علی محمدپور در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کاهش هدررفت آب در کشاورزی، استفاده از روش‌های آبیاری مدرن است، اظهار کرد: روش‌هایی مانند آبیاری قطره‌ای، زیرسطحی یا بارانی می‌توانند بازدهی آب را تا ۹۰٪ افزایش دهند. همچنین، بهینه‌سازی زمان آبیاری بر اساس نیاز واقعی گیاه و اجتناب از آبیاری در ساعات گرم روز می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش مصرف آب داشته باشد.
وی افزود: اصلاح خاک با افزودن مواد آلی یا مالچ نیز به حفظ رطوبت خاک کمک می‌کند؛ در کنار اینها، انتخاب محصولات کم‌آب‌بر متناسب با شرایط اقلیمی و طراحی شبکه‌های انتقال آب بدون نشت و تعمیر به موقع لوله‌ها از دیگر راهکارهاست.
معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست گیلان با بیان اینکه یکی از پیشرفته‌ترین روش‌ها برای بهینه‌سازی مصرف آب، استفاده از سیستم‌های آبیاری هوشمند است که با استفاده از سنسورهای رطوبت خاک و داده‌های هواشناسی، زمان و مقدار آبیاری را به‌طور دقیق تنظیم می‌کنند، گفت: پلتفرم‌های اینترنت اشیا به کشاورزان این امکان را می‌دهند که مصرف آب را به‌طور لحظه‌ای پایش کرده و نقاط هدررفت را شناسایی کنند. استفاده از تصاویر ماهواره‌ای برای تحلیل سلامت گیاهان و نیاز آبی آن‌ها، همچنین نرم‌افزارهای مدیریت مزرعه که الگوی آبیاری را بر اساس پیش‌بینی هوا و نوع خاک بهینه می‌کنند، می‌تواند بسیار مفید باشد.
محمدپور با بیان اینکه برای جلوگیری از آلودگی منابع آب، اولین اقدام تصفیه فاضلاب‌های شهری و صنعتی قبل از رهاسازی در محیط است، ادامه داد: کنترل استفاده از کودها و سموم شیمیایی در کشاورزی بسیار اهمیت دارد تا از نفوذ آلاینده‌ها به آب‌های زیرزمینی جلوگیری شود. حفاظت از حریم رودخانه‌ها و تالاب‌ها نیز باید در برابر ساخت‌وسازهای غیرمجاز جدی گرفته شود. در نهایت، آموزش جوامع محلی در خصوص خطرات آلودگی آب و روش‌های پیشگیری از آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وی بیان کرد: استفاده از آب خاکستری، مانند آب حاصل از شستشوی لباس یا ظروف، می‌تواند در آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی محوطه یا حتی فلاش تانک‌های خانگی به کار رود. برای بهینه‌سازی این آب، باید شبکه فاضلاب سیاه (دفع فضولات) از خاکستری جدا شده و تصفیه ساده‌ای مانند فیلتراسیون و ضدعفونی انجام شود. همچنین استفاده از مواد شوینده زیست‌تخریب‌پذیر برای کاهش آلودگی آب خاکستری بسیار توصیه می‌شود.
معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست گیلان در خصوص اقدامات لازم برای بهبود الگوی مصرف آب در بخش‌های مختلف کشور، گفت: در بخش کشاورزی، آموزش کشاورزان، توسعه کشت گلخانه‌ای و استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری می‌تواند تأثیرگذار باشد. در صنعت، بازیافت آب در فرآیندهای تولید و استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده مداربسته به کاهش مصرف آب کمک خواهد کرد. در بخش خانگی، نصب شیرهای کم‌فشار، تعمیر نشتی‌ها و کاهش زمان دوش می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف آب کمک کند. همچنین استفاده از ماشین‌های لباسشویی با رتبه انرژی A+ می‌تواند کاهش مصرف آب و انرژی را در پی داشته باشد.
محمدپور اضافه کرد: در صورتی که روند فعلی کاهش بارش و مدیریت نادرست منابع آب ادامه یابد، به‌ویژه با کاهش بارش‌ها، مدیریت نادرست و افزایش دما، کشور با بحران آب مواجه خواهد شد. این بحران به‌ویژه در مناطق مرکزی و شرقی که به منابع آب زیرزمینی وابسته هستند، شدت خواهد گرفت. از این رو، پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده، کم‌آبی به تهدیدی جدی برای امنیت غذایی، اقتصادی و اجتماعی تبدیل شود.
وی در خصوص راهکارهای مدیریت مصرف آب در سطح کلان گفت: در سطح کشاورزی، پیشنهاد می‌شود که کشت محصولات پرآب‌بر مانند هندوانه در مناطق خشک ممنوع شود و یارانه‌هایی برای سیستم‌های آبیاری نوین در نظر گرفته شود. در صنعت، الزام به دریافت مجوز آب بر اساس بازدهی واحدهای تولیدی و جریمه صنایع آلاینده آب از جمله راهکارهاست. در بخش خانگی هم افزایش تعرفه آب برای مصرف‌کنندگان پرمصرف و تبلیغات گسترده برای کاهش مصرف آب به کاهش فشار بر منابع آبی کمک خواهد کرد. همچنین ایجاد وزارتخانه یا سازمان مستقل برای مدیریت یکپارچه آب و تدوین قوانین سختگیرانه برای حفاظت از منابع آب از الزامات اساسی است.
معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست گیلان تاکید کرد: مقابله با بحران کم‌آبی نیازمند عزم ملی، تغییر الگوهای مصرف و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین است. باید تمامی ذینفعان، از کشاورزان و صنایع گرفته تا مردم عادی، در این راستا مشارکت کنند. بدون اقدام فوری، بحران کم‌آبی می‌تواند تهدیدی جدی برای امنیت غذایی، اقتصادی و اجتماعی کشور باشد و نیازمند توجه و اقدام همه‌جانبه است.
انتهای پیام
نظرات