/زمان رسيدگي به وضعيت اسفناك آثار باستاني فيروزآباد كي ميرسد؟/ نقشهاي ساساني هدفي براي نشانهگيري! اثر تيراندازي روي نقشبرجستههاي فيروزآباد ديده ميشود
گاهي مردمي كه از كنار نقشبرجستههاي فيروزآباد عبور ميكردند، مسابقهي تيراندازي ميگذاشتند و مثلا هر كسي ميتوانست كلاه شاپور يا چشم اسبي را بزند، برنده ميشد.
مهدي پارسايي ـ دبير انجمن علمي معماري دانشجويان دانشكدهي شهيد باهنر شيراز ـ در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با بيان اين مطلب، افزود: مردم عامه، هنوز اهميت آثار تاريخي را نميدانند؛ لذا عوامل انساني در تخريب آثار تاريخي بسيار مؤثرند و روي همهي نقشبرجستههاي فيروزآباد، اثر تيراندازي مردم يا نام برخي افراد كه بر سنگ كنده شده است، ديده ميشود. در اينباره، رسانههاي گروهي و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بايد به مردم آموزش دهد.
وي كه در رشتهي معماري تحصيل كرده است، دربارهي معماري آثار فيروزآباد، توضيح داد: معماري آتشكده و قلعهدختر كه به اوايل دورهي ساساني مربوطند، نقطهي عطف تاريخ ايران بهشمار ميروند. آتشكدهي فيروزآباد بنايي است كه برخي آن را كاخ و برخي آتشكده ميدانند؛ ولي در كتابها آمده است كه اگر اين بنا قرار بود كاخ باشد، به فضاهاي ديگري هم نياز داشت.
وي با اشاره به اينكه مصالح بناهاي ساساني بومآور بودند، اظهار داشت: ساسانيان براي ساخت بنا از مصالحي كه در نزديكي محل بود، استفاده ميكردند و به همين دليل، بيشتر بناهاي آنها از سنگ لاشه و گچ ساخته شده است. همين امر سبب شده تا بناهاي ساساني از نظر مصالح قوي نباشند و اكنون ما با آثار باشكوهي مانند آتشكدهي فيروزآباد روبهرو باشيم كه تخريب شده است.
وي با بيان اينكه نخستين نمونهي گنبدسازي در ايران را ميتوان در آتشكدهي فيروزآباد ديد، قلعهدختر را دژي نظامي دانست و ادامه داد: اردشير بابكان در زمان پادشاهي اردوان پنجم، شورش كرد و پس از ورود به فارس، از قلعهدختر بهعنوان دژي نظامي براي آغاز شورش خود عليه اردوان پنجم استفاده كرد. اين قلعه بر بالاي كوهي در ورودي دشت فيروزآباد بنا شده و از پايين آن رودخانهاي ميگذرد. موقعيت بنا بهگونهاي است كه از نظر امنيتي تمام منطقه را تحت كنترل دارد. طبقهي سوم اين بنا، گنبدخانهاي دارد كه در اطراف آن حجرههاي بسياري تعبيه شده و نوك گنبد بنا براي ورود نور، باز است.
پارسايي بيان داشت: اقدامات مرمتي قلعهدختر در مرحلهي اول تثبيت بنا باقي ماند؛ هرچند مطالعات اوليه براي مرمت بنا انجام و حتا كتاب آن هم چاپ شد؛ ولي طرح مرمتي قلعهدختر در عمل اجرا نشد. اكنون شكافي در بخش گنبدخانهي بنا ايجاد شده كه با هر زلزلهاي عميقتر ميشود. تنها كاري هم كه در سالهاي پيش از انقلاب و پس از آن در اين بنا انجام شد، زدن داربست براي شروع عمليات تثبت بنا بود؛ اما آنقدر از عمر اين داربستها ميگذرد كه بايد همراه اثر تاريخي ثبت شوند.
وي تصريح كرد: مرمت بناهاي ساساني، از جهت اينكه مصالح بناها كيفيت پاييني دارند، با صرف هزينه و وقت زيادي انجام ميشود. بهعلاوه، مجموعههايي چون تخت جمشيد (پارسه، پرسپوليس) و پاسارگاد در استان فارس وجود دارد كه از نظر معماري سالمترند و حضور آنها بهقدري قوي است كه بخش زيادي از بودجه به آن مجموعهها اختصاص مييابد.
وي در پايان، شهر گور را شهري تاريخي مانند بيشاپور دانست و افزود: هرچند اكنون كار خاصي براي بناهاي شاخص فيروزآباد انجام نميشود، ولي بناهاي با ارزش شهرگور هم بايد از خاك بيرون آيد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات