بافت‌های ناکارآمد شهری پهنه‌هایی از شهر هستند که در مقایسه با سایر پهنه‌های شهر از جریان توسعه عقب افتاده و به مکان‌هایی با مشکلات و نارسایی‌ها تبدیل شده‌اند.

این بافت‌ها درصدی از جمعیت شهری را در خود جای داده‌ و در عین حال از ظرفیت‌ها و قابلیت‌های نهفته زیادی برای توسعه درون‌شهری برخوردارند.

رسیدگی به بافت‌های ناکارآمد شهری و برنامه‌ریزی برای آن‌ها، جدا پرداختن به واقعیت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نبوده و مستلزم برنامه‌ریزی جامع، دقیق و واقع‌گرایانه است.

بر اساس مطالعات شهری صورت گرفته در مرکز استان، سه پهنه از شهر به‌عنوان بافت ناکارآمد شهری به‌نام‌های «بانبرز»، «بان‌بور» و «سبزی‌آباد» شناسایی شده که باید در طرح بازآفرینی شهری دیده شوند.

ویژگی اصلی این محلات، فقدان طرح‌های از پیش اندیشیده شده است که نبود خدمات عمومی و زیربنایی و کاستی شدید در برخی دیگر از شاخص‌های زندگی شهری را به‌وجود آورده است.

محله بان‌برز محدوده‌ای معادل ۱۵۰ هکتار، بان‌بور با محدوده برابر ۷۰ هکتار و سبزی‌آباد با محدوده‌ای حدود ۹۰ هکتار، تبلور تقابل حاشیه و شهر هستند.

کمبود امکانات

نبود مراکز بهداشتی و درمانی و ورزشی و فضای سبز و همچنین خدمات تجاری مناسب در مناطق حاشیه‌نشین، از دیگر مشکلات جدی این مناطق است.

دسترسی محدود به خدمات بهداشتی، باعث شده تا بسیاری از بیماری‌ها در این مناطق شیوع پیدا کند.

آسیب‌های اجتماعی

حاشیه‌نشینی، زمینه را برای رشد و گسترش آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد، طلاق، و بزهکاری فراهم می‌کند. نبود فرصت‌های شغلی مناسب، تفریحات سالم و امید به آینده، بسیاری از جوانان را به سمت اعتیاد و سایر آسیب‌های اجتماعی سوق می‌دهد.

چالش‌های فرهنگی

ساکنان مناطق حاشیه‌نشین، اغلب با چالش‌های فرهنگی و هویتی نیز مواجه هستند. مهاجرت از روستاها و تفاوت‌های فرهنگی با ساکنان مناطق شهری، باعث شده تا این افراد احساس بیگانگی کنند و نتوانند به خوبی با جامعه شهری ادغام شوند.

 راهکارهای حل مشکلات

حسین سقایی کارشناس ارشد اقتصاد در خصوص راهکارهای کمک به مناطق حاشیه‌نشین شهر ایلام به خبرنگار ایسنا اظهار کرد: برای مقابله با معضل حاشیه‌نشینی در ایلام، باید اقدامات اساسی و همه جانبه‌ای انجام شود.

وی نخستین اقدام را  توسعه زیرساخت‌های این مناطق دانست و خاطرنشان کرد:  بهبود وضعیت زیرساخت‌های شهری در مناطق حاشیه‌نشین، از جمله ساخت مراکز بهداشتی و ایجاد فرصت‌های شغلی تعبیه پارک‌های محله‌ای و حمایت‌های اجتماعی و اقتصادی از خانوارها می‌تواند قدم اول باشد.

وی حمایت از کسب و کارهای کوچک در این مناطق را راه‌حل اقتصادی کوتاه مدت دانست و گفت: حمایت از ایجاد کسب و کارهای کوچک و زودبازده در این مناطق، می‌تواند به کاهش نرخ بیکاری و افزایش درآمد ساکنان کمک کند.

سقایی، توسعه برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی را راهکار دیگر برشمرد و اظهار کرد: اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی برای ارتقای سطح آگاهی و مهارت‌های زندگی ساکنان این مناطق کاری ضروری است.

این کارشناس ارشد اقتصاد، همکاری دستگاه‌های مختلف در خصوص کمک به مناطق ناکارآمد شهری را خواستار شد و افزود: همکاری دستگاه‌های مختلف دولتی و غیردولتی برای حل مشکلات حاشیه‌نشینی لازم است.

حاشیه‌نشینی در ایلام، چالشی پیچیده و چندوجهی است که نیازمند توجه جدی مسئولان و مشارکت همه اقشار برای رفع مشکلات است.

‌با اتخاذ راهکارهای مناسب و پایدار، می‌توان به بهبود وضعیت زندگی ساکنان مناطق حاشیه‌نشین و کاهش آسیب‌های اجتماعی در این مناطق امیدوار بود.

انتهای پیام