سعيد راد از معدود بازيگراني است كه در كارنامه فعاليت هنرياش حضور در فيلمهاي شاخصي از تاريخ سينماي جنگ و دفاع مقدس به چشم ميخورد، او در سال 60 در اولين فيلم تاريخ دفاع مقدس به نام "مرز" بازي كرده و در ادامه در مقابل دوربين آثار بعدي اين ژانر "برزخيها" و "عبور از ميدان مين" قرار گرفت.
"عقابها" و "دوئل" از فيلمهاي ديگر او هستند كه به ترتيب پرمخاطبترين و عظيمترين فيلمهاي تاريخ سينماي ايران محسوب ميشوند.
بازيگراني كه اشتباه انتخاب شدند
راد معتقد است: بسياري از بازيگراني براي فيلمهاي جنگي اشتباه انتخاب ميشوند و به خاطر همين اين ژانر با عدم موفقيت مواجه است.
اين بازيگر در گفتو گو با خبرنگار سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، علت استقبال مخاطبان از فيلم "عقابها" را وجود المانهايي در فيلم خواند كه تماشاگر با آنها آشنا است و گفت: حدود يك ميليوني و هشتصد هزار نفر به ديدن اين فيلم رفتند كه با جمعيت آن موقع تهران بسيار قابل توجه بود و خود من هم انتظار چنين استقبالي را نداشتم.
وي ادامه داد: انتخاب شخصيت "خلبانان" براي نقشهاي اصلي فيلم در استقبال مردم بسيار موثر بود، چون مردم نگاه ديگري به اين قشر داشتند و خلبانان زيادي به شهادت رسيده بودند، حتي صحنه مربوط به تشيع جنازه در فيلم كه در پايگاه شكاري انجام شد، واقعي بود و آنها از شهدا خلبان بودند.
راد "عقابها" را از نظر تكنيك يك سرو گردن بالاتر از فيلمهاي آن دوره خواند و اظهار داشت: فيلمهاي هوايي خوبي هم در آرشيو وجود داشت كه مورد استفاده قرار گرفت. در اين فيلم فولكور ايراني خيلي خوب به نمايش در آمد و بسيار درست به خانواده پرداخته شد و دوستيها هم خيلي خوب نشان داده شده بود.
وي افزود: وقتي از سوي ساموئل خاچكيان بازي در اين فيلم پيشنهاد شد، ديدم چقدر لباس خلباني به من ميآيد و معتقدم انتخاب بسيار خوبي بود. سناريو خوب و تكنيك بالاي خاچكيان يكي از امتيازهاي بود كه اين فيلم از آن بهره برد.
نبايد در فيلم "مرز" بازي ميكردم
راد به فيلم "مرز" اشاره كرد و گفت: من در كستينگ اين فيلم اشتباه بودم و نبايد آن را قبول ميكردم، البته فيلم خوبي بود ولي نقش مال من نبود كه اين انتخابها از سوي يك بازيگر بسيار مهم است.
وي "برزخيها" را از ديگر فيلمهايي دانست كه مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت و تصريح كرد: البته اين فيلم به آن شكل جنگي نبود. عراق به ايران حمله كرده بود و عدهاي زنداني كه از زندان فرار كرده بودند ميخواستند از مرز خارج شوند كه برخوردهايي صورت گرفت و حسشان وادارشان كرد، بمانند و بجنگند و در نهايت فيلم موفقي شد.
اين بازيگر نقشش در "عبور از ميدان مين" را از ديگر پرسوناژهايي خواند كه آن را بسيار دوست دارد و گفت:اين فيلم سوژه خوبي داشت و درباره آدمي بود كه ازآن طرف مرز آمده بود وتخصصي در كارهاي صوتي داشت و مينها را شناسايي ميكرد و با صوت از راه دور آنها را منحدم مي كرد.
راد افزود: اين فرد ارتشي در فيلم به افرادي برميخورد كه از موضع ايدولوژيك خود دفاع ميكرد و اين برخوردها و موقعيت جنگ و ابرازآلاتي كه استفاده ميشد، فرم خاصي را به وجود آورده بود كه سبب شد اين نقش را بازي كنم.
وي ادامه داد: نقشهاي زيادي پيشنهاد ميشد و سعي ميكردم آنهايي كه به من ميخورد را انتخاب كنم و آنهايي كه انتخاب درستي داشتم با استقبال تماشاگران همراه ميشد.
سعيد راد يكي از بهترين فيلمهايش را "دوئل" دانست و گفت: بعد از 18 سال كه در ايران نبودم، وقتي نقش "اسكندر" پيشنهاد شد، ديدم همه چيزش درست است و از همه نظر به من ميخورد و مجموعه خيلي خوبي براي اين فيلم جمع شده بود.
وي افزود: احمدرضا درويش بر روي نقش "اسكندر" بسيار كار كرده بود و اگر غير از اين بود، مردم از آن استقبال نميكردند. از "دوئل" آن قدر استقبال شد كه 4 ماه روي اكران بود و اگر به عيد نميخورد نمايشش ادامه پيدا ميكرد و حتي جوري شده بود كه كسي آمار فروش را باور نميكرد.
راد به صحنهاي از "دوئل" اشاره كرد و گفت: صحنهاي در اين فيلم وجود دارد كه براي سينماي ايران حيرت انگيز است دو تا ميگ 29 در 14 متري زمين ميآيند و در يك نما زمين و هوا را نشان مي دهد كه همزمان تيراندازي ميكنند كه يك ماه براي اين پلان كار شد و خود اتفاقاتي كه براي گرفتن اين پلان افتاده ميتواند يك فيلم باشد.
وي افزود: وقتي براي نمايش "دوئل" به سئول رفته بودم، آقايي در بازار فيلم آن جا سراغ من آمد و راجع به فيلم پرسيد و اصلا باورش نميشد اين فيلم در ايران ساخته شده باشد فيلمي با آن تروكاژ عظيم و صداي دالبي.
اين بازيگر ساخت فيلمهاي جنگي را داراي شرايط و اصولي دانست و به ايسنا گفت: كسي كه فيلم جنگي ميسازد، بايد خيلي از مسائل را بداند تا به سمت آن برود و چون نميدانند و نميشناسند فيلم جنگي درست ميشود و استقبال آن چناني از آن نميشود.
وي ادامه داد: آمريكا هنوز فيلم جنگي درست ميكند كه دنيا به تماشاي آن ميروند، چون آنها تكنسين اين كار را دارند. سينما فرمول قواعد بازي خودش را دارد و فيلم ساخته شده بايد جذابيتهايي براي تماشاگر داشته باشد ونبايد غير از اين شود.
اين بازيگر تصريح كرد: ما پرسوناژهايي كه براي فيلمهاي جنگي انتخاب ميكنيم، همه شيك هستند در صورتي كه آدمهاي جنگ اينگونه نبودند، حتي آن چفيهاي كه سنبل بسيجيهاي جبهه است، شكل استفادهاش اصولي دارد كه در فيلمها درست پرداخته نميشود و نود درصد كارگردانان ما براي ساخت اين گونه آثار نميدانند به بازيگرانشان چه بگويند.
وي با بيان اين كه سينما ابراز آلات خودش را ميخواهد اظهار داشت: متاسفانه در سينماي ايران سوژهها را برمبناي مسايل كليشه شده انتخاب ميكنند. ما پتانسيل ساخت فيلمهاي جنگي را داريم كه در دنيا بيننده داشته باشد، اما بايد سوژهها درست باشد.
راد ادامه داد: من دو ماه در پشت خط جبهه در جاده سوسنگرد بودم و كمك ميكردم در همين مدت كم سوژههايي ديدم كه اگر الان ساخته شود در دنيا ميتواند به نمايش در آيد، اما همه اينها تكنيك لازم را ميخواهد.
وي درباره اين كه چقدر در فروش فيلمهايي كه حضور داشته است موثر بوده است گفت: بازيگران در سينماي ايران موفقيت فيلم را به خودشان اتلاق ميكنند و عدم موفقيت را به كارگردان در صورتي كه همه چيز مربوط به كارگردان مولفي است كه بازيگر را انتخاب كرده وكستينگي كه بر اساس آن نقشها چيده شده است.
من در سينماي فرم بازي ميكنم نه ديالوگ
راد افزود: من فيلمهاي پرفروش زياد داشتم، اما هيچ وقت چيزي را به خودم نسبت ندادم و معتقدم مجموعهاي بودند كه من هم حضور داشتم. من فيلمهايي دارم كه ركورد تماشاگر آن را هنوز فيلمي به دست نياورده است. در عين حال بهترين فيلمهايم و آنهايي كه خودم دوست دارم، شايد كم فروشترين فيلمهايم بوده است، مثل تنگنا، صبح روز چهارم، مسلخ كه آنها را خيلي دوست دارم و نقش يك نوع ضد قهرمان را بازي كردم.
وي ادامه داد: من در سينماي فرم كار ميكنم، نه سينماي ديالوگ و در اين سينما نميتوانم مدعي باشم كه چقدر تاثير داشتم .اين تاثير مال كسي است كه من را انتخاب كرده و تاثيرات بازيگر در يك مجموعه عوامل خوب ميتواند مثبت باشد.
اين بازيگر در پايان سخنانش به ايسنا گفت: من يك بازيگر بودم و جنگ در كشور ما شروع شده بود و به خاك ما تجاوز كرده بودند و فيلمهاي جنگي ميساختند. من هم چند تا كار كردم ولي سعي كردم پرسوناژهايي كه انتخاب ميكنم، خوب باشند و خوشبختانه مورد استقبال مردم هم قرار گرفتند.
منتظرم خودم طرحي را آماده كنم
سعيد راد درباره كار آيندش اظهار داشت: سينماي ما اشتباهات زيادي داخلش اتفاق افتاده و در حال تكرار است و به آن جدي نگاه نميكنند، من منتظر هستم خودم طرحي را آماده كنم و براي كار به تيم مناسبي بسپارم.
اين بازيگر كه درپايان، متن گفتگو به درخواست خودش با او چك شد و به ايسنا متذكر شد: از اينكه با من راجع به سينما صحبت و متن نهايي را چك كرديد متشكرم. متاسفانه چند مورد بوده كه در مصاحبه با من سليقهاي از حرفهاي من برداشتهايي شده و چاپ شده است، كه وقتي خواندم اصلا خودم معني آن را و اينكه منظور آنها از مصاحبه با من و منظور من از مصاحبه با آنها چه بوده نفهميدم.
انتهاي پيام
نظرات