به گزارش ایسنا، فیلم مستند سینمایی «آواز باد» به کارگردانی سودابه بیضایی در سال ۱۳۹۹ ساخته شده و داستان آن درباره پگاه، دختر جوانی است که در مسیر جست‌وجوی خویش، با استاد طاهر یارویسی نوازنده مطرح تنبور آشنا می‌شود و قدم در راهی جدید می‌گذارد.

این فیلم به تهیه‌کنندگی سودابه بیضایی و امیر سیدزاده ساخته شده که اکران آن به تازگی تمام شده ولی نشست نقد و بررسی آن شامگاه سه‌شنبه، ۱۴ اسفند ماه با حضور کارگردان، محمدرضا لطفی (منتقد سینما) و هنگامه صفایی‌پور (مجری طرح) در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.  

به گزارش روابط عمومی گروه سینمایی هنر و تجربه در ابتدای این نشست، سودابه بیضایی در رابطه با جذابیت سوژه و دلیل انتخاب آن گفت: من دوستی داشتم که مرا به خانه استاد طاهر یارویسی که از مقام‌نوازان تنبور مطرح آن منطقه هستند، دعوت کرد و ما برای دیدن ایشان و اینکه شاید بشود از زندگیشان یک بیوگرافی بسازیم به آنجا رفتیم اما بعد به این نتیجه رسیدم که ساخت یک بیوگرافی بدین شکل که بخواهم دوربینی بکارم و با ایشان سوال و جواب کنم از نظر روند ساختاری برایم جالب و جذاب نخواهد بود. در این سفر متوجه شدم که دختر خانمی به نام پگاه از تهران می‌آیند و نزد استاد، تنبور، آموزش می‌بینند و در انجام امور و کارها به استاد و همسر استاد کمک می‌کنند و اینجا بود که مسئله برای من جالب شد؛ بنابراین به تهران بازگشتم، پگاه را دیدم و در واقع این فیلم به ارتباط پگاه و استاد طاهر یارویسی مربوط است و در کنارش به بیوگرافی استاد نیز پرداخته می‌شود.

او در مورد چرایی نزدیک نشدن به سوژه توضیح داد: اگر بخواهم واقعیت را دستکاری کنم دیگر آن، واقعیت و حقیقت کاراکتر و سوژه نیست که جلوی دوربین می‌آید بلکه چیزی است که من می‌خواهم از آن‌ها ببینم و می‌خواستم فیلم به حقیقتی که هست نزدیک‌تر باشد و در این مسیر اصلاً خود سانسوری نکردم.

بیضایی با اشاره به اینکه ساخت این مستند دو سال طول کشیده است افزود: لذت ساخت این مستند برای من در مسیری است که طی کردم و پروسه و مسیر ساخت برایم بسیار جالب‌تر از محصول است. من دوست داشتم که به وجه هنری کار استاد بپردازیم.

وی در مورد تفاوت جایگاه بازیگری و مستندسازی برای خودش هم گفت: در مستندسازی بیشتر به من خوش می‌گذرد چون وقتی بازیگر هستیم باید یک زندگی روتین و خیلی برنامه‌ریزی شده داشته باشیم اما من دوست دارم دوربینم را بردارم، به سفر بروم و فیلم بسازم و این احساس رهایی که در مستندسازی دارم برایم بسیار جذاب است و اینکه می‌توانم از دریچه جهان خودم یک موضوع را نشان دهم. در واقع بازیگر جزئی از خلق یک اثر است اما وقتی پشت دوربین هستید تمام جهان ذهنتان را می‌توانید به تصویر بکشید.  

وی با اشاره به اینکه استقبال تماشاگران فیلم در جشنواره‌های خارجی افزود : اگر بخواهم با تجربه امروزم این فیلم را بسازم قاعدتاً فیلم دیگری خواهد شد چون در آن زمان، با تجربه‌ای که الان هفت سال از آن می‌گذرد فیلم را ساختم و طبیعتاً آدمی و دریچه نگاهش تغییر می‌کند. من حسرتی از بابت اینکه کاش کار دیگری کرده بودم ندارم چون احساس می‌کنم آن کاری که باید را انجام داده‌ و آنقدری که باید تلاش کرده‌ام و چیزی پشت سرم باقی نگذاشته‌ام که برایم ای کاش شود. زمانی که انسان تلاشش را انجام می‌دهد دیگر حسرتی برایش باقی نمی‌ماند.

محمدرضا لطفی، منتقد و کارگردان سینما نیز در این نشست با اشاره به اینکه فیلم مستند سه نقطه یا سه ضلع دارد که شامل  فیلمساز، اتفاق و سوژه است گفت: بهترین شکل مستند سینمایی این است که این سه نقطه یا سه ضلع در یک راستا و در یک مسیر حرکت کنند و این اتفاقی است که به نظرم در «آواز باد» افتاده، اما در این شکل از مستند سازی، فیلمساز نمی‌تواند به سوژه خیلی نزدیک شود و این مسئله عامدانه است چرا که اگر شما ورود بیش از اندازه به سوژه پیدا کنید در واقع در اتفاق و سوژه دخالت کرده‌اید.

وی با اشاره به اینکه اولین و مهمترین گام در ساخت یک مستند تولید یک فیلم خوب است گفت: برای فیلمسازی که عاشق حرفه‌اش است و اثرش را با بودجه شخصی خودش می سازد نه پول دولت و ارگان خاصی، اساساً فکر کردن به اینکه قرار است چه کنیم یا اثر کجا قرار است نمایش داده شود بسیار بی‌معنی است به همین دلیل است  که بر خلاف سینمای داستانی و حرفه‌ای امروز، در فیلم‌های مستند و کوتاه همچنان این وجه آرتیست بودن وجود دارد و دست فیلمساز برای خلاقیت نشان دادن و بروز آن وجه آرتیستی‌اش بازتر است.

لطفی با اشاره به اینکه فیلم نشان می‌دهد که حال انسان معاصر خوب نیست افزود: یکی از ویژگی‌های این فیلم همین است که برای مخاطب نیز همان سوال‌هایی که خانم بیضایی در ابتدا داشتند به وجود می‌آید و در انتها به جواب نمی‌رسد و این نرسیدن به این علت است که خود شخصیت هم به جواب نرسیده و اساساً نمی‌داند که چرا حالش خوب است و این دقیقاً یکی از مشکل‌هایی است که انسان معاصر دارد او نمی‌داند که چرا حالش خوب و یا بد است و دچار سرگشتگی است. بنابراین من فکر می‌کنم که این قابلیت تعمیم دادن به جهان مدرنی که ما امروز در آن زندگی می‌کنیم نیز در این اثر وجود دارد. 

هنگامه صفایی پور مجری طرح فیلم نیز در مورد تجربه همکاری با سودابه بیضایی گفت: «آواز باد» تجربه خوبی بود. مستندسازی پر از چالش است و مستند ساز باید عاشق باشید چون توجیه مالی وحمایت مالی به آن معنا وجود ندارد و زمانی که می‌گذارید فقط عشق می‌خواهد که خانم بیضایی داشت.

انتهای پیام