محمدرضا پرهيزگار: ساماندهي ترجمه با نبود محدوديت مفيد است
محمدرضا پرهيزگار گفت: شكلگيري مركز ساماندهي ترجمه در صورت نبود محدوديت براي مترجم و حذف سانسور از آثار بسيار پسنديده و ضروري است.
اين مترجم در گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، افزود: البته نقش ساماندهي ترجمه از سوي اين مركز ميتواند با تناقضاتي همراه باشد؛ چرا كه ممكن است تنها نقش سانسور آثار را ايفا كند.
او با بيان اينكه نقش ارزيابي آثار توسط اين مركز نميتواند بهصورت قطعي انجام شود، اظهار كرد: در بسياري موارد تعيين صلاحيت يك ترجمه كاري سليقهيي است و درواقع بحث انتقال معنا، سبك و... در ترجمه نيازمند كار كارشناسي بسياري است.
او با اشاره به نابسامانيهاي ترجمه در كشور گفت: بسياري از مترجمان تنها به وسيلهي فرهنگ لغت دست به ترجمه ميزنند و همچنين در بسياري مواقع پس از مقايسهي نسخهي اصلي اثر با ترجمهي آن، اشتباهات بسياري آشكار ميشود.
او همچنين يادآور شد: مترجم با اين پيشفرض به ترجمه ميپردازد و فكر ميكند خواننده يا منتقد به متن اصلي دسترسي پيدا نخواهد كرد؛ بنابراين گمان ميكند اشتباهات احتمالياش از چشمان منتقدان و كارشناسان پنهان ميماند.
پرهيزگار در ادامه با تأكيد بر اينكه ابتداييترين فرض در ترجمه، تسلط بر موضوع و هر دو زبان است، گفت: بسياري از ترجمهها بيپشتوانهاند؛ يعني بر دانش زبان متكي نيستند و تنها بر فرهنگ لغت اتكا دارند؛ بنابراين چنين مركزي ميتواند با بهكارگيري كارشناسان خبره و بدون درنظر گرفتن ملاحظات نوع كتاب، موضوع و ادبيات در رفع اين قبيل مشكلات اقدام كند.
اين مترجم به هزاران اثر مهمي كه هنوز در ايران ترجمه نشدهاند، اشاره و بيان كرد: اين مركز ميتواند با ايجاد مخزن اطلاعاتي، مهمترين آثار را به مترجمان معرفي و همچنين از دوبارهكاري در ترجمهي يك اثر جلوگيري و اطلاعات مربوط به ترجمهها را ساماندهي كند.
او بر لزوم ايجاد نشريهاي تخصصي از سوي اين مركز بهمنظور نقد ترجمهها تأكيد و اظهار كرد: اين مركز بايد با ايجاد نشريهاي تخصصي بهشكلي منظم به نقد تمام ترجمهها بپردازد. البته در اين نشريه بايد اثر تمامي مترجمان و حتا مترجمان باسابقه و مشهور نقد شود؛ چرا كه در بسياري موارد در آثار اين مترجمان نيز اشتباهات بسياري ديده ميشود.
او افزود: تعداد نشرياتي كه به نقد ترجمه ميپردازند، بسيار كم است؛ بنابراين اين نشريهي تخصصي ميتواند در ساماندهي به ترجمهها كمك بسياري كند.
پرهيزگار عنوان كرد: البته اين مركز تنها در صورت كنار گذاشتن اجبار مترجم و سمتدهي به كار او ميتواند موفق عمل كند؛ اما اگر تجربهي ممانعت از انتشار كتابها نيز در كار ترجمه تكرار شود، هيچ سودي نخواهد داشت.
اين مترجم همچنين دربارهي دولتي بودن اين مركز گفت: اگر قرار باشد دولت متولي تشكيل اين مركز باشد، همان ملاحظاتي كه در انتشار كتابها ميشود، بهوجو خواهد آمد. اما بخش خصوصي نيز امكانات لازم را براي تشكيل اين مركز ندارد؛ بنابراين اگر اين مركز دولتي باشد و متقابلا منعي هم در كار ترجمه پيش نيايد، بسيار خوب است.
گفتني است، تأسيس «مركز ساماندهي ترجمه و نشر معارف اسلامي و علوم انساني در خارج از كشور» زير نظر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي تيرماه به تصويب رسيد و دبير شوراي عالي انقلاب فرهنگي نيز در نشست خبري اخيرش از اين موضوع گفت. از طرفي، يكي از مسؤولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بهتازگي از برنامههاي «شوراي عالي ترجمه» و به تعبيري، مركزي براي ساماندهي ترجمه گفته است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات