احمد نادمي: پروژهي جنگ تمام نشده است؛ شعرش هم
احمد نادمي معتقد است: شعر دفاع مقدس تنها جريان شعر اجتماعي در ايران، بعد از شعر دوران مشروطه است.
اين منتقد و شاعر در ادامهي گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، تصريح كرد: در شهريور 1320، اگر شاعران دربارهي حوادث آن زمان موضعگيري كردند، به جريان تبديل نشد؛ اما شعر دفاع مقدس كه عملا كاملكنندهي شعر انقلاب است، شعري است كه بر اساس يك واقعهي تأثيرگذار و تاريخساز انكارناپذير در تاريخ ايران يعني جنگ هشتساله با عراق، شكل گرفته است، كه اين براي خود، تعريفي دارد.
او همچنين يادآور شد: تعريف اين جنگ با جنگهاي ديگر جهان متفاوت بود؛ زيرا اين جنگ از نگاه متجاوزان، جنگ بود؛ ولي از نگاه ما، دفاع بود، و چون دفاع بود، مؤلفهي شعر، دفاع ميشود. از طرف ديگر، كساني كه دفاع ميكردند، به ايدئولوژي خاص يعني اسلام معتقد بودند و چون اين گرايش قدسي انسان است، اين تركيب با كلمهي مقدس تكميل شد و شعر دفاع مقدس بهعنوان شعر كساني كه در مقابل هجوم صدام و حاميانش قرار داشتند، نام گرفت.
نادمي با بيان اين مطلب كه شعر دفاع مقدس، شعري كاملا اخلاقي و مؤدب است، ادامه داد: شعر دفاع مقدس شعري است كه ميتواند هم تهييج كند و هم مرثيهخوان و سرودخوان پيروزي باشد. اين شعر، شعر دفاع مقدس است و كسي كه اين شعر را ميگفت، به ايدئولوژي خاصي معتقد بود. امروز هم اردوگاه ستمپيشه، ظلم و تجاوز را حس ميكند. هنوز هستند كساني كه آسيبهاي تهاجم را بر جان و تنشان دارند و ظلم اسارت را چشيدهاند؛ بنابراين پروژهي جنگ اصلا تمام نشده است.
او با تأكيد بر اين نكته كه شعر جنگ هنوز ادامه دارد؛ زيرا جنگ هنوز در دنيا تمام نشده است، ادامه داد:شعر جنگ معطوف به جنگ است. يا حضور مسلم و بيواسطه را حس كني يا در تبعاتش قرار گرفته باشي، الآن در سراسر دنيا جنگ را ميبيني؛ بنابراين وجود شعر جنگ قابل توجيه است. اگر در اين مورد كسي شعر اجتماعي ميگويد و شعر جنگ نميگويد، بايد تعجب كرد.
نادمي همچنين متذكر شد: اما دربارهي شعر جنگ در ايران، بايد ديد شاعر ايراني به وضعيت اجتماعي كه در آن هست، چه نگاهي دارد، بايد ديد آيا او، خود را فارغ از مسائل حداقل همسايگانش ميداند؛ كه در اين صورت هيچ! براي آن شاعر، شعر جنگ محلي از اعراب ندارد؛ اما اگر بهعنوان يك انسان و روشنفكر، دغدغهي جامعه را داشته باشد و درد ديگران را درد خود بداند، عجيب خواهد بود كه جنگ را ناديده بگيرد و اين موضوع در آثارش انعكاسي نداشته باشد.
اين مترجم و پژوهشگر همچنين دربارهي كنگرههاي ادبيات دفاع مقدس گفت: نميتوان از شعر با بخشنامه، تقدير و دفاع كرد. مثلا بعضي اين نوع شعر گفتن را، با شعرهايي كه شاعران تاريخ ادبيات ما ميگفتند، براي اينكه صله بگيرند، مقايسه ميكنند؛ اما من اينطور به موضوع نمينگرم. امروز شاعران اگر خودشان بپذيرند با تشويق شعر بگويند، براي هزار و يك چيز ميتواند باشد؛ تشويق تنها مادي نيست. گاهي تشويق معنوي هم ميتواند شعر را سفارشي كند. اگر قرار باشد آسيبي اين شعر را تهديد كند، چه مادي باشد و چه معنوي، فرقي نخواهد داشت.
نادمي معتقد است: اگر قرار است بگوييم شعر دفاع مقدس و آنچه در كنگرهها ميگويند، شعر سفارشي است، بايد گفت، تمامي كساني كه در اين كنگرهها شركت ميكنند و شعر ميگويند، آدمهاي فرصتطلبي هستند؛ اما از نگاه ديگر، فراموش نكنيم و اين احتمال را بدهيم كه در همينهايي كه شعر ميدهند، هنوز هستند كساني كه شعلهي مقدس در دلشان روشن است. هنوز وقتي جانباز و آزادهاي را ميبينند، دلشان به درد ميآيد و هنوز بقاياي جنگ، دلشان را فشرده ميكند و ما نبايد اينها را در كنار كساني ببينيم كه به خاطر جايزه شعر ميگويند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات