• دوشنبه / ۶ آذر ۱۴۰۲ / ۱۲:۱۰
  • دسته‌بندی: تجسمی و موسیقی
  • کد خبر: 1402090603837
  • خبرنگار : 71614

مفهوم زیارت چگونه در اثر هنری متجلی می‌شود؟

مفهوم زیارت چگونه در اثر هنری متجلی می‌شود؟

در نشست خبری جشنواره ملی گنجینه مهر امروز در کتابخانه و موزه ملک بر راه‌های بهره‌گیری از آثار هنری برای تجلی مفهوم زیارت تاکید شد. هویت‌بخشی به اسباب زندگی با ابزار و زبان هنر و الهام از نمادهای رضوی و آنچه که در گنجینه حرم مطهر وجود دارد، محور دیگر مباحث نشست را تشکیل می‌داد.

به گزارش خبرنگار ایسنا، نشست خبری جشنواره ملی گنجینه مهر صبح دوشنبه ـ ششم آذر ماه ـ  در کتابخانه و موزه ملک برگزار شد. در این نشست محمد جواد استادی عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره، امیرمهدی حکیمی مدیرعامل موسسه آفرینش‌های هنری و رییس جشنواره مهر و علیرضا شیخی رییس دانشکده هنر دانشگاه هنر و دبیر جشنواره گنجینه مهر سخنرانی کردند.

محمدجواد استادی، عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره در ابتدای سخنان خود بیان کرد که یکی از شعارهای محوری فعلی استان قدس رضوی این است که به کمک ابزارهای هنری مفاهیم متعالی رضوی را در زیست معاصر اجتماعی افراد جاری کند. 

به گفته او این هدف که مقوله زیارت را بتوان به وسیله ابزارهای متعدد فرهنگی و هنری برای اقشار مختلف مردم جاری ساخت، به طوری که حتی تمرکز فقط بر شیعیان نباشد از جمله شعارهای محوری جشنواره است. 

او با بیان اینکه اینکه محورهای مرتبط دینی و رضوی که با سبک زندگی در ارتباطند برای همگان قابل استفاده است، به زائرپذیری شهر مشهد اشاره کرد و در این زمینه گفت: استفاده از زبان فرهنگ و هنر موجب می‌شود که کیفیت زیارت نیز به صورت مستقیم ارتقاء پیدا کرده و برای افرادی که امکان حضور ندارند نیز شرایط لازم فراهم شود؛ چرا که زیارت صرفا محدود به چارچوب حرم مطهر نشود و کسی بتواند به کمک یک اثر هنری این مفاهیم متعالی را در زندگی خود جاری کند. 

استادی با اشاره به پیگیری اقدامات مختلف این حوزه در بخش علمی و فرهنگی استان قدس رضوی اظهار کرد: از جمله مهم‌ترین آن ها می توان به سند اقتصاد فرهنگ، صنایع خلاق فرهنگی و زیرمجموعه آن سوغات زائر اشاره کرد که ذیل سوغات زائر برندی هم طراحی شده است. در فرایندهای تولید محصول نیز تحولات جدی اتفاق افتاده و محصولاتی که حالا تولید شده و در حال عرضه است عدد قابل توجهی را داراست. توجه به بازارهای بین المللی در حوزه سوغات زائر و صنایع فرهنگی نیز امروز برای استان قدس رضوی اولویتی جدی است که در حال مطالعه و بررسی آن هستیم و در این رابطه رایزنی‌هایی هم با برخی کشورهای مختلف اتفاق افتاده و امیدواریم زودتر به سند تبدیل شود. حقیقت این است که در موسسه آفرینش‌های هنری استان قدس رضوی به عنوان موسسه‌ای مسئله محور، موضوعی را برای خود مشخص کردیم و تمام کنش و فعالیت ها را حول محور آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم؛ موضوع امروز ما این است که چطور می‌توانیم به کمک ابزار هنر و فعالیت‌های هنری مفاهیم دینی که شاید مفاهیم انتزاعی نیز داشته باشند به شکلی کاربردی برای مخاطبان آماده کنیم. کلیدواژه این مسئله تحت عنوان مکتب هنر رضوی تعریف شده است.

استادی با بیان اینکه سندی برای این مکتب طراحی و تدوین شده، قالب‌های متعددی در فرآیندهای اجرایی پیش‌بینی شده که چهار خروجی اصلی نیز خواهد داشت، در این زمینه اظهار کرد: تقویت گفتمان زیارت، توانمندسازی هنرمندان، نظریه‌پردازی در حوزه هنر و اصلاح مصرف فرهنگی که به ویژه به جشنواره ملی گنجینه مهر مرتبط است چهار خروجی اصلی است.

او در توضیح رویکرد تقویت گفتمان زیارت گفت: اینکه زیارت را به کمک ابزارهای هنری ارتقاء دهیم و با احیای هنرهای گذشته سنت‌ها را منتقل کنیم و دانشجویان جدید را در این زمینه توانمند کنیم، در راستای تقویت گفتمان زیارت است.

استادی درباره رویکرد نظریه‌پردازی نیز گفت: در حوزه هنر اسلامی و دینی کمتر نظریه تولید کردیم و تقریبا آنچه که غربی‌ها تولید کردند استفاده می‌کنیم؛ سومین برون‌داد مکتب هنر رضوی تولید و ایجاد نظریه در هنر خواهد بود. 

او درباره اصلاح مصرف فرهنگی نیز گفت: یک حوزه مهم از نیازها مصرف فرهنگی ماست؛ آنچه که امروز در سبک زندگی ایرانی با آن مواجه هستیم نیازمند اصلاح سبک زندگی است. چنانچه مبانی معنی ساز مصرف فرهنگی به مفاهیم بلند دینی و رضوی متصل شود می توانیم سبک زندگی اسلامی و ایرانی را شاهد باشیم؛ اساس موضوع محوری گنجینه مهر نیز همین است که بتوانیم به اسباب زندگی با ابزار و زبان هنر و الهام از نمادهای رضوی و آنچه که در گنجینه حرم مطهر وجود دارد هویت ببخشیم. 

او با اشاره به لزوم همکاری دستگاه هایی خارج از آستان قدس رضوی گفت: حتما برای تجاری‌سازی این حوزه باید تلاش شود؛ استان قدس تلاش خود را خواهد کرد و تحقق این مهم نیاز به هم‌افزایی دارد. به عنوان مثال نقش وزارت صمت در این زمینه بسیار مهم خواهد بود. نقش قانونی و تسهیلاتی که در این حوزه باید ارایه شود مهم است و نقش وزارتخانه میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری نیز اهمیت دارد. موسسه آفرینش‌های هنری به عنوان نماینده استان قدس در این حوزه تلاش‌های گسترده ای را برای ارتباط با وزارتخانه‌های اشاره شده داشته است. بر همین اساس امروز ظهر تفاهم‌نامه‌ای میان موسسه آفرینش‌های هنری استان قدس رضوی و معاونت صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی امضا خواهد شد؛ امیدواریم این تفاهم‌نامه دریچه جدیدی باشد برای هنرمندانی که در حوزه صنایع دستی فعالیت می‌کنند. این تفاهم نامه در راستای هدایت صنایع دستی کشور به سمت موتیف و المان‌های رضوی است که جهشی جدی را در تولید آثار و بازار فراهم خواهد کرد.

در ادامه این نشست امیر مهدی حکیمی - ریاست جشنواره ملی گنجینه مهر- با تاکید بر اینکه حرم مطهر حضرت رضا (ع) بی‌مانندترین گنجینه جهان اسلام است، گفت: این گنجینه آثار فاخر هنرمندان مختلف را در کنار یکدیگر جمع کرده و در دوره‌های مختلف، هنرمندان هنر خود را در حرم مطهر به یادگار گذاشتند. 

او افزود: امروز یکی از وظایف ما این است که در حوزه نظریه‌پردازی به نظام‌واره‌ای برسیم که چگونه هنرمندان مبانی و مفاهیم انتزاعی را در فرم هنری درآوردند و در فضای حرم فضایی را برای ارتقاء زیارت فراهم کردند؛ آنان اینچنین هنر را در خدمت زیارت قرار داده‌اند. 

حکیمی با اشاره به امتداد زیارت در زندگی مردم اظهار کرد: هنر می‌تواند نقشی کلیدی در امتداد زیارت در زندگی مردم ایفاء کند و در قالب‌های مختلف امتداد زیارت را تا نقاط مختلف جهان و خانه مردم ببرد. در هر کجا می‌شود که انسان‌ها با ابزار و بیان هنری به زیارت بروند. یکی از این حوزه‌های جدی آن چیزی است که در حوزه هنرهای کاربردی قرار می‌گیرد. آنچه که در زندگی خود به عنوان مصرف فرهنگی استفاده می کنیم و در ملزومات زندگی مانند دکوراسیون، اسباب زندگی، پوشاک و.. وجود دارد می تواند از گنجینه غنی حرم مطهر رضوی الهام گرفته شود. حرم مطهر رضوی گنجینه بزرگی است که می‌تواند موجب الهام گرفتن هنرمندان شود و در خلق آثار هنری تاثیرگذار باشد؛ چه در فرم و چه در زمینه معنا می تواند تاثیرگذار باشد. استفاده از این فرم ها می‌تواند انسان ها را به یاد حضرت رضا (ع) بیندازد.

او گفت: دانشجویان رشته‌های هنر کاربردی یکی از جامعه هدف این حوزه هستند که نیاز به ایده برای خلق آثار دارند؛ دوستان دانشجوی ما می‌توانند از این منبع الهام استفاده و آثاری را خلق کنند؛ بر همین اساس امیدوارم گنجینه مهر جریان جدیدی در هنر بسته‌بندی محصولات، خلق آثار صنایع دستی و هنر سنتی، هنر گرافیک و … را ایجاد کند. وظیفه خود دانستیم که میان دانشجویان و این منبع غنی هنری راهی ایجاد کنیم. وظیفه ما است که هر چه که عرض ارادت هنرمندان به حضرت رضا (ع) بوده را در این روزگار هم ادامه دهیم و در قرن‌های بعدی نیز اینچنین از عرض ارادت ما یاد کنند.

در ادامه این نشست خبری علیرضا شیخی، رییس دانشکده هنرهای کاربردی که دبیر جشنواره گنجینه مهر است سخنرانی کرد. او گفت: جشنواره گنجینه مهر برای اولین بار اتفاق می‌افتد. این جشنواره مرتبط با کاربردی کردن آثار هنری در قالب جدید در زندگی است. جشنواره مهر از حدود شش ماه پیش به نتیجه رسید و قرار است در دی و بهمن برگزار شود. رویکرد اصلی این جشنواره کارهایی است که در زندگی مدرن امروز نقش ایفا کند اگرچه که بستر آن هنرهای سنتی ایران خواهد بود اما از حرم مطهر رضوی در آن الهام خواهیم گرفت.

وی ادامه داد: رویکرد این جشنواره در چهار محور برنامه‌ریزی شده و از یک سال پیش برنامه‌ریزی‌های آن صورت گرفته است.

او افزود: با همکاری صاحب‌نظران حوزه هنرهای سنتی در دانشگاه هنر و سایر دانشگاه‌ها چهار محور را در نظر گرفتیم. نقشی برای زندگی یکی از این محورها است.

او گفت: در محورِ «نقشی برای زندگی» تمامی آثار کاربردی که در زندگی مردم امکان استفاده شدن را دارد، در نظر خواهیم گرفت.

شیخی ادامه داد: بخش ویژه تسبیح و مهر را نیز با توجه به ارتباطش با مشهد مقدس در نظر گرفته‌ایم. چه بهتر که این موضوع در قالب یک اثر هنری توسط ایرانیان طراحی شود. با توجه به اینکه مذهب ما به این سمت و سو گرایش دارد می‌توانیم در این زمینه نیز نگاه تعاملی داشته باشیم.

دبیر جشنواره گنجینه مهر به تشریح دومین محور این جشنواره پرداخت و گفت: هویت‌بخشی به آثار تولیدی نیز مد نظر است که می تواند در بخشی مانند بسته بندی و گرافیک مد نظر قرار گیرد. می‌دانیم که در بخش بسته‌بندی مشکلات عدیده‌ای وجود دارد و در محصولاتی که در موسسه آفرینش ها و استان قدس رضوی طراحی خواهد شد می‌توانیم مسایل و مشکلات را مد نظر قرار دهیم و با رویکردی محصول محور به این حوزه ورود کنیم.

او سومین موضوع را محصولات هنری که کاربرد صنعتی ندارند و در واقع تک اثر هستند عنوان کرد و گفت: مخاطب این آثار عموما قشر خاصی خواهند بود که می‌توانیم به عزیزانی از کشورهای دیگر یا صاحبان منصب از کشورهای دیگر هدیه دهیم.

او گفت: طراحی و ایده نیز بخش دیگر این جشنواره است که کسانی که نتوانند به تولید اثر برسند می‌توانند طرح یا ایده خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.

شیخی اظهار کرد: جامعه مخاطب ما دانشجویان هستند اما صرفا دانشجویان را در نظر نگرفتیم.

او با اشاره به تعاملی که بین آستان قدس رضوی و دانشگاه هنر اتفاق افتاده است، گفت: تعاملات به این موضوع منجر شد که تمامی دانشگاه های هنر در جریان این موضوع قرار گیرند.

محمد جواد استادی در پایان این نشست در پاسخ به سوالی ذکر کرد که مجموعه های متعدد و نزدیک به ١۴ سازمان که هر کدام حوزه هایی مانند طراحی، آموزش، تولید، نشر و... را به شکل تخصصی عهده دار هستند در زمینه اقتصاد هنر فعالیت می کنند که فرایند حمایت از هنرمندان شرکت کننده در این نمایشگاه را پیگیری خواهند کرد.

او گفت: مشهد هر ساله پنج میلیون زائر خارجی و بین ٢٠ تا ٣٠ میلیون زائر دارد که همین برای هنرمندان، بازاری را فراهم می کند که تلاش خواهیم کرد تحت عنوان برند مهر آثار برتر این جشنواره را برندسازی کنیم؛ این برندسازی انواع متفاوتی خواهد شد و ممکن است اثری را خریداری کنیم یا در راستای ایجاد چرخه تولید یا تضمین بازار فعالیت کنیم.

حکیمی نیز در پایان و در رابطه با سوال مطرح شده گفت: حدود ٣٠٠ تصویر برای الهام گرفتن هنرمندان در اختیار هنرمندان قرار داده خواهد شد و امیدواریم که بتوانیم در راستای همکاری با هنرمندان و ایجاد ظرفیت بازار برای آنان فراهم شود.

در پایان این نشست اعلام شد که در پایگاه خبری این جشنواره به آدرس mehrfestiv.ir سایر اطلاعات مرتبط با جشنواره قرار داده شده است.

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha