اين اشيا يكشبه جمع نشدهاند كه من آنها را يكشبه ساماندهي كنم. تعداد اشيا آنقدر زياد است كه اگر امين اموالها بخواهند حتا آنها را انبارگرداني كنند، در طول يك سال انجام نميشود و چه بسا بعضي از اين افراد پس از بازنشسته شدن هم مجبورند تا دو سال براي تحويل كارها به نفر بعدي بمانند.
جعفري با بيان اينكه البته اصل موضوع اين است كه ما هر كاري كه انجام ميدهيم، بهدليل رسالت و تعهدي است كه بر گردن ماست، اظهار داشت: براي ساماندهي، نيازهايي وجود دارند؛ بهعنوان مثال، وقتي ديديم با بودجهي اندك، موزهي ملي را توسعهي فيزيكي نميتوان داد، مسالهي هيات امنايي شدن را طراحي كرديم و اكنون اين اتفاق در شرف انجام است كه حركت مهمي بهشمار ميرود. اگر اين كار پنج يا 10 سال پيش انجام شده بود، اكنون شرايط فرق ميكرد. در حقيقت، هرچه به مسالهي ساماندهي، بيشتر بپردازيم بهطور يقين به عمق بيشتري براي ساماندهي اموال وارد خواهيم شد.
به گفتهي او، در اين راستا، اقداماتي براي ايجاد يك بانك اطلاعاتي آغاز شدهاند كه اين بانك اشيا را طبقهبندي و درجهبندي ميكند، البته اين مساله درحالي انجام ميشود كه ما در كشوري هستيم كه قصد اشياسازي يا هويتسازي نداريم، زيرا اكنون حرف از هفتهزار سال تمدن در اين كشور مطرح است.
وي در ادامه بيان كرد: بهعنوان مثال، وقتي در جايي مانند شهر سوخته يا هر جاي ديگر، كاوش انجام ميشود، اثري بهدست ميآيد، بايد به سرعت ثبت شود تا اتفاقي براي آن نيفتد. براي اين كار، سازمان يا سامانهاي را بايد ايجاد كنيم تا اين آثار را كنترل، نگهداري و حفظ كنيم.
جعفري به بازديد خود از شهرهاي مختلف اشاره كرد و اينكه سرعت كار بهشدت زياد است و به نسبت امكانات قابل مقايسه نيست.
وي دربارهي تغييرات دورههاي مديريتي و اينكه چگونه كارهاي زيربنايي دقيقي را در هر دوره ميتوان انجام داد، گفت: ما به جايي ميرسيم كه آنرا بهعنوان نقطهي آغاز ميگذاريم. بهعنوان مثال، ساماندهي اموال را بيان كردم و هميشه بايد مراقب باشم كه اين ساماندهي اموال را از ذهنم دور نكنم، زيرا ساماندهي يك كار زيربنايي است. در حوزهي آموزش عمومي نيز قصد راهاندازي دانشگاه يا موسسه را ندارم، بلكه ميگويم، يكسري موسسهها هستند كه ما از آنها حمايت و بر آنها نظارت ميكنيم. وظيفهي من اين نيست كه يك موسسه راهاندازي كنم، بلكه بايد بحث فرهنگسازي در ارتباط با آموزش را رواج دهم.
او دربارهي اينكه معاونت فرهنگي و ارتباطات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين سازمان چه باري را برعهده دارد و نيز دربارهي يكي از مشكلات اين سازمان كه انجام دوبارهي كارها پس از هر تغيير مديريتي است، توضيح داد: من تا زماني كه دولت صلاح بداند تلاش ميكنم، شرايطي را بهوجود آورم كه نفر بعدي اين كارها را ادامه دهد، يعني كاري را انجام نميدهم كه نفر بعدي همهي اينها را كنار بگذارد و دوباره از صفر شروع كند.
وي همچنين دربارهي اينكه آيا ساماندهي اموال پيش از اين نيز انجام شده است يا خير؟ گفت: اگر تا بهحال كسي دربارهي ساماندهي اموال صحبت كرده است، او را به من معرفي كنيد.
جعفري دربارهي اينكه به هرحال، افراد دلسوز زماني كه با اين حجم اشيا روبهرو ميشوند، دلسوزي آنها ايجاب ميكند كه ساماندهي را انجام دهند، با بيان اينكه من مدعيام، چهكسي تاكنون بهجز در اين دورهي مديريت يعني دو سال گذشته، ساماندهي اموال را انجام داده است؟ اظهار داشت: كاري را كه در ساماندهي اشيا آغاز كردهايم، كاري است كه قطعا بعد از ما هركسي بيايد، اين راه را ادامه خواهد داد، زيرا بنايي است كه از صفر آغاز شده است و اينكه ميگويم از صفر به اين معني نيست كه افراد قبلي بهدرستي كار نكردهاند، بلكه شرايط در آن زمان بهگونهاي نبود تا آنطور كه شايسته است، عمل كنند.
وي اضافه كرد: ادعاي دومي كه مطرح ميكنم اين است كه در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، در بخش فرهنگ تمام افرادي كه كار ميكنند، فرهنگياند و هيچ فرد سياسي نداريم. ما قصد داريم، سنگهايي را روي هم بگذاريم تا از آن بنايي ساخته شود كه سبب افتخار باشد.
در ادامه، جعفري دربارهي گفتههاي مدير موزهي ملي مبني بر اينكه با توجه به اشياي موجود در اين موزه، موزهي ملي نيازمند فضايي 20 برابر فضاي فعلي است، گفت: يك ساماندهي اموال وجود دارد و يك ساماندهي فضاي موزه؛ در ساماندهي فضاي موزه، كارهاي مهمي درحال انجاماند، بهعنوان مثال، ساختمانها و فضاهايي در اطراف موزهي ملي هستند كه بايد اقداماتي براي آنها انجام شود و اگر اين فضاهايي كه ما بهدنبال آنها هستيم، آماده شوند، فضايي كه مدير موزهي ملي به آن اشاره كرده است، فراهم ميشود. همچنين وقتي مسالهي هيات امنايي مطرح باشد، از آنجا كه يكي از اعضا رييس جمهور است، با وزارتخانهها و دستگاههاي مرتبط بهتر ميتوان وارد مذاكره شد، زيرا ديگر مسايل سازماني مطرح نيستند، بلكه بحث مسايل ملي است و اتفاقها سرعت بيشتري ميگيرند. البته همهي نگاهها متعلق به نگاه فرهنگي رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است. در واقع، يك نگاه كلي است كه در ارتباط با دولت نهم اتفاق ميافتد.
معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به اين پرسش كه چه برنامهاي براي ساماندهي اشياي مخزن موزهي ملي كه داخل گونيها هستند، دارد و چه شرايطي بايد فراهم شود تا اين اشيا از چنين حالتي خارج شوند، بيان كرد: يكي از راهها اين است كه انبارها را به امكاناتي مجهز كنيم تا اشيا را از گونيها بتوانيم خارج كنيم. اين اشيا تكتك بايد كدگذاري شوند، البته براي ساماندهي پارامترهايي وجود دارند كه يكي از آنها بودجه است و يكي هم برنامه كه به ما مربوط ميشود. همچنين به نيروي انساني نيز در اينباره ميتوان اشاره كرد كه تعداد مورد نياز خود را اعلام كردهايم.
او افزود: براي سال 1387 تزريق بودجهي خيلي خوبي صورت گرفته است و زماني كه تمام اين موارد بهدرستي مشخص شوند، دقيقتر دربارهي برنامهها ميتوان صحبت كرد.
وي با اشاره به اينكه اين كار هنوز در موزهي ملي آغاز نشده است، ادامه داد: دربارهي موزه، يكي از برنامههاي ما ساماندهي است؛ ساماندهي زيرمجموعههايي دارد كه يكي از آنها ايجاد بانك اطلاعات مربوط به اشياست. البته نگاه من كلي است، زيرا من رييس موزهي ملي نيستم، بلكه مسؤوليت كل موزهها را برعهده دارم و وقتي يك حركتي قرار است انجام شود، من مسؤول كل آن حركت هستم، پس بهطور دقيق دربارهي موزهي ملي و اقدامات انجامشده، مدير آن موزه بايد پاسخگو باشد.
جعفري دربارهي استاندارد نبودن موزهها، اظهار كرد: اين مساله به اين دليل است كه هيچ كدام از موزهها بر اين اساس طراحي نشدهاند. در اين يك سال، كاري كه در اينباره ميتوانستم انجام دهم، اين بود كه طراحي و ساماندهي كنم و افراد متناسب با فضا را در جاي خود قرار دهم، البته براي موزههايي كه در آينده قرار است استفاده شوند، آمار و ارقامي ميتوانم ارايه دهم كه چه اقداماتي انجام شدهاند.
معاون فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري دربارهي اينكه چه استانداردهايي براي موزههاي موجود، مثلا براي ويترين آنها كه شايد از حداقل نيازها باشد، فراهم شدهاند، گفت: حداقلها ويترين نيستند، زيرا جاهايي وجود دارند كه اشيا روي زمين چيده شدهاند و فقط بايد آنها را از روي زمين جمع كرد.
وي همچنين اضافه كرد: براي اشيايي كه روي زمين هستند، كمترين كاري كه ميتوان انجام داد اين است كه خيلي سريع فضاهايي كه از گذشته بهعنوان بناي تاريخي بودهاند، مرمت و اشيا در آنها قرار داده شوند تا از حالت روي زمين بودن خارج و حفاظت شوند. علاوه بر اينها، برنامهريزي براي مخازن انجام شود. در اين راستا، در 10 نقطهي كشور مخازني تعريف شده و اقداماتي براي آنها درحال انجاماند.
او دربارهي سرقتها و قاچاق اشياي عتيقه و نظرهايي كه براي فروش اشيا مشابه مطرح ميشوند، با تاكيد بر اينكه اعتقاد من اين است كه تمام امين اموالها افراد درستكاري هستند، گفت: اگر يكصد شيء شبيه به هم وجود داشته باشند، هر يكصد شيء مانند جان ما هستند و بايد از آنها حفاظت كنيم. ما تصميمگيرنده نيستيم و اين حق را نداريم كه تصميم بگيريم يك شيء فروخته شود يا نشود و فقط حافظ اشيا هستيم و بايد آنها را نگهداري كنيم. البته نه به فروختن اشيا اعتقاد دارم و نه اينكه اگر يكهزار شيء يكسان داشته باشيم، اجازهي لحظهاي غفلت از آنها را داريم.
جعفري دربارهي اينكه در دورهي معاونت گذشته قرار بود كارهاي تلويزيوني از جمله ساخت انيميشن دربارهي ميراث فرهنگي انجام شود و اكنون كه اين كارها آماده شدهاند، آيا قرار است كه تعاملي با صداوسيما برقرار شود؟ افزود: با صداوسيما به نتايجي رسيدهايم؛ البته اعتقاد ندارم كه توليد بايد فقط توليد مصرفي باشد. در حقيقت، ما توليدي را ميخريم كه قابليت در اختيار مردم قرار دادن را داشته باشد. با اين حال، در اينباره هزينههاي آن بهطور كامل پيشبيني نشده بود و اين كاري است كه بايد از قبل انجام ميشد و هماهنگي و تعاملي است كه بايد با صداوسيما انجام شود.
وي در ادامه به توليد سيديهاي مختلف و 33 فيلم مستندي كه به جشنوارهها فرستاده شدهاند و تعاملي كه با شبكههاي تازهتاسيسشده مانند پرستيوي براي پخش توليدات اين سازمان انجام شده است، اشاره كرد.
او دربارهي اقدامات اين معاونت در حوزهي صنايع دستي و ايجاد موزههاي خصوصي صنايع دستي نيز تاكيد كرد: از تاسيس موزههاي خصوصي استقبال و حمايت ميكنيم و حتا در جاهايي با فراهم كردن تسهيلات بانكي براي آنها حمايتهاي مالي نيز انجام ميدهيم. نقش ما در ارتباط با موزهي خصوصي، حمايتي، هدايتي و نظارتي است، نه اينكه در اين موزهها دخالت كنيم كه چه كاري انجام دهند.
جعفري دربارهي حمام وكيل نيز گفت: اين حمام جزو بناهاي درجه يك ماست و بايد توجه زيادي به آن شود. بهدليل شرايط خاص اين بنا نبايد به بخش خصوصي سپرده شود و هركسي هم كه در گذشته آنرا رستوران كرده، اشتباه كرده است. نبايد شرايطي پيش آيد كه اين حمام از حالت اصلي خود خارج شود.
انتهاي پيام
نظرات