در نشست بررسي جايگاه زن در آيين يهود عنوان شد كه در اخلاقيات يهود پاكي مادر ضامن روحاني شدن فرزند است.
به گزارش خبرنگار سرويس اديان و تمدنهاي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در ابتداي اين نشست آرش آبائي به بررسي جايگاه زن در ديدگاه كلي دين يهود پرداخت و گفت: براساس آياتي كه در تورات آمده است، زن در دين يهود از دو نظرديده مي شود اول آنكه تفاوت زن و مرد در آفرينش وجود نداشته است و زن بدون كم وكاست همانند مرد آفريده شده است و دوم اينكه هدف از آفرينش زن و مرد يكي شدن آن دو بوده است.
وي در ادامه به تبيين آيات تورات پرداخت و افزود: آيات تورات نشان دهندهي يكسان بودن زن و مرد است، شكل گيري احكام يهودي دربارهي زن در طول 1800 سال رخ داده است و اين احكام دست نخورده باقي ماندهاند.
اين پژوهشگر دين يهود ادامه داد: داستان زن و مرد در تورات از آدم و حوا شروع مي شود و بيانگر اشتباه مرد از سوي زن است و در طي نسلهاي بعدي در تورات، ابراهيم به عنوان پدر اقوام مختلف و اسحاق ويعقوب آمدهاند.
وي اضافه كرد: يهوديان بعد از ذكر ياد خدا نام سه جد خود را مي آورند و به آنها توسل مي جويند سليمان به عنوان يكي از پيامبران پس از موسي در اوج قدرت خود با همراهي داوود تصيميم مي گيرد تا مكان مجللي براي عبادت يهوديان بسازد و در اورشليم به اين ترتيب بيت المقدس را مي سازد، كه يهوديان مي بايست سه بار در سال به عبادت آن بپردازند اين فريضه همانند حج در دين اسلام است.
آبائي همچنين به تبيين نقش زنان در نبوت از منظر دين يهود پرداخت و گفت: پس از موسي 54 نبي در آيين يهود به وجود آمدهاند، كه 7 تن از آنها زن بودند از آن جمله مي توان سارا زن ابراهيم، مريم خواهر موسي، دبورا يكي از داوران يهود، حنا، انيگي و استر را نام برد.
اين پژوهشگر دين يهود دربارهي احكام فقه در دين يهود نيز اظهارداشت: در آئين يهود بخشهاي اختصاصي مربوط به زنان در فقه وجود دارد، همانند مسائل مربوط به زناشويي ،اما يهودياني كه در سرزمين هاي اسلامي و مسيحي زندگي كردهاند به دليل شرايط محيطي احكام حجاب زنان را متفاوت اعمال كردهاند.
وي اضافه كرد: زن در شريعت يهود نقش پنهاني دارد، آنچه حكم ديني است شامل عبادت در كنيسه ميشود كه زن در آن به صورت عمومي و در جمع حاضر نمي شود و به همين دليل از اين عبادت معاف است،اما اين به معناي كنار گذاشتن زن نيست و مثلا مرد روزانه موظف است سه نماز واجب به جا بياورد، اما زن مي تواند به اختيار يكي از آنها را بخواند.
آبائي در ادامه با يادآوري اينكه زن در آئين يهود سه دسته احكام خاص دارد ، قداست و مراسم روز شنبه، حلال و حرام بودن خوراك و طهارت بعد از زناشويي را از موارد آن برشمرد و گفت: در اين سه مورد عمدتا زن مي تواند رعايت كننده اين احكام باشد و اگر اراده ي زن نباشد، اين احكام معطل باقي مي ماند. در اصل در اخلاقيات يهود پاكي مادر ضامن روحاني شدن فرزند است. در آئين يهود زن در جامعه ديده نمي شود اما نقش خود را ايفا مي كند .
در ادامهي اين نشست يونس حمامي، مسوول فرهنگي انجمن كليميان دربارهي سوء برداشتهاي صورت گرفته از تورات گفت: تورات به زبان ما انسانها صحبت مي كند، زيرا ذات خداوند براي انسان قابل درك نيست و اين را مي توان از روي درخواست موسي از خداوند براي تجلياش فهميد.
وي افزود: افراد از نظر ما دو قسم اند يا يهودي يا غير يهودي و ديدگاه يهود همهي اديان را در دسته ي غير يهوديان قرار مي دهد وزماني كه بحث از رستگاري افراد مي شود افراد ساير امتها نيز اهل جهان آخرت محسوب مي شوند، يهوديت هم مانند ساير اديان خود را كاملترين دين مي داند، اما ديگران را محروم از رستگاري نمي شمارد.
وي درباره ي ده فرمان موسي نيز خاطر نشان كرد: در ده فرماني كه بني اسراييل به شكل دو لوح از موسي دريافت مي كنند ، پنج فرمان نخست به رابطه خدا و بشر اشاره دارد و پنج فرمان دوم به رابطه ي بين انسانها با هم تاكيد مي كند. يعني دو جنبهي شريعت و اجتماع در كنار هم در يك جامعه مذهبي كامل قرار مي گيرد.
وي افزود: شريعت يهود از زمان موسي (ع) شروع مي شود، زيرا شريعت را ايشان به مردم نشان مي دهند و پيامبران اجداد اوليه بني اسراييل آن جنبهاي از رفتارهاي موسي را كه تعقيب كرده اند به عنوان شريعت به ما رساندهاند در اصل ملاك شريعت خود حضرت موسي است و در اين شريعت مجازات در موارد كلي بين زن و مرد متفاوت نيست، قوانين بين زن و مرد تفاوتي ندارد و ملاك خداوند است نه انسانها.
وي دربارهي جايگاه تلمود در آيين يهود نيز گفت: ديدگاه اشتباهي دربارهي تلمود رايج است، اين كتاب پس از تورات با ارزشترين منبع ديني ما و نشان دهندهي اثبات شريعت يهود است، تلمود شامل توضيحاتي دربارهي آنچه موسي به طور شفاهي به مردم گفته ميشود، اما در متن تورات نيامده است و هرگز به طور كامل به زبان فارسي ترجمه نشده، بلكه بخشهايي از آن ترجمه شده اند.
وي در بارهي ويژگي خاص دين يهود نيزاضافه كرد: روحيهي ضد علم و ضد فلسفه از سيرهِ علماي يهود تفسير شده است و اين برداشت كاملا اشتباه است.
وي ادامه داد: زن در آفرينش و ماهيت شريك مرد است و به طور كلي وقتي در تورات اسم آدم مي آيد و مي گويد خداوند آدم را آفريد مقصود آدم و حوا با هم هستند، زيرا همراهي آنها موجود كاملي را مي سازد. مرد پس از رها كردن پدر و مادرش با زندگي با همسر خود يك وجود كامل را مي سازد و اين معاني كه زن از دندهي مرد آفريده شده است، نشان دهندهي اين است كه زن در مشكلات زندگي در كنار مرد است و به معني نقصان آفرينش زن نيست.
وي دربارهي نقش مرد اضافه كرد: مسووليت خانواده بر عهده مرد است اين ديدگاه ممكن است مرد سالارانه باشد، اما بايد دانست كه در خانواده نياز به تصميم گيري نهايي وجود دارد و اين تصميم گيري به مرد سپرده شده است و در مورد قوانين بين زن و مرد درطول تاريخ مثل تامين معاش و ارث اصلاحيههايي آمده است، امروز طلاق در دين يهود بايد كاملا توافقي باشد و نهايتا مرد اختيار عمل دارد.
حمامي دربارهي عصمت در نبوت نيز گفت: انبيايي كه از سوي خداوند مامور مي شوند تا پيامي را به آنها برسانند، تنها در رساندن پيام معصوم هستند، اما در ساير موارد همانند ديگر افراد هستند.
در ادامه اين نشست آبايي در تكميل سخنان حمامي اظهارداشت: زنان نبي، وحي الهي را مي فهميدند، اما پيام خاصي به شكل وحي دريافت نمي كردند و مثل سارا يا مادر موسي به آنها الهام مي شد، اما در مواردي هم مانند حنا و استر صاحب كتاب نيز هستند كه به شكل ادعيه و مدح خداوند است.
حمامي نيز در ادامه سخنان خود افزود: قانون حجاب در ميان يهوديان وجود داشته است، اما چون يهوديان هيچ گاه در طول تاريخ قدرت حاكمه نبودهاند براي همين سخت گيري نيز از سوي آنان وجود نداشته است.
اين پژوهشگر دين يهود افزود: تفاوت عمده دين يهود امروز با گذشته نداشتن حكومت و قدرت ديني است، حتي حكومت امروزي اسراييل نيز به نظر من ديني نيست و يهوديت از اين جهت از اسلام عقب تر است. يهوديت چون قدرتي نداشته است و در اقليت اجتماع بوده است درنتيجه شاهد اصلاح ديني و تقابل سنت و مدرنيته نبوده است.
در ادامه اين نشست رضا عليجاني درباره گفت وگوي ميان اسلام ويهود اظهارداشت: هيچ كس نبايد به دنبال تغيير ديگري باشد، اگر انسانها به دنبال رستگاري باشند در هر ديني مي توانند به آن برسند، البته در اين ميان هر ديني خود را برتر مي داند، اما اديان ديگر را به هر حال به رسميت مي شناسد. من معتقد به نگاه گاندي هستم . نگاه او نگاهي وجودي است من نمي خواهم بحث ديني كنم، اما معتقدم در راه شناخت اديان بايد از نگاه گاندي به اديان نگريست.
آبائي نيز خاطر نشان كرد: اصولا تعصبات ما باعث مي شود كه آنچه را كه ما مي خواهيم نشنويم و اتوماتيك سوالهاي اضافه داشته باشيم. به نظر من اگر ذهن نخواهد واقعيت را بشنود هيچ گاه آنرا نمي شنود وسوالها باز هم تكرار مي شود.
حمامي در پايان با اشاره به حدود حجاب در دين يهود گفت: زنان مجرد در زمان نماز و قرائت تورات ملزم به رعايت حجاب هستند، اما زنان متاهل در هر حالتي بايد موهاي خود را بپوشانند و حجاب داشته باشند از ديدگاه دين يهود خروج از دين گناه است و جريمه ي سنگيني دارد كه بين مرد و زن يكسان است.
انتهاي پيام
نظرات