معين‌التجار اهواز؛ سرايي كه از هر نظر آسيب ديده است!
سراي معين‌التجار يكي از بناهاي با ارزش بافت قديم اهواز است؛ اين سرا از ديرباز مركز تجاري و اقتصادي بازار قديم اهواز بوده كه بنا به دلايلي امروزه از رونق افتاده، دست‌خوش تغيير و تحولات عمده‌اي شده و سبب از ميان رفتن اين اثر تاريخي شده است.
به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا، اين بنا در سال‌هاي اخير در معرض آتش‌سوزي و عوامل فرساينده قرار گرفته و آسيب‌هاي عمده‌اي ديده كه لازم است، با تدابيري از آسيب‌هاي موجود جلوگيري و بنا را زنده نگه داشت.
بيشترين آسيب‌هاي وارده‌شده بر اين اثر تاريخي عبارتند از تخريب‌هاي انساني، رطوبت صعودي و نزولي و آتش‌سوزي كه هر كدام به‌نوعي به اين بنا آسيب رسانده‌اند.
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان خوزستان از سال 1384 پروژه‌ي مرمت اين بنا را آغاز كرده و تاكنون از محل اعتبارات استاني و ملي سه ميليارد و 370 ميليون ريال با هدف مرمت سراي معين‌التجار هزينه كرده است. همچنين اين سازمان 200 ميليون ريال از محل اعتبارات استاني براي طرح مطالعاتي اين بنا اختصاص داده است.
سراي معين‌التجار يكي از بناهاي دوره‌ي قاجار است كه توسط حاج محمدتقي معين‌التجار بوشهري و با همكاري محمدحسن‌خان سعدالدوله ساخته شده است.
اين سرا يك راسته بازار دارد كه اين مجموعه در قديم تا پشت بيمارستان جندي‌شاپور وسعت داشت و يك مكان تجاري به‌شمار مي‌آمد، تا اين‌كه در سال 1313 با ساختن پل، بازار نصف شد. البته رونق اصلي بازار و داد و ستد نيز در قسمت سرا همچنان ادامه داشته است.
نخستين بانك ملي در خوزستان در سال 1307 در سراي معين‌التجار تاسيس شد و تا سال 1332 در اين مكان فعاليت داشته است. با تخليه‌ي اين محل جنبه‌ي اداري از اين مكان برچيده شد. بعد از بانك، اين مكان تبديل به گمرك مي‌شود. در سال 1332 كشتي‌هاي تجاري به اينجا مي‌آمدند و بارهاي خود را در سراي معين‌التجار تخليه مي‌كردند.
در اين اواخر، از سراي معين‌التجار به‌صورت غرفه يا به‌عنوان انبار استفاده مي‌شده است. در سال 1374 به‌علت آتش‌سوزي، قسمت اعظم آن از ميان رفت و بيشتر ستون‌هاي آن و سقف آسيب ديدند.
عمده‌ي مصالح به‌كار رفته در اين بنا، آجر و تير چوب براي اجراي سقف‌ها و ستون‌هاي آجري و شفته آهك براي اجراي پي‌ها و گچ و خاك جهت گيرايي است. از تيرآهن نيز به‌تازگي براي اجراي دوباره‌ي سقف‌ها استفاده شده كه به‌دليل بار بيش از حد سبب فرو ريختن ديوارها و ايجاد ترك در آن‌ها شده كه نشان‌دهنده‌ي مرمت غلط و خارج از اصول بوده است.
بي‌توجهي و رسيدگي نكردن، متروكه ماندن، تخريب‌هاي متعدد كه توسط افراد در اين مجموعه صورت گرفته‌اند. كاربري غلط در بنا و استفاده نامتعارف از آن، دخل و تصرف در اصل بنا و عوامل طبيعي از جمله عوامل آسيب‌رسان به سراي معين‌التجار هستند.
سازمان ميراث فرهنگي و گرشگردي استان خوزستان در اين بنا اقداماتي مانند اجراي ستون‌هاي فروريخته، مرمت ستون‌هاي آسيب‌ديده، استحكام‌بخشي ديواره‌ها، برداشت ديوار آسيب‌ديده، اجراي ديوار تخريب‌شده، برداشت الحاق‌ها، سبك‌سازي سقف، اجراي سرستون‌ها، اجراي سقف، اجراي تزيينات حصيري بالاي قوس‌ها، اجراي قوس و شيب‌بندي سقف با هدف مرمت و احيا انجام داده است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات