/گزارش/وارث مرمت عالي‌قاپو: ستون‌هاي پوسيده‌ي زير سقف و تيرهاي شكسته‌ي روي سقف كه گسسته شوند، بنا فرو مي‌ريزد
سرپرست كارگاه مرمت عمارت عالي‌قاپو گفت: كمر شش ستون جلويي ايوان اين بنا، شكسته و سقف ايوان به مرور زمان، حدود نيم متر پايين آمده است.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران، در روزهاي پاياني دي ماه، دبيرخانه شوراي شهر اصفهان اعلام كرد كه سقف عمارت عالي‌قاپو در حال فروريختن است؛ به دنبال انتشار اين مطلب، برخي از كارشناسان اين اظهارات را در جهت منحرف كردن افكار عمومي از مساله ساخت برج جهان‌نما و عبور مترو از خيابان چهارباغ اصفهان تلقي كردند؛ ولي اكنون علي منشئي كه مرمت بنا به‌صورت موروثي در خانواده او ادامه داشته و مرمت عالي‌قاپو به او رسيده است، وضعيت اين بنا را چنين تشريح كرد: ستون‌هاي جلويي هر لحظه ممكن است بشكنند و سقف پايين آيد؛ به همين دليل كارشناسان در حال استحكام‌بخشي قسمت جلويي با كار گذاشتن ستون‌هاي 11 متري هستند. از سوي ديگر، موريانه چوب كف ايوان را خورده و چوب ستون‌ها كه بيش از 400 سال قدمت دارند، به‌قدري ضعيف شده است كه ناخن در آن‌ها فرو مي‌رود؛ لذا ما بايد داخل ستون‌هاي ميله‌هاي آهني كار بگذاريم و به نحوي آن‌ها را به كف ايوان متصل كنيم.
حبيب تحويل‌پور ـ رييس دبيرخانه شوراي شهر اصفهان ـ نيز در سخناني به كج شدن ستون‌هاي عالي‌قاپو و خطري كه سقف عمارت را تهديد مي‌كند اشاره كرده و آن را دستمايه‌اي براي بيان اين انتقاد قرار داده و گفته بود: مسؤولان ميراث فرهنگي به جاي آنكه به مسائلي چون برج جهان‌نما و مترو اصفهان بپردازند كه هيچ خطري براي آثار تاريخي ندارد، بهتر است به تعلل ساليان گذشته بينديشند.
هرچند نمي‌توان گفت به جاي برج جهان‌نما و مترو اصفهان بايد به عالي‌قاپو توجه مي‌شد؛ ولي ايجاد برخي مشكلات در عالي‌قاپو را به دليل تعلل سال‌هاي گذشته مسؤولان ميراث فرهنگي مي‌توان دانست.
عليرضا خواجويي ـ رييس اداره حفاظت آثار تاريخي طبيعي غيرمنقول سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اصفهان ـ اولين واكنش را نسبت به سخنان شوراي شهر اصفهان درباره‌ي عالي‌قاپو نشان داد و به خبرنگار ايسنا گفت: كارشناسان پس از مطالعات اوليه، كار عملي حفاظت و استحكام‌بخشي عمارت عالي‌قاپو را آغاز كرده‌اند و خطر ريزش، سقف اين بنا را تهديد نمي‌كند. برنامه‌ريزي براي استحكام‌بخشي ستون‌ها و بخش دوپوش ايوان ستون‌دار عالي‌قاپو در حدود يك سال پيش آغاز شده است.
اين واكنش ازسوي مسؤولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اصفهان قابل پيش‌بيني بود؛ همان‌طور كه روابط عمومي اين سازمان نيز در جوابيه‌اي به شوراي شهر اصفهان اعلام كرد: عمليات استحكام‌بخشي بناي عالي‌قاپو توسط تيمي از كارشناسان ايتاليايي و ايراني در دهه 50 به‌طور كامل صورت پذيرفته است.
در دهه 60 و 70 توسط عده‌اي از كارشناسان و استادكاران ايراني 11 ستون از 18 ستون عالي‌قاپو نيز استحكام‌بخشي شده است. كار استحكام‌بخشي هفت ستون باقي‌مانده در قسمت جلو اين بنا كه از حساس‌ترين بخش‌هاي آن است نيز پس از مطالعات كارشناسي از تابستان سال جاري با حضور گروهي مركب از متخصصان سازه، معماري، مرمت و تزيينات آغاز شده است.
اما هيچ‌يك از اين توضيحات و ارايه مستندات دليلي بر سلامت بنا در شرايط فعلي نيست. حتا اگر عمليات استحكام‌بخشي به شكلي كامل در دهه‌هاي گذشته بر روي بنا انجام شده و اكنون ادامه داشته باشد، وضعيت فعلي عالي‌قاپو در معرض خطري جدي است و يكي از دلايل پديد آمدن اين شرايط، نحوه‌ي عملكرد مسؤولان ميراث فرهنگي اصفهان است؛ البته در ظاهر، شيوه مديريت استان اصفهان مورد تاييد رييسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري قرار گرفته كه پس از ادغام، مدير كل آن اداره را به سمت معاونت حفاظف فني سازمان برگزيدند.
گذشته از اقداماتي كه پيش از اين براي استحكام‌بخشي و مرمت عالي‌قاپو انجام شده است، خبرنگار ايسنا براي مشخص شدن شرايط فعلي و خطراتي كه بنا را تهديد مي‌كند، با سرپرست كارگاه مرمت اين عمارت گفت‌وگو كرد.
علي منشئي با بيان اينكه اسكلت بنا پوسيده است، گفت: قسمت‌هاي پوسيده در حال جدا شدن و جايگزيني با چوب‌هاي نو هستند. به‌علاوه آلت و لغت‌هاي بنا كه نوعي تزيين به‌صورت گره‌چيني با تكه‌هاي كوچك چوب است، با رسيدن آب از سقف جدا شده‌اند و تقريبا يك سوم سقف تزيين ندارد.
وي هچنين اظهار داشت: پس از گذشت 400 سال، لايه‌اي به ضخامت 20 سانتيمتر از فضولات پرندگان و چوب‌هاي پوسيده در دوپوش سقف پديد آمده و ما درحال برداشتن اين لايه هستيم كه تاكنون كار در يك سوم سقف انجام شده است.
او با اشاره به اينكه عمارت عالي‌قاپو با 30 درصد مهارهاي چوبي و تعدادي مهار فلزي سرپا مانده است، توضيح داد: مهارهاي فلزي در تعميرات 40 سال پيش به‌كار رفته بود؛ اين مهارها به دليل پوسيدگي چوب‌ها شل شده و لايه‌ي پاييني سقف شروع به نشست كرده است. تعدادي از مهارهاي چوبي نيز كه ضخامت كمتري دارند به شكل كامل از بين رفته و بخشي از مهارهاي ضخيم‌تر نيز پوسيده‌اند.
وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا مي‌توان گفت سقف عالي‌قاپو در حال فروريختن است، گفت: اگر بنا به اين شكل رها شود اين اتفاق مي‌افتد؛ چون ستون‌هاي زير سقف و تقريبا تيرهاي اصلي روي سقف شكسته است. 40 سال پيش گروه ايتاليايي روي سقف، تسمه كوبيده بودند؛ ولي حالا تسمه‌ها به دليل پوسيدگي چوب‌ها رها شده است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات