با توجه به خشکسالی‌های اخیر یکی از سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در سالهای گذشته اصلاح الگوی کشت و کشت گیاهان کم آب‌بر با درآمدزایی بالا نظیر زعفران بوده که خوشبختانه کشت این محصول گرانبها در سالهای اخیر در استان همدان نیز رونق خوبی به خود گرفته است.
در حال حاضر در استان همدان برای نخستین بار به صورت الگویی و یکپارچه و تک محصولی یک مزرعه ۳۰ هکتاری در فامنین کشت خود را به این محصول با ارزش و قیمتی اختصاص داده که این مزرعه الگویی از نقش موثری در ترغیب کشاورزان به سمت اصلاح الگوی کشت می‌تواند برخوردار باشد.
یک زعفران‌کار فامنینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: این مزرعه زعفران در قالب یک مجموعه ۳۰ هکتاری واقع در اراضی روستای سراوک فامنین بوده که در حال حاضر ۱۵ هکتار آن کشت شده و قرار است فاز دوم کشت را نیز در سال آینده انجام دهیم.
مجید جمشیدی با بیان اینکه این مزرعه زعفران به عنوان نخستین مزرعه کشت الگویی و پایلوت یکپارچه زعفران استان همدان است، خاطرنشان کرد: هر هکتار از مزرعه زعفران در زمان دو ماهه برداشت به‌طور میانگین نیازمند ۱۰ تا ۱۵ نفر نیروی انسانی بوده که در حال حاضر با توجه به آغاز برداشت زعفران فاز اول این مزرعه نیازمند ۱۵۰ نفر نیروی انسانی و کارگر خواهد بود.
جمشیدی با اشاره به اینکه مزرعه زعفران معمولا در سال اول دارای گُل کمتری خواهد بود اما از سال دوم به‌طور میانگین از هر هکتار سطح زیر کشت زعفران ۱۰ تا ۱۵ کیلو محصول قابل برداشت است، تصریح کرد: زعفران محصولی کم آب‌بر و قابل توجیه اقتصادی برای کشت توسط کشاورزان بوده که مشکلی در بحث فروش و بازاریابی نداشته بازار خراسان و بازار بورس خریدار آن هستند.
این زعفران‌کار ادامه داد: به دنبال آن هستیم برای پرکشی زعفران در هر خانواده یک پایگاه ایجاد کنیم و با این اقدام پرکشی و فرآوری زعفران در خود استان همدان انجام شود.
وی نبود کارگر برای برداشت زعفران را یکی از مشکلات موجود در فامنین برشمرد و خاطرنشان کرد: با چنین وضعیتی ناچاریم برای تأمین کارگر برداشت زعفران از شهری دیگر اقدام کنیم.
این زعفران‌کار خراسانی با بیان اینکه این مزرعه ۳۰ هکتاری را به مدت هشت سال اجاره کرده‌ایم، افزود: در حال حاضر اقلیم و شرایط آب و هوایی استان همدان از جمله شهرستان فامنین به نسبت سالهای گذشته تغییر کرده و این استان شرایط به نسبت بهتر و مطلوب‌تری برای کشت زعفران دارد.
وی با اشاره به اینکه در خراسان نیز در بحث کشت زعفران دارای فعالیت بوده‌ایم، تصریح کرد: پیاز زعفران دارای عمر مفید پنج تا شش سال بوده و این محصول از سال دوم به مدت پنج تا شش سال بالاترین راندمان تولید را دارد.
جمشیدی خاطرنشان کرد: از پنج یا شش سال بعد مزرعه زعفران به دلیل افزایش پیاز زعفران در سطح مزرعه راندمان خود را از دست می‌دهد که برای حل این مشکل باید مجدد مزرعه را آزاد کرده و نسبت به کشت جدید اقدام کرد تا به این روش همواره مزرعه زعفران دارای راندمان و درآمد حاصل از آن باشد.
وی با بیان اینکه همواره زعفران‌کاران به دنبال مزرعه جوان هستند تا از این طریق دارای تولید بیشتر و درآمد بیشتر باشند، اظهار کرد: در حال حاضر در فاز دوم به دنبال آن هستیم که از ۱۵ هکتار باقی مانده این مزرعه ۳۰ هکتاری نیمی از این سطح را در سال آینده و نیم دیگر آن را در سال ۱۴۰۵ به کشت زعفران اختصاص دهیم تا همواره دارای مزرعه جوان زعفران باشیم .
جمشیدی با اشاره به اینکه روزانه کشاورزان مختلفی از این مزرعه کشت الگویی یکپارچه زعفران بازدید می‌کنند، بیان کرد: جهاد کشاورزی حمایت بسیار خوبی برای راه‌اندازی این مزرعه از ما در سطح استان به عنوان مزرعه کشت الگویی یکپارچه زعفران داشته که قابل تقدیر است.
وی در ادامه با بیان اینکه بسیار راغب هستیم که کشاورزان همدانی را به سمت کشت این محصول کم آب‌بر و اقتصادی سوق دهیم، گفت: توسعه کشت زعفران در سطح استان موجب آن خواهد بود که بسیاری از مشکلات این حوزه با تعدد کشاورزان زعفران‌کار در منطقه مرتفع شود.
جمشیدی فرآوری زعفران، عدم آشنایی کارگران و مردم با برداشت و فرآوری زعفران، نبود بازار گل زعفران در همدان را از دیگر مشکلات موجود حوزه زعفران در این استان دانست و افزود: متاسفانه عدم وجود مراکز بازار گل زعفران در استان همدان موجب آن شده که زعفران تولید شده را به ناچار برای فروش و فرآوری به استان‌های دیگر ببریم که این موضوع کمی کار را برای زعفران کاران استان همدان سخت کرده است.
وی تصریح کرد: اگر در استان همدان سطح زیر کشت زعفران توسعه پیدا کند می‌توان برای این محصول بازار و بازارچه راه‌اندازی کرد و علاوه بر آن فرآوری و برداشت این محصول را به کارگران آموزش داد چرا که برای مردم استان همدان و کارگران این منطقه زعفران چندان شناخته شده نیست این در حالیست که در خراسان همه خانواده‌ها و کارگران با کاشت، داشت و برداشت زعفران کاملا آشنا هستند و اقتصاد آنان بر پایه زعفران نهاده شده است.
وی با بیان اینکه آشنا نبودن کارگران با زعفران و نداشتن آموزش در این زمینه موجب شده که کارگر لازم برای برداشت و فرآوری زعفران در استان همدان وجود نداشته باشد و با کمبود مواجه باشیم، اظهار کرد: وجود تعداد زیاد زعفران‌کار در استان همدان و توسعه کشت زعفران در این استان موجب آن خواهد شد که همه با یکدیگر بتوانیم گام‌های موثری برای آموزش کارگران در زمینه فرآوری و آموزش برداشت و کاشت این محصول برداریم.
جمشیدی افزود: کارگران آشنایی درستی از اینکه چگونه کلاله را از گل زعفران جدا کنند، ندارند و این امر موجب شده که چندان رغبتی برای کار در مزرعه زعفران نداشته باشند و به‌دلیل ظرافت زعفران از این موضوع هراس داشته باشند، حال آنکه کارگر برای برداشت سیب‌زمینی از مزارع این استان بسیار است.
وی با تأکید براینکه آشنایی بانوان با پرکشی زعفران موجب می‌شود به راحتی در منزل خود و در کنار کارهای منزل در این زمینه فعالیت داشته و کمک کار خانواده باشند، یادآور شد: باید برای آموزش و آشنایی مردم این استان با زعفران بیشتر کار کنیم ضمن اینکه برای فرآوری و جمع کردن زعفران این مزرعه، برخی افراد را برای آموزش انتخاب کرده‌ایم.
وی در ادامه با بیان اینکه زعفران در سطح کشور بسته‌بندی خاصی ندارد در رابطه با تکنولوژی بسته‌بندی زعفران این طلای سرخ عقب است، گفت: زعفران ایرانی به‌صورت فله‌ای به سایر کشورها صادر شده و بعد از بسته‌بندی با چند برابر قیمت به دیگر کشورها فروخته می‌شود و سود کار را دلالان خارجی می‌برند چرا که در زمینه بسته‌بندی این طلای سرخ در کشور کار نشده است.
جمشیدی با بیان اینکه زعفران تاکنون بازار باثباتی در سطح کشور نداشته و همواره در فصل برداشت آن دلالان و واسطه‌ها جولان می‌دهند که محصول را با قیمت پایینتری از زعفران‌کار و تولیدکننده زعفران خریداری کنند، افزود: تا حدودی نماینده تربت حیدریه در موضوع زعفران ورود داشته که تا حدودی تقریبا قیمت زعفران را با ثبات و قابل قبول کرده است.
این زعفران‌کار با تجربه زعفران را گران‌ترین محصول زراعی دانست و تاکید کرد: زعفران با کم‌ترین وزن، گران‌ترین محصول زراعی بوده که سه معیار عمده رنگ، عطر و طعم آن در انتخاب زعفران خوب نقش موثری دارد.
جمشیدی با اشاره به اینکه در خشک کردن زعفران باید دقت شود تا عطر و رنگ آن محفوظ بماند، اظهار کرد: از هر ۱۶۷ گل زعفران می‌توان یک گرم زعفران خشک به دست آورد.
وی همچنین با اشاره به‌نحوه محاسبه عملکرد اقتصادی زعفران، تصریح کرد: عملکرد اقتصادی زعفران بر اساس مقدار گل برداشت شده در واحد سطح یا وزن زعفران خشک حاصل شده از واحد سطح بیان می‌شود.
مدیرجهاد کشاورزی شهرستان فامنین هم از اجرای برنامه کشت الگویی یکپارچه ۳۰ هکتار زعفران در این شهرستان خبر داد و اظهار کرد: به منظور اصلاح الگوی کشت و توسعه کشت‌های کم آب‌بر و گیاهان دارویی، کشت زعفران در اراضی روستای سراوک به مساحت ۳۰ هکتار و در دو فاز ۱۵ هکتاری در تیرماه به‌صورت یکپارچه آغاز شد.
منصور خزایی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: جایگزین کردن کشت‌های کم آب‌بر که می‌تواند با ایجاد اشتغال و درآمدزایی مناسب جایگزین کشت‌های پرآب‌بر مرسوم شود از مهمترین برنامه‌های اصلاح الگوی کشت در شهرستان بوده که کشت زعفران در این برنامه از جایگاه مهمی برخوردار است.
خزایی ادامه داد: طی سالهای گذشته در حدود ۱۵.۵ هکتار از اراضی شهرستان زیر کشت زعفران بوده که از این میزان سطح زیر کشت حدود ۶۰ کیلو گرم زعفران تولید می‌شود.
وی با بیان اینکه عمده کشت زعفران این شهرستان در سطوح اندک و به‌صورت فعالیت جانبی صورت گرفته و بخشی از کشت زعفران شهرستان نیز متعلق به زنان روستایی است، افزود: در سال‌جاری برنامه کشت زعفران بصورت یکپارچه و بصورت تک محصولی در سطح ۳۰ هکتار از اراضی روستای سراوک و در دو فاز در تیر ماه امسال آغاز شد که فاز اول در سطح ۱۵ هکتار اجرا شده و در فاز دوم طرح نیز در مساحت ۱۵هکتار در گام بعدی در دست اقدام قرار خواهد گرفت .
خزایی بیان کرد: زعفران گیاهی با نیاز آبی اندک در حدود ۳۰۰۰ متر مکعب در هکتار است که در طول فصل زمستان بخش اعظم رطوبت مورد نیاز خود را در این فصل از بارش‌های سالانه تأمین می‌کند و در زمان گرم سال و توقف بارش‌ها در خواب به‌سر می‌برد بنابراین با توجه به مناسب بودن آب و هوای شهرستان و نیز محدودیت منابع آب شهرستان، این محصول جایگزین مناسب برای کشت به نسبت سایر محصولات است.
وی با بیان اینکه استفاده از پیاز مرغوب زعفران، عمق کاشت مناسب، کوددهی به‌موقع و مبارزه با علف‌های هرز و رعایت سایر مسائل فنی در عملکرد مطلوب و افزایش در آمد بسیار موثر است، اضافه کرد: خوشبختانه کشاورز خبره زعفران کار فامنینی برای کشت یکپارچه ۳۰ هکتاری زعفران از اطلاعات کافی در این رابطه برخوردار بوده که این امر از نقش موثری در تولید این محصول خواهد داشت.
وی ابراز امیدواری کرد که با احداث این مزرعه الگویی کشاورزان به کشت این محصول در سطح گسترده و به عنوان یکی از کشت‌های اصلی در اراضی خود اقدام کنند و این امر موجب شکوفایی هر چه بیشتر اقتصاد کشاورزی شهرستان شود.
خزایی افزود: با توجه به اینکه برداشت گل زعفران و جدا کردن کلاله گل توسط دست انجام می‌گیرد این امر می‌تواند در اشتغالزایی شهرستان بویژه برای زنان روستایی نقش بسزایی داشته باشد.
به گزارش ایسنا؛ در کنار توسعه مزارع زعفران سطح استان و رعایت اصول به‌زراعی در تولید این محصول و عرضه آن در بسته‌های خلاقانه بهداشتی، شکیل و زیبا و بازارپسند به بازارهای مختلف سطح کشور و دنیا، توجه ویژه به آموزش برای تامین کارگر در این رابطه در استان‌های نوپا و جوان تولیدکننده این ادویه گرانبهای مشهور به طلای سرخ، به‌طور قطع ضرورت بسیار داشته که نباید از آن غافل شد.
انتهای پیام
نظرات