محمد حسین‌زاده امروز ۲۵ اردیبهشت‌ماه، در افتتاحیه بزرگداشت حکیم فردوسی با محوریت «بازشناسی نقش شاهنامه در سیر فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی» که در تالار فردوسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: ۲۵ اردیبهشت‌ماه روز حکیم ابوالقاسم فردوسی و روز پاسداشت زبان فارسی است و این مسئله دو مقوله جدا از هم نبوده و به واسطه نقش فردوسی و شاهکاری که این شاعر بزرگ حماسی‌سرای جهان انجام داده این روز به نام پاسداشت زبان فارسی نیز نامگذاری شده است.

وی با بیان اینکه اگرچه اشعاری تا قبل از فردوسی از چند شاعر فارسی زبان در تاریخ ماندگار است، افزود: شاهنامه اثر بی‌بدیلی برای حفظ و ماندگاری زبان فارسی است و حکیم فردوسی با سرایش شاهنامه، زبان فارسی را از هجمه زبان‌ها و فرهنگ‌های آن زمان که به حاشیه رانده شده بود نجات داد و با زیرکی و هوشمندی آن را تثبیت و ماندگار کرد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی تصریح کرد: اگر امروز به زبان فارسی سخن می‌گوییم و اگر شیرینی گلستانی سعدی و غزل حافظ را استشمام کرده‌ایم به واسطه کاری است که فردوسی انجام داد و این زبان را تثبیت و ماندگار کرد و سینه به سینه در قلب افراد منتقل شد و سال‌ها گذشت و امروز شاهد چنین گنج‌هایی هستیم. البته که بسیاری از این معادن را کاوش نکرده‌ایم و سال‌های سال پژوهشگران، دانشمندان و دانشجویان ارشد و دکتری باید این معادن را کاوش کنند تا الماس‌ها و طلاها به دست آید.

وی با اشاره به اینکه افتخاری که حکیم فردوسی رقم زد ماندگاری زبان فارسی است، عنوان کرد: در طول تاریخ به واسطه کشورگشایی ایران و دوستی‌هایی که داشتند زبان فارسی را فراتر از مرزهای جغرافیایی پیش بردند. امروز برادران ما در افغانستان همزبان و هم دل ما هستند. همچنین در تاجیکستان که به زبان فارسی سخن می‌گویند، فردوسی حلقه مشترک ما و آن‌ها شد.

حسین‌زاده با بیان اینکه زبان فارسی در این کشورها نبوده و این زبان تا مرز هندوستان پیش رفته است، اظهار کرد: اگر امروز از اقبال لاهوری در پاکستان یاد می‌کنیم به دلیل وجود حکمتی است که در  اشعار او نهفته است. بنابراین شرق و غرب امروز ما با زبان فارسی عجین شده‌اند.

وی اضافه کرد: ما در طول تاریخ یک دوره عقب‌نشینی داشته‌ایم که دوره قاجار و پهلوی شامل این دوره است؛ دوره‌ای که افراد در کشورهای غربی تحصیل کردند و دچار خود تحقیر پنداری شدند و تصور کردند که عدم پیشرفت کشور به واسطه فرهنگ، زبان و دین است و این عقب‌نشینی ضربات سنگینی به ویژه به حوزه ادبیات وارد کرد و سبب شد واژگانی وارد زبان فارسی شود.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: با توجه به تحولات امروز در غرب و شرق آسیا و اتفاقاتی که در غزه افتاد، دانشجویان و اساتید در برخی از کشورها برای دفاع از این سرزمین به زبان فارسی شعار می‌دهند؛ زیرا امروز ایران در عرصه اخلاق و دفاع از مظلوم، پرچم‌دار جهان شده و دانشجوی غربی برای دفاع از مظلوم به زبان فارسی شعار می‌دهد.

وی ادامه داد: تمامی مطالبی که در این سخنرانی به عمل آمد نشان می‌دهد که یکی از آن سنگرهای اصلی فردوسی شاهنامه است که مردم جهان ضحاک را شناخته‌اند و به دنبال فریدون هستند.

وی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران به درستی دو پایه برای رشد و توسعه خود در جهان امروز بنا نهاده است و آن هم پایه شیعه و ایرانی است. اگر امروز طلبه‌ای در جامعه المصطفی بخواهد درس حوزه علمیه در ایران بخواند اولین شرط این است که درس خود را به زبان فارسی بخواند و این امر نشان می‌دهد که دین و فرهنگ ایرانی نیز با هم منطبق شده است.

حسین‌زاده اظهار کرد: با توجه به فرمایشات رهبری ما موظف به تبلیغ اهل بیت(ع) هستیم آن هم با زبان فارسی که در این امر موفق عمل کرده‌ایم و باید در علم و تکنولوژی به زبان فارسی نیز اینگونه عمل کنیم.

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد نیز در ادامه این مراسم اظهار کرد: مقام معظم رهبری در خصوص حکیم فردوسی چنین می‌فرمایند «من با شاهنامه مانوس هستم. حکمت شاهنامه فردوسی اوستایی نیست بلکه حکمت قرآنی است»؛ بنابراین اگر به شاهنامه فردوسی توجه کنیم متوجه می‌شویم که فردوسی ایران را با دید یک مسلمان شیعه سروده است.

مسعود میرزایی شهرابی افزود: فرهنگ ایرانی در انواع سطوح علوم عقلی و نقلی، طبیعیات و ریاضیات، حکمت و فلسفه، دین و عرفان، پایگاه استواری در طول تاریخ بوده است. رشد و تعالی و تمدن درخشان اسلام همواره بدان وابسته بوده است. تمدنی که در عصر تاریک اروپا گرفتار در تحجر و طاعون سقف تکامل علم بشری شد و ترجمه‌های آثار متفکرانش پس از صدها سال مایه بیداری رنسانس در غرب شد.

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: از آغاز نهضت ترجمه در قرن دوم هجری تا زوال آخرین امپراطوری‌های جهان اسلام، صفوی، گورکانی، عثمانی و ایرانیان همیشه در هر کانون تمدنی صف اصلی صاحبان دانش و معرفت را شکل دادند. ایرانیان با دیگر ملل مسلمان یک تفاوت بزرگ داشتند. این ملت فرهیخته در عین ایمان عمیق قلبی به پیام آخرین فرستاده الهی استقلال و فرهنگ خود را هرگز از یاد نبرد.

وی عنوان کرد: ایرانی و مسلمان بودن مانند دو بال پرنده عمل می‌کرد که یکی از مقاوم‌ترین ملت‌های تاریخ حیات بشر را در مسیر پرواز به تمدن خود قدرت بخشیده بود. پیوند این دو بال و ریشه‌های عمیق این اعتماد به نفس ملی با یکی از زیباترین و شاعرانه‌ترین زبان‌های بشری، زبان فارسی عینیت یافته بود. زبان فارسی، استواری، قدرت و پایداری ملی مرهون وجود شاهنامه فردوسی است.

میرزایی خاطرنشان کرد: ایران با مرکزیت هشتمین گوهر ولایت مشهدالرضا(ع) در دوران سخت‌ترین سرکوب‌ها به رشد خود ادامه داد. این مقاومت تاریخی نیاز به یک فرهنگ حماسی داشت. شاهنامه قلب این مقاومت و پایه احیای هویت ایرانی و زبان فارسی شد. بیهوده نیست که در این کتاب نام شاعری است که با صدای بلند فریاد زده بود.

دریغ است ایران که ویران شود     کنام پلنگان و شیران شود

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: امروز این دانشگاه، خانه امن تمام شاهنامه پژوهان و دوستداران این شناسنامه مشترک همه ایرانیان است. دانشگاه فردوسی مشهد تنها قطب علمی ادبیات حماسی کشور است و اکنون گرایش دکترای تخصصی شاهنامه و ادبیات حماسی توسط استادان زبده این دانشگاه طراحی شده است.

وی ادامه داد: زبان فارسی، زبان شعر و شعور، عرفان و حکمت و به تعبیر یکی از مستشرقان بعد از کتاب‌های آسمانی، مهمترین موهبت خداوند برای نسل بشر است و شاهنامه حکیم توس پایه و مایه یکتای این زبان است و اگر امروز در بین حدود ۲۰۰ کشور جهان، جز ایران که تاریخ و هویت چند هزار ساله خود را به یادگار دارد باقی بیش از نیم قرن از تاریخ خود را ندارند به سبب همین زبان فارسی است.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: جمهوری اسلامی ایران با ایمان به وعده صادق ظهور آخرین فرزند پیامبر روشنی‌ها، در سال‌های اخیر بزرگداشت شاهنامه این نماد آزادی و آزادگی، دادگری و یکتاپرستی و به ویژه خردگرایی و محب اهل بیت(ع) و تلاش برای بهتر شناختن و ترجمان این اثر به زبان روز را در صدر برنامه‌های فرهنگی خود قرار داده است.

میرزایی افزود: این مهم نقش دانشگاه فردوسی را در آغاز گام سوم انقلاب شکوهمند اسلامی مهمتر از پیش کرده است. دانشگاهی که به نام این حکیم فرزانه به خود می‌بالد و خواهد کوشید در مسیر شناخت اثر وی و ترویج فرهنگ راستین مبتنی در این کتاب نامی نیز طلایه‌دار باشد.

در این مراسم از ۴ جلد مجموعه مقالات همایش سال ١۴٠٢ نیز رونمایی شد.

انتهای پیام