نمط نهم از کتاب اشارات و تنبیهات در ۲۷ فصل در باب مقامات العارفین به قلم شیخ الرئیس ابوعلی سینا تألیف شده است. بسیاری از بزرگان و اندیشمندان اسلامی، مطالب عرضه شده در این نمط را نشانه‌ای بر تسلط ابن سینا بر عرفان نظری دانسته‌اند.

در سرآغاز این نمط تذکری راجع به مقامات و درجات ویژه عرفا در زندگی دنیوی‌شان آمده و شیخ الرئیس در تنبیه دوم، به مفهوم زاهد، عابد و عارف پرداخته تا جایگاه عارف در میان آنان مشخص گردد. در ادامه زاهد و عابد را از دیدگاه عارف بررسی کرده و نگاه یک معامله‌گر را به آن دو از سوی عارف بازگو می‌کند و سپس می‌گوید: عارف به دنبال حق اول است و هیچ کس دیگری در عرفان او تأثیر نمی‌گذارد. به باور ایشان، اراده اولین درجه حرکت عارف است که در ادامه نیازمند ریاضت است. در ادامه پور سینا به مقاماتی که عارف یکی پس از دیگری می‌پیماید و آثاری که مشاهده می‌کند اشاره می‌کند.

اثر حاضر ترجمه و شرح نمط نهم اشارات و تنبیهات است که درباره مقامات درباره مقامات عارفان به سامان رسیده است.

ساختار اثر

این اثر در سه بخش و ۲۷ فصل تألیف شده است؛ در بخش اول که به کلیات می‌پردازد که عناوین فصول این بخش عبارت است از: بیان اجمالی درجات عارف، تمایز زاهد و عابد و عارف، تمایز میان زهد و عبادت عارف و غیر عارف، فلسفه بعثت انبیا، هدف والای عبادت عارف، و تمایز اهل بصیرت با دیگران.

«ریاضت و چگونگی آن» عنوان دومین بخش از کتاب حاضر است که در این بخش در قالب ۱۱ فصل به مباحثی از جمله ضرورت ریاضت و اهداف آن، وقت در اصطلاح عرفان، عارف و نردبان سلوک، نتیجه والای ریاضت طولانی، سکینه عارف، حدیث حاضر غایب، شهود ارادی، انتقال از عالم زور به عالم نور، لذت و شادمانی عارف، و مقام والای وصول پرداخته شده است.

نویسنده در سومین و آخرین بخش از کتاب که با عنوان «احکام و شرح احوال و اوصاف عارفان» به رشته تحریر درآمده، در ۱۰ فصل مباحثی اعم از: از خودنگری تا مرتبه خلاص و رستگاری، آغاز و پایان عرفان، عرفان برای خدا نه برای عرفان، سیمای عارف، احوال عارف، رحمت عارف، صفات اخلاقی عارف، اختلاف مشرب عارفان، خروج عارف از هوشیاری، و عنقای بلند آشیانه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

به گزارش ایسنا؛ علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www.bustaneketab.ir  مراجعه کنند.

انتهای پیام