سال ۲۰۰۱ بود که موضوع انتخاب شهرها برای پایتختی جهانی کتاب ازسوی یونسکو کلید خورد و تا این زمان شهرهای مختلفی در جهان به‌عنوان پایتختی جهانی کتاب دست یافته‌اند. عنوانی که به شهرها فرصت می‌دهد تا بیش از گذشته به ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی بپردازند.

در ایران نیز موضوع انتخاب شهر پایتخت کتاب از سال ۱۳۹۳ موردتوجه قرار گرفت و بر این اساس، در هر سال شهرهای داوطلب با ارائه برنامه‌های خود در این زمینه و البته با توجه به پیشینه، برنامه‌های پیش‌بینی‌شده و نیز اجراشدۀ آن‌ها، برای دریافت عنوان پایتختی کتاب ایران تلاش می‌کنند. اهواز، نیشابور، بوشهر، کاشان، یزد، شیراز و سنندج، ۷ شهری هستند که از سال ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۰ به‌عنوان شهرهای پایتخت کتاب ایران انتخاب شده‌اند و ایران منتظر انتخاب هشتمین شهر شایستۀ عنوان پایتختیِ کتاب است که احتمالاً در هفته کتاب ایران معرفی خواهد شد.

برای این منظور و در گام نخست، شهرستان شاهین و میمه، اصفهان، شهرستان‌های اِوَز و صدرا در استان فارس، و همچنین شهرستان‌های سمنان، قزوین، کرج، فومن، سبزوار، آمل، ارومیه و شهرستان رابر در استان کرمان، ۱۲ شهرستانی هستند که پیش‌تر به‌عنوان شهرهای دوستدار کتاب ایران معرفی شده‌اند و انتخاب شهر پایتخت کتاب ایران از میان یکی از این شهرها صورت خواهدگرفت.

در این میان، شاهین شهر در استان اصفهان که به‌عنوان شهر دانش و خلاقیت شناخته می‌شود، یکی از شهرهایی است که با نام شهر دوستدار کتاب معرفی‌شده و تلاش می‌کند تا عنوان پایتختی کتاب ایران در سال ۱۴۰۲ را نیز به دست آوَرَد.

آنچه می‌خوانید گفت‌وگوی ایسنا با مسئول دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین‌شهر و نیز رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری این شهر است که از برنامه‌ها و طرح‌هایی سخن گفته‌اند که با هدف ترویج کتاب و کتاب‌خوانی در این شهر اجراشده و یا در مراحل اجرا قرار گرفته‌ و موجب‌شده تا شاهین شهر به‌ عنوان شهر دوستدار کتاب دست یابد و این شهر را در فهرست یکی از شهرهای کاندیدای دریافت عنوان پایتختی کتاب ایران نیز قرار دهد.

فعالیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری شاهین شهر با محور کتاب

شهرام نکویان، مسئول دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر در گفت‌وگو با ایسنا و با اشاره به برگزاری فرایند مهم فرهنگیِ انتخاب شهرها برای دریافت عنوان پایتختی کتاب ایران، بیان کرد: برای این منظور که با محور شهرستان‌ها برگزار می‌شود فرماندار، ریاست دبیرخانه پایتختی کتاب آن شهرستان را به عهده دارد، شهردار نایب رئیس دبیرخانه و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آن شهرستان نیز دبیر دبیرخانه پایتختی کتاب آن شهرستان است.

او ادامه داد: نویسندگان، ناشران، کتابفروشان، کتابداران و توزیع‌کنندگان کتاب، پنج گروهی هستند که در شیوه‌نامه بومی‌سازی شدۀ انتخاب پایتختی کتاب در ایران، اهمیت و جایگاه بالایی دارند؛ ضمن اینکه یکی از دلایل انتخاب شهرها برای پایتختی کتاب ایران، مشارکت جدی بخش‌های خصوصی یا مردم در فعالیت‌های مرتبط با موضوع کتاب است.

نکویان با بیان اینکه در شاهین شهر نیز به دلیل پتانسیل‌های موجود تصمیم گرفته شد که در سال ۱۴۰۱ نامزدی این شهر برای پایتختی کتاب سال ۱۴۰۲ اعلام شده و به‌عنوان کاندید در این رقابت شرکت کند، گفت: برای دست‌یابی شاهین شهر به‌عنوان پایتختی کتاب ایران، برنامه‌ها و طرح‌هایی در ابعاد نرم افزار و سخت افزار تدوین شد که هدف اولیه از این طرح‌ها ترویج و گسترش فرهنگ مطالعه در میان شهروندان است؛ لذا در این فرایند مهم فرهنگی و اجتماعی، سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شاهین شهر، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره کل آموزش و پرورش این شهرستان، کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان و همچنین نهاد کتابخانه‌ها و کانون فرهنگی مساجد، با دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر همکاری مستمر و جدی داشته‌اند.

مسئول دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر اضافه کرد: با توجه به ظرفیت‌ها و اقداماتی که که با تمرکز بر کتاب و ترویج کتابخوانی در شاهین شهر انجام شد و همچنان نیز ادامه دارد، دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر شکل گرفت و براساس مواردی که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح است، به ویژه با تأکید بر شیوه‌نامۀ ابلاغی، شاهین شهر در بین شهرهای دوستدار کتاب ایران در سال ۱۴۰۲ قرار گرفت.

نکوییان با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته در شاهین شهر که آن را به‌عنوان یکی از ۱۲ شهر دوستدار کتاب در ایران مطرح کرده و کاندیدای دریافت عنوان پایتختی کتاب ایران نیز شده است، توضیح داد: درخصوص فعالیت‌های انجام شده در شاهین شهر می‌توان به احداث بوستان کتاب به وسعت ۱۷ هزار مترمربع، ساخت پاویون ویژۀ برگزاری نمایشگاه‌های کتاب و رویدادهای فرهنگی مرتبط، ساخت دو قراعت‌خانه (سالن مطالعه) مستقل، ایجاد گذر دفاع مقدس، طراحی و ایجاد سایت پایتختی کتاب شاهین شهر و راه‌اندازی POP-UP آنلاین بر روی سایت شهرداری و پایتخت کتاب، اشاره کرد.

او ادامه داد: همچنین از دیگر برنامه‌ها و طرح‌های مصوب که برخی اجراشده و تعدادی نیز در حال انجام مراحل مقدماتی است می‌توان از اجرای سه پرده نقاشی، طراحی و ساخت ۱۰ المان شهری، نامگذاری یکی از میادین اصلی شهر به نام کتاب، برنامه ترویج خواندن «برای من بخوان»، برگزاری مراسم بلندخوانی، طرح «پدربزرگ و مادربزرگ‌های قصه‌گو»، حمایت از کودکان سندروم داون شاهین شهر، حمایت از کتابخانه کانون پرورشی فکری کودکان نوجوانان با مشارکت پسماند، حمایت از نویسندگان کتاب اولی در روز قلم، طرح داستان یک شهر، برگزاری مسابقه طراحی لوگوی پایتختی کتاب شاهین شهر، برگزاری مسابقه طراحی پوستر پایتختی کتاب، مسابقه کتابخوانی کانون مساجد، برگزاری مسابقه‌های کتابخوانی هفته فرهنگی شاهین شهر، دهه فجر و دفاع مقدس، همچنین برگزاری دو جشنواره‌ «داستان کودک» و «کتابخوانی» و نیز نامگذاری درختان خیابان فردوسی با استفاده از QR، اشاره کرد.

مسئول دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر، همچنین به بازدید اعضای هیئت داوران انتخاب پایتخت کتاب ایران از فعالیت‌های انجام شده در شاهین شهر با محور کتاب خبر داد و گفت: بازدید از فرهنگسرای پایداری شاهین شهر که فعالیت‌های حوزه کتاب در این نهاد حول محور ایثار و مقاوت و پایداری انجام می‌شود، بازدید از کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان شاهین شهر و بررسی برنامه‌های این کانون که با مشارکت شهرداری، سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شاهین شهر و دبیرخانه پایتختی کتاب اجراشده، همچنین بازدید از فرهنگسرای خانواده و ساختمان نگارستان شهرداری و بازدید از برنامه‌های در حال اجرا در این مکان، بخشی از دیدار اعضای هیئت داوران انتخاب پایتختی کتاب ایران در شاهین شهر بود.

او افزود: لازم به ذکر است که بخشی از پلاتوی یادشده جهت ساخت پادکست و کتاب‌های صوتی برای شهروندان اختصاص خواهدداشت، همچنین بازدید از کتابخانه ساختمان نگارستان و فعالیت‌هایی که با محور کتاب در این مکان انجام می‌شود و نیز مطالعه و بررسی تلاش‌های انجام شده درخصوص تولید کتاب‌های صوتی برای عزیزان کم بینا و نابینا از موارد دیگری بود که مورد بازدید قرارگرفت؛ ضمن اینکه باید اشاره کرد که در همه این اقدامات، مردم نقش موثری داشته و مطالبه‌گری از سوی آن‌ها صورت می‌گیرد، درواقع فعالیت‌ها به صورت مشارکتی و چندجانبه بین مردم، آموزش و پرورش، کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان، سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری شاهین شهر، نهاد کتابخانه‌ها و دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر انجام می‌شود که برخی اجرایی‌شده و تعدادی نیز در مراحل انجام قرار دارند.

نکویان بیان کرد: بازدید از اتوبوس کتابخانه سیار، بررسی دیوارنگارۀ خیابان فردوسی با موضوع دیوان شاهنامه و دیوارنگارۀ بلوار امام خمینی با موضوع ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، و همچنین بازدید از طرح سخت افزاریِ در حال احداثِ بوستان کتاب، از مباحث دیگری بود که موردتوجه اعضای هیئت داوران انتخاب پایتخت کتاب ایران قرار گرفت.

فعالیت‌های فرهنگی در زمینه کتاب متوقف نخواهدشد

همچنین سیدرسول هاشمیان، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شاهین شهر نیز با اشاره به حضور شاهین شهر در بین ۱۲ شهری که به‌عنوان شهرهای دوستدار کتاب معرفی شده‌اند، به ایسنا گفت: شاهین شهر، شهر دانش و خلاقیت است، شهری علمی است که مردمی اهل مطالعه و کتابخوان دارد. شهری است که به‌عنوان باسوادترین شهر ایران شناخته شده و شهروندانِ آن به کتاب، دانایی و اندیشه علاقه‌مند هستند.

او ادامه داد: ما با برگزاری برنامه‌هایی ازجمله اتوبوس کتابخانه، اتوبوسی به نام کارناوال دانایی، طرح جمع‌خوانی کتاب، برگزاری محافل ادبی مانند حافظ‌خوانی، سعدی‌خوانی و مثنوی‌خوانی و بسیاری از فعالیت‌های دیگر که با مشارکت و استقبال شهروندان شاهین شهر و با همکاری بین نهادها و متولیان فرهنگی مانند اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش این شهرستان، کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان شاهین شهر، نهاد کتابخانه‌ها، بخش خصوصی و همچنین با حضور پررنگ دبیرخانه پایتختی کتاب شاهین شهر برگزار می‌شود، دست به دست هم داده و تلاش می‌کنیم تا این اتفاق خوب برای شاهین شهر رخ دهد و عنوان پایتختی کتاب ایران را دریافت کند.

هاشمیان درباره اینکه عنوان پایتختی کتاب برای آینده شاهین شهر چه تأثیر خواهدداشت، توضیح داد: هدف ما ایجاد زیرساخت‌های لازم برای آیندۀ کودکان، نوجوانان و جوانان است و در این بین، کتاب چراغ دانایی است. کتاب، هنر، داستان، موسیقی و فیلم، همگی به‌عنوان شاخصه‌ها و هویت فرهنگی یک شهر مطرح است؛ ضمن اینکه لازم است اشاره کنم که یکی از افتخارات بزرگ شاهین شهر برگزاری متوالی سه دورۀ جشنواره شعر ملی کودک است. ازاین‌رو حتی اگر شاهین شهر به‌ عنوان شهر پایتخت کتاب نیز دست نیابد، اقدامات نهادها و متولیان فرهنگی و فعالان عرصه کتاب در این شهرستان متوقف نخواهدشد،

رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شاهین شهر بیان کرد: ما تلاش می‌کنیم تا چراغ هنر و اندیشه، چراغ دانایی و خواندن و نوشتن در این شهر روزبه روز روشن‌تر شود. شاهین شهر یک شهر مهاجرپذیر است و آموزش‌های شهروندی یکی از گزینه‌های جدی برای تداوم فعالیت‌های فرهنگیِ ما است که شهروندان را توانمندتر کرده و تاب‌آوری آن‌ها را افزایش خواهدداد، در عین حال موجب آشنایی شهروندان با قانون و حقوق و وظایف خود شده و درنهایت، به وفاق اجتماعی و ارتقای منزلت شهروندی منتهی می‌شود.

او با بیان اینکه پیامبر ما پیامبر دانایی و خرد است، اضافه کرد: کسانی که کتابخوان و اهل مطالعه هستند همیشه حس خوبی دارند و احساس خوبی را به آدمی منتقل می‌کنند. کتاب همیشه بهترین دوست انسان است و بهتر این است که دوستش بداریم.

انتهای پیام