امیرحسین قزل‌ایاغ- مسئول دبیرخانه زندگی با آیه‌ها- در گفت وگو با ایسنا، درباره طراحی یک نرم افزار قرآنی که با حمایت سازمان تبلیغات اسلامی و آموزش و پرورش به منظور آشنایی بیشتر  نسل جدید با آموزه‌های قرآنی طراحی شده است  با تشریح اهداف و مراحل طراحی بازی «آیلیگ»، به بیان اهمیت استفاده از ابزارهای نوین برای ارتباط نسل جدید با قرآن پرداخت و اظهار کرد: نیاز روز افزون کودکان و نوجوانان به گفتمان قرآنی در بسترهای جذاب و نوین است. یکی از سیاست‌های اصلی زندگی با آیه‌ها، مخاطب‌محوری است. به این معنا که توجه ویژه به نیازهای مخاطبین و تولید محصولاتی که در دسترس، مورد علاقه و جذاب برای آنان باشد، در اولویت قرار دارد. بر کسی پوشیده نیست که نسل جوان و نوجوان ما، زمان قابل توجهی را به بازی‌های موبایلی اختصاص می‌دهند و اگر قرار باشد مفاهیم و آموزه‌های قرآنی به آن‌ها منتقل شود، باید از این جهان دوم عبور کنیم.با توجه به این دغدغه، بررسی میدانی دقیقی از بازی‌های پرمخاطب موبایلی انجام شد و بازی آیه کوئیز به عنوان زیرساخت اولیه این طرح انتخاب شد. البته این بازی تنها پایه اولیه طراحی ما بود و تغییرات و ارتقاء ویژه‌ای در مدل‌های بازی و طراحی تصویری آن انجام شد تا بتوان بستر مؤثرتری فراهم کرد. در ادامه نیز با به‌روزرسانی مداوم و جذاب‌تر کردن اپلیکیشن، به دنبال حفظ و ارتقاء سطح مخاطب‌پذیری این طرح خواهیم بود.

سه مدل بازی برای سلیقه‌های مختلف

قزل‌ایاغ درباره مدل‌های مختلف این بازی توضیح داد: در این اپلیکیشن سه مدل بازی طراحی شده است. در مدل اول، مخاطب با ارسال پاسخ‌های درست در بازه زمانی کوتاه، رکورد شخصی خود را ثبت می‌کند. تجربه‌های جالبی مانند پاسخ درست به ۵۳۰ سؤال پشت سر هم در این بخش وجود داشته که نشان می‌دهد جذابیت و تکرار بازی می‌تواند بسته‌های موضوعی قرآن را به خوبی در ذهن مخاطب تثبیت کند. مدل دوم بازی، رقابت فردی است که در آن دانش‌آموزان به صورت دو نفره با هم رقابت می‌کنند. این بخش به دلیل علاقه نوجوانان به چالش و مسابقات، جذابیت زیادی دارد. مدل سوم نیز رقابت گروهی است که دانش‌آموزان در قالب تیم‌های مدرسه‌ای با هم رقابت می‌کنند. رقابت‌ها از سطح مدرسه آغاز می‌شود، به سطح شهر و سپس به سطح کشور می‌رسد. در این مدل، اسامی مدارس و استان‌ها ثبت می‌شود و همین موضوع شور و هیجان بازی را دوچندان می‌کند. تصور کنید تیمی از یک مدرسه در استان خود با مدرسه‌ای در استان دیگر رقابت می‌کند؛ این خود تنور رقابت را بسیار داغ می‌کند.

نصب آیات قرآن در ناخودآگاه مخاطب

مسئول دبیرخانه زندگی با آیه‌ها با تأکید بر جنبه تربیتی و آموزشی این بازی گفت: نکته مهم این است که این نرم‌افزار به صورت ناخودآگاه آیات قرآن را در ذهن کودکان و نوجوانان تثبیت می‌کند. برخی از سؤالات طراحی‌شده در این نرم‌افزار، آیات قرآن را با دنیای پیرامونی امروز تطبیق می‌دهند و ذهن دانش‌آموز را به سمت تحلیل و کاربردی‌کردن مفاهیم پیش می‌برند. این یکی از مهم‌ترین اهداف ماست؛ اینکه دانش‌آموز بتواند زندگی خود را با آیات قرآن تطبیق دهد و بر اساس این آموزه‌ها، سبک زندگی خود را طراحی کند.

او در ادامه به فعالیت‌های جانبی این طرح اشاره کرد و گفت: ما در شبکه شاد کانالی با عنوان "زندگی با آیه‌های آیلیگ" راه‌اندازی کرده‌ایم که در آن به تبلیغات، اعلام نتایج، اهدای جوایز و ارتباط بیشتر با دانش‌آموزان پرداخته می‌شود. این کانال محلی برای تعامل با مخاطبین است و گزارش‌هایی از رقابت‌ها و موفقیت‌های دانش‌آموزان در میدان واقعی منتشر می‌شود.

آینده آیلیگ؛ گسترش رقابت به کلاس‌های علمی

قزل‌ایاغ به آینده این طرح اشاره کرد و گفت: در آینده لیگ‌های دیگری نیز در این نرم‌افزار طراحی خواهد شد. حتی ممکن است کلاس‌های درسی و رقابت‌های علمی دانش‌آموزان را هم در این فضا برگزار کنیم تا آنان در حیطه‌های علمی به چالش کشیده شوند و همزمان ارتباط خود با فضای قرآنی را حفظ کنند. هدف ما این است که خانواده‌ها اطمینان خاطر داشته باشند که فرزندانشان در فضایی سالم و آموزنده وقت خود را صرف می‌کنند و به سمت تعاملات قرآنی سوق داده می‌شوند.

پیش‌بینی جذب ۴ میلیون دانش‌آموز با بازی آیلیگ؛ گامی نوین در آموزش قرآن

مسئول دبیرخانه زندگی با آیه‌ها از اهداف و چشم‌انداز بازی «آیلیگ» و جایگاه آن در میان دانش‌آموزان گفت: با اشاره به تجربه موفق پویش «زندگی با آیه» با برآوردها و هماهنگی‌های انجام‌شده و همچنین دغدغه‌ای که در آموزش و پرورش نسبت به موضوع قرآن وجود دارد، پیش‌بینی می‌شود که این نرم‌افزار بتواند ۴ میلیون دانش‌آموز را درگیر خود کند. آیلیگ به واسطه مسابقات متنوعی که در بازه‌های مختلف برگزار می‌کند، می‌تواند مخاطبان خود را به طور مداوم جذب کند و بازگشت به نرم‌افزار که یکی از شاخص‌های موفقیت هر نرم‌افزار است، در آن ارتقاء پیدا کند.

پوشش همه گروه‌های سنی با نرم‌افزارهای مکمل

وی در ادامه افزود: ما در کنار این نرم‌افزار که مخصوص قشر کودک و نوجوان طراحی شده است، یک نرم‌افزار دیگر به نام "قطار قرآنی" نیز داریم که مخاطب آن نسل خردسال است. در این نرم‌افزار بیشتر به فرآیند حفظ قرآن و توجه به برخی مفاهیم پایه پرداخته می‌شود. برای بزرگسالان هم، از حدود ۱۵ سال به بالا، اپلیکیشن محوری "زندگی با آیه‌ها" قابل استفاده است. به این وسیله تلاش کرده‌ایم تا تمام بازه‌های سنی و انواع مخاطبین را درگیر برنامه‌های خود کنیم. برای گروه سنی کودک (۷ سال تا ۱۲-۱۴ سال)، علاوه بر آموزش ۵ سوره از جمله حمد، ناس، توحید، کوثر و  عصر، به ۱۰ آیه از مجموعه ۳۰ آیه منتخب پرداخته می‌شود که برای سن و درک این گروه مناسب‌تر است. اما برای نوجوانان، برنامه‌ریزی ما به گونه‌ای است که تمام ۳۰ آیه به‌طور کامل آموزش داده می‌شود تا بتوانیم این گروه سنی را به سطح بالاتری از فهم و انس با قرآن برسانیم.

مراحل اجرای آیلیگ؛ پیش از ماه رمضان و در ماه رمضان

قزل‌ایاغ درباره مراحل اجرایی بازی آیلیگ توضیح داد: این بازی در دو مرحله کار خود را پیش خواهد برد. مرحله اول، پیش از ماه مبارک رمضان است. در این مرحله، تمرکز اصلی بر آیات کتب درسی دانش‌آموزان خواهد بود. هر پایه تحصیلی در طول یک سال، آیات مشخصی را در کتاب‌های درسی خود مطالعه می‌کند و تدریس می‌شود. در این مرحله، این آیات در قالب بازی مجدد ارائه می‌شوند تا دانش‌آموز بتواند به شیوه‌ای جذاب آن‌ها را مرور کند.مرحله دوم همزمان با ماه مبارک رمضان خواهد بود. در این مرحله، مسابقات بر اساس آیات ۳۰ گانه رمضانی زندگی با آیه‌ها طراحی شده و مخاطب با این محتوا به رقابت می‌پردازد. هر یک از این مراحل، با مدل‌های سه‌گانه بازی آیلیگ شامل رقابت فردی، گروهی و ثبت رکورد همراه است و می‌تواند مخاطب را به خوبی درگیر خود کند.

پل ارتباطی نسل امروز با مفاهیم قرآنی؛ از بازی‌های جذاب تا فهم عمیق

قزل‌ایاغ در پاسخ به نگرانی‌ها پیرامون سطحی‌سازی مفاهیم عمیق قرآنی در ابزارهای دیجیتال، به ویژه بازی "آیلیگ"، توضیحاتی ارائه کرد. او گفت: از جمله اهداف پویش زندگی با آیه‌ها، پرداختن به مسائل اساسی همچون ذائقه‌سازی در مخاطب، پلکانی بودن آموزش و استفاده از فناوری‌های آموزشی برای پاسخگویی به نیازهاست. ما در زندگی با آیه‌ها تلاش می‌کنیم فضاسازی قرآنی را در کل کشور انجام دهیم و گفتمان‌سازی مفاهیم پایه‌ای قرآن را به‌طور گسترده پیش ببریم. در این مرحله، هدف ما آشنایی مخاطب با قرآن در یک سطح ابتدایی و ایجاد انس اولیه با آن است. این آشنایی سطحی، هرچند ابتدایی به نظر می‌رسد، علاقه و حس مثبت مخاطب را نسبت به قرآن برمی‌انگیزد و حجاب و فاصله او با قرآن را برمی‌دارد. در این فرایند، گارد ذهنی مخاطب نسبت به سخت بودن فهم قرآن شکسته می‌شود و برخی آیات به‌صورت اجمالی در ذهن او نقش می‌بندد.

وی افزود: اگر این مرحله فضاسازی و گفتمان‌سازی به‌درستی انجام شود، پله دوم که در قالب برنامه "ستاره تدبر" و آموزش‌های پیشرفته قرآنی ارائه می‌شود، تکمیل‌کننده این فرآیند خواهد بود. در اینجا، ما مخاطبینی که از مرحله اول عبور کرده‌اند و علاقه‌مند هستند، به سمت آموزش‌های عمیق‌تر تدبر و فهم قرآن هدایت می‌کنیم. بنابراین، زندگی با آیه‌ها پلی است که مخاطبان را از سطح اولیه انس با قرآن به سمت فهم عمیق‌تر سوق می‌دهد و هم‌زمان مخاطبان خاص و ویژه را نیز شناسایی و به سمت آموزش‌های تخصصی هدایت می‌کند.

قزل‌ایاغ در ادامه به موضوع ذائقه‌سازی در کشور اشاره کرد و افزود: یکی از کارهایی که زندگی با آیه‌ها دنبال می‌کند، ارتقای نگاه مخاطبان به خودشان است. در جامعه‌ای که حس می‌شود مردم با قرآن فاصله دارند و قرآن را نمی‌فهمند، هیچ مرحله‌ای از آموزش قرآن به نتیجه نخواهد رسید. در اینجا مجبوریم ابتدا ذائقه‌سازی کنیم و مخاطب را با طعم شیرین قرآن آشنا کنیم. حتی اگر این آشنایی اولیه از طریق جوایز مسابقات و تولیدات رسانه‌ای باشد، باز هم می‌تواند قدم مهمی باشد. این بازی تلاش می‌کند دانش‌آموزان را در محیطی شاد، رقابتی و همراه با جوایز به سمت قرآن سوق دهد و ارتباط آن‌ها را با آیات برقرار کند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به مدل آموزشی اشاره کرد و گفت: در فرایندهای آموزشی سنتی، آموزش محتوای کلاسیک از ابتدا آغاز می‌شود و این روش باعث می‌شود حجم زیادی از مخاطبان از مسیر زده شوند. اما در مدل‌های آموزشی مدرن، ابتدا فرازها، جملات و عبارات کوتاه قرآن در قالب‌های جذابی مانند فیلم، موسیقی، کلیپ و عکس‌نوشته به مخاطب ارائه می‌شود. مخاطب پس از ارتباط‌گیری با این فرازها و فهم آن‌ها، آرام‌آرام در فضای فکری و فرهنگی قرآن قرار می‌گیرد و دستگیره‌هایی برای ارتباط عمیق‌تر پیدا می‌کند.

وی تأکید کرد: در این مسیر، ابزارهایی مانند گیمیفیکیشن (بازی‌وارسازی) نقش مهمی دارند و مخاطب با استفاده از همین دستاوردهای کوچک، پازل آموزشی خود را تکمیل می‌کند. پس از عبور از این مراحل اولیه، مخاطب به‌طور مختارانه و از روی علاقه به سمت آموزش‌های تخصصی‌تر حرکت می‌کند. زندگی با آیه‌ها با طراحی چنین فرآیندهایی تلاش می‌کند مسیر انس با قرآن را برای مخاطب تسهیل کند.ما با استفاده از بازی‌ها، کلیپ‌ها، موشن‌گرافی‌ها و عکس‌نوشته‌ها، ارتباط اولیه و گفتمان‌سازی‌های لازم را شکل می‌دهیم. این روش، مسیری درست برای هدایت عموم جامعه به سمت یک نظام فکری قرآنی است و می‌تواند پلی باشد برای انس و فهم عمیق‌تر آموزه‌های قرآنی.

انتهای پیام