محوطه تاریخی «تپه کلار»، از جمله آثار باستانی استان مازندران است که قدمت آن را تا دو هزار سال پیش از میلاد، تخمین زده‌اند. این تپه باستانی که آثار شهری قدیمی در آن یافت شده و به باور برخی باستان‌شناسان در دوره‌هایی مرکز حکمرانی، اجتماع‌های کوچک محلی بوده است، پیش از انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۴۴ به شماره ۴۸۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، اما در طول این سال‌ها این محوطه تاریخی حریم مشخصی نداشته و محدوده وسیعی از زمین‌های اطراف آن متعلق به مالک‌هایی است که قصد دارند ساخت‌وسازهایی در زمین‌هایشان انجام دهند. از سال ۱۳۸۵ گمانه‌زنی‌هایی در این محوطه باستانی به منظور تعیین حریم انجام شده، اما این محدوده هنوز ابلاغ و تصویب نشده است و آنچه در این تپه مشخص است، تنها عرصۀ آن است.
این در حالی است که مالک‌های زمین‌های «تپه کلار» از بلاتکلیفی و مخالفت میراث‌فرهنگی به تنگ آمده‌اند و اختلاف بین مالک‌ها و میراث‌فرهنگی به مراجع قضایی کشیده شده است. قرار بود میراث‌فرهنگی استان مازندران سال گذشته حریم این محوطه را مشخص کند و تکلیف مالک‌ها با زمین معوض مشخص شود، اما خاطره آروند ـ مسؤول بافت‌های تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مازندران ـ با بیان این‌که حریم تپه کلار سال گذشته به دلیل کوتاهی‌های باستان‌شناس مسؤول ابلاغ نشد، به ایسنا گفت: قراردادی برای گمانه‌زنی و تعیین حریم این تپه با باستان‌شناسی داشتیم که قرار بود این گمانه‌زنی تا سال گذشته نهایی شود و در شورای حریم وزارتخانه ابلاغ شود، اما این گمانه‌زنی و پرونده ایرادهایی داشت و ما به باستان‌شناس آن ایرادها را انتقال دادیم، ولی قبول نکرد و گفت از جلسه شورای حریم تایید پرونده را می‌گیرد. طبق تجربه می‌دانستیم که حساسیت شورای حریم وزارتخانه بسیار بالاست و نقشه‌ها و مستندات باید کاملا دقیق و اصولی باشد، بنابراین پرونده حریم «تپه کلار» تایید نشد و تا امروز، ثبت حریم این محوطه طول کشیده و به دلیل عدم تعهد باستان‌شناس پروژه، هنوز با مالکان مشکل داریم.
او اضافه کرد: طبق نظر شورای حریم، گمانه‌زنی‌های این منطقه اصولی انجام نشده بود. این باستان‌شناس سال ۱۳۸۵ هم این محوطه را گمانه‌زنی کرده بود و مشخص شد یکی دو گمانه‌ای که سال گذشته انجام داده، همان گمانه‌های سال ۱۳۸۵ بوده است. حتی مشهود است که برخی نقاط که در عرصه بوده را در محدوده حریم در نظر گرفته است.
آروند افزود: در نهایت، حدود دو هفته پیش نمایندگانی از پژوهشگاه میراث فرهنگی به مازندران آمدند و از «تپه کلار» بازدید کردند. قرار شد که اداره میراث‌فرهنگی مازندران مسؤول تعیین حریم این تپه شود. در حال حاضر در جست‌وجوی مستندات قدیمی از سال ۱۳۳۵ هستیم و با توجه به گمانه‌هایی که زده شده است، باید دید می‌توانیم تعیین حریم را انجام دهیم یا خیر. در این بازدید همچنین متوجه شدیم که محدوده عرصه خیلی فراتر از آنچه تا کنون متصور بودیم، است.
مسؤول بافت‌های تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مازندران درباره وضعیت زمین‌های اطراف این محوطه باستانی گفت: محدوده وسیعی در اطراف «تپه کلار» وجود دارد که کاربری باغ و کشاورزی داشته و امروز مالکان این زمین‌ها به هر طریقی که توانسته‌اند تغییر کاربری آن‌ها را گرفته‌اند که حتی نمی‌دانیم چه مرجعی تغییر کاربری به این زمین‌ها داده است. حالا مالکان مدعی‌اند و می‌گویند چرا میراث‌فرهنگی با ساخت‌وساز مخالف است. بر این اساس از میراث‌فرهنگی هم شکایت کردند. ما تلاش کردیم همان پارسال حریم تپه کلار مشخص شود، اما به نتیجه نرسید و اگر گمانه‌زنی‌ها درست انجام شده بود، حریم آن ابلاغ می‌شد و ما در مراجع قضایی حرفی برای گفتن داشتیم، اما رأی دادگاه در حال حاضر به نفع مالک‌ها صادر شده است.
آروند افزود: بر اساس تغییر کاربری که گرفته شده، تفکیک و دیوارکشی در زمین‌ها انجام شده است که نشان می‌دهد در محدوده وسیعی از این زمین‌ها قرار است شهرک‌سازی انجام شود و فعلا فقط سه، چهار بنا ساخته شده است.
انتهای پیام
نظرات