/ برون مرزي/ دكتر مجيد نائيني( نويسنده و محقق فرهنگ و ادبيات ايران در ايالات متحده): فرهنگ و عرفان ايران تاثير بنيادي بر دنياي اسلام و دنياي غرب داشته است
دكتر مجيد نائيني، نويسنده و محقق فرهنگ و ادبيات ايران در آمريكا، در گفتوگوي اختصاصي با خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، به تشريح نظرات خود در خصوص فرهنگ و عرفان ايران پرداخت.
وي دربارهي ميزان وابستگي و درهم آميختگي فرهنگ و عرفان ايران با يكديگر گفت:« به نظر من فرهنگ و عرفان ايران با يكديگر آميختهاند و اين آميختگي تا درجهاي است كه بعضي مواقع تميز دادن آنها از يكديگر بسيار سخت است. بنابراين يكي بدون ديگري كامل نيست، عرفان ريشهي عميقي در فرهنگ و سنت ما دوانيده است و به نظر ميرسد كه جدا كردن آنها غير ممكن است. مثال صحيح مخلوط كردن رنگ آبي با رنگ زرد و تشكيل رنگ سبز است. با وجودي كه رنگ جديد به خودي خود يك رنگ متفاوت است ولي منشا و ريشهي هر دو رنگ را دارا است.»
دكتر نائيني درباره تاثير فرهنگ و عرفان ايران بر روي جهان اسلام و جهان غرب اظهار داشت:« فرهنگ و عرفان ايران تاثير بنيادي بر دنياي اسلام و دنياي غرب داشته است. در 30 سال گذشته از زندگي من، كه مفتخر به مطالعه كردن و در سراسر 4 قاره به تدريس مشغول بودم. در تجربه شخصي من، به عنوان پرفسوري كه فرصت سفر به ساير كشورهاي اسلامي و قسمت عظيمي از دنياي غرب را دارد، تاثير فرهنگ و عرفان ايران را در اين كشورها ديدهام.»
وي ادامه داد: « واقعيت اين است كه مولانا جلالالدين رومي در سالهاي گذشته بهترين فروش شعر در ايالات متحده آمريكا را داشته است و حدود يك هزار سايت اينترنتي در مورد “رومي“ وجود دارد كه اين مسئله گواهي عالي براي ميزان اين اثر و نفوذ است . اثرات شامل فهم عميقتر و چشم انداز زندگي بهبود و شرايط ذهني و روحي بشر است.»
وي در مورد استقبال دنياي غرب از انتشار تحقيقات و كتب مربوط به فرهنگ و عرفان ايراني، گفت:« اشتياق و گستردگي جمعيت غربيها در مقابل آموزش عرفان و فرهنگ ايران بعضي مواقع باور نكردني است. اين يك گواه آشكار است كه عموم غرب بسيار به يادگيري بيشتر و بيشتر درباره آموزشها و خرد عرفان و عارفان ايراني علاقهمنداند.»
دكتر نائيني با اشاره به كتابي كه اخيرا دربارهي مولوي در آمريكا به چاپ رسانده گفت: « من اين كتاب را به دلايل متفاوتي نوشتم. يكي از مهمترين انگيزههاي من، فراهم كردن پنجرهاي به سوي دانش و بينش عالي “مولوي“، بازتاب فرهنگ كهن، مذهب و ميراث باستاني براي كودكان ايرانيان در آمريكا و اروپا و ساير افرادي كه مفتخر به دانستن زبان فارسي، زبان عشق و شعر نيستند، بود.
تعداد زيادي از به اصطلاح ترجمههاي كارهاي “رومي“، كار افرادي است كه هيچ آشنايي به زبان فارسي و پيشينه و فرهنگ عرفاني مولوي ندارند. در نتيجه، بعضي مواقع ماهيت مهم بينش و آموزشهاي ايشان از بين رفته است. كارهاي “رومي“ آنقدر عميق هستند كه با مطالعه چندين مساله و از ديدگاههاي مختلف، هنوز برخي از اشعار وي مبهم باقي ماندهاند.
با وجودي كه شعرهاي “رومي“ به طور فريبندههاي ساده هستند، ولي در واقع براي كسي كه خواستار درك معناي عميق اشعار كلمات و مفاهيم وي باشد، بسيار پيچيده است.حدود 750 سال پيش “رومي“، پديده خارقالعادهاي را مثل خلق جهاني (انفجار بزرگ)، انفجار هستهاي، منشا موسيقي، نيروي جاذبه، نور خورشيد، گردش زمين و كهكشان، ماده و ضد ماه، پنج حس برتر انساني، و خيلي از پديدههاي بهت انگيز ديگر كه دانشمندان قرنهاي بعد از وي آنها را اكتشاف كردند، را عرضه كرده است.
يكي از اكتشافات اخير علم، تكنولوژي، پزشكي، روانشناسي و روابط مستقيم همديگر با عرفان، مسائل روحاني و وضعيت ذهن، بدن و روح انسان نيز در اين كتاب مورد بحث قرار گرفته است.»
وي در ادامه اظهارداشت : « مولوي نشان ميدهد كه عشق تنها دليل خلق جهان و هر آنچه كه در بر دارد، است. عشق كوهها را به رقص وا ميدارد و تمام گيتي شعر ملكوتي “توحيد الهي“ را ميسرايند.
عشق از تمام نژادها، رنگها، مليتها، جنسيتها، مذاهب، سنتها، تمدنها، تاريخ، رسوم و فرهنگها پيش ميگيرد. عشق جهاني و همه گير است و اين حقيقت دارد. بشر از پيشينه سنت، فرهنگ، تاريخ، جغرافياي متفاوت است كه در سفر زندگي سهيم هستند. رومي همچنين توضيح ميدهد كه « عشق شفا بخش تمام بيماريها است.»
اين محقق ايراني مقيم آمريكا در ادامه گفت:« ايرانياني مانند مولوي، حافظ، خيام، سعدي، فردوسي و سايرين بسيار نزد كشورهاي غربي شناخته شده هستند و تعداد زيادي ترجمه از كارهاي ايشان به زبان مختلف غربي وجود دارد و تا آنجا كه من ميدانم تعداد زيادي از كارهاي اين افراد هم اكنون ترجمه شده است.»
دكتر ناييني در پاسخ به سوالي دربارهي فعاليتهاي انجام شده توسط سازمانها و انجمنها در خارج از كشور براي معرفي فرهنگ و عرفان ايران گفت:« تا آنجايي كه من ميدانم، گروهها و سازمانهاي فعالي در سراسر دنيا بويژه در كشورهاي غربي، وجود دارند، كه آموزشهاي عرفان و فرهنگ گسترش ميدهند.»
دكتر نائيني همچنين اظهار داشت: « عارفان ايراني، كه از آميزش فرهنگ ايراني و عرفان بهره گرفتهاند، به ما آموزش ميدهند كه چگونه جزيرهي صلح، آرامش و استقامت در دنياي بيرحم باشيم. آنها به ما ياد ميدهند كه چگونه با شادي، لذت، صلح و خلاقيت با خود و ديگران در زمانهاي دشوار زندگي كنيم.
عارفان همچنين به ما ياد ميدهند كه زندگي يك سفر در زمان است و در اين فاصله ما مسافراني هستيم كه از ابديت آمدهايم و دوباره به ابديت باز خواهيم گشت. آنها به ماه گوشزد ميكنند كه ما بايد از هر لحظه از زندگيمان استفاده كامل كرده و كارهاي خوب براي خود و ديگران انجام دهيم.
عارفان به ما ياد ميدهند كه هر چه در اين جهان بكاريم در جهاني برتر به دنبال سفر زندگيمان آن را برداشت خواهيم كرد. آنها به ما ياد ميدهند كه زندگي شبيه يك خواب طولاني است كه پس از مرگ فيزيكي ما از آن بيدار ميشويم. هر كاري كه ما در اين خواب انجام دهيم باعث عذاب يا كمك پس از بيداري ميشود. آنها به ما ميآموزد كه شادي از عشق خدا و بخشندگي او برتر از هر چيزي در سراسر دنيا است و خواست خدا و قدرت او بالاتر از هر چيزي است.»
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات