دکتر جمال رحیمیان، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با ایسنا، در تشریح مهم‌ترین آرمان‌های امام خمینی (ره)، بنیانگذار انقلاب اسلامی گفت: هدف اصلی امام راحل (ره) از تشکیل حکومت اسلامی را می‌توان اجرای احکام الهی و اسلامی عنوان کرد؛ در حقیقت، تجدید حیات فکری و فقهی اسلام، آنهم با تعبیری که خاص خود ایشان بود. تعبیری که امام خمینی (ره) از اسلام ناب محمدی (ص) داشتند و در برابر اسلام آمریکایی - یعنی اسلام مرتجع عرب - قرار داشت. امام راحل (ره) از ابتدای آغاز نهضت اسلامی خود سال ۱۳۴۸، نظریه ولایت فقیه را مطرح کردند و فضای فکری و فرهنگی ایران را از طریق ارتباط‌ گیری با روحانیون و مبارزان داخل کشور و بعدها از طریق سخنرانی‌هایی که در قالب کتاب، ‌نوار صوتی و اعلامیه‌های سیاسی در جامعه پخش می‌شد، آماده و آرمان‌های خود را تبیین می‌کردند.

جایگاه ویژه و تعیین‌کننده‌ مردم در تحولات سیاسی و اجتماعی

دکتر رحیمیان افزود: خواست مردم تشکیل یک حکومت اسلامی است و خود امام خمینی (ره) هم به این موضوع اعتقاد داشتند و این خواست با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ محقق شد. در نام جمهوری اسلامی که توسط امام خمینی (ره) بنیان نهاده شد، دو نماد "جمهوری" و "اسلام" وجود دارد. بدون تردید امام راحل (ره)، ایمان و اعتقاد راسخی به مردم داشتند و جایگاه ویژه و تعیین‌کننده‌ای در تحولات سیاسی و اجتماعی برای آنها قائل بودند. این جایگاه از سال ۱۳۴۲ تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ پررنگ‌تر می‌شود. بنابراین رأی و اراده مردم (جمهوریت) و اجرای احکام اسلامی (یا همان اسلامیت)، دو آرمان مهم امام خمینی (ره) هستند.

وی تصریح کرد: امام خمینی (ره) در ابتدای مسیر پیروزی انقلاب اسلامی، برخلاف دیدگاه برخی که معتقد بودند چون اکثریت مردم امام را قبول دارند، برگزاری همه‌پرسی ضرورتی ندارد، محکم ایستادند و گفتند مردم باید در مورد تغییر رژیم رأی بدهند و در حکمی که برای مرحوم دکتر بازرگان صادر کردند، از ایشان خواستند مجلس مؤسسان را تشکیل دهند تا قانون اساسی را تدوین و آن را به رأی مردم بگذارند. امام راحل (ره) روی این مسأله اصرار داشتند و این مسیر را تا پایان حیات‌شان ادامه دادند. مقام معظم رهبری نیز این موضوع، یعنی محور بودن خواست و اراده مردم را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند.

دکتر رحیمیان تأکید کرد: در طول ۳ دهه گذشته، وقایع و افرادی بودند که می‌خواستند این اتکا به خواست مردم را خدشه‌دار کنند، اما مقام معظم رهبری بر سر آرمان‌های انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) در این زمینه ایستادگی کردند. از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، مردم هر چند سال یکبار با شرکت در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، خبرگان رهبری، شورای اسلامی شهر و روستا، مشارکت خود را در تعیین سرنوشت‌شان با رأی دادن نشان می‌دهند؛ هرچند در طول این چهار دهه، شاهد فراز و فرودهایی در زمینه حضور مردم در انتخابات بوده‌ایم؛ اما همچنان در قانون اساسی و دیدگاه سران نظام، بحث جمهوریت، رأی و خواست مردم اصل است.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی افزود: اجرای احکام اسلامی یکی دیگر از آرمان‌های امام راحل (ره) بود؛ مبنای امام از ابتدای آغاز نهضت اسلامی‌شان این بود که احکام اسلامی به درستی در جامعه اجرا شود و این موضوع در قانون اساسی کشور نیز به درستی منعکس شود. قانون اساسی تدوین شده و به تأیید امام راحل (ره) رسید. در قانون اساسی دو مطلب در مورد اجرای احکام اسلامی دیده می‌شود؛ یکی اصل ۵ قانون اساسی است که ولایت فقیه را به رسمیت شناخته و ولی فقیه را حاکم و رهبر جامعه عنوان می‌کند و دیگری اصل ۴ قانون اساسی است که عنوان می‌کند همه قوانین سیاسی، اجتماعی، ‌اقتصادی، نظامی، فرهنگی، .. باید مطابق با موازین و احکام اسلامی باشند. در خصوص موضوع ولایت فقیه، ‌رهبری جامعه از زمان پیروزی انقلاب اسلامی برعهده امام خمینی (ره) بود و از زمان ارتحال ایشان، مقام معظم رهبری، ولایت فقیه و رهبری جامعه را عهده‌دار شده‌اند. درخصوص موضوع دوم نیز بررسی تطبیق قوانین با موازین و احکام اسلامی از طریق تشکیل شورای نگهبان انجام می‌شود.

وی تصریح کرد: شورای نگهبان متشکل از ۱۲ حقوقدان و فقیه  است که قانون اساسی کشور، نحوه تعیین آنها را مشخص کرده است. تعداد ۶ فقیهی که در شورای نگهبان حضور دارند، اسلام‌شناس هستند و باید مصوبات مجلس شورای اسلامی را با موازین شرعی و اسلامی تطبیق داده و اگر خلافی مشاهده کردند، به مجلس بازگردانند. این مسیر طی ۴ دهه گذشته به صورت عادی اجرا شده است، مگر اینکه اختلافی بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان بروز پیدا کند. با درایت امام راحل (ره)، مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شد تا بتواند اختلاف ایجاد شده بین شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی را مرتفع کند. امام خمینی (ره) تا زمان پایان حیات مبارک‌شان بر این دو آرمان مهم، یعنی حاکمیت فقیه عادل و تطبیق قوانین و مقررات با شرع و احکام اسلامی اصرار داشتند و حتی در زمانی که به اصطلاح بن بستی ایجاد شد، مجمع تشخیص مصلحت نظام را تشکیل دادند.

استقلال‌خواهی در برابر نظام سلطه و امپریالیسم شرق و غرب، یکی از آرمان‌ها مهم امام خمینی (ره)

دکتر رحیمیان خاطر نشان کرد: اگر اندیشه‌های امام راحل (ره) را به دقت بررسی کنیم، ‌دغدغه دیگر ایشان بحث مقابله با سلطه بیگانگان بر اسلام و کشورهای اسلامی است. در دوره پهلوی دوم فرقه بهائیت و همینطور نظام‌های سلطه‌ای مانند آمریکا و انگلیس هراس داشتند که کشور به استقلال دست پیدا کند. (نظام سلطه) به هر شیوه با ملت‌ها و کشورها مقابله می‌کردند تا مانع از بروز حرکت‌ها و نهضت‌ها و در نهایت، سرکوب استقلال‌خواهی آنها شوند. کشورهای غربی بویژه آمریکا و انگلیس می‌دانستند اسلام و موازین اسلامی می‌توانند زمینه‌ساز یک تمدن جدید شوند و اسلام را به عنوان عامل تهدیدکننده‌ای می‌دیدند و تلاش می‌کردند اسلام را به شیوه‌های مختلفی مانند کاری که در ترکیه انجام دادند - فروپاشی امپراتوری عثمانی - به تبعیت غرب درآوردند تا مردم حول محور اسلام، به استقلال نرسند.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی افزود: امام خمینی (ره) با درک به موقع این خطر، ‌تلاش کردند تا اختیار ایران در دست آمریکایی‌ها، انگلیسی‌ها، اسرائیلی‌ها و بهائیت قرار نگیرد. بنابراین، یکی از آرمان‌های مهم امام راحل (ره) بحث استقلال‌خواهی در برابر نظام سلطه و امپریالیسم شرق و غرب بود. امام خمینی (ره)، استقلال‌خواهی، سربلندی، عزت مردم و ملت ایران را با هیچ چیزی معاوضه نکردند. یکی از آرمان‌های اصلی امام که خدشه‌ناپذیر بوده و می‌توان از آن دفاع کرد، همین بحث استقلال سیاسی کشور است. اگر تا دیروز سُفرای آمریکا و انگلیس برای ایران، شاه تعیین می‌کردند، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با رهبری امام راحل (ره)، به استقلال دست پیدا کردیم.

روزنه‌های امید برای رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی با تدابیر دولت سیزدهم

وی تأکید کرد: از دیگر آرمان‌های امام راحل (ره)، برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی، رفع فقر و محرومیت‌زدایی، جلوگیری از انباشت ثروت و دست‌اندازی در بیت المال بود و این آرمان، در اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب هم ادامه پیدا کرده است. شاید بتوان گفت، از جمله آرمان‌هایی که در دو دهه اول پیروزی انقلاب خیلی به تحقق آن نزدیک شده بودیم، همین آرمان برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی بود؛ اما متأسفانه به مرور و با برخی بی‌تدبیری‌ها و سوء مدیریت‌ها از یک طرف، و از سوی دیگر، اعمال تحریم‌های سخت و ظالمانه از سوی آمریکا، نتوانستیم در تحقق این آرمان و شرایط ایده‌آلی که امام راحل (ره) برای مردم و جامعه ترسیم کرده بودند، موفق عمل کنیم. البته بخشی از این مشکلات هم ناشی از ساختارهای کلان اقتصادی در کشور است و در مجموع، همه این شرایط، وضعیتی ایجاد کرده است که مردم در شرایط معیشتی سختی قرار گرفته‌اند.

دکتر رحیمیان خاطر نشان کرد: معتقدم، دولت‌های قبلی می‌توانستند علی‌رغم وجود تحریم‌ها، عملکرد بهتری داشته باشند و اینکه همه تقصیرها را به گردن تحریم‌ها بیندازیم، درست نیست. شاید اگر ۱۰ سال پیش که رهبر معظم انقلاب، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند، درست عمل می‌کردیم، الان کشور در وضعیت بهتری قرار داشت. با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه هستیم و مردم واقعاً در سختی و تنگنا هستند؛ ‌اما حرکتی که از سوی دولت سیزدهم آغاز شده است، با مجموعه سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌هایی که تاکنون اجرا کرده است، روزنه‌های امیدی را برای رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی و حل معضل بیکاری در یک تا دو سال آینده ایجاد کرده است.

وی تصریح کرد: البته از بحث فرهنگی نیز نباید غافل شویم. امروزه جوانان بویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به این جمع‌بندی رسیده‌اند که نباید منتظر باشند تا دولت برای آنها کار ایجاد کند؛ بخصوص در حوزه‌های فنی و مهندسی، جوانان با تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان و از طریق حمایت‌هایی که از سوی رهبری، دولت و مجلس صورت می‌گیرد، حرکت‌های روبه رشد و امیدوارکننده‌ای را آغاز کرده‌اند. به عنوان مثال، در اطراف دانشگاه صنعتی شریف بیش از ده‌ها شرکت دانش‌بنیان توسط نخبگان جوان شکل گرفته‌اند. این تولید دانش‌بنیان می‌تواند هدف و آرمان امام راحل (ره) یعنی رفع مشکل بیکاری، محرومیت‌زدایی، مبارزه با مفاسد اقتصادی و شکوفایی اقتصاد کشور را نوید دهد که البته این کار نیازمند کمک و همراهی قوای سه گانه است. شواهد نشان می‌دهد، یک تا دو سال آینده تاحدودی از فشار تورم در کشور کاسته شده و در بحث اشتغال نیز با برنامه‌هایی که دولت و بخش خصوصی در قالب توسعه شرکت‌های دانش بنیان دارند، می‌توانیم در جهت رفع مشکل بیکاری و شکوفایی هرچه بیشتر اقتصاد کشور گام‌های خوبی برداریم.

ضرورت جدی گرفتن حوزه پژوهش و فناوری و تجاری‌سازی برای تحقق شعار سال

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به فعالیت‌های این نهاد انقلابی تأکید کرد: جهاد دانشگاهی از ۳ جنبه می‌تواند در این زمینه مؤثر عمل کند. جنبه اول، فرهنگ‌سازی و توسعه و ترویج این فرهنگ است که دولت، بنگاه‌دار خوبی نیست و باید به بخش خصوصی و جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاهی در این زمینه اتکا کنیم. جهاد دانشگاهی، رسانه‌های قوی مانند خبرگزاری ایسنا، خبرگزاری ایکنا و روزنامه بازار کار در اختیار دارد که می‌توانند این فضا را در جامعه ایجاد کرده و زمینه‌ساز ظهور و شکوفایی شرکت‌های دانش‌بنیان باشند. جنبه دیگر فعالیت‌های جهاد دانشگاهی، بحث آموزش است. جهاد دانشگاهی از جمله نهادهایی است که عملکرد قابل قبولی در حوزه آموزش داشته و تلاش می‌کند از طریق بازنگری در مباحث آموزشی، در تحقق شعار امسال و اشتغال‌آفرینی، نقش مؤثری داشته باشد.

دکتر رحیمیان افزود: عمده افرادی که در مراکز جهاد دانشگاهی دوره‌های تخصصی را می‌گذرانند، مشغول به کار می‌شوند و این موضوع را به خصوص در حوزه‌های فنی و مهندسی، فناوری اطلاعات (IT)‌، پزشکی و حتی حوزه هنری شاهد هستیم. اما آنچه باید مطابق شعار سال به صورت جدی پیگیری کنیم، حوزه پژوهش و فناوری و تجاری‌سازی است که از طریق پارک‌های علم و فناروی و مراکز رشد جهاد دانشگاهی در سراسر کشور قابل انجام است. جهاد دانشگاهی در هر سه بخش، بویژه در حوزه سوم (پژوهش و فناوری و تجاری‌سازی) از طریق پارک‌ها و مراکز رشد، می‌تواند در زمینه تحقق شعار سال موفق عمل کند. جهاد دانشگاهی وظیفه خود می‌داند که به عنوان یک نهاد انقلابی، در مسیر و تحقق شعار سال گام بردارد.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به ضرورت پرداختن به موضوع جهاد تبیین گفت: رهبری، موضوع جهاد تبیین را در فضایی مطرح کردند که دشمنان انقلاب با استفاده از صدها رسانه صوتی، تصویری و مجازی، علیه انقلاب اسلامی، دستاوردها و ارزش‌های انقلاب و حتی شخصیت خود امام خمینی (ره)، فضاسازی منفی می‌کنند. آنها در یک جنگ نرم و شناخی، نسل جوان و نوجوان کشور را هدف قرار داده‌اند و تلاش می‌کنند ذهنیت آنها را نسبت به اسلام، ولایت فقیه، ‌دستاوردها و ارزش‌های انقلاب، قانون اساسی و حتی امام راحل (ره) تغییر دهند. برای مقابله با چنین حمله گسترده دشمن، نیازمند حرکت جهادی با بهره‌مندی از قدرت اندیشه و تفکر هستیم.

وی تأکید کرد: جهاد تبیین از دو واژه تشکیل شده است: جهاد در ادبیات دینی و فقهی ما به معنی تلاش مستمر، خستگی‌ناپذیر و پرحجم است. تبیین هم به معنای بیان واقعیت‌هایی است که دشمن در تلاش برای خدشه‌دار کردن یا تحریف آنهاست. در جهاد تبیین، به دنبال رفع ابهام و شبهه‌های ایجاد شده در ذهن جوانان و نوجوانان کشور هستیم. به عنوان یک ایرانی معتقدم باید از تمامیت ارضی ایران، انقلاب اسلامی و آرمان‌های امام راحل (ره) دفاع کنیم. راهکار این موضوع این است که از طریق ارتباط گرفتن با نسل جوان، استفاده از فضاهای جذاب و همینطور ابزار هنری، موضوعاتی که به قول مقام معظم رهبری، برای نسل جوان گره ذهنی ایجاد کرده است را به درستی شناسایی و در جهت رفع شبهات و گره‌های ذهنی تلاش کنیم. در ابتدا باید از طریق برگزاری نشست‌های علمی و تخصصی برای همکاران، این موضوعات را به خوبی تشریح کنیم تا افراد به درجه قابل قبولی از معرفت و دانش فرهنگی، سیاسی، و اجتماعی برسند و بعد در عرصه میدان، فضای گفتگوهای استدلالی، اقناعی و در عین حال صمیمانه، برای پاسخ دادن به شبهات و رفع گره‌های ذهنی جوانان و نوجوانان ایجاد کنیم.

انتهای پیام