فرهاد آقاجانلو در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: بیش از ۵۰۰ گونه‌ گون انحصاری ایران است ‌و گون‌ها را در ۱۵۰ بخش بزرگ و کوچک دسته‌بندی می‌کنند. در دنیا حدود ۳۲۸۰ گونه گوَن شناسایی شده است و از این تعداد ۸۰۴ گونه در ایران وجود دارد اما ۵۰۰ گونه آن انحصاری ایران است.

وی افزود: از مجموع ۲ میلیون و ۲۱۵ هزار هکتار از اراضی استان زنجان، یک میلیون و ۱۳۷ هزار هکتار مرتع و ۵۶ هزار هکتار جنگل داریم. در قاره اقیانوسیه اصلا پوشش گیاهی گوَن وجود ندارد، قاره آفریقا فقط ۱۳۷ گونه از گون‌ها را دارد و قاره اروپا نیز تنها ۱۴۲ گونه گوَن را در خود جای داده است. در استان زنجان حدود ۸۴ تیپ گیاهی شناسایی شده است که ۳۵ مورد آن به تیپ‌های گَوَن اختصاص دارد. 

این محقق تصریح کرد: گون‌ها نقش قابل توجهی در حفظ آب و خاک دارند و اگر این‌گونه گیاهی آسیب‌ ببیند بسیاری از گونه‌های خوش خوراک مرتعی نیز در معرض نابودی قرار خواهند گرفت.  

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه که در ایران ۸۰۴ گونه تا به امروز شناسایی شده است، ابراز کرد: گون یک گونه با ارزش است، این گونه گیاهی به واسطه تاج پوشش و ریشه گسترده در خاک، نقش قابل توجهی در حفظ محیط‌زیست دارند.

وی با بیان اینکه برخی گونه‌ها جزو ذخایر ژنتیکی دنیا هستند و مختص ایران و استان نیست و براساس همین حکم، موظف به حفظ گونه‌ها هستیم، اذعان کرد: اگر گوَن‌ها وجود نداشته باشند، بسیاری از گونه‌های طبیعی، مرتعی و گیاهان دارویی هم از بین می‌روند و در واقع گون‌ها پرستار عرصه‌های طبیعی و برخی از گونه‌های مراتع هستند.

این مسئول با بیان اینکه گون گیاهی چند ساله است که ارتفاع آن تا ۷۵ سانتی‌متر می‌رسد و دارای خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد التهابی، آنتی‌هیدروتیک و آنتی‌باکتریال است، تشریح کرد: گون‌زارها در استان زنجان در مراتع ییلاقی، پراکندگی بیشتر دارند و معادن نیز در این مناطق کوهستانی پراکندگی بالایی دارند. با این وجود از یک طرف باید بحث فعال‌سازی معادن حل شود و از سویی دیگر باید گونه‌های گیاهی حفظ شود؛ اداره‌کل منابع طبیعی نیز باید براساس همین بخش‌نامه عمل کند. 

وی با بیان اینکه گون از خانه لگوم بوده و تثبیت‌کننده ازت است و در بهبود وضعیت خاک نقش دارد، ابراز کرد: برای حفاظت از گونه‌های گوَن، به اجبار منابع طبیعی و سازمان، بخشنامه‌ای را برای استان‌ها صادر کردند که بر اساس آن در جاهایی که میزان پوشش گیاهی بیش از پنج درصد باشد، واگذاری معدن و یا تغییر کاربری زمین ممنوع است مگر اینکه حکم حکومتی وجود داشته باشد.

این هئیت علمی دانشگاه بیان کرد: دلایل تنوع گیاهان در اراضی و مراتع استان زنجان وجود اختلاف سه هزار متری مناطق دارای پوشش گیاهی، نفوذ توده هوای خزری از شمال استان، نفوذ توده هوای مدیترانه‌ای و وجود ترکیبات و تشکیلات مختلف زمین‌شناسی است.

آقاجانلو خاطرنشان کرد: کشورهای مختلفی که عضو اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع‌طبیعی هستند متعهد شده‌اند که ۱۰ درصد از اراضی طبیعی خود را به حفظ ذخایر ژنتیکی اختصاص دهند که در استان زنجان از این موضوع خیلی دور هستیم و فقط دو منطقه در انگوران به این امر اختصاص داده شده است.

انتهای پیام