در حال حاضر با پيشرفت علم باستان‌شناسي مي‌توانيم با كمترين حفاري، بيشترين اطلاعات را كسب كنيم و در خصوص تپه هگمتانه نيز بهتر است اين موضوع عملي شود. دكتر حسن طلايي ـ دانشيار دانشگاه تهران ـ با بيان اين مطلب، گفت: باستان‌شناسي در حال حاضر علم‌محور شده است؛ در حاليكه ما حدود سي چهل سال از پيشرفتهاي آن به دوريم. البته اين كار با تبديل اين محل به يك موزه فضاي باز مغايرت ندارد و اگر هدف پروژه مبني بر اين اساس باشد، مي‌تواند ادامه يابد. اما به هر حال تفاوت اين هدف، آن را از چارچوب باستان‌شناي خارج مي‌كند. اين امر به نهاد متولي بستگي دارد؛ اما فكر نمي‌كنم توان باستان‌شناسي ايران در اندازه‌اي باشد كه بتواند بين اين دو هماهنگي ايجاد كند. وي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اشاره كرد: پيش از اين در مركز باستان‌شناسي و حالا در محيط دانشگاه بوده‌ام و مي‌دانم كه چنين توانمندي در كشور نيست كه بخواهند به پروژه هگمتانه از هر دو جنبه باستان‌شناسي و توريستي بپردازند. زمان آن نيست كه حفاري‌ها را به‌صورت طولاني مدت و گسترده انجام دهيم. اما روشهاي باستان‌شناسي شامل بررسيهاي ژيوفيزيك و... در چند دهه اخير به واقع جاي حفاريهاي سنتي را گرفته است و ديگر وقت اين كار نيست. حفاريها در هر صورت با هر قدر دقت علمي مستلزم تخريب است، به هر حال وقتي جايي حفاري مي‌شود، غير قابل بازسازي و برگشت است. طلايي اضافه كرد: بايد از اين تخريبها جلوگيري كرد. اطلاعاتي كه از حفاري به دست مي‌آيد، بايد در اختيار همه قرار گيرد. متاسفانه گزارشهاي كاملي از حفاريهايي كه طي سالهاي گذشته صورت گرفته، منتشر نشده و به همين دليل نمي‌توانيم به درستي راجع به تپه، سازه‌هاي معماري كشف شده و برنامه‌هايي كه بايد براي آن در نظر گرفت، سخن بگوييم. در حاليكه مشخص كردن ابعاد مختلف اين محوطه باستاني بسيار اهميت دارد و هر چه سريعتر، بايد انجام گيرد. طلايي با اشاره به اينكه جامعه باستان‌شناسي ما با معارهاي علمي و استانداردهاي جهاني منطبق نيست،‌ گفت: زماني مي‌توانيم پيشرفت خوبي داشته باشيم كه با انتشار گزارشها نحوه عملكرد و شيوه مورد نقد و بررسي قرار گيرد. ما حتا فاقد مجلات تخصصي باستان‌شناسي به عنوان ابزار اين مكانيزم هستيم. اگر حفاري انجام شود و هيچكس از اشياي به دست آمده به واسطه در انبار بودن آنها اطلاعات خوبي كسب نكند، ‌اين امر چندان فرقي با آنچه قاچاقچيان اشياي عتيقه مي‌كنند، ندارد. بنابراين در حال حاضر انجام حفاريهاي علمي و تحليل آناليز و استفاده از نتايج به دست آمده در محوطه هگمتانه به عنوان شهري با سازه‌هاي معماري مهم و عظيم بسيار نتيجه بخش‌تر از حفاري هاي بي‌هدف است. وي در ادامه گفت: ضمن اينكه چنين پروژه‌هاي مهمي ممكن است، به دست افراد بي‌تجربه‌اي در اين بخش بيفتد كه به هيچ وجه به صورت علمي انجام نمي‌شود. همايش‌ها نيز جنبه رفع تكليف دارند. باستان‌شناسي ما نه بومي و نه از نظر متد و روش علم محور شده است. هنوز سنتي عمل مي‌كنيم. هم اكنون حدود 50 هيات خارجي به همراه گروه‌هاي ايراني فعاليت مي‌كنند. اما اين امر به واقع نمايشي است. درست است كه علم جهان شمول است، اما حضور باستان‌شناسان خارجي مانع متكي شدن به خود مي‌شود. طلايي با انتقاد از تصميم‌گيري سازمان ميراث فرهنگي درخصوص متوقف كردن عمليات حفاري تپه و ممانعت از ادامه كار دكتر صراف در اين محوطه اظهار داشت: دكتر صراف خشت، خشت اين بناها را مي‌شناسد و تجربه‌اي كه او طي سالها در اين محوطه كسب كرده را نمي‌توان در ديگري يافت يا آن را با پول خريد. اگر بحث بازنشستگي است چطور مي‌توان باستان‌شناسان خارجي كه سالهاست ديگر كار نمي‌كنند و يا شايد از رده خارج باشند را به كار دعوت كرد؟! در عين اينكه نكات مبهم باستان‌شناسي ايران را ما خود مي‌توانيم روشن كنيم، با توجه به اينكه با اين سرزمين مانوسيم و آنرا بهتر از ديگران مي‌شناسيم. انتهاي پيام