مدير پايگاه ميراث فرهنگي بيستون گفت: وجود طولاني‌ترين کتيبه‌ي حجاري‌شده در بيستون و رمزگشايي خط ميخي در جهان با استفاده از اين کتيبه، محوطه‌ي تاريخي بيستون را در جهان بي‌نظير کرده است. مليحه مهدي‌آبادي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در کرمانشاه، در آستانه‌ي بررسي پرونده‌ي بيستون براي ثبت در فهرست ميراث جهاني، ويژگي‌هاي اين اثر را چنين تشريح كرد: مجموعه‌ي باستاني بيستون، قابليت‌هاي منحصر به‌فردي دارد که يونسکو با توجه به اين مزيت‌ها اين اثر را ثبت خواهد كرد. محدوده‌ي بيستون با يك‌هزار و 650 هکتار وسعت و حريم 36 هزار هکتاري، ارزش‌هاي تاريخي، طبيعي و زيست محيطي دارد که هر کدام به تنهايي در فهرست ميراث جهاني مي‌توانند ثبت شوند؛ اما آنچه بيستون را در جهان معرفي مي‌کند، کتيبه‌ي بزرگ داريوش است که به 520 سال پيش از ميلاد تعلق دارد. او با بيان اين‌که کتيبه‌ي بزرگ داريوش به دستور داريوش اول هخامنشي ساخته شده که دربرگيرنده‌ي تعدادي نقش و خط است، ادامه داد: در قسمت نقش‌هاي اين کتيبه، داريوش به همراه کمان‌داران، نيزه‌داران محافظ او و 10 نفر از شورش‌گران که يکي زيرپاي داريوش است و نه نفر ديگر در مقابل او قرار دارند، نمايش داده شده است. در بخش بالاي اين نقش، اثر فروهر يا اهورا مزدا که تاييدکننده‌ي کارهاي داريوش است، به‌چشم مي‌خورد. مهدي‌آبادي با اشاره به اين‌که در بخش خطوط و کتيبه‌ي بيستون سه زبان فارسي باستان، ايلامي نو و اکدي يا بابلي نو ديده مي‌شوند، اظهار كرد: داريوش کتيبه‌اش را با نام خدا آغاز کرده و به معرفي پدرش تا جد هشتم که هخامنش است، مي‌پردازد و سپس چگونگي به قدرت رسيدن خود را شرح مي‌دهد. مدير پايگاه ميراث فرهنگي بيستون تصريح كرد: به اين دليل كه در کتيبه‌ي بيستون، شرح مفصلي از وقايع توسط داريوش نگاشته شده است، طولاني‌ترين کتيبه‌ي فارسي باستان در جهان به شمار مي‌رود که 414 سطر دارد و حجاري شده که اين ويژگي، کتيبه‌ي بيستون را در جهان منحصر به‌فرد کرده است. وي يادآور شد: با مطالعه‌ي اين کتيبه مي‌توان فهميد که فارسي باستان خطي است که به دستور داريوش اختراع شده است. کارشناسان اعتقاد دارند، فارسي باستان، زباني محلي است که در دوره‌ي هخامنشي تکلم مي‌شده و ويژگي‌هايي مانند 42 علامت و شش واژه‌نوشته داشته است. او در ادامه گفت: لوح‌هاي بابل، سومر و ديگر لوح‌هاي به‌دست آمده از کشورهاي ديگر با خطوط ميخي بر اساس کتيبه‌ي بيستون رمزگشايي و خوانده شده‌اند. در واقع، کتيبه‌ي بيستون کمک بسيار زيادي به شناخت تمدن دوران کهن كرده است. مهدي‌آبادي زيبايي خط کتيبه‌ي بيستون و مهم‌ترين سند زمان داريوش را که بدون تحريف مانده است، ديگر ويژگي منحصر به‌فرد بيستون در جهان ارزيابي كرد و افزود: براي نخستين‌بار در سال 1835 کتيبه‌ي بيستون رمزگشايي و خط ميخي در جهان خوانده شد. او توضيح داد: آثار موجود در پرونده‌ي ميراث جهاني بيستون عبارتند از کتيبه‌ي بيستون، مجسمه‌ي هرکول، فرهادتراش، بناي ساساني، کاروان‌سراي ايلخاني، کاروان‌سراي بيستون، سنگ بلاش، محوطه‌ي تاريخي پارتي و سراب بيستون كه به‌عنوان عرصه‌ي تاريخي با مرکزيت کتيبه‌ي بيستون براي ثبت جهاني پيشنهاد شده‌اند. وي هم‌چنين با اشاره به اين‌كه کميته‌ي ثبت ميراث جهاني ضوابطي را براي ثبت آثار دارد، بيان كرد: تهيه‌ي نقشه، قرار گرفتن در فهرست آثار ملي، معرفي، مستندنگاري، بيان روش‌هاي حفاظتي، قوانين نگه‌داري و برنامه‌هاي آينده براي محوطه‌هاي تاريخي از مجموعه اقدامات انجام‌شده براي متقاعد كردن کميته‌ي ثبت ميراث جهاني درباره‌ي بيستون هستند. مهدي‌آبادي در ادامه اظهار كرد: بيست‌وهشت اثر ثبت‌شده در محدوده‌ي بيستون قرار دارند و تاکنون شش کاوش باستان‌شناسي در اين محدوده انجام شده که به پتانسيل‌هاي بسيار بالاي اين دشت از نظر تاريخي و طبيعي رسيده است؛ به علاوه، نتيجه‌هايي را از جمله سکونت 70 هزار ساله‌ي بشر به‌صورت متوالي در اين منطقه، وجود نخستين نقش‌برجسته‌ي پارتي، آثار منحصر به‌فردي از دوره‌ي ماد به‌دنبال داشته است. مدير پايگاه ميراث فرهنگي بيستون با بيان اين مطلب که با وجود همه‌ي کارهاي انجام‌شده در اين محدوده‌ي تاريخي، بيستون واقعا هنوز ناشناخته است، ادامه داد: هر چه به نتايج جديدتري درباره‌ي اين محوطه‌ي باستاني مي‌رسيم، درمي‌يابيم که کمتر از آن مي‌دانيم و تازه در آغاز راه هستيم. اين پايگاه، به واسطه‌ي وجود مناظر طبيعي بکر و مهار طبيعت توسط انسان‌ها از گذشته‌ي بسيار دور و وجود گونه‌اي منحصر به‌فرد در جهان در يکي از غارهاي بيستون، ثبت جهاني آن‌را پي‌گيري كرد. او گفت: اميدوارم با توجه به قابليت‌هاي مجموعه‌ي باستاني بيستون، با ثبت جهاني اين اثر، بستري را بتوانيم فراهم کنيم که همه‌ي مردم دنيا از زيبايي‌هاي طبيعي و تاريخي آن بهره‌مند شوند. وي در ادامه با بيان اين‌که با ثبت جهاني اين اثر کشورمان براي حفظ آن بايد بيش از گذشته تلاش کند، اضافه كرد: با ثبت بيستون از دانش فني کارشناسان خارج از کشور براي حفاظت از اين محدوده‌ي تاريخي مي‌توان استفاده کرد. مهدي‌آبادي در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا مبني بر اين‌که مدتي پيش يونسکو اشکال‌هايي را بر پرونده‌ي ثبت جهاني بيستون مطرح کرده بود که ممکن است، در روند ثبت اين اثر تاثير داشته باشد، افزود: مسؤولان کشور به يونسکو تعهد داده‌اند که کارخانه‌ي پتروشيمي واقع در حريم منظري اين مجموعه ساخته نمي‌شود و کارخانه‌ي موجود نيز با ديواره‌ي سبزي از پوشش گياهي و درختان پوشيده خواهد شد؛ تا خللي به حريم منظري بيستون وارد نکند که با پاي‌بندي به اين تعهد نبايد مشکلي براي ثبت جهاني بيستون به وجود آيد. مجموعه‌ي باستاني بيستون هشتمين اثر ايران است که در روزهاي آينده در سي‌امين اجلاس كميته‌ي ميراث جهاني يونسكو براي ثبت بررسي خواهد شد. انتهاي پيام