به گزارش ایسنا، باغستان سنتی قزوین با عمری بیش از ۱۰۰۰ سال در گذشته نقش مهمی در اقتصاد دیار مینودری ایفا می‌کرد. متأسفانه این میراث گرانبهای قزوین به علت توسعه نامتوازن شهر و برداشت بی‌رویه آب از رودخانه‌های سیراب‌کننده باغ‌های سنتی توسط روستاهای بالادست و دست‌اندازی شهرداری قزوین در طول زمان با معضلات جدی روبه‌رو شده است.
آنطور که سیدمحمد بهشتی، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری کشور می‌گوید: «مهمترین مفصلی که اجازه داده است، ما در قزوین شهر بسازیم وجود باغستان است. قزوین از نظر حیات شهری مدیون باغستان است. خلاصه بخواهیم بگوییم، سالی چند هکتار از باغستان جان می‌دهد تا بلوار، میدان و پلی جایگزینش شوند، مابقی هم که به خاطر آتش‌سوزی از بین می‌رود.»
سازمان باغستان نتوانسته آنطور که باید و شاید از باغستان محافظت کند
یک فعال حوزه باغستان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: کل مجموعه باغستان قزوین، بالغ بر ۵ هزار هکتار بوده که امروز نزدیک به سه هزار هکتار آن باقی مانده است. قزوین بدون باغستان کمترین سرانه فضای سبز را در سطح کشور دارد و با وجود باغستان می‌توان گفت سرانه فضای سبز ما نزدیک به استاندارد کشوری است.
سعید کشاورز ادامه می‌دهد: از سال ۱۳۹۸ که دست‌اندازی‌ها به باغستان سنتی قزوین بیشتر شد، با آتش‌سوزی‌های متوالی روبه‌رو بوده‌ایم. امروز باغستان سنتی قزوین در معرض جدی نابودی است و بی‌شک دستگاه‌های متولی و مسئولان استانی در این نابودی سهم بزرگی دارند.
وی اظهار می‌کند: چندین سال است که سازمان باغستان زیر مجموعه شهرداری قزوین روی کار آمده است در حالی که رسالت ذاتی این سازمان رسیدگی به امور باغستان و حفاظت است، اقدام قابل توجه حفاظت گونه‌ای از این سازمان دیده نشده است.
این فعال محیط زیستی بیان می‌کند: هر سال از تیر ماه تا شهریور ماه با آتش‌سوزی در باغستان روبه‌رو هستیم در حالی که با تدبیری ساده می‌توان جلوی آتش سوزی‌ها را گرفت زیرا آتش‌سوزی باغستان با علف‌زنی قابل کنترل است.
وی می‌گوید: در سال‌های گذشته شاهد آتش‌سوزی در سبزترین قسمت باغستان بودیم و این نشان از آن دارد که سازمان باغستان نتوانسته آنطور که باید و شاید از باغستان محافظت کند و آتش به سبزی باغستان رخنه کرده است. زمانی هم که از سازمان مطالبه می‌کنیم، می‌گوید که آتش‌سوزی از باغات وراثی و رها شده، نشأت گرفته است و ما نمی‌توانیم به باغات خصوصی ورود پیدا کنیم.
کشاورز خاطرنشان می‌کند: راهکار پیشگیری از آتش‌سوزی باغستان این است که کاربرد اقتصادی برای علف‌های باغستان توسط برخی سازمان‌ها مانند جهادکشاورزی در نظر گرفته شود و سازمان باغستان برای علف‌زنی باغات بلاتکلیف اقدام کند چراکه در صورت نداشتن تدبیر در این خصوص شاهد آسیب به باغات سبز خواهیم بود. اگر جلوی سازه‌های غول پیکر شهرداری را نمی‌توانیم بگیریم، جلوی آتش‌سوزی را که می‌توانیم بگیریم و کوتاهی مسئولان در این زمینه قابل توجیه نیست.
سازمان باغستان‌های سنتی نمی‌تواند جای باغدار را بگیرد
مهدی حاجی کریمی، مدیر اجرایی سازمان باغستان های سنتی قزوین در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: آتش‌سوزی‌های صورت گرفته در سال‌های اخیر، بیشتر در درون باغات صورت می‌گرفت تا اطراف و حاشیه‌ها و این موضوع به بحث مالکیت‌های خصوصی مربوط می‌شود که عمده دلیل آن وجود علف‌های هرز است.
وی ادامه می‌دهد: در مجموعه باغستان باید مالکان خصوصی را در نظر گرفت، سازمان باغستان‌های سنتی از نظر قانونی نمی‌تواند بدون اجازه مالکان خصوصی وارد حریم باغات شود؛ حتی اگر بخواهد برای ایشان علف‌زنی کند.
مدیر اجرایی سازمان باغستان‌های سنتی قزوین تصریح می‌کند: رشد علف‌های هرز در باغستان رابطه مستقیمی با آب و هوا دارد و باتوجه به اینکه بارش‌های بهاری شهر قزوین کم بوده است، امسال با کاهش آتش‌سوزی مواجه هستیم.
وی می‌گوید: رسالت ذاتی سازمان باغستان‌های سنتی قزوین حمایت از باغدار است و نمی‌تواند جای باغدار را بگیرد. بنابراین باغداران باید خودشان فکری به حال این وضعیت کنند و دلشان برای باغ‌هایی که رها کرده‌اند بسوزد. سازمان باغستان‌ها در راستای حمایت تنها می‌تواند با کمک جهاد کشاورزی برخی ادوات کشاورزی از جمله دستگاه علف‌زن داشته باشد.
به گزارش ایسنا، بحث میان مسئولان سازمان باغستان‌های سنتی و دغدغه‌مندان حفاظت از باغستان قزوین سال‌هاست ادامه دارد بدون اینکه ادبیات مشترکی بین آن‌ها ایجاد شود درحالی که همچنان گرمای هوا زنگ خطری جدی برای به وجود آمدن آتش‌سوزی در باغستان است.
باغستانی که به ثبت ملی رسیده و در «نظام‌های میراثی کشاورزی ارزشمند جهانی» معروف به «جیاس» ثبت شده طبق مقررات، باید قوانین سختگیرانه‌ای برای حفظ آن وجود داشته باشد اما متأسفانه شاهد آن هستیم که قوانین و ضوابط خاصی برای حفاظت و بهره‌برداری از این مجموعه بی‌نظیر در شهر و کشور اجرایی نمی‌شود و هرساله به دلایل مختلف شاهد آب رفت و کم‌شدن مساحت آن هستیم.
انتهای پیام
نظرات