چالشهاي پيرامون يك فيلمساز «كيارستمي» عليه «كيارستمي»
“عباس كيارستمى” ، به تازگي در اظهاراتي جالب توجه در حاشيهي جشنوارهي سالونيكا عنوان كرده بود كه “احساس مىكند به پايان خط رسيده و ديوارى بلند در مقابل روى خود مشاهده ميكند” .
به گزارش خبرنگار هنري ايسنا، او كه تاكنون بيشتر فيلم هاىش را بر اساس تجربه هاي شخصى خودساخته است اعلام كرده است كه هم اكنون قصد دارد به توليد فيلمهاى داستانى بپردازد . پيش از اين نيز، در خبرها آمده بود كه جديدترين ساخته كيارستمي ، در منطقهي تركمن ساخته ميشود .
عنوان شد: كيارستمي كه فيلم مشتركش با “اولمي” ايتاليايي و “كن لوچ” انگليسي ، تا يك ماه ديگر آماده نمايش مي شود، هم اكنون در شمال شرقي ايران ودر منطقه تركمنها به بازبيني محل و فراهم كردن مقدمات كار مشغول است .
كيارستمي در اظهارات اخير خود به اين نتيجه گيري رسيده بود كه اينگونه فيلم هايي كه تا كنون مي ساخته مورد استقبال مردم قرار نمىگيرند و به همين دليل هم به اين فكر افتاده كه با يك بررسى مجدد در نوع توليد و كارگردانى فيلمهاى خود، در توليدات جديد تجديد نظركرده و تحول ايجاد كند .
به نظر مي رسد انتشار اين اظهارات، واكنشي به وضعيت نمايش فيلمهاي او درايران باشد. اين كارگردان سينما همواره از اينكه فيلم هاى تجارى در ايران مورد حمايت دولت هستند و دولت به آنها يارانه مىدهد، ولى فيلم هاى سينماى جديد و متفاوت در ايران مورد حمايت قرار نمىگيرند انتقاد كرده است. او اين رويكرد را دليل اصلي اين موضوع عنوان كرده است كه هيچگونه تغييرى در روند اين سينما حاصل نشده است . اين اظهارات كيارستمي واكنشي به توقف شش ساله نمايش فيلم “باد ما را خواهد برد” يا عدم نمايش فيلمهايي مثل ده و پنج در ايران است .فيلم باد ما را خواهد برد، مدتهاست كه قرار است در سينماهاي ايران اكران شود وكيارستمي در تازه ترين اظهار نظر خود عنوان كرده راضي به نمايش اين فيلم در گروه سينمايي خاص نيست وحتي عنوان كرده كه مراجعه مجدد او به عكاسي واكنشي به شرايطي است كه در سينماي ايران براي او فراهم شده است. به گزارش ايسنا،اين كارگردان سينما در حالي از گرايش خود به سينماي داستاني سخن به ميان مي آورد كه پيش از اين در اظهاراتي از سينماي داستانگو به شدت انتقاد كرده و گفته بود سينماي داستانگو سينمايي است كه به اعتقاد او تماشاگر را عادت داده است كه واقعيت را در قالب يك داستان بپذيرد. كيارستمي اين اظهارات را درفيلم معرو ف10 روي ده عنوان كرده است.
كيارستمي دراين فيلم به داستان قديمي شهرزاد قصه گو و پادشاه مهمان كش اشاره كرده و مي گويد كه بيان ساده واقعيت بهترين راه نشان دادن واقعيت است و تاثيرش از داستانگويي بيشتر است.او استفاده از امكانات تكنيكي و داستانهاي هيجان آور در سينماي امروز را نوعي خيانت به تماشاگر ميداند.
كيارستمي، علي رغم آنكه مطرح ترين سينماگر ايراني در سطح جهان محسوب ميشود و هرروز اخبار تازه تري از افتخارات او منتشر مي شود همواره از سوي عده اي، به جشنواره اي بودن متهم شده است. البته خود او هم اكنون تبديل به منتقد فيلمسازان جواني شده است كه نگاهي بيمار گونه به جشنواره هاي خارجي داشتهاند، اگرچه علي رغم انتقاد كيارستمي از اين وضعيت او اين امر ناگريز دانسته ،براي اينكه معتقد است كه اين فيلمسازان هيچ چشم اندازمناسبي را در داخل كشور براي خود نميبينند ولي در عين حال اين سينما، از نظر اوخوش بختانه در خارج از كشور، طرفدارهاي بيشتري دارد و مورد حمايت است. علي رغم، شعارهايي كه در چند سال اخير در باره اختصاص چندين سالن سينما براي نمايش فيلمهايي از نوع سينماي كيارستمي داده شده است كيارستمي مي گويد به هر حال اين زمزمهها هميشه بوده و عملا هيچ اتفاقي شكل نگرفته است چون حتي براي فيلمهايي كه هزينههاي سنگين داشته و جزو سينماي بدنه بوده به اندازه كافي شرايط اكران فراهم نيست.
كيارستمي، علي رغم حضور گستردهي فيلمهاي او در جشنوارههاي جهاني، هميشه دوست داشته كه فيلمهايش در داخل ايران نمايش داده شود، چون اين فيلمها ممكن است در يك شب و در يكي از نقاط دنيا نمايش داده شده و تمام شود، ولي اگر فيلمهايش در ايران اكران شود، به طور دائمي با مردم ارتباط دارد .
زماني او از كودكي خوسته بود كه درفيلمش بازي كند. آن كودك كه نمي دانسته كيارستمي يكي از مطرح ترين كار گردانان جهان است به او گفت كه آيا “خشايار” شخصيت معروف تلويزيوني را مي شناسد و كيارستمي كه رابطه چندان خوبي با تلويزيون نداشته جواب منفي ميدهد. كودك به او مي گويد كه خشايار مي تواند 60 ميليون نفر را بخنداند ولي تو چه كار ميتواني بكني .
با توجه به همهي اين شرايط، كيارستمي در مقابل گفتوگو كردن با كساني كه فيلمهايش را توقيف ميكنند مقاومت دارد . او مدعي است كه نميداند اينها چه كساني هستند و كجا بايد اين افراد را پيدا كند .كساني كه تلفني اطلاع ميدهند براي نمايش مثلا فيلم “ده” يا “باد ما را خواهد برد”، بايد 20 تا 30 دقيقه از فيلمهايش را دربياورد!، البته او مي گويد آيا بعد از اينكه من اين قسمتها را حذف كردم، كسي حاضر است يك فيلم 60 دقيقهاي را اكران كند؟! اشاره كيارستمي به فيلم ده است كه براي نمايش عمومي در سينماها قرار شد 30 دقيقه از اين فيلم كاهش يابد.
او براي نمايش “باد ما را خواهد برد” نيز با مشكلات بسياري مواجه بود. شرطهايي مطرح شده بود مبني بر اينكه بخشهايي مربوط به اشعار فروغ و خيام حذف شود ولي كيارستمي كه نمي توانست اشعاري را حذف كند كه در كتاب شعرش نيز در كتابفروشيها به فروش ميرسد. البته او از آن دست فيلمسازان نيست كه بگويند حتي يك فريم از فيلم خود را درنميآورد بلكه حاضراست مثلا 1 دقيقه از فيلمش را حذف كند ولي 30 دقيقه را كه ديگر نميتواند . خصوصا سكانسهايي خوب فيلم را. كيارستمي به ايسنا، مي گويد :گرفتاري دراين است كه به جاي گفتوگو، حكم ميشود. حكم كردني كه چندان دلپذير نيست.
اين در حاليست كه كيارستمي، بر خلاف برخي فيلمسازان كه تهديد كرده اند ديگر در ايران فيلم نخواهند ساخت همواره امكان كار در خارج از كشوررا رد كرده و هرگز به فكرش نرسيده كه ايران را ترك كند . چون او ريشه هاي زندگي و آفرينش خود را كه به هنرش مايه مي بخشد، در همين كشور عنوان كرده است. او همواره گفته است: ايران ميهن من است و برايم مثل مادري سخت گير است كه ناچارم با كج خلقي هايش هم كنار بيايم. چون با تمام اين سخت گيري ها هميشه براي من مادر باقي مي ماند. در برابر اين مادر، احساس وظيفه ميكنم و هرگز تركش نخواهم كرد. “فيلمسازي كه هيچگاه براي طرح عقايدش ، فيلم نساخته و هيچ گاه بر خلاف تصور ديگران خودش را فيلمسازي واقعگرا ندانسته است”.
شايد اعلام گرايش عباس كيارستمي به سينماي داستاني، دومين تحول مهم در سينماي كيارستمي باشد. پيش از اين به گفته كيارستمي در نقطهاي كه او سكانس پاياني فيلم طعم گيلاس را فيلمبرداري كرده ، براي اولين بار از دوربين هندي كم (ديجيتال) استغاده كرده است. دور بين ديجيتالي كه باعث شده بود او خطاب به نگاتيو لعن ونفرين بفرستد و آن را باعث تباه شدن 30 سال از عمر فيلمسازيش بداند. او پس از فيلمبرداري فصل پاياني طعم گيلاس بود كه به مزاياي استفاده از دوربين ديجيتال پي برد. اما كيارستمي به اين موضوع اشاره ميكند كه فصل پاياني طعم گيلاس در لابراتوار خراب ميشود و گروه فيلمسازي او فصل بهار را براي فيلمبرداري از دست ميدهد و او مجبور ميشود كه از راشهاي دوربين هنديكم كه از پشت صحنهي اين فيلم تصويبرداري ميكرده استفاده كند.
گزارش: ايسنا - محمد تاجيك
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات